Bir Uluslararası Örgütün Uluslararası Hukuka Aykırı Bir Davranışından Ötürü Bir Üye Devletin Uluslararası Sorumluluğu

Yıl 2017, Cilt: 23 Sayı: 2, 61 - 86, 10.12.2017

Hakkı Hakan Erkiner

Öz

Makalenin konusu, bir uluslararası örgütün uluslararası hukuka

aykırı bir davranışından ötürü bir üye devletin uluslararası sorumluluğudur.

Gerek devletlerin uluslararası sorumluluğuna ilişkin uluslararası

örf ve adet hukuku kurallarının gerekse uluslararası örgütlerin uluslararası

sorumluluğuna ilişkin uluslararası örf ve adet hukuku kurallarının

yazılı duruma getirilmesi için Birleşmiş Milletler Uluslararası Hukuk

Komisyonu taslak maddeler metinleri hazırlamıştır. Makalede, anılan

metinlerde konuyla ilgili yer alan kurallar araştırılmakta ve bu kurallar

belirlendikten sonra düzenlemeleri incelenmekte ve açıklanmaktadır.

Daha sonra, belirlenen ve açıklanan kurallar ışığında makalenin amacı

olan biçimde bir uluslararası örgütün uluslararası hukuka aykırı bir davranışından

ötürü bir üye devletin uluslararası sorumluluğunun unsurları

ortaya konulmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Devletin Uluslararası Sorumluluğu, Uluslararası Örgütlerin Uluslararası Sorumluluğu, Uluslararası Örgüt Üyesi Devletin Uluslararası Sorumluluğu

