Türk Ceza Hukukunda İntihara Yönlendirme Suçu

Yıl 2020, Cilt: 26 Sayı: 2, 814 - 837, 30.12.2020

Muhammed Emre Tulay

https://doi.org/10.33433/maruhad.811837

Öz

Fail ve mağdurun konu olarak aynı kişide birleştiği intihar eylemi, hukuken cezalandırılabilir nitelikte değildir. Bu nedenle, ayrı ve bağımsız bir kanuni düzenleme olmadıkça, başkasını intihara yönlendiren fail, esasen kişinin yaşam hakkına yönelen bir kötülük gerçekleştirse bile cezasız kalacaktır. Bu durumu önlemek isteyen kanunkoyucu, TCK m. 84’te intihara yönlendirme suçunu ihdas etmiştir. İntihara yönlendirme suçunda; tipik hareketin özelliği ve ölüm neticesinin hukuki niteliği, suç tanımında yer verilen seçimlik hareketlerin, bilhassa yardım etme eyleminin içeriği titizlikle irdelenmesi gereken hususlar olarak göze çarpmaktadır. İhmali surette intihara yardım eyleminin, TCK m. 83’te yer alan kasten öldürmenin ihmali davranışla gerçekleştirilmesi suçu ile ilişkisi ve bu anlamda garantör kişinin tespiti ve cezai sorumluluğu diğer bir araştırma konusudur. Mağdurun rızasının suçun unsuru olarak öngörüldüğü intihara yönlendirme suçu, ötanaziye katılan kişinin Türk Ceza Hukuku bakımından faillik değerlendirilmesi yönünden de belirleyicidir. Zorunlu bir yasal düzenleme olan TCK m. 84, suçun özel görünüş şekilleri bakımından ise ayrı bir tahlil gerektirir.

Anahtar Kelimeler

İntihar, Bağlılık Kuralı, Yardım Etme, Garantörsel İhmali Suç, Ötanazi

Teşekkür

Sayın Hocam ve Değerli Meslektaşlarım, çalışmamı takdim etmekten onur ve mutluluk duyar, zahmetleriniz için şimdiden çok teşekkür ederim.

