Finansal Kırılganlıklar Ve Uluslararası Sermaye Hareketleri: Gelişmekte Olan Ülkeler Üzerine Bir Analiz

Yıl 2017, Cilt: 9 Sayı: 16, 1 - 17, 01.01.2017

Semra Boğa

https://doi.org/10.14784/marufacd.305538

Cited By: 6

Öz

Bu çalışmanın amacı, finansal kırılganlıkların gelişmekte olan ülkelere yönelik uluslararası sermaye
akımlarını ne yönde etkilediğini ortaya koymaktır. Yabancı sermaye yatırımlarının ekonomik, politik ve
sosyal belirleyicilerini açıklayan birçok çalışma bulunmaktadır. Ekonomik göstergeler içinde yer alan finansal
kırılganlık göstergelerinin henüz çok fazla kullanılmamış olması ve finansal kırılganlık konusunun gelişmekte
olan ülke analizlerinde sıklıkla yer alması, çalışmada bu faktörlerin incelenmesinin temel gerekçesini
oluşturmuştur. Kırılganlık kavramı ile ilgili var olan çalışmalar, çoğunlukla kırılganlık göstergelerinin
krizleri tahmin edebilme gücünü ölçmeye yöneliktir. Bu çalışmada ise, bu göstergelerin uluslararası sermaye
akımları ile ilişkisi üzerinde durulacaktır. Literatürde bu ilişkiyi ölçmek üzere yapılmış olan çalışmalarda
farklı sonuçlar bulunmuştur. Çalışmada Meksika, Arjantin, Brezilya, Tayland, Rusya ve Türkiye’ye ait panel
verilerle, 1992-2014 dönemi için ampirik modelleme yapılmıştır. Modeli tahmin etmede sabit etkiler yaklaşımı
kullanılmıştır. Tahmin sonuçlarına göre, reel efektif döviz kuru ve M2/Rezervler rasyosu ile doğrudan
yabancı yatırımlar arasında ters, reel efektif döviz kuru ve yurt içi kredi büyümesi ile portföy yatırımları arasında
ise pozitif bir ilişki bulunmuştur. Modeller bir bütün halinde değerlendirildiğinde değişkenlerin modeli
açıklama gücü zayıftır. Dolayısıyla, gelişmekte olan ülkelerde finansal kırılganlık göstergeleri ile uluslararası
sermaye akımları arasında güçlü bir ilişkinin varlığından söz edilememektedir.

Anahtar Kelimeler

Doğrudan Yabancı Yatırım, Portföy Yatırımları, Gelişmekte Olan Ülkeler, Finansal Kırılganlık, Panel Veri Analizi

