KAHRAMANMARAŞ’IN DEPREMSELLİĞİ

Yıl 2001, Sayı: 3, 53 - 82, 09.10.2013

Ali Selçuk Biricik Hüseyin Korkmaz

Öz

Kahramanmaraş, Türkiye
tektoniğinde önemli bir yeri olan Doğu Anadolu ve Ölü Deniz aktif fay
zonlarının etkisi altındadır. Bu faylardaki uzun süreli enerji birikimi, sismik
olarak yüksek bir potansiyel tehlike oluşturmaktadır. Bu çalışmada, deprem
riskinin yüksek olduğu Doğu Anadolu ve Ölü Deniz Fayları ’nın tarihsel ve
aletsel dönemlerdeki sismik aktiviteleri incelenerek ana segmentleri ve sismik
boşlukları ortaya konulmuştur. Gelecekte Kahramanmaraş ve yakın çevresinde
olası depremlerin episantr alanları ya da ençok hasar görmesi muhtemel yerler
belirlenmeye çalışılmıştır. Aynı zamanda olası bir depremde Kahramanmaraş'ta
yerleşmenin bulunduğu zeminlerin hasar derecesini nasıl etkileyeceği
irdelenmiştir. 

Anahtar Kelimeler

.

THE SISMISITY OF KAHRAMANMARAŞ

Öz

Kahramanmaraş is under the
influence of the Eastem Anatolia and Dead Sea active faulty zone that has a
significant place in Turkey 's tectonic structure. İn this research seismic
activities in the historic and device period of Eastem Anatolia and Dead Sea
faults that have high earthquake probability have been searched and main
segments and seismic spaces have been obtained. İt has been tried to flnd out
that the epicenter areas of the possible earthquakes in the epicenter areas of
the possible earthquakes in Kahramanmaraş and neighborhood in the future. At
the same time how dwelling ground levels in Kahramanmaraş influence the damage
rate in a possible earthquake have been searched. 

