Öz
The travertine caves which are the subject of this study are located between Pınarlar and Yüce villages in the central part of Aksu creek drainage basin that has catchment area of 892 km2. Aksu creek is located in Giresun province in the Eastern Black Sea Subregion of the Black Sea Region in Turkey. The aim of this study is to explain the formation of the caves in the Aksu creek drainage basin and to discuss their potential for sustainable use. We investigated and mapped the environmental conditions of the caves area during the field studies. In addition we determined and photographed the locations and morphological characteristics of these caves. We used the satellite images ASTER-DEM (15 m resolution) and software ArcGIS.10 in this study. We produced the geological map of the caves area using the field survey data and the related parts of the geological map of Turkey (1/50.000) by MTA. The bedrock in the caves area consists mostly of igneous volcanic rocks, but there are some small marble parts. Meteoric waters infiltrated in these marbles have surfaced as sources in three separate areas, and they formed travertine deposition and four prominent travertine caves. These travertine caves and the travertine depositions surrounded them have an important tourism potential with other touristic attractions in the Aksu Creek drainage basin. We think that all of these natural touristic attractions will contribute to development and diversification of the tourism in Giresun province and the region
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Altunel, E. (1996). Pamukkale travertenlerinin morfolojik özellikleri, yaşları ve neotektonik önemleri. Maden Tetkik ve Arama Dergisi 118, 47–64.
- Brusa, G., ve Cerabolini, B. E. (2009). Ecological factors affecting plant species and travertine deposition in petrifying springs from an Italian ‘Natura 2000’site. Botanica Helvetica, 119/2, 113- 123.
- Ekinci, D. (2010). The noticeable geomorphosites of Turkey. International Journal of Arts and Sciences 3/15, 303-321.
- Elmacı, S. ve Sever, R. (2011). Doğal bir anıt: Akçalı travertenleri Van- Başkale. Doğu Coğrafya Dergisi 15, 137-153.
- Emig, W. H. (1918). Mosses as rock builders. The Bryologist. 21/2, 25- 27.
- Erinç, S. (1971). Jeomorfoloji II. 2. Baskı. İstanbul Üniversitesi Yayın no.1628, İstanbul.
- Glover, C., ve Robertson, A. H. (2003). Origin of tufa (cool‐water carbonate) and related terraces in the Antalya area, SW Turkey. Geological Journal 38, 329-358.
- Gradzinski, M., Szulc, J., Motyka, J. Stworzewicz, E. ve Tyc, A. (2001). Travertine mound and in a village of Laski, Silesian-Cracow Upland. Annales Societatis. Geologorum Poloniae 71, 115- 123.
- Halliday, W. R. (2004). Caves in history: The eastern Mediterraneean. Encyclopedia of Caves and Karst Science, Ed. John Gunn, 207-209, Taylor & Francis Books.
- Pentecost, A. (2005). Travertine. Springer-Verlag Berlin, Heidelberg. http://link.springer.com/book/10.1007/1-4020-3606-X, 11.03.2014.
- Polat, S. (2011). Türkiye’de traverten oluşumu, yayılış alanı ve korunması. Marmara Coğrafya Dergisi 23, 389-428.
- Sayhan, H. (2005). Aktif fay hatları boyunca gelişen traverten konilerine Kırşehir’den bir örnek. Gazi Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi 6/2, 115-132.
- Uzun, S. (1990). Kağızman ve Çevresinin Fiziki Coğrafyası. Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış doktora tezi. Erzurum.
- Weijermars, R., Mulder-Blanken, C. W. ve Wiegers, J. (1986). Growth rate observation from the moss-built Checa travertine terrace, central Spain. Geological Magazine 123, 279-286.
- www.maps.google.com, 20.02.2014.
