HALKA AÇIKLIK ORANININ FİRMA DEĞERİNE ETKİSİ: BİST’DE BİR UYGULAMA

Yıl 2022, Cilt: 14 Sayı: 26, 102 - 117, 31.01.2022

Faruk Dayı

https://doi.org/10.14784/marufacd.1055184

Öz

Firma değerine etki eden birçok faktör olup bunlardan biri olan halka açıklık oranının da firma değeri üzerinde etkisi olabileceği ifade edilmektedir. Halka açıklık oranındaki artış ile kontrol gücüne sahip hissedarların paylarındaki oransal değişimin firma değerini etkilemesi beklenmektedir. Firmaların sermaye ile halka açıklık oranını artırmaları, sermayenin geniş bir tabana yayılmasını sağlamaktadır. Hissedar sayısının ve pay oranının artmasıyla firmanın borsa değerinin artması beklenir. Bu amaç doğrultusunda çalışmada halka açıklık oranının firma değerine etkisi araştırılmaktadır. Borsa İstanbul’da işlem gören 30 firmanın 2010-2019 dönemine ait 10 yıllık verileri kullanılmıştır. Aktif değeri, piyasa değeri, özkaynaklar toplamı, ödenmiş sermaye, halka açıklık oranı, en yüksek paya sahip ortağın payı ve en yüksek paya sahip 3 ortağın payı değişkenlerinden oluşan model ile panel veri analizi yapılmıştır. Analiz sonucunda firmaların halka açıklık oranının firma değeri üzerinde etkisi olmadığı tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Halka Açıklık Oranı, Firma Değeri, Panel Veri Analizi