Kaynakça

• 1. AKBULUT, Berrin, Ceza Hukuku Genel Hükümler, 6. Baskı, Ankara 2019
• 2. AKCAN ALAN, Esra. Ötanazi, İÜHFM, Cilt: LXXI, Sayı: 1, 2013, s. 3-26
• 3. AKINCI, Şahin, İrade Muhtariyeti İlkesi ve Şahsiyet Hakları Açısından Ötenazi, Açlık Grevi ve Ölüm Orucu, SÜHFD, Cilt: 6, Sayı: 1-2 (Prof. Dr. Süleyman Arslan’a Armağan), 1998, s. 733-766
• 4. ARTUK, Mehmet Emin, İntihar ve İntihara Yardım Suçu Üzerine Bir Deneme, SÜHFD, Cilt: 4, Sayı: 1-2, 1994, s. 113-142
• 5. ARTUK, Mehmet Emin/YENİDÜNYA, Caner A., Ötanazi, Türk Ceza Hukuku Açısından Ötanazi, Hukuk ve Etik Boyutuyla Ötanazi (Derleyen: Prof. Dr. Nur CENTEL), İstanbul 2011, s. 107-140
• 6. Artuk M.Emin/Gökcen Ahmet/Alşahin M.Emin/Çakır Kerim, Ceza Hukuku Genel Hükümler, 12. Baskı, Ankara 2018
• 7. BESİRİ, Arzu, TBBD, Cilt: 22, Sayı: 86, 2009, s. 188-203
• 8. BOEHME-NEßLE, Volker, Das Grundrecht auf Suizid, NVwZ 2020, s. 1012-1015
• 9. CENTEL, Nur/ZAFER, Hamide/ÇAKMUT, Özlem, Kişilere Karşı İşlenen Suçlar, Cilt: I, 4. Bası, İstanbul 2017
• 10. DEMİRBAŞ, Timur, Ceza Hukuku Genel Hükümler, 15. Baskı, Ankara 2020
• 11. DOĞAN, Koray, Neticesi Sebebiyle Ağırlaşmış Suçlar, Ankara 2011
• 12. DUTTGE, Gunnar, Sterbehilfe im Deutschen Recht, ve Etik Boyutuyla Ötanazi (Derleyen: Prof. Dr. Nur CENTEL), İstanbul 2011, s. 181-212
• 13. EKİCİ ŞAHİN, Meral, Ceza Hukukunda Rıza, İstanbul 2012
• 14. ERBAŞ, Rahime, Türk Ceza Kanunu’nda Görünüşte İhmali Suçlarda Garantörlük, İstanbul 2019
• 15. EREM, Faruk, Ceza Hukukunda İntihar, Yargıtay Dergisi, Cilt: 16, Sayı: 4, 1990, s. 490-502
• 16. ERSOY, Uğur, İntihara Yönlendirme Suçu, TBBD, Cilt: 31, Sayı: 136, 2018, s. 75-140
• 17. FEYZİOĞLU, Metin, Açlık Grevi, AÜHFD, Cilt: 43, Sayı: 1, 1993, s. 157-168
• 18. FISCHER, Thomas, Strafgesetzbuch, 66. Aufl., München 2019
• 19. HAFIZOĞULLARI, Zeki/KETİZMEN, Muammer, 5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu’nda Hayata Karşı Suçlar, Ankara Barosu Dergisi, Sayı: 1, 2008, s. 143-154
• 20. HAFIZOĞULLARI, Zeki/ÖZEN, Muharrem, Türk Ceza Hukuku Özel Hükümler Kişilere Karşı Suçlar, 6. Baskı, Ankara 2017
• 21. HAKERİ, Hakan, Tıp Hukuku, 17. Baskı, Ankara 2019
• 22. HAKERİ, Hakan, Ceza Hukukunda İhmal Kavramı ve İhmali Suçların Çeşitleri, Ankara 2003, s. 192
• 23. HAKERİ, Hakan/YAĞMUR, Fatih/AKKAYA, Harun/ÜNAL, Esra/SARI, Seyfullah/ERDEM, Feyzullah/DURMUŞ, Berna/BULUĞ, Ufuk, İkili İntihar Girişimi Durumunda Birinin Hayatta Kaldığı Olgularda Yasal Süreç, Terazi Hukuk Dergisi, Cilt: 9, Sayı: 100, 2014, s. 35-38
• 24. İÇER, Zafer, İntihara Yönlendirme Suçu (TCK m. 84), SÜHFD, Cilt: 28, Sayı: 1, 2020, s. 295-347
• 25. KOCA, Mahmut, İntihara Yönlendirme Suçu (TCK m. 84), CHD, Cilt: 5, Sayı: 12, 2010, s. 19-40
• 26. KOCA, Mahmut/ÜZÜLMEZ, İlhan, Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, 13. Baskı, Ankara 2020