Öz
Bu çalışmaya konu olan traverten mağaraları 892 km2 su toplama
alanına sahip Aksu Çayı Havzası’nın orta kesiminde, Pınarlar ile Yüce köyleri
arasında yer alır. Aksu Çayı ise Karadeniz Bölgesi’nin Doğu Karadeniz
Bölümü’nde ve Giresun ili sınırları içinde bulunur. Bu çalışmanın amacı Aksu
Çayı Havzası traverten mağaralarını tanıtmak, oluşumlarını açıklamak ve
sürdürülebilir yararlanma açısından potansiyellerini tartışmaktır. Arazi
çalışmaları sırasında mağaralar sahasının çevresel özellikleri araştırılmış,
mağaraların morfolojik özellikleri ve yerleri belirlenerek haritalanmış ve
fotoğraflama işlemleri gerçekleştirilmiştir. Bu çalışmada ArcGIS.10 yazılımı ile
15 m yersel çözünürlüğe sahip ASTER uydu görüntüleri kullanılmış ve sahanın
sayısal yükseklik modeli (DEM) haritası üretilmiştir. Ayrıca, 1/50.000 ölçekli
MTA Türkiye jeoloji haritasının ilgili paftaları ile arazi verileri birleştirilerek
sahasının jeoloji haritası hazırlanmıştır. Mağaraların bulunduğu alanda
anakaya çoğunlukla iç püskürük kayaçlardan oluşmaktadır. Ancak bu sahada
küçük parçalar halinde mermerlere de rastlanır. Bu mermerlerden süzülerek
yeraltına inen meteorik sular yüzeye çıktıkları üç ayrı alanda traverten
birikimine ve dört traverten mağarası oluşumuna sebep olmuştur. Bu çalışmaya
konu olan traverten mağaraları ve onları çevreleyen traverten alanları havza
içindeki diğer turistik çekiciliklerle birlikte ciddi bir turistik potansiyel
oluşturmaktadır. Turizme kazandırılmaları durumunda Giresun ilinin ve bölge
turizminin gelişmesine ve çeşitlendirilmesine önemli katkı yapabilirler
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Altunel, E. (1996). Pamukkale travertenlerinin morfolojik özellikleri, yaşları ve neotektonik önemleri. Maden Tetkik ve Arama Dergisi 118, 47–64.
- Brusa, G., ve Cerabolini, B. E. (2009). Ecological factors affecting plant species and travertine deposition in petrifying springs from an Italian ‘Natura 2000’site. Botanica Helvetica, 119/2, 113- 123.
- Ekinci, D. (2010). The noticeable geomorphosites of Turkey. International Journal of Arts and Sciences 3/15, 303-321.
- Elmacı, S. ve Sever, R. (2011). Doğal bir anıt: Akçalı travertenleri Van- Başkale. Doğu Coğrafya Dergisi 15, 137-153.
- Emig, W. H. (1918). Mosses as rock builders. The Bryologist. 21/2, 25- 27.
- Erinç, S. (1971). Jeomorfoloji II. 2. Baskı. İstanbul Üniversitesi Yayın no.1628, İstanbul.
- Glover, C., ve Robertson, A. H. (2003). Origin of tufa (cool‐water carbonate) and related terraces in the Antalya area, SW Turkey. Geological Journal 38, 329-358.
- Gradzinski, M., Szulc, J., Motyka, J. Stworzewicz, E. ve Tyc, A. (2001). Travertine mound and in a village of Laski, Silesian-Cracow Upland. Annales Societatis. Geologorum Poloniae 71, 115- 123.
- Halliday, W. R. (2004). Caves in history: The eastern Mediterraneean. Encyclopedia of Caves and Karst Science, Ed. John Gunn, 207-209, Taylor & Francis Books.
- Pentecost, A. (2005). Travertine. Springer-Verlag Berlin, Heidelberg. http://link.springer.com/book/10.1007/1-4020-3606-X, 11.03.2014.
- Polat, S. (2011). Türkiye’de traverten oluşumu, yayılış alanı ve korunması. Marmara Coğrafya Dergisi 23, 389-428.
- Sayhan, H. (2005). Aktif fay hatları boyunca gelişen traverten konilerine Kırşehir’den bir örnek. Gazi Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi 6/2, 115-132.
- Uzun, S. (1990). Kağızman ve Çevresinin Fiziki Coğrafyası. Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış doktora tezi. Erzurum.
- Weijermars, R., Mulder-Blanken, C. W. ve Wiegers, J. (1986). Growth rate observation from the moss-built Checa travertine terrace, central Spain. Geological Magazine 123, 279-286.
- www.maps.google.com, 20.02.2014.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | tr; |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 10 Şubat 2015 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2015 Sayı: 31 |