Merkez Bankası Müdahalelerinin Döviz Kurları Üzerine Etkileri: Türkiye Üzerine Ampirik Bir Araştırma

Yıl 2016, Cilt: 8 Sayı: 15, 359 - 384, 01.07.2016

İbrahim Yaşar Gök , Gökhan Özkul , Elvan Öztürk

https://doi.org/10.14784/marufacd.266071

Cited By: 3

Öz

Çalışmada, TCMB döviz müdahalelerinin USD/TL döviz kurunun seviyesi ve oynaklığı üzerine etkilerinin

araştırılması amaçlanmış, 22/01/2001-04/12/2015 dönemi verileri kullanılmış ve EGARCH

modeli uygulanmıştır. Çalışmada üç ayrı modelleme gerçekleştirilmiştir. Birincisinde döviz ihale ve

doğrudan müdahale işlemlerinin etkileri bir arada net işlemler olarak incelenmiş, ikincisinde işlemler

net alış ve satış işlemleri olarak ayrı ayrı ele alınmış, üçüncüsünde ise döviz ihale ve doğrudan müdahale

işlemleri iki ayrı değişken olarak analize dahil edilmiştir. Net işlemlerin kurun seviyesinde pozitif

bir baskı oluşturduğu, oynaklığı anlamlı olmasa da azalttığı bulguları elde edilmiş ve net işlemlerin

miktarı ve sıklığının seviye üzerinde tersine etkiler oluşturduğu tespit edilmiştir. Net alış ve satış işlemleri

açısından, net satışların seviye üzerinde anlamlı bir etkisinin olmadığı, oynaklığı ise anlamlı bir şekilde

azalttığı, net alışların ise bunun tam tersi bir etkisinin olduğu belirlenmiştir. Döviz ihale ve doğrudan

müdahale işlemlerinin etkileri ayrı ayrı incelendiğinde, seviye üzerinde ihalelerin anlamlı bir etkisi

bulunmazken müdahalelerin ise pozitif anlamlı bir etkisinin olduğu, oynaklık üzerinde ise hem ihale

hem de doğrudan müdahalelerin anlamlı etkilerinin olmadığına erişilmiştir. Genel olarak, TCMB döviz

işlemlerinin seviyeye anlamlı bir etkide bulunduğu ve stabilizasyonu sağlama adına kısmi bir katkı

sağladığına varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Merkez Bankası, Kur Seviyesi, Kur Oynaklığı, Döviz Müdahaleleri

Kaynakça

• Acar Balaylar, N. (2011). Türkiye’de Döviz Piyasasi Müdahalelerinin Sterilizasyon Maliyeti. Dokuz Eylül Üniversitesi