Ahmed Hasan ez-Zeyyât ve Edebiyat Anlayışı

Yıl 2015, Cilt: 49 Sayı: 49, 183 - 195, 26.01.2016

ALİ Benli

https://doi.org/10.15370/muifd.22426

Cited By: 2

Öz

Öz: Ahmed Hasan ez-Zeyyât, XX. yüzyılın ilk yarısında etkili olmuş Mısırlı bir edebiyatçıdır. Onun çıkardığı er-Risâle dergisi Arap edebiyatının en önemli mahfillerinden biri haline gelmiş ve uzun soluklu bir yayın hayatı geçirmiştir. Zeyyât, gerek bu dergide yazdığı makalelerde gerek diğer eserlerinde edebiyat anlayışını ortaya koymuştur. Biçim konusunda geleneksel anlayışa bağlı, içerik bakımından ise yenilikçi bir üslup sergilemiştir. Bundan dolayı dönemindeki bazı edebiyatçıları, gelişigüzel yazmak, sözcük seçimi
ve anlatım gibi konulara dikkat etmemeleri sebebiyle eleştirmiştir. Bu makalede hem Zeyyât’ın eserlerinde edebiyat ve edebiyat eleştirisi ile ilgili düşünceleri hem de bunların bir uygulaması sayılabilecek üslubu incelenerek onun bu konudaki yaklaşımı belirlenmeye çalışılmıştır.
Anahtar Kelimeler: Ahmed Hasan ez-Zeyyât, er-Risâle Dergisi, Edebî Eleştiri, XX. Yüzyıl Arap Edebiyatı.
Ahmad Hasan az-Zayyat and His Perspective of Literature
Abstract: Ahmad Hasan az-Zayyat was an Egyptian author who had influence in the first half of XX. century. Al-Risalah that issued by him became one of the most important gathering-place in Arabic literature and it had a long-termed broadcast life. az- Zayyat presented his literary understanding in both his articles, which was published
in al-Risalah, and his other works. He lived up to tradition in form but used a reformist style in content. So, he criticized some authors because of their writing by chance and their word-choosing and expression style. az-Zayyat’s literary views, that he explained in
his works, and writing style, as a practise of his aforementioned opinions, were analysed and his approach in this subject was tried to determined in this article.
Keyword: Ahmad Hasan az-Zayyat, al-Risalah Magazine, Literary Criticism, XX. Century Arabic Literature.

Anahtar Kelimeler

-

Kaynakça

• Ahmed Matlûb, Dirâsât belâğiyye ve nakdiyye, Menşûrât vizâreti’s-sekâfe ve’l-i‘lâm, el- Cumhûriyyetu’l-Irâkiyye, Bağdat 1980.
• el-Âlûsî, Cemâluddin, Edebu’z-Zeyyât fi’l-‘Irâk, Beyrut 1971.
• el-Azzâvî, Nimet, Ahmed Hasan ez-Zeyyât kâtiben ve nâkiden, Dâru’ş-şu’ûni’l-âmme, Bağdat 1986, s. 23.
• Beyyûmî, Muhammed Receb, “Ahmed Hasan ez-Zeyyât beyne’l-belâğa ve’n-nakdi’l-edebî”, Me- celletu Kulliyyeti’l-lugati’l-‘Arabiyyeve’l-‘ulûmi’l-‘ictimâiyye, V, Riyad 1975.
• ed-Desûkî, Abdulazîz, Tatavvuru’n-nakdi’l-hadîs fî Mısr, el-Hey’etu’l-Mısrıyyetu’l-âmme li’l- kitâb, Kahire 1977.
• Fazlıoğlu, Şükran, “Zeyyât, Ahmed Hasan”, DİA, XLIV, s. 385-386.
• Muhammed Mendûr, “Dirâsetu’l-üslûb”, Hasâdu’l-fikri’l-Arabî’l-hadîs fi’n-nakdi’l-edebî, Müesse- setu Nâsır li’s-sekâfe, 1981.
• Muhammed Seyyid Muhammed, ez-Zeyyât ve’r-Risâle, Dâru’l-Cumhûriyye li’s-Sahâfe, Kahire ty.
• Nimât Ahmed Fuad, Kımem edebiyye, Âlemu’l-Kütüb, Kahire 1966.
• Selâme Musa, el-Belâgatu’l-‘asriyye ve’l-lugatu’l-‘Arabiyye, Selâme Musa li’n-Neşr, yy., 1964.
• Tâhâ Hüseyn, Tecdîdu zikrâ Ebi’l-‘Alâ el-Ma‘arrî, Dâru’l-Maârif, Kahire 1968.
• el-Uryân, Muhammed Said, Hayâtu’r-Râfîî, Matbaatu’r-Risâle, Kahire 1949.
• Zeyyât, Ahmed Hasan, Vahyu’r-risâle, Dâru’s-Sekâfe, Kahire 1985.
• ______, Difâ‘ ‘ani’l-belâğa, ‘Âlemu’l-Kütüb, Kahire 1967.
• ______, Fî usûli’l-edeb, Lecnetu’t-te’lîf ve’t-terceme, Kahire 1935.