Kaynakça

• AGRAWAL, A. & KNOEBER, C. R. (1996). Firm Performance and Mechanisms to Control Agency Problems between Managers and Shareholders. The Journal of Financial and Quantitative Analysis, 31(3), 377-397.
• AKSOY, A. & TANRIÖVEN, C. (2007). Sermaye Piyasası Yatırım Araçları ve Analizi. Ankara: Gazi Kitabevi.
• AKSOY, P. (2009). Hisse Senetlerinin Halka Arzı ve Satış Süreçleri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• AKUSTA, A. (2019). Gelişen Piyasalarda Kar Dağıtım Politikası ve Sahiplik Yapısı Arasındaki ilişki Borsa İstanbul'da Bir Uygulama. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• AMIN, Q. A. & LIU, J. (2020). Shareholders' Control Rights, Family Ownership and The Firm's Leverage. International Review of Financial Analysis, 47, 1-15.
• BARBOSA, N. & LOURI, H. (2005). Corporate Performance: Does Ownership Matter? A Comparison of Foreign and Domestic-Owned Firms in Greece and Portugal. Review of Industrial Organization, 27, 73–102.
• BAYRAKDAROĞLU, A. (2010). Mülkiyet Yapısı ve Finansal Performans: İMKB Örneği. Ekonomi Bilimleri Dergisi, 2(2), 11-20.
• BERLE, A. A. & MEANS, G. C. (1933). The Modern Corporation and Private Property. New York: Macmillan.
• BROWN, S. J. & WARNER, J. B. (1985). Using Daily Stock Returns: The Case of Event Studies. Journal of Financial Economics, 14(1), 3-31.
• BÜYÜKDERELİ, M. (2007). İMKB’de Faaliyet Gösteren Reel Sektör Firmalarının Mülkiyet Yapısının, Bu Firmaların Finansal Performansları Üzerine Etkisi. İstanbul: Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü .
• CAVLAK, H. (2019). Geleneksel, Değer Bazlı ve Alternatif Performans Ölçütlerinin Uluslararası Finansal Raporlama Standartları İle İlişkisi: Borsa İstanbul'da Bir Uygulama. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• CHEN, S.-S. & HO, K. W. (2000). Corporate Diversification, Ownership Structure, and Firm Value The Singapore Evidence. International Review of Financial Analysis, 9, 315-326.
• CHO, M.-H. (1998). Ownership Structure, Investment, and The Corporate Value: An Empirical Analysis. Journal of Financial Economics, 47(1), 103-121.
• DEMSETZ, H. & LEHN, K. (1985). The Structure of Corporate Ownership: Causes and Consequences. Journal of Political Economy (93), 1155-1177.
• DEMSETZ, H. & VILLALONGA, B. (2001). Ownership Structure and Corporate Performance. Journal of Corporate Finance, 7, 209–233.
• DHARMAPALA, D. & KHANNA, V. (2013). Corporate Governance, Enforcement, and Firm Value: Evidence from India. Journal of Law, Economics, & Organization, 29(5), 1056-1084.
• EGE, İ. & TOPALOĞLU, T. N. (2017a). Sahiplik Yapısı ile Sermaye Yapısı ve Kar Payı Dağıtım Kararları Arasındaki İlişkinin Borsa İstanbul 30 Endeksinde Test Edilmesi. International Conference on Eurasian Economies Session 3B: Finans I (s. 254-261). İstanbul: Eurasian Economists Association.
• EGE, İ. & TOPALOĞLU, T. N. (2017b). Sahiplik Yapısının Sermaye Yapısı Kararlarına Etkisi: Borsa İstanbul'da Bir Uygulama. Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 5(2), 471-492.
• GRIFFITH, J. M. (1999). CEO Ownership and Firm Value. Managerial and Decision Economics, 20(1), 1-8.
• GÜNGÖR, S. (2012). Sahiplik Yapısı ve Temettü İlişkisi: İMKB'de Bir Uygulama. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çorum.
• HILLMAN, A. J. & DALZIEL, T. (2003). Boards of Directors and Firm Performance: Integrating Agency and Resource Dependence Perspectives. The Academy of Management Review, 28(3), 383-396.
• HIMMELBERG, C. P., HUBBARD, R. G. & PALIA, D. (1999). Understanding the Determinants of Managerial Ownership and the Link Between Ownership and Performance. Journal of Financial Economics(53), 353-384.
• KAP. (2020). Kamuyu Aydınlatma Platformu, https://www.kap.org.tr/tr/ adresinden alındı.
• KARAOĞLAN, S. (2018). Halka Arz Edilen Hisse Senetlerinin Kısa ve Uzun Dönem Peformansını Belirlemeye Yönelik Ekonometrik Bir Analiz. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Manisa.
• KEVSER, M. (2018). Bankaların Sahiplik Yapısı İle Finansal Performans Arasındaki İlişki: Türkiye içi Ampirik Bir Araştırma. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Yalova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yalova.
• KILIÇ, M. (2017). Kurumsal Yönetim, Sahiplik Yapısı ve Finansal Performans İlişkisi: BİST'de Bir Alan Araştırması. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kahramanmaraş.
• KLEIN, A. (1998). Firm Performance and Board Committee Structure. The Journal of Law & Economics, 41(1), 275-304.
• KONUK, S. (2019). İşletmelerde Sahiplik Yapısına İlişkin Faktörlerin Firma Değerine Etkisi: BİST 30 Şirketleri Üzerine Bir Uygulama. Artıbilim: Adana Alparslan Türkeş Bilim ve Teknoloji Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi , 2(1), 46-54.
• LELAND, H. E. (1998). Agency Costs, Risk Management, and Capital Structure. The Journal of Finance, 53(4), 1213-1243.
• LEMMON, M. L. & LINS, K. V. (2003). Ownership Structure, Corporate Governance, and Firm Value: Evidence from the East. The Journal of Finance, 58(4), 1445-1468.
• LINS, K. (2003). Equity Ownership and Firm Value in Emerging Markets. The Journal of Financial and Quantitative Analysis, 38(1), 159-184.
• LODERER, C. & MARTIN, K. (1997). Executive Stock Ownership and Performance Tracking Faint Traces. Journal of Financial Economics, 45, 223- 255. McCONNELL, J. J. & SERVAES, H. (1990). Additional Evidence on Equity Ownership and Corporate Value. Journal of Financial Economics, 27(2), 595–612.
• MELEK, S. A. (2015). İşletmelerin Sermaye Yapısı Kararlarının Karlılık Düzeylerine Etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Trabzon.
• MIGUEL, A. D., PINDADO, J. & TORRE, C. D. (2004). Ownership Structure and Firm Value: New Evidence from Spain. Strategic Management Journal, 25(12), 1199-1207.
• ÖNEM, H. B. (2014). Kar Dağıtım Kararlarının ve Mülkiyet Yapısının Firma Performansına Etkisi: BİST İmalat Sektörü Üzerine Bir Uygulama. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Isparta.
• SAKINÇ, İ. (2008). Sermaye Sahipliği ve Firma Değeri İle İlişkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• SHOME, D. K. & SINGH, S. (1995). Firm Value and External Blockholdings. Financial Management, 24(4), 3-14.
• TAN, R. S., CHNG, P. L. & TAN, T. W. (2001). CEO Share Ownership and Firm Value. Asia Pacific Journal of Management, 18, 355–371.
• TANRIÖVEN, C. & AKSOY, E. E. (2011). İMKB’de İşlem Gören Şirketlerde Ortaklık Yoğunlaşmasının Firma Performansı Üzerine Etkileri. Muhasebe ve Finansman Dergisi (46), 216-261.
• TORRES-REYNA, O. (2007). Princeton University Library. Data and Statistical Services: https://dss.princeton.edu/training/ adresinden alındı
• ÜNAL, S. (2020). Türkiye'de Halka Açık Paylara Sahip Hissedarların Yaşadıüı Vekalet Maliyetinin Tespiti ve Aktivist Serbest Yatırım Fonlarının Gerekliliğinin Değerlendirilmesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ufuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• ÜNLÜ, U., BAYRAKDAROĞLU, A. & ŞAMİLOĞLU, F. (2011). Yönetici Sahipliği ve Firma Değeri: İMKB İçin Ampirik Bir Uygulama. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 66(2), 201-214.
• YAHOO FINANCE. (2020). Yahoo Finance, https://finance.yahoo.com adresinden alındı.
• WEI, Z., XIE, F. & ZHANG, S. (2005). Ownership Structure and Firm Value in China's Privatized Firms: 1991-2001. The Journal of Financial and Quantitative Analysis, 40(1), 87-108.