Okullarda örgütsel ikiyüzlülük üzerine öğretmen görüşleri

Yıl 2021, Cilt: 53 Sayı: 53, 227 - 245, 24.01.2021

Burcu Çimen , Engin Karadağ

https://doi.org/10.15285/maruaebd.677814

Öz

Örgütlerde çalışan bireylerden söylemleri doğrultusunda hareket etmeleri beklenir. Ancak bu beklentinin karşılanmadığı, çalışanların ikiyüzlü davranışlar sergiledikleri durumlar ortaya çıkabilir. Örgütsel ikiyüzlülük davranışları hem kişisel hem de örgütsel sorunları beraberinde getirmektedir. Çalışmanın amacı, eğitim kurumlarında örgütsel ikiyüzlülük davranışına ilişkin öğretmen görüşlerinin tespit edilmesidir. Çalışmada öğretmenlerin, okullarında örgütsel ikiyüzlülük davranışına ilişkin tecrübe ettikleri olayları ve bu olaylara yükledikleri anlamı ortaya çıkarmak için olgubilim deseni kullanılmıştır. Olgubilim deseni ile örgütsel ikiyüzlülüğün verilen sözlerin tutulması, okulun içyapısının çevreyle uyumu ve uygulamalardaki tutarlılık şeklindeki boyutlarına göre öğretmenlerin görüşlerinin yorumlanması amaçlanmıştır. Nitel araştırma yöntemlerinde tercih edilen amaçlı örnekleme yöntemlerinden ölçüt örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Ölçüt olarak öğretmenlerin en az üç senedir aynı okulda görev yapmaları şartı aranmıştır. Çalışmanın verileri, yarı yapılandırılmış görüşme tekniği ile toplanmıştır. Toplanan veriler, nitel veri analiz yöntemlerinden içerik analizi yöntemi ile çözümlenmiştir. Öğretmenlerin örgütsel ikiyüzlülük algıları; okul yönetiminin vaat edilen sözleri tutması ve uygulamalardaki tutarlılık ile okulun içyapısı ve çevre arasındaki uyum olmak üzere iki tema altında incelenmiştir. Okul yönetiminin verilen bazı sözleri yerine getiremediğine, okulun toplumun değerlerini yansıttığı ancak öğretmenlerin okulun amaçlarına göre düzenlenen öğretim programlarına uyumlu uygulamalar yapmadıkları sonuçlarına ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Örgütsel ikiyüzlülük, Eğitim kurumları, Nitel araştırma

Teachers’ views on organizational hypocrisy in schools

Öz

The organizational behavior of hypocrisy in educational institutions should be questioned and conceptual understanding related to this behavior should be established. In this context, the aim of the study is to determine teachers’ opinions about organizational hypocritical behavior in educational institutions. This study uses the phenomenology pattern to reveal the events teachers have experienced in their schools related to organizational hypocrisy and the meaning they attribute to these events. The aim of using the phenomenology pattern is to interpret teachers’ opinions with respect to the dimensions of organizational hypocrisy in terms of keeping promises, harmony of the school’s internal structure with the environment, and consistency in practices. The study uses the criterion sampling method, a purposive sampling method preferred in qualitative research. One criterion is that the teachers are required to have worked in the same school for at least three years. The study data have been collected using the semi-structured interview technique, which are then analyzed using the method of content analysis, a qualitative data analysis method. The study examines teachers’ perceptions of organizational hypocrisy by dividing them into the two themes of promises made by school management, consistency in practices, and harmony between the school’s internal structure and environment. The results show school management to not fulfill their given promises, schools to reflect the values of the society, and teachers to not implement the programs that had been arranged in accordance with school aims.

