Üniversite Öğrencilerinin Fakülte Yaşamının Nitelikleri, Akademik Özyeterlikleri ve Öznel İyi Oluşları Arasındaki Yordayıcı İlişkiler

Yıl 2018, Cilt: 48 Sayı: 48, - , 01.07.2018

Zeynep Şimşir , Tolga Seki

https://doi.org/10.15285/maruaebd.381417

Cited By: 3

Öz

Bu araştırmanın amacı üniversite
öğrencilerinin fakülte yaşam nitelikleri, akademik öz yeterlilikleri ve öznel
iyi oluşları arasındaki yordayıcı ilişkileri ortaya koymaktır. Araştırma
çalışma grubu 2016-2017 yılında Konya ilinde öğrenim görmekte olan öğrenciler
arasından uygun örnekleme yöntemi ile seçilmiş 256 kadın,   62 
erkek olmak üzere toplam 318 üniversite öğrencisinden oluşmaktadır.  Araştırmaya katılanların yaş ortalaması
20.50’dir. Verilerin toplanmasında üniversite öğrencilerinin fakülte yaşam niteliklerini
belirlemek amacıyla Fakülte Yaşam Niteliği Ölçeği, akademik öz yeterliklerini
belirlemek için Akademik Öz Yeterlilik Ölçeği ve öznel iyi oluş düzeylerini
belirlemek İçin Öznel İyi Oluş Ölçeği kullanılmıştır. Veriler “Yapısal Eşitlik
Modeli”ne göre AMOS 16 Programı kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırmadan
elde edilen bulgulara göre, öğrencilerin fakülte yaşam niteliklerinin, akademik
öz yeterlilik ve öznel iyi oluşları üzerinde doğrudan etkileri ve akademik öz
yeterliliklerinin de öznel iyi oluş düzeyleri üzerinde doğrudan etkisi
görülmüştür.

Anahtar Kelimeler:  Fakülte yaşamı niteliği, akademik öz
yeterlilik, öznel iyi oluş