Kaynakça

• AKBAŞ, Ü.- 1999: 27 Haziran 1998 Adana - Ceyhan Depremi Fay Mekanizması. Bayındırlık ve İskan Bakanlığı, Âfet İşleri Genel Müdürlüğü, Deprem Araş. Dairesi, Deprem Araş. Bült., Sayı: 80, Sf. 5-105, Ankara.
• ARP AT, E. ve ŞAROĞLU, F.- 1972: Doğu Anadolu Fayı İle İlgili Bazı Gözlem ve Düşünceler. M.T.A. Enst. Derg. Sayı: 78, Sf. 44- 50, Ankara.
• BAĞCI, G.-YATMAN, A-ÖZDEMİR, S. ve ALTIN, M.- 1991: Türkiye’de Hasar Yapan Depremler. Bayındırlık ve İskan Bakanlığı, Afet İşleri Genel Müdürlüğü, Deprem Araş. Dairesi, Deprem Araş. Bült., Sayı: 69, Sf 113-126, Ankara.
• BARKA, A.- 1983: Büyük Magnitüdlü Depremlerin Episantr Alanlarını Önceden Belirleyecek Bazı Jeolojik Veriler. Türkiye Jeol. Kur. Bült., Cilt: 26, Sayı: 1, Sf. 21-30, Ankara.
• BARKA, A. - AK YÜZ, S. ve ALTINEL, E.- 1999: Adana Çevresi’nin Güncel Tektoniği ve 1998 Adana Depremi. Türkiye Deprem Vakfı, Aktif Tektonik-2, Sf. 20-31, İstanbul.
• BAYINDIRLIK ve İSKAN BAKANLIĞI.- 1996: Türkiye Deprem Bölgeleri Haritası; İndeks, Yerleşim Birimleri ve Deprem Bölgeleri. Bayındırlık ve İskan Bakanlığı, Afet İşleri genel Müd. Deprem Arş. Dairesi Başk., Ankara.
• BİLGİN, T.- 1969: Ceyhan Doğusunda Volkanik Şekiller ile Hassa Leçesi. Gâvur Dağı Kütlesinde Glasiyal ve Periglasiyal Topografya Şekilleri. İst. Üni. Yay. No: 1494, Ed. Fak., Coğr, Enst. Yay. No: 58, İstanbul.
• DEMİRTAŞ, R.- YILMAZ, R.- 1996: Türkiye’nin Sismotektoniği. Bayındırlık ve İskân Bakanlığı, Afet İşleri Genel Müdürlüğü, Deprem Araş. Daire Başkanlığı Yay., Ankara.
• EFE, R. - SEKİN, S.- 1998: 27 Haziran 1998 Adana - Ceyhan Depremi. Fatih Üniv. Yay: 2, Sosyal Bil. Enst. Yay: 2, İstanbul.
• ERGİN, K. - GÜÇLÜ, U. ve UZ, Z.- 1967: Türkiye Civarının Deprem Katalogu (MS. 11 - 1964). İst. Tek. Üniv., Maden Fak. Arz Fiziği Enst Yay. No: 24, İstanbul.
• ERGİN, K. - GÜÇLÜ, U. ve AKS AY, G.- 1971: Türkiye ve Dolaylannın Deprem Katalogu (1965 - 1970). İst. Tek. Üniv., Maden Fak., Arz Fiziği Enst. Yay. No:28, İstanbul.
• ERİNÇ, S.- 1973: Türkiye’nin Şekillenmesinde Neotektoniğin Rolü ve Jeomorfoloji - Jeodinamik İlişkiler. Jeom. Derg., Sayı: 5, Sf. 11-25, Ankara.
• EROL, O.- 1983: Türkiye’nin Genç Tektonik ve Jeomorfolojik Gelişimi. Jeom. Derg., Sayı: 11, Sf. 1-22. Ankara.
• GÜL, M.A.- 1987: K.Maraş Yöresinin Jeolojisi ve Petrol Olanakları. T.P.A.O. Rap. No: 2359 (Yayınlanmamış), Ankara.
• GÜNAY, Y.- 1984: Amanos Dağlan’nın Jeolojisi ve Karasu - Hatay Grabeni. M.T.A. Enst., Derleme Rap. No: 1954 (Yayınlanmamış), Ankara.
• HOŞGÖREN, M.Y. - NİŞANCI, A. - SELÇUK BİRİCİK, A., BİLGİN. A.- 1984: 30 Ekim 1983 Erzurum - Kars Depremi. Atatürk. Üniv. Basımevi, Erzurum.
• İMAMOĞLU, M.Ş.- 1993: Gölbaşı (Adıyaman) - Pazarcık - Narh (K.Maraş) Arasındaki Sahada Doğu Anadolu Fayı’nın Neotektonik İncelenmesi. Ank.Üni., Fen Bil. Enst., Jeoloji Müh. Anabilim Dalı Dotora Tezi (Yayımlanmamış), Ankara.
• İNAN E. - ÇOLAKOĞLU, Z. - KOÇ, M. - BAYÜLKE, M. ve ÇORUH, E.- 1996: 1976 - 1996 Yıllan Arası İvme Kayıtlan Olan Deprem Katalogu. Bayındırlık ve İskân Bakanlığı, Âfet İşleri Genel Müdürlüğü, Deprem Araş. Dairesi Başkanlığı, Ankara.
• KALAFAT, D.- 1998: Anadolu’nun Tektonik Yapılan’nm Deprem Mekanizmalan Açısından İrdelenmesi. Bayındırlık ve İskan Bakanlığı, Afet îşleri Genel Müdürlüğü. Deprem Araş. Dairesi, Deprem Araş. Bül., Sayı: 77, Sf. 55-56, Ankara.
• KALAFAT, D.- 1999: Son Yıllarda Anadolu’da Olan Önemli Depremlere Toplu Bir Bakış. Türkiye Deprem Vakfi, Aktif Tektonik-2, Sf. 1-19, İstanbul.
• KALAFAT, D.- PINAR, A.- 2000: Adana ve Çevresinin Sismotektonik Özellikleri. Bayındırlık ve İskan Bakanlığı, Afet İşleri Genel Müdürlüğü, Deprem Araş. Dairesi, Deprem Araş. Bül., Sayı: 83, Sf. 19-30, Ankara.