Kaynakça

• AHMAD, Fayyaz, DRAZ, Muhammad ve YANG, Su-chang. (2015). “Determinants of Foreign Portfolio Inflows: Analysis and Implications for China”, Asian Journal of Finance&Accounting, 7(2): 66-77.
• ALBULESCU, Claudiu Tiberiu, BRICIU, Lucian, COROIU, Sorina Ioana. (2010). “Determinants of Foreign Direct Investment in CEECS: The Role of Financial Stability”, Czech Economic Review, 5(1): 27-45.
• ALFARO, Laura, KALEMLI-OZCAN, Şebnem ve VOLOSOVYCH, Wadym. (2008). “Why Doesn’t Capital Flow from Rich to Poor Countries? An Empirical Investigation”, Review of Economics and Statistics, 90(2): 347-368.
• AMAYA, Carlos Andrés G. Ve ROWLAND Peter. (2004). “Determinants Of Investment Flows Into Emerging Markets”, Bogota: Banco de La República de Colombia, Borradores de Economia, 313: 1-55.
• ARIK, Şebnem, AKAY, A. Beyhan ve ZANBAK, Mehmet. (2014). “Doğrudan Yabancı Yatırımları Belirleyen Faktörler: Yükselen Piyasalar Örneği”, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14(2): 97-110.
• BUCKLEY, Peter J. ve CASSON, Marc C. (1976). The Future of the Multinational Enterprise, London: The Macmillan Pres.
• BUSSE, Matthias ve HEFEKER, Carsten. (2007). “Political Risk, Institutions and Foreign Direct Investment”, European Journal of Political Economy, 23(2): 397-415.
• CAMPOS, Nauro ve KINOSHITA, Yuko. (2008). “Foreign Direct Investment and Structural Reforms: Evidence from Eastern Europe and Latin America”, CEPR Discussion Paper, 6690: 1-37.
• CHAKRABARTI, Avik. (2001). “The Determinants of Foreign Direct Investment: Sensitivity Analyses of Cross-Country Regressions”, Kyklos, 54(1): 89-114.
• ÇULHA, Ali Aşkın. (2006). “A Structural VAR Analysis of the Determinants of Capital Flows into Turkey”, Central Bank Review, 2: 11-35.
• DEVI, Sharmila ve ALI, Saifil. (2013). “An Empirical Examination of Foreign Direct Investment in India”, Research Journal of Economics & Business Studies, 2(12): 42-48.
• DOĞUKANLI, Hatice. (2008). Uluslararası Finans, Genişletilmiş 2. Baskı, Adana: Karahan Yayınları.
• EMİR, Mustafa ve BANK, Semra. (2009). “Uluslararası Sermaye Akımları ve Risk İlişkisi”, MUFAD Dergisi, 1(41): 53-62.
• ERDAL, Fuat ve TATOĞLU, Ekrem. (2002). “Locational Determinants of Foreign Direct Investment in an Emerging Market Economy: Evidence from Turkey”, Multinational Business Review, 10(1): 1-21.
• ESSSERS, Dennis. (2013). “Developing Country Vulnerability in Light of the Global Financial Crisis: Shock Therapy?”, Review of Development Finance, 3(2): 61-83.
• FISHER, Irving. (1933). “The Debt Deflation Theory of Great Depressions”, Econometrica, 1(4): 337-357.
• GARIBALDI, Pietro, MORA, Nada, SAHAY, Ratna ve ZETTELMEYER, Jeromin. (2002). “What Moves Capital to Transition Economies? ”, IMF Working Paper, No. WP/02/64.
• GÜMÜŞ, Gülüzar Kurt ve GÜNGÖR, Bener. (2013). “The Relationship Between Foreign Portfolio Investment and Macroeconomic Variables”, European Scientific Journal, 9(34): 209-226.
• GÜRİŞ, Selahattin, ÇAĞLAYAN, Ebru ve GÜRİŞ, Burak. (2013). EViews ile Temel Ekonometri, İstanbul: Der Yayınları.
• HAYAKAWA, Kazunobu, KIMURA, Fukunari ve LEE, Hyun-Hoon. (2011). “How Does Country Risk Matter for Foreign Direct Investment?”, IDE Discussion Paper, 281: 1-30.
• HERNANDEZ, Hernandez ve RUDOLPH, Heinz. (1997). “Sustainability of Private Capital Flows to Developing Countries: Is a Generalized Reversal Likely?”, Cuadernos de Economia, 34(102): 237-266.
• HOWELL, Llewellyn D. (2014). “International Country Risk Guide Methodology”, (Çevrimiçi), http://www.prsgroup.com/wp-content/uploads/2012/11/icrgmethodology.pdf, 29.12.2014
• HYMER, Stephen Herbert. (1976). The International Operations of National Firms: A Study of Direct Foreign Investment, Cambridge: The MIT press.
• KARAN, Mehmet Baha. (2011). Yatırım Analizi ve Portföy Yönetimi, Ankara: Gazi Kitabevi.
• KARLUK, Rıdvan. (2009). Uluslararası Ekonomi: Teori ve Politika, 9. Baskı, İstanbul: Beta Basım.