Kaynakça

• Birleşmiş Milletler Enformasyon Merkezi, Viyana Antlaşmalar Hukuku Sözleşmesi, UNIC, Ankara, http://www.unicankara.org.tr/doc_pdf/Viyana_69.pdf
• Commission du droit international, Projet d’articles sur la responsabilité de l’État pour fait internationalement illicite et commentaires y relatifs, Texte adopté par la Commission à sa cinquante-troisième session, en 2001, et soumis à l’Assemblée générale dans le cadre de son rapport sur les travaux de ladite session, Le rapport, qui contient également des commentaires sur le projet d’articles, sera reproduit dans l’Annuaire de la Commission du droit international, 2001, vol. II
• Commission du droit international, Projet d’articles sur la responsabilité des organisations internationales 2011, Texte adopté par la Commission du droit international à sa soixante-troisième session, en 2011, et soumis à l’Assemblée générale dans le cadre de son rapport sur les travaux de ladite session (A/66/10, para. 87). Le rapport sera reproduit dans l’Annuaire de la Commission du droit international, 2011, vol. II (2), Cinquième partie, Responsabilité d’un État à raison du comportement d’une organisation internationale
• Cour international de justice (C.I.J.), Activités militaires et paramilitaires au Nicaragua et contre celui-ci, Nicaragua c. Etats-Unis d’Amérique, fond, 1986
• Cour international de justice (C.I.J.), Affaire relative à l’application de la Convention pour la prévention et la répression du crime de génocide, Bosnie Herzegovine c. Serbie et Montenegro, 2007
• Cour international de justice (C.I.J.), Différend relatif l’immunité de juridiction d’un rapporteur spécial de la Commission des droits de l’homme, 1999
• Cour international de justice (C.I.J.), Réparation des domages subis au service des Nations Unies, 1949
• Cour permanente de justice internationale (C.P.J.I.), Affaire des Concessions Mavrommatis en Palestine, Série A, n. 2, 1924
• Dionisio Anzilotti, “La responsabilité international des États à raison des dommages soufferts par des étrangers”, Revue Générale de Droit International Public (RGDIP), 1906
• Emre Öktem, Uluslararası Teamül Hukuku, Beta, İstanbul, 2013
• Georg Nolte, “De Dionisio Anzilotti à Roberto Ago, Le Droit International Classique de la Responsabilité International des États et La Prééminence de la Conception Bilatérale des Relations Inter-Étatiques”, Colloque international de Florence, 7et 8 décembre 2001, Institut Universitaire Europeen; Obligations Multilatérales, Droit Impératif et Responsabilité International des États, Paris, Pedone, 2003
• Hakkı Hakan Erkiner, Devletin Haksız Fiilden Kaynaklanan Uluslararası Sorumluluğu, XII Levha, İstanbul, 2010
• Hersh Lauterpacht, Private Law Source and Analogies in International Law, London, 1927
• International Law Comission, Report of the International Law Comission on the work of its fifty-second session, 1 May – 9 June and 10 July – 18 August 2000, Official Records of the General Assembly, fifty-fifth session, Supplement No. 10, Yearbook of the International Law Commisssion, Volume: II, 2000
• International Law Commission, Draft articles on Responsibility of States for Internationally Wrongful Acts, with commentaries 2001, Text adopted by the International Law Commission at its fifty-third session, in 2001, and submitted to the General Assembly as a part of the Commission’s report covering the work of that session (A/56/10), Yearbook of the International Law Commission, 2001, vol. II
• International Law Commission, Draft articles on the responsibility of international organizations 2011, Adopted by the International Law Commission at its sixty-third session, in 2011, and submitted to the General Assembly as a part of the Commission’s report covering the work of that session (A/66/10, para. 87). The report will appear in Yearbook of the International Law Commission, 2011, vol. II, Part Two, Part Five, Responsibility of a State in connection with the conduct of an international organization
• James Crawford, Les Articles de la C.D.I. sur la Responsabilité de l’État, Introduction, Texte et Commentaires, Editions Pedone, 2003
• James Crawford, The International Law Commission’s Articles on State Responsibility, Introduction, Text and Commentaries, Cambridge University Press, 2002
• Jean Combacau, Serge Sur, Droit International Public, Montchrestien, Paris, 2006
• Joe Verhoeven, Droit International Public, Larcier, Bruxelles, 2000
• Mehmet Emin Çağıran, Uluslararası Örgütler, Turhan, Ankara, 2013
• Meltem Sarıbeyoğlu-Skalar, “Ülke Dışındaki Askeri Faaliyetlerde İnsan Hakları Avrupa Mahkemesi’nin Genişleyen Yetki Alanı: Jaloud/Hollanda Kararı”, Prof. Dr. Hüseyin Pazarcı’ya Armağan, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayını No: 614, Ankara, 2015.
• Nations Unies, Brown, États-Unis d’Amérique c. Grande-Bretagne, Recueil des sentences arbitrales, vol. VI, 1923
• Nations Unies, Convention de Vienne sur le droit des traités, Recueil des Traités, vol. 1155
• Nations Unies, Réclamations britanniques dans la zone du Maroc espagnol, Recueil des sentences arbitrales, vol. II, 1925
• Pierre-Marie Dupuy , Droit International Public, Dalloz, Paris, 2006
• Quoc Dinh Nguyen, Patric Daillier, Alain Pellet, Droit International Public, LGDJ, Paris, 1999
• Santiago Villalpando, L’émergence de la communauté international dans la responsabilité des États, Puf, Paris, 2005
• Selman Öğüt, BM Uluslararası Hukuk Komisyonunun 2011 Yılında Yayınladığı Taslak Maddeler Çerçevesinde Uluslararası Örgütlerin Sorumluluğu, XII Levha, İstanbul, 2014
• Sevda Keskin, “Uluslararası Örgütlerin Sorumluluğuna İlişkin Taslak Maddeler” Milletlerarası Hukuk ve Milletlerarası Özel Hukuk Bülteni (MHB), Yıl 36, Sayı 2, İstanbul, 2016, ss. 163-187
• Süleyman Sırrı Terzioğlu, Bahadır Bumin Özarslan, Uluslararası Örgütler Hukuku, Adalet, Anakara, 2016
• Yusuf Aksar, Uluslararası Hukuk II, Seçkin, Ankara, 2013
• Yücel Acer, İbrahim Kaya, Uluslararası Hukuk, Seçkin, Ankara, 2010