• KETİN, İ.- 1968: Türkiye’nin Genel Tektonik Durumu ile Başlıca Deprem Bölgeleri Arasındaki İlişkiler. M.T.A. Enst. Derg., Sayı: 71, Sf. 129-134, Ankara.
• KORKMAZ, H.- 2000: Kahramanmaraş Havzası’nın Jeomorfolojisi. Marmara Üniv., Sosyal Bil. Enst., Doktora Tezi (Yayınlanmamış), İstanbul.
• KOZLU, H.- 1987: Misis - Andırın Dolaylarının Stratigrafisi, Yapısal Evrimi. Türkiye 7. Petrol Kongresi Bild., Sf. 104-116, Ankara.
• Mc KENZİE, D.P.- 1970: Plate Tectonics Of The Mediterranean Region. Nature, Sayı: 26, Sf. 239-243. ÖCAL, N.- 1968: Türkiye’nin Sismititesi ve Zelzele Coğrafyası. 1850 - 1960 Yıllan İçin Zelzele Katalogu. Kandilli Rasathanesi Yay. No:8, İstanbul.
• ÖNALAN, M.- 1989/90: Önülke Havzaları ve K.Maraş Önülke Havzasının Jeolojik Evrimi. İst. Üniv., Müh. Fak., Yerbilimleri Derg., Cilt: 7, Sayı: 1-2, Sf. 19-43, İstanbul.
• ÖVER, S. ve PINAR, A.- 1999: Hatay Bölgesi ve Kıbns’ın Batı Kesiminde Etkin Gerilme Durumu. Türkiye Deprem Vakfi, Aktif Tektonik-2, Sf.90-97, İstanbul.
• ÖZMEN, B. - NURLU, M., GÜLER H.- 1987: Coğrafi Bilgi Sistemi İle Deprem Bölgelerinin İncelenmesi. Bayındırlık ve İskân Bakanlığı, Afet İşleri Genel Müdürlüğü, Ankara.
• ÖZMEN, B. - 1999: Türkiye ve Çevresinin Tarihsel Deprem Katalogunun Bölgesel Düzenlenmesi. Bayındırlık ve İskân Bakanlığı, Afet İşleri Genel Müdürlüğü, Deprem Araş. Dairesi, Deprem Araş. Bül., Sayı: 82, Sf. 5-83, Ankara.
• PERİNÇEK, D. - GÜNAY, Y. ve KOZLU, H.- 1987: Doğu ve Güneydoğu Anadolu’da Yer Alan Doğrultu Atımlı Faylarla İlgili Yeni Gözlemler. Türkiye 7. Petrol Kongresi Tebl., Sf. 89-103, Ankara.
• PERİNÇEK, D. ve EREN A.G.- 1990: Doğrultu Atımlı Doğu Anadolu ve Ölü Deniz Fay Zonlan Etki Alanında Gelişen Amik Havzasımn Kökeni. Türkiye 8. Petrol Kogresi Bild., Sf. 180-192, Ankara.
• PRESS, F.- SİEVEN, R- 1974: Earth. W. H. Freeman, San Francisco.
• SELÇUK BİRİCİK, A.- 1993: Hazar (Gölcük) Gölü Depresyonu (Elazığ). Türk Coğrafya Derg., Sayı: 28, Sf. 45-63, İstanbul.
• SELÇUK BİRİCİK, A.- 1994: Gölbaşı Depresyonu. Türk Coğrafya Derg., Sayı: 29, Sf. 53-81, İstanbul. SELÇUK BİRİCİK, A.-CEYLAN, M. A., - ÜNLÜ, M. - 1996: 1 Ekim 1995 Dinar Depremi. Yeni Asya Matbaacılık ve Yayıncılık, İstanbul.
• SELÇUK BİRİCİK, A. - KURT, H.- 1999: 27 Haziran 1998 Adana Ceyhan Depremi. (June 17, The Adana - Ceyhan Earthquake) Marmara Üniv., Atatürk. Eğt. Fak., Marmara Coğr. Derg., Sayı: 2, Sf. 95-121, İstanbul.
• SEZER, L.İ.- 1999: Adana Sismotektonik Yöresinde Depremsellik ve Deprem Riski. Ege Üni., Ege Coğ. Derg., Sayı: 10, Sf83-124, İzmir.
• ŞAROĞLU, F. - EMRE, F. ve BARAY, A.- 1987: Türkiye’nin Diri Fayları ve Depremsellikleri, M.T.A. Enst., Jeolojik Etütler Derleme Rap. No:8174 (Yayınlanmamış), Ankara. TONBUL, S. ve ÖZDEMİR, M.A.- 1994: Doğu Anadolu Fayı’nın Tektonik Özelliklerinin Palu Civarında (Elazığ doğusu) Jeomorfolojik Ölçütlerle Belirlenmesi. Fırat Üniv., Sos. Bil. Enst. Derg., Sayı: 6, Sf. 267-273, Elazığ.
• YALÇIN, N.- 1979: Doğu Anadolu Yardımının Türkoğlu - Karaağaç (K.Maraş) Arasındaki Kesimin Özellikleri ve Bölgedeki Yerleşim Alanları. Türkiye Jeo. Kur., Altınlı Semp., Sf. 49-57, Ankara.
• YALÇIN, N.- 1980: Karasu - Hatay Grabeni Kuzey Kesiminin Jeolojisi ve Hidrokarbon Olanaklarının Araştırılması. Türkiye 5. Petrol Kongresi Bild., Sf. 31-40, Ankara.
• YATMAN, A. - BAĞCI, G. - ÖZDEMİR, S. - BAYÜLKE, H. ve SUNBÜL, S.- 1993: Türkiye ve Civarının Deprem Katalogu. Bayındırlık ve İskân Bakanlığı, Afet İşleri Genel Müdürlüğü, Deprem Araş. Dairesi, Deprem Araş. Bül., Sayı: 71, Sf. 5-81, Ankara.
• YILMAZ, Y.- 1984: Amanos Dağlan’nın Jeolojisi (Cilt: 1-4), T.P.A.O. Rap. No: 1920 (Yayımlanmamış), Ankara.