• KAYA, Emine. (2015). “Ülke Riskinin Yabancı Portföy Yatırımları Üzerindeki Etkisi”, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 29(4): 611-623.
• KAYMAKÇI, Oğuz, AVCI, Nuri ve ŞEN, Recep. (2007). Uluslararası Ticarete Giriş: Teori, Politika ve Uygulama, Ankara: Nobel Yayın.
• KHACHOO, Ab Quyoom ve KHAN, Mohd Imran. (2012). “Determinants of FDI Inflows to Developing Countries: A Panel Data Analysis”, Munich Personel RePEc Archive, No. 37278.
• KNICKERBOCKER, Frederick T. (1973). “Oligopolistic Reaction and Multinational Enterprise”, The International Executive, 15(2): 7-9.
• KRIFA-SCHNEIDER, Hadjila ve MATEI, Iuliana. (2010). “Business Climate, Political Risk and FDI in Developing Countries: Evidence from Panel Data”, International Journal of Economics and Finance, 2(5): 54-65.
• LAGUNOFF, Roger ve SCHREFT, Stacey. (2001). “A model of Financial Fragility”, Journal of Economic Theory, 99(1-2): 220-264.
• LANE, Philip. (2009). “The Global Crisis and Capital Flows to Emerging Markets”, In: Macroeconomic Stability and Financial Regulation: Key Issues for the G20, Ed. By Mathias Dewatripont, Xavier Freixas, and Richard Portes, London: CEPR
• MEHRENS, Dorothy, MANIAM, Balasundram ve BEXLEY, James. (2002). “A Survey of Determinants of US Foreign Direct Investment in ASEAN-5 Countries”, Journal of Economics and Economic Education Research, 3(1): 90-106.
• PAPAIOANNOU, Elias. (2009). “What Drives International Financial Flows? Politics, Institutions and Other Determinants”, Journal of Development Economics, 88(2): 269-281.
• RALHAN, Mukesh. (2006). “Determinants of Capital Flows: A Cross-Country Analysis”, University of Viktoria, Econometrics Working Paper, No. 0601.
• RANJAN, Vinit ve AGRAWAL, Gaurav. (2011). “FDI Inflow Determinants in BRIC Countries: A Panel Data Analysis”, International Business Research, 4(4): 255-263.
• SEYİDOĞLU, Halil Seyidoğlu. (2013). Uluslararası İktisat - Teori, Politika ve Uygulama, Geliştirilmiş 18. Baskı, İstanbul: Güzem Can Yayınları.
• SHAMSUDDIN, Abul F. (1994). “Economic Determinants of Foreing Direct Investment in Less Developed Countries, The Pakistan Development Review, 33(1): 41-51.
• SIJBEN, Jac J. (1993). “Credit Markets, Financial Fragility, and the Real Economy”, Kredit und Kapital, 26(4): 481-515.
• STIGLITZ, Joseph E. Ve WEISS, Andrew. (1981). “Credit Rationing in Markets with Imperfect Information”, The American Economic Review, 71(3): 393-410.
• ŞENER, Sefer. (2008). Yabancı Sermaye-Dünya’da ve Türkiye’de Tarihsel Perspektiften, Bursa: Ezgi Kitabevi Yayınları.
• TOKUCU, Erkan. (2012). “Hyman Minsky’nin Finansal İstikrarsızlık Hipotezi Çerçevesinde Finansal Krizler ve Çözüm Önerileri”, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 67(2): 189-212.
• VERNON, Raymond. (1966). “International Investment and International Trade in the Product Cycle”, Quarterly Journal of Economics, 80(2): 190-207.
• VIJAYAKUMAR, Narayanamurthy, SRIDHARAN, Perumal ve RAO, Kode Chandra Sekhara. (2010). “Determinants of FDI in BRICS Countries: A Panel Analysis”, International Journal of Business Science and Applied Management, 5(3): 1-13.
• WEZEL, Torsten. (2004). “Foreing Bank Entry into Emerging Economies: An Empirical Assessment of the Determinants and Risk Predicated on German FDI Data”, Deutsche Bundesbank Discussion Paper, 01: 1-37.
• WILDMANN, Christian. (2010). “What Drives Portfolio Investments of German Banks in Emerging Capital Markets?”, Deutsche Bundesbank Discussion Paper, 4: 1-34.
• YAPRAKLI, Sevda. (2002). “Türkiye’de Doğrudan Yabancı Yatırımların Ekonomik Belirleyicileri Üzerine Ekonometrik Bir Analiz”, D.E.Ü.İ.İ.B.F. Dergisi, 21(2): 23-48.
• YERDELEN, Ferda Tatoğlu. (2012). Panel Veri Ekonometrisi, İstanbul: Beta Basım.
• YILDIRAN, Mustafa. (2010). “Yabancı Sermaye Yatırımlarının Finansal Risk Unsurlarına Bağımlılığının Analizi: Uluslararası Karşılaştırmalar”, Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 11(2): 1-20.