Anahtar Kelimeler

Fakülte yaşamı niteliği, akademik öz yeterlilik

Kaynakça

• Alemdağ, C., Erman, Ö. N. C. Ü., & Yılmaz, A. K. (2014). Beden eğitimi öğretmeni adaylarının akademik motivasyon ve akademik öz-yeterlikleri. Spor Bilimleri Dergisi, 25(1), 23-35. Argon, T., & Kösterelioğlu, M. A. (2009). Üniversite öğrencilerinin üniversite yaşam kalitesi ve fakülte kültürune ilişkin algıları. Electronic Journal of Social Sciences, 8(30). Bandura, A. (1993). Perceived self-efficacy in cognitive development and functioning. Educational Psychologist, 28(2), 117-148. Bandura, A. (1997). Self-efficacy: The exercise of control. New York: Freeman and Company. Bandura, A. (2000). Exercise of human agency through collective efficacy. Current Directions in Psychological Science, 9(3), 75-78. Bollen, K. A. (1989). A new incremental fit index for general structural equation models. Sociological Methods and Research, 17(3), 303-316. Browne, M. W. ve Cudeck, R. (1993). Alternative ways of assessing model fit. Sage Focus Editions, 154, 136-136. Büyüköztürk, Ş., Kılıç-Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2008). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem. Byrne, B. M. (2010). Structural equation modeling with AMOS: Basic concepts, applications, and programming (2nd Ed.). New York: Taylor and Francis. Certel, Z., Bahadır, Z., Saracaloğlu, A. S., & Varol, S. R.(2015). Lise öğrencilerinin öz-yeterlikleri ile öznel iyi oluş düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 4(2), 307-218. Chemers, M. M., Hu, L. T., & Garcia, B. F. (2001). Academic self-efficacy and first year college student performance and adjustment. Journal of Educational psychology, 93(1), 55. Choi, N. (2005). Self efficacy and self concept as predictors of college students' academic performance. Psychology in the Schools, 42(2), 197-205. Çağırgan Gülten, D., & Soytürk, İ. (2013). İlköğretim 6. sınıf öğrencilerinin geometri öz-yeterliklerinin akademik başarı not ortalamaları ile ilişkisi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(25), 55 – 70. Çuhadar, C., Gündüz, Ş., & Tanyeri, T. (2013). Bilgisayar ve öğretim teknolojileri eğitimi bölümü öğrencilerinin ders çalışma yaklaşımları ve akademik öz-yeterlik algıları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(1), 251-259. Diener, E., & Lucas, R. E. (1999). 11 personality and subjective well-being. D. Kahneman, & N. Schwartz (Eds.). In Well-being: Foundations of Hedonic Psychology (pp. 213-229). New York: Russel Sage Foundation. Diener, E., & Oishi, S. (2000). Money and happiness: Income and subjective well-being across nations. Culture and Subjective Well-Being, 185-218. Diener, E., Diener, M., & Diener, C. (1995). Factors predicting the subjective well-being of nations. Journal of Personality and Social Psychology, 69(5), 851. Diener, E., Gohm, C. L., Suh, E., & Oishi, S. (2000). Similarity of the relations between marital status and subjective well-being across cultures. Journal of Cross-Cultural Psychology, 31(4), 419-436. Doğan, T. (2012). Beş faktör kişilik özellikleri ve öznel iyi oluş. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 14(1), 56-64. Dost, M. T. (2016). Öznel iyi oluş ölçeği'nin geliştirilmesi: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 3(23). Ekici, G. (2012). Akademik öz-yeterlik ölçeği: Türçeye uyarlama, geçerlik ve güvenirlik çalışması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 43(43). Epstein, J. L., & McPartland, J. M. (1976). The concept and measurement of the quality of school life. American Educational Research Journal, 13(1), 15-30. Eriş, H. M. (2012). Üniversite öğrencilerinin yaşam kalitesi düzeylerinin bazı değişkenlere göre incelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Hacettepe Üniversitesi, Ankara. Eryılmaz, A. (2011). Ergen öznel iyi oluşu ile olumlu gelecek beklentisi arasındaki ilişkinin incelenmesi. Dusunen Adam: Journal of Psychiatry & Neurological Sciences, 24(3). Eryılmaz, A., & Ercan, L. (2011). Öznel iyi oluşun cinsiyet, yaş grupları ve kişilik özellikleri açısından incelenmesi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 4(36), 139-149. Ferla, J., Valcke, M., & Cai, Y. (2009). Academic self-efficacy and academic self-concept: Reconsidering structural relationships. Learning and Individual Differences, 19(4), 499-505. Ghotra, S., McIsaac, J. L. D., Kirk, S. F., & Kuhle, S. (2016). Validation of the “Quality of Life in School” instrument in Canadian elementary school students. PeerJ, 4, 1-17. Gülgün, F. E. (2014). Hemşire ve ebelerde yaşam kalitesi ve yaşam kalitesi algısı(Antalya Atatürk Devlet Hastanesi örneği). (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi) .Beykent Üniversitesi, İstanbul. Heyneman, S. P., & Loxley, W. A. (1983). The effect of primary-school quality on academic achievement across twenty-nine high-and low-income countries. American Journal of sociology, 88(6), 1162-1194. Hu, L. T. ve Bentler, P. M. (1999). Cutoff criteria for fit indexes in covariance structure analysis: Conventional criteria versus new alternatives. Structural Equation Modeling: A Multidisciplinary Journal, 6(1), 1-55. Işık, E., & Bedel, A. (2015). Ergenlerde başa çıkma stratejileri ile öznel iyi oluş arasındaki ilişkiler. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (34), 53-60. İlhan, T., & Özbay, Y. (2016). Yaşam amaçlarının ve psikolojik ihtiyaç doyumunun öznel iyi oluş üzerindeki yordayıcı rolü. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 4(34). İlmen, A. (2010). Okul grubunun okul yaşam kalitesi ve akademik başarı üzerindeki etkisi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Van. Karatzias, A., Power, K. G., & Swanson, V. (2001). Quality of school life: Development and preliminary standardisation of an instrument based on performance indicators in Scottish secondary schools. School Effectiveness and School Improvement, 12(3), 265-284. Karatzias, A., Power, K. G., Flemming, J., Lennan, F., & Swanson, V. (2002). The role of demographics, personality variables, and school stress on predicting school satisfaction/dissatisfaction: Review of the literature and research findings. Educational Psychology, 22(1), 33-50. Kline, R. B. (2011), Principles and practice of structural equation modeling. New York: The Guilford Press. Leonard, C. A. R. (2002). Quality of school life and attendance in primary schools. (Unpublished doctoral dissertation). University of Newcastle, Australia. Linnakylä, P. & Brunell, V. (1996). Quality of school life in the Finnish and Swedish speaking schools in Finland. M. Binkley, & K. Rust, T. Williams (Eds.) In Reading literacy ın an international perspective (pp..203 – 217). U.S.: Department of Education Office of Educational Research and Improvement. Mitchelle, D., & Spady, W. (1978). Organizational contexts for implementing outcome based education. Educational Researcher, 7(7), 9-17. Mok, M., & Flynn, M. (1998). Effect of Catholic school culture on students’ achievement In the Higher School Certificate Examination: A multilevel path analysis. Educational Psychology, 18(4), 409-432. Özdemir, M. (2012). Üniversite öğrencilerinin okul yaşamının niteliğine ilişkin algılarının cinsiyet ve fakülte değişkenlerine göre incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 2(2), 225-242. Pajares, F., & Schunk, D. (2001). The development of academic self-efficacy. Development of achievement motivation. United States, 7. Pekel, A. (2016). Spor yöneticiliği bölümünde öğrenim gören öğrencilerinin akademik öz yeterlilikleri ve üniversite yaşam kalitesi arasındaki ilişkinin incelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Erciyes Üniversitesi, Kayseri. Pekel, A. (2016). Spor yöneticiliği bölümünde öğrenim gören öğrencilerinin akademik öz yeterlikleri ve üniversite yasam kalitesi arasındaki ilişkinin incelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Erciyes Üniversitesi, Kayseri. Petruzzellis, L., D’Uggento, A. M., & Romanazzi, S. (2006). Student satisfaction and quality of service in Italian universities. Managing Service Quality, 16(4), 349-364. Sarı, M., Ötünç, E., & Erceylan, H. (2007). Liselerde okul yaşam kalitesi: Adana ili örneği. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 50(50), 297-320. Saygın, Y., & Arslan, C. (2009). Üniversite öğrencilerinin sosyal destek, benlik saygısı ve öznel iyi oluş düzeylerinin incelenmesi. Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 28, 207-222. Schumacker, R. E. ve Lomax, R. G. (2004). A beginner’s guide to structural equation modelling. London: Lawrence Erlbaum Associates, Publishers. Tanaka, J. S. ve Huba, G. J. (1985). A fit index for covariance structure models under arbitrary GLS estimation. British Journal of Mathematical and Statistical Psychology, 38(2), 197-201. Telef, B. B., & Ergün, E. (2013).Lise öğrencilerinin öznel iyi oluşlarının yordayıcısı olarak öz-yeterlik. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 6(3), 423-433. Telef, B. B., & Karaca, R. (2011). Ergenlerin öz-yeterliklerinin ve psikolojik semptomlarının incelenmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(16). Telef, B., Ergün, E. (2013). Lise öğrencilerinin öznel iyi oluşlarının yordayıcısı olarak öz-yeterlik. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 6(3), 423-433. The World Health Organization Quality of Life Assessment (1998). Development and general psychometric properties. Soc Sci Med,46, 1569-85. Yılmaz, K., & Çokluk Bökeoğlu, Ö. (2006). Fakülte yaşamının niteliği ölçeği geçerlik ve güvenirlik çalışması. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi. Bahar 2006, (2), 201-210. Yılmaz, K., & Çokluk-Bökeoğlu, Ö. (2006). Fakülte yaşamının niteliği ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 4(2), 201-210. Yılmaz, M., Gürçay, D., & Ekici, G. (2007). Akademik özyeterlik ölçeğinin Türkçe’ye uyarlanması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 33, 253-259. Yılmaz, M., Gürçay, D., & Ekici, G. (2007). Akademik özyeterlik ölçeğinin Türkçe’ye uyarlanması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33(33). Zajacova, A., Lynch, S. M., & Espenshade, T. J. (2005). Self-efficacy, stress, and academic success in college. Research in Higher Education, 46(6), 677-706. Zimmerman, B. J. (2000). Self-efficacy: An essential motive to learn. Contemporary Educational Psychology, 25(1), 82-91.