Anahtar Kelimeler

Organizational hypocrisy, educational institutions, qualitative research

Kaynakça

• Alicke, M., Gordon, E. & Rose, D. (2012). Hypocrisy: What counts? Philosophical Psychology, 1-29.
• Arslan, A., Orhan, S. & Kırbaş, A. (2010). Türkçe dersinde yapılandırmacı öğrenme yaklaşımının uygulanmasına ilişkin yönetici görüşleri. Atatürk Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(1), 85-100.
• Barden, J., Rucker, D. & Petty, R. (2005). Saying one thing and doing another: Examining the impact of event order on hypocrisy judgements of others. Personality and Social Psychology Bulletin, 31(11), 1463-1472.
• Başkale, H. (2016). Nitel araştırmalarda geçerlik, güvenirlik ve örneklem büyüklüğünün belirlenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 9(1), 23-28
• Bloor, M. & Wood, F. (2006). Keywords in qualitative methods. Thousand Oaks, London, New Delhi: Sage Publications.
• Bogdan, R. C. & Biklen, S. K. (1992). Qualitative Research for Education: An Introduction to Theory and Methods. Boston: Allyn and Bacon.
• Bolman, L. G. & Deal, T.E. (2013). Organizasyonları yeniden yapılandırmak. (A. Aypay, A. Tanrıöğen, Çev.). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Brunsson, N. (2009). Reform as routine: Organizational change and stability in the modern world. USA: Oxford University Press.
• Bursalıoğlu, Z. (2000). Eğitimde yönetimi anlamak sistemi çözümlemek. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Cha, S. & Edmondson, A. (2006). When values backfire: Leadership, attribution, and disenchantment in a values-driven organization. The Leadership Quarterly, 17, 57-78. doi:10.1016/j.leaqua.2005.10.006
• Charmaz, K. (2011). Grounded theory methods in social justice research. The Sage handbook of Qualitative Research, 4, 359-380.
• Christensen, L., Morsing, M. & Thyssen, O. (2011). The polyphony of corporate social responsiblity: Deconstucting accountability and transparency in the context of identity and hypocrisy. In G. Cheney, S. May & D. Munshi (Eds.). The handbook of communication ethics, 467-474.
• Creswell, J. W. (2013). Nitel araştırma yöntemleri: Beş yaklaşıma nitel araştırma ve araştırma deseni (M. Bütün, S. B. Demir, Çev. Ed.) Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Fassin, Y. & Buelens, M. (2011). The hypocrisy-sincerity continuum in corporate communication and decision making: A model of corporate social responsibility and business ethics practices. Management Decision, 49(4), 586-600. doi: 10.11108/00251741111126503.
• Fernando, M. & Gross, M. (2006). Workplace spiritually and organizational hypocrisy: The holy water-gate case. Faculty of Commerce-Paper, 1-19.
• Fidan, T. & Öztürk, İ. (2015). The relationship of the creativity of public and private school teachers to their intrinsic motivation and the school climate for innovation. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 195, 905-914.
• Giddens, A. (2008). Sosyoloji. (C. Güzel, Çev.). İstanbul: Kırmızı Yayınları.
• Glaser B. G. & Strauss, A. L. (1967). The Discovery of Grounded Theory. New York: Aldine de Gruyter.
• Guba, E. G. (1981). ERIC/ECTJ annual review paper: Criteria for assessing thetrustworthiness of naturalistic inquiries. Educational Communication and Technology, 29(2), 75-91.
• Güler, A., Halıcıoğlu, M. B. & Taşğın, S. (2015). Sosyal Bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. İstanbul: Seçkin.
• Hirschmann, G. (2012). Peacebuilding in UN peacekeeping exitstrategies: Organized hypocrisy and institutional reform. International Peacekeeping, 19(2), 170-185. Doi:10.1080/13533312.2012.665686
• Kahveci, G., Kandemir, İ. & Bayram, S. (2019). Öğretmenlerin örgütsel ikiyüzlülük algıları ile örgütsel adalet algıları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Elementary Education Online,18(2), 788-807. doi: 10.17051/ilkonline.2019.562061.
• Karagül-Kandemir, İ. (2019). İlkokul ve ortaokulda görev yapan öğretmenlerin örgütsel ikiyüzlülük algıları ile örgütsel bağlılık davranışları arasındaki ilişkinin incelenmesi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi, Rize.
• Kılıcoğlu, G., Yılmaz, D. & Karadağ, E. (2014, September). Organizational hypocrisy in educational organizations: Do talk and decisions lead to inconsistent actions in schools? Presented at European Conference on Educational Research, Porto, Portugal.
