İŞLETMELERİN SOSYAL SORUMLULUK ANLAYIŞININ UZANTISI OLARAK YEŞİL PAZARLAMA BAĞLAMINDA YEŞİL REKLAMLAR - GREEN ADVERTISEMENTS IN THE CONTEXT OF GREEN MARKETING AS AN EXTENSION OF THE SOCIAL RESPONSIBILITY UNDERSTANDING OF COMPANIES

Yıl 2010, Cilt: 9 Sayı: 34, 247 - 258, 15.11.2012

Betül Özkaya

Öz

Özet:

Ekolojik dengeyi tehdit etmekte olan çevresel sorunlar
her geçen gün hızla artmaktadır. Doğal kaynakların azalması,
ozon tabakasının incelmesi, hızlı nüfus artışı, su ve hava
kirliliği gibi dünyanın yaşam kalitesini tehdit eden küresel
sorunlar ve bunlara çözüm arayışları sosyal sorumluluk, yeşil
pazarlama ve yeşil reklam gibi kavramların önemini
arttırmıştır. İşletme faaliyetlerinin çevreye duyarlı olmasının
en önemli nedeni, özellikle son yıllarda yaşanan küresel çevre
sorunlarıdır. Küresel çevre sorunları üzerinde işletmelerin
etkisi büyüktür. Bu nedenle işletmelerin çevresel sorunlara
karşı sorumlulukları da büyük olmalıdır. Yaşanan bu
gelişmeler sonucunda işletmeler, toplumun bir üyesi olarak
çevre açısından sorumlu bir şekilde davranmaları gerektiğinin
bilincine varmaya başlamışlar ve bu anlayışı hem ekonomik
hem de sosyal faaliyetleri ile de bütünleştirerek yeşil
pazarlama ve yeşil reklam faaliyetlerine yoğun bir şekilde
yansıtma çabası içine girmişlerdir.

Abstract:

Environmental problems that severely threatens the
ecological balance increases day by day. The global problems;
the decline of the natural resources, continuous depletion of
the ozone layer, rapid population increase, water and air
pollutions, that threatens the quality of world's life and the
search for solution, social responsibility brings and emphasize
the concepts such as green marketing and green
advertisement. The main reason why the company activities
are sensitive about environment is expressly the recent global
environmental problems. Managements have an unfavorable
effect on global environmental problems, that's why they must
have a heavy responsibility. As a result of the latest
developments managements as a member of the society, they
comprehended the fact that they also must act responsibly and
this responsible understanding must be integrated with both
economical and social activities to reflect the intensive attempt
of realizing green marketing and green advertisement.

Anahtar Kelimeler

Sosyal Sorumluluk, Yeşil Pazarlama, Yeşil Reklam - Social Responsibility, Green Marketing, Green Advertisement

