Ryan J. Lynch. Arab Conquests and Early Islamic Historiography: The Futuh al-Buldan of al-Baladhuri. London & New York: I.B. Tauris, 2019, XIV + 254 sayfa.

Yıl 2020, Cilt: 59 Sayı: 59, 195 - 202, 24.12.2020

Halil İbrahim Yılmaz

Öz

3./9. asırda yaşayan Belâzürî’nin (ö. 279/892-3) Futûhu’l-büldân’ı ile ensâb-tabakât esasına göre kaleme aldığı diğer bir eseri Ensâbü’l-eşrâf’ı, erken dönem İslâm tarihinin günümüze ulaşan en önemli kaynaklarındandır. Hayatı hakkında kısıtlı bilgi bulunmasına karşın Belâzürî’nin eserleri, yazımından itibaren ilim dünyasında tanınmış ve kendisine atıfta bulunulmuştur. Yine edisyon kritiğinin Batıda erken bir tarihte yapılması ve kısa bir zaman sonra İngilizceye çevrilmesi, Futûh’un tanınırlığını yakın dönemde daha da arttırmış ve onu erken İslâm tarihi hakkındaki modern araştırmaların temel kaynaklarından biri kılmıştır. Kaynak olarak sıklıkla kullanılmasına rağmen yakın zamana kadar Belâzürî’nin tarihçiliği ve Futûh’u üzerine nitelikli bir akademik çalışma yapılmamış olması ilginçtir. Bu değerlendirme yazısına konu olan Columbus State University, Department of History & Geography’de öğretim üyesi Ryan Lynch’in kitabı, alandaki boşluğun doldurulmasında önemli bir katkı sunmakla kalmayıp İslâm tarih yazımı çalışmalarına yeni ve dikkate değer bir soluk getirecek gibi görünmektedir. Lynch’in doktora tezine dayanan kitap 2016’da Robert Hoyland danışmanlığında Oxford Üniversitesinde “Between the Conquests and the Court: A Critical Analysis of the Kitāb Futūḥ al-Buldān of al-Balādhurī” başlığıyla tamamlandıktan sonra geliştirilerek 2019’da neşredilmiştir.

Anahtar Kelimeler

tarih yazımı, Belâzürî, Futûhu’l-büldân

Kaynakça

• Lynch, Ryan J. Arab Conquests and Early Islamic Historiography: The Futuh al-Buldan of al-Baladhuri. London & New York: I.B. Tauris, 2019.