• Kılıçoğlu, G. & Kılıçoğlu, D. (2018, Kasım). Eğitim örgütlerinden örgütsel ikiyüzlülüğünün üstesinden gelme yolları. 9. Uluslararası Eğitim Yönetimi Forumu, Antalya.
• Kılıçoğlu, G. (2017a). Organizational hypocrisy and integrity in Turkish context: A theoretical analysis. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 23(3), 465-504, doi: 10.14527/kuey.2017.016.
• Kılıçoğlu, G. (2017b). Consistency or discrepancy? Rethinking schools from organizational hypocrisy to integrity. Management in Education, 31(3), 118-124.
• Kılıçoğlu, G., Yılmaz-Kılıçoğlu, D. & Karadağ, E. (2017). Do schools fail to “walk their talk”? development and validation of a scale measuring organizational hypocrisy, Leadership and Policy in Schools. doi: 10.1080/15700763.2017.1371762
• Koşar, D. & Koşar, S. (2017). Örgütsel ikiyüzlülük. S. Özdemir ve N. Cemaloğlu (Ed.), Örgütsel davranış ve yönetimi (s. 595-618). Ankara: Pegem Akademi.
• Krasner, S. (1999). Sovereignity: Organized hypocrisy. Princeton, NJ: Princeton University.
• Ladd, H. F. (2012, October). School accountability: To what ends and with what effects? Keynote address for conference on “Improving education through accountability and evalutation: Lessons around the world” sponsored by the Association for Public Policy Analysis and Management, INVALSI, and the University of Maryland School of Public Policy, Rome, Italy.
• Merriam, S. B. (2013). Nitel araştırma: Desen ve uygulama için bir rehber. (S. Turan, Çev. Ed.). Ankara: Nobel Akademi.
• Meyer, J. W. & Rowan, B. (1991). Institutionalized organizations: Formal structure as myth and ceremony. W. W. Powell ve P. J. DiMaggio (Ed.). The New İnstitutionalism In Organizational Analysis içinde (s. 41-62). Chicago: University of Chicago Press.
• Miles, B. M. & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An extendedsourcebook. (2nd Edition). Thousand Oaks, California: SAGE Publications.
• Morse, J. M. (1995). The significance of saturation. Qualitative Health Research, 5, 147-149.
• Naso, R. C. (2010). Hypocrisy unmasked: Dissociation, shame, and the ethics of inauthenticity. United Kingdom: Jason Aronson, Inc.
• Neuman, W. L. & Robson, K. (2014). Basics of social research. Toronto: Pearson Canada.
• Noble, H. & Smith, J. (2015). Issues of validity and reliability in quanlitative research. Evidence-Based Nursing, 18(2), 34-35.
• Patton, M. Q. (2018). Nitel Araştırma ve Değerlendirme Yöntemleri (M. Bütün & S.B. Demir, Çev. Ed.). Ankara: Pegem Akademi.
• Perez, L. F. & Robson, K. (1999). Ritual legitimation, de-coupling and the budgetary process: managing organizational hypocrisy. SAM Advanced Management Journal, 70(2), 13-20.
• Phillippe, T. W., & Koehler, J. W. (2005). A factor analytical study of perceived organizational hypocrisy. SAM Advanced Management Journal, 70(2), 13-20.
• Runciman, D. (2008). Political hypocrisy: The mask of power, from Hobbes to Orwell and beyond. Princeton, New Jersey: Princeton University Press.
• Sharts-Hopko, N. C. (2002). Assessing rigor in qualitative research. Journal of the Association of Nurses In Aids Care, 13(4), 84-86.
• TDK (2020). Türk Dil Kurumu sözlükleri. Erişim: https://sozluk.gov.tr/ adresinden 12.06.2020 tarihinde elde edilmiştir.
• Tschannen-Moran, M. (2014). Trustmatters: Leadership for successful schools (2nd ed.). San Francisco, CA: JosseyBass.
• Tunçel, Ö. B. (2016). Siyasal ikiyüzlülüğün eleştirisi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul Teknik Üniversitesi, İstanbul.
• Türkoğlu, M. E. & Aypay, A. (2015). Özel okul öğretmenlerinin öğretmen hesap verebilirliğine dair düşünceleri. Eğitimde Politika Analizi Dergisi, 4(1), 7-32.
• Weaver, C. (2008). Hypocrisy trap the world bank and the poverty of reform. New Jersay: Princeton University Press.
• Willig, C. (2008). Introducing qualitative research in psychology (2nd ed.). Berkshire: McGraw-Hill Professional Publishing.
• Yalçınkaya, M. (2002). Açık sistem teorisi ve okula uygulaması. G. Ü. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22(2), 103-116.
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (6. bs.). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yılmaz, K. (2009). Özel dershane öğretmenlerinin örgütsel güven düzeyleri ile örgütsel vatandaşlık davranışı arasındaki ilişki. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 15(59), 471–490.
• Yiğit, B. & Bayrakdar, M. (2006). Okul-çevre ilişkileri. Ankara: Pegem A Yayıncılık.