BEŞERİ SİSTEMLER ÖĞRENME ALANINDA YEREL BAKIŞ AÇISININ ÖNEMİ VE ETKİNLİK ÖNERİLERİ

Yıl 2008, Sayı: 18, 96 - 113, 26.09.2013

Alaattin Kızılçaoğlu , Hakan Önal

Öz

Ortaöğretim Coğrafya Öğretim Programı’nın içeriği ve buna göre
hazırlanmış ders kitapları tetkik edildiğinde, bölgesel ve küresel bakış açılarına
geniş ölçüde yer verilirken yerel bakış açılarının genellikle ihmal edildiği
belirlenmiştir. Öğrencilerin kendi yaşam alanı ve yakın çevresini tanımaları son
derece önemlidir. Bu sayede yakın çevresindeki problemleri çözmede ve doğru
karar almada başarılı olurlar. Bu da ancak öğrencilerin alacağı coğrafya
eğitiminin içerdiği coğrafi becerilerin ve etkinliklerin yerel çevreye uyumlu
olması ile gerçekleştirilebilir.
Bu çalışmada, coğrafya eğitiminde yerel ortama ilişkin aktivitelere yer
verilmesinin önemi değerlendirilmeye çalışılmış ve yerel ortama ilişkin
kazandırılması gereken çok sayıda coğrafi becerilere ve aktivite önerilerine yer
verilmiştir. Ancak bu öneriler, programda yerel ortama ilişkin daha fazla
etkinlik örneği sunma imkânı veren beşeri sistemler öğrenme alanına yönelik
olacaktır. Programda bu öğrenme alanına ilişkin önerilen etkinlikler
incelendiğinde, bunların yerel bakış açısını ve yerel ortama ilişkin coğrafi
becerileri kazandırmada yetersiz kaldığı tespit edilmiştir. Bu çalışmada sözü
edilen eksikliği gidermeye yönelik etkinlik örneklerine ve öğrencilere
kazandırılması gereken coğrafi becerilere yer verilecektir.

Anahtar Kelimeler

Coğrafya Eğitimi, Beşeri Sistemler, Coğrafi Beceriler, Lise, Müfredat

Kaynakça

• DOĞANAY, H. (1993): Coğrafya’da Metodoloji: Genel Metodlar ve Özel Öğretim Metodları, Milli Eğitim Bakanlığı Öğretmen Kitapları Dizisi, İstanbul.
• DOĞANAY, H. (2002). “Coğrafya Öğretim Yöntemleri: Orta Öğretimde Coğrafya Eğitiminin Esasları”, Aktif Yayınevi, 5. Baskı, Erzurum.
• DOĞANAY, H., ZAMAN, S. (2002). “Orta Öğretim Coğrafya Eğitiminde Hedefler-Stratejiler ve Amaçlar”, Doğu Coğrafya Dergisi, Yıl:7, Sayı:8, Çizgi Kitapevi, Konya.
• GFL (Geography For Life) (1994): The National Geography Standarts: Geography Education Standarts Project, Washington D.C.
• KIZILÇAOĞLU, A. (2003): İlköğretim Okullarında Bir Kırsal Yerleşmeye Düzenlenecek Gözlem Gezisinde Gerçekleştirilecek Etkinlikler ile Bir Gezi Planı Önerisi. Balıkesir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü. Cilt: 6, sayı: 9
• KIZILÇAOĞLU, A. (2006): İlköğretimin Birinci Kademesinde Coğrafya Eğitimi ve Öğretimi. Marmara Coğrafya Dergisi, sayı:14, İstanbul.
• KIZILÇAOĞLU, A. (2007): Harita Becerilerine Pedagojik Bir Bakış. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. Sayı: 18, s: 341-358.
• KIZILÇAOĞLU, A., TAŞ, H.İ. (2007): İlköğretim İkinci Kademede Coğrafya Eğitimi ve Öğretimi: Öğrenme Alanları ve Kazanım Boyutu. Marmara Coğrafya Dergisi, sayı 16, İstanbul.
• MEB (Milli Eğitim Bakanlığı) (2005): Coğrafya Dersi Öğretimi Programı (9., 10., 11. ve 12. sınıflar), Milli Eğitim Bakanlığı, Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı, Ankara.
• ÖZGÜÇ, N., 1984, Beşeri Coğrafya’da Veri Toplama ve Değerlendirme Yöntemleri, İstanbul Üniv. Edebiyat Fak. Yay. No:2511, 2.Baskı, İstanbul.
• ÜÇIŞIK, S., ÜNLÜ, M., ÖZEY, R. (2002). “Coğrafya Eğitim ve Öğretiminde Fotoğrafların Önemi”, Marmara Coğrafya Dergisi, sayı 5, İstanbul.
• WİNCHELL, D. & D. ELDER. (1992). Writing in the geography curriculum. Journal of Geography 91:273–276.