• 27. KOCA, Mahmut/ÜZÜLMEZ, İlhan, Türk Ceza Hukuku Özel Hükümler, 5. Baskı, Ankara 2018
• 28. Münchener Kommentar zum StGB, 3. Aufl., München 2017, § 216 Rn. 1 (MüKoStGB/SCHNEIDER)
• 29. Nomos Kommentar, Strafgesetzbuch (Kindhauser/Neumann/Paeffgen), 5. Aufl., Baden-Baden 2017 (NK-StGB/NEUMANN/SALIGER)
• 30. ODER, Bertil Emrah, Hak ve Özgürlükler Temelinde Ötanazi: Anayasa Hukuku Bakımından Bir Değerlendirme, Hukuk ve Etik Boyutuyla Ötanazi (Derleyen: Prof. Dr. Nur CENTEL), İstanbul 2011, s. 23
• 31. ÖMEROĞLU, Ömer, Ötanazi, TBBD, Cilt: 5, Sayı: 2, 1993, s. 187-205
• 32. ÖNTAN, Yaprak, İntihara Yönlendirme Suçları, Prof. Dr. Nevzat Toroslu’ya Armağan, Cilt: II, Ankara 2015, s. 845-898
• 33. ÖZBEK, Veli Özer/DOĞAN, Koray/BACAKSIZ, Pınar/TEPE, İlker, Türk Ceza Hukuku Özel Hükümler, 13. Baskı Ankara 2018
• 34. ÖZEN, Muharrem/EKİCİ ŞAHİN, Meral, Ötanazi, Ankara Barosu Dergisi, Sayı: 4, 2010, s. 15-36
• 35. ÖZEN, Mustafa, İntihara Yönlendirme Suçu, CHD, Cilt: 6, Sayı: 16, 2011, s. 32-67
• 36. ÖZGENÇ, İzzet, Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, 14. Bası, Ankara 2018
• 37. RENGIER, Rudolf, Strafrecht Besonderer Teil II, 12. Aufl., Münchnen 2011
• 38. ROXIN, Claus, Strafrecht Allgemeiner Teil, Band II, München 2003
• 39. ROXIN, Claus, Die Sterbehilfe im Spannungsfeld von Suizidteilnahme, erlaubtem Behandlungsabbruch und Tötung auf Verlangen, NStZ 1987, s. 345-350
• 40. SINAR, Hasan, İntihara Yönlendirme, Özel Ceza Hukuku, Cilt: II, Kişilere Karşı Suçlar (1), İstanbul, 2017
• 41. SOYASLAN, Doğan, Ceza Hukuku Özel Hükümler, 12. Baskı, Ankara 2018
• 42. Strafgesetzbuch Kommentar (Schönke/Schröder), 30. Aufl., München 2019 (S/S-ESER/STERNBERG-LIEBEN)
• 43. Strafgesetzbuch Kommentar (Lackner/Kühl), 29. Aufl., München 2018 (LACKNER/KÜHL/KÜHL)
• 44. TEZCAN, Durmuş/ERDEM, Mustafa Ruhan/ÖNOK, R.Murat, Teorik ve Pratik Ceza Özel Hukuku, 17. Baskı, Ankara, 2019
• 45. TOROSLU, Nevzat, Ceza Hukuku Özel Kısım, 9. Baskı, Ankara 2018
• 46. TULAY, M.Emre, Suç Örgütüne Yardım Etme Suçunun Özel Görünümlü İştirak Olarak Kabul Edilmesi, Dr. Dr. h.c. Silvia Tellenbach’a Armağan, Ankara 2018, s. 673-686
• 47. TÜRAY, Aras, İhmal Suretiyle İcrai Hareketin Sınırlı Sayıda Olup Olmadığı Sorunsalı, Cilt: XVII, (Özel Sayı), 2020, s. 115-154
• 48. YENİSEY, Feridun/PLAGEMANN, Gottfried, Alman Ceza Kanunu Strafgesetzbuch (StGB), 2. Baskı, İstanbul 2015
• 49. ÜNVER, Yener, Türk Ceza Hukuku Açısından Ötanazi, Hukuk ve Etik Boyutuyla Ötanazi (Derleyen: Prof. Dr. Nur CENTEL), İstanbul 2011, s. 27-69
• 50. WESSELS, Johannes/HETTINGER, Micheal, Strafrecht Besonderer Teil 1, 39. Aufl., Heidelberg 2015
• 51. YILMAZ, Ş. Berfin Işık, Ötanazi, Terazi Hukuk Dergisi, Cilt: 7, Sayı: 68, 2012, s. 51-59
• 52. ZAFER, Hamide, Ceza Hukuku Genel Hükümler, 7. Bası, İstanbul 2019