Kaynakça

• İşseveroğlu, G. (2001). İşletmelerde Sosyal Sorumluluk ve Etik, Celal Bayar Üniversitesi İ.İ.B.F. Yönetim ve Ekonomi, 8(2), pdf/C8S22001/gi.pdf). [03.03.2010].
• Tosun, N. (2007). Sosyal Sorumluluk Bağlamında Reklamda Etik Anlayışı. (Ed.: Sayımer, İ. & Eraslan Yayınoğlu, P.) Halkla İlişkiler ve Reklam Üzerine Etik Değerlendirmeler. A.Ş., 247-282.
• Şen, A. & Kaleli, N. Bilgi Toplumu İşletmelerinde Sosyal Sorumluluk. Option =com_content&view=article&id=131:blg-toplumu- letmelernde-sosyal-sorumluluk&catid=6:blg-toplumu &Itemid=19). [31.03.2010].
• Becerikli, S.Y. (2000). Stratejik Yönetim Planlaması: 2000’li Yıllarda İşletmeler İçin Yeni Bir Açılım. Amme İdaresi Dergisi, 33(3), 97-109.
• Uslu, A., Başçı, A. & Gambarov, V. (2008). Türkiye'de Tüketicilerin Sosyal Sorumluluk Kampanyalarına ve Sosyal Açıdan Sorumlu Şirketlere Karşı Tutumu. İşletmecilikte Yeni Gelişmeler ve Fırsatlar: Muhan Soysal İşletmecilik Konferansı Kitabı. Kuzey Kıbrıs: ODTÜ, 3-6 Eylül. KIBRIS.pdf). [25.02.2010]. [6] Yılmaz, K.
• (2006). Örgütlerin Sosyal Sorululukları: Bir Kavramsal Üniversitesi
• (http://efd.mehmetakif.edu.tr/arsiv/Aralik2006/sayi12/
• 79.pdf). [15.03.2010]. Mehmet Akif Ersoy .65-79. Eğitim Fakültesi Dergisi,
• Boone, L.E. & Kurtz, D.L. (1992). Management. New York: McGraw-Hill.
• Demir, H. & Songür, N. (1999). Sosyal Sorumluluk ve İş Ahlakı. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(3), 150-168.
• Eren, E. (2005). Stratejik Yönetim ve İşletme Politikası. İstanbul:Beta Basım Yayım Dağıtım A. Ş..
• Alpugan, O. (1998). İşletme Bilimlerine Giriş. İstanbul: Per Yayınları.
• Dinçer, Ö. & Fidan, Y. (1997). İşletme Yönetimine Giriş. İstanbul:Beta Basım Yayım Dağıtım A.Ş.
• Shrivastava P. (1993). The Greening of Business. Business and The Environment: Implications of Environmentalism. Chapman Publishing. the New (Ed.: Smith, D.). London: Paul
• Ay, C. & Ecevit, Z. (2005). Çevre Bilinçli Tüketiciler. Akdeniz İ.İ.B.F. Dergisi, 5(10), 238-263.
• Nemli, E. (2000). Çevreye Duyarlı İşletmecilik ve Türk Sanayinde Çevre Yönetim Sistemi Uygulamaları. İstanbul: İstanbul Sanayi Odası Çevre Şubesi.
• Peattie, K. (1999). Trappings Versus Substance in the Greening of Marketing Planning. Journal of Strategic Management, 7(2), 131-148.
• Toprak, D. (2006). Sürdürülebilir Kalkınma Çerçevesinde Çevre Politikaları ve Mali Araçlar. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(4), 146- 169. yil2_sayi4_08.pdf). [20.03.2010].
• Aytekin, N. (2008). Reklamda Doğa İmgesinin Sunumu ve Yeşil Pazarlama. Nevşehir Üniversitesi İ.İ.B.F. 13. Ulusal Pazarlama Kongresi Bildiler Kitabı, 25-29 Ekim, 348-357.
• Bener, Ö. & Babaoğul, M. (2008). Sürdürülebilir Tüketim Davranışı ve Çevre Bilinci Oluşturmada Bir Araç Olarak Tüketici surdurulebilirtuketimdavranisi.pdf). [18.02.2010].
• Prothero, A. & McDonagh, P. (1992). Producing Environmentally Acceptable Cosmetics? The Impact of Environmentalism Upon The UK Cosmetics and Toiletries Industry. Journal of Marketing Management, 8(2), 147- 166.
• Emgin, Ö. & Türk, Z. (2004). Yeşil Pazarlama(Green Marketing). (http://www.mevzuatdergisi.com/2004/06a/01.htm). [03.03.2010]. Dergisi, 7(78). [21] Torlak, Ö. (2001). Pazarlama Ahlakı: Sosyal Sorumluluklar Ekseninde Pazarlama Kararları ve Tüketici Davranışlarının Analizi. İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım A. Ş.
• Karabulut, M. (1978). Pazarlamacının Sosyal Sorumluluğu. (Ed.: Oluç, M. & Şifreli, A.F.). Pazarlama Yönetimi, İstanbul: İ.Ü. İşletme Fakültesi Pazarlama Enstitüsü Yayın No.10, 355-364.
• Horzum, I. Yeşil Reklamlarda Tanıtılan Ürünlerin Gerçekten Doğa Dostu Olma Durumunun Sorgulanması. (http://perweb.firat.edu.tr/personel/yayinlar/fua_1683/1683 _51558.rtf). [05.02.2010].
• Kotler, P. (1983). Principles of Marketing. Englewood Cliffs, NJ: Prentice-Hall Inc.
• Peattie, K. & Crane, A. (2005). Green Marketing: Legend, Myth, Farce or Prophesy? Qualitative Market Research: An International Journal, 8(4), 357-370.
• Prakash, A. (2002). Green Marketing:Public Policy and Managerial Strategies. Environment, 11(5), 285-297.
• Alnıaçık, Ü., Yılmaz, C. & Alnıaçık, E. (2010). Reklamlarda Çevreci İddalar ve Reklam Etkililiği:Başarılı Reklamlar Üzerine Deneysel Bir Araştırma. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi/Anadolu University Journal (http://www.anadolu.edu.tr/arastirma/hakemli_dergiler/ sosyal_bilimler/pdf/2010-1/makale_05.pdf). [25.02.2010]. [28] AMA
• (2008). American Marketing Association Online Dictionary.
• dictionary.aspx?dletter=g). [20.11.2008].
• Ayyıldız, H. & Genç, K.Y. (2008). Çevreye Duyarlı Pazarlama: Üniversite Öğrencilerinin Çevreye Duyarlı Pazarlama Uygulamaları ile İlgili tutum ve Davranışları Üzerine Bir Araştırma. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi/Journal of Graduate School of Social Science, 12(2), 505-527.
• Odabaşı, Y. (1992). Yeşil Pazarlama: Kavram ve Gelişmeler. Pazarlama Dünyası, 6(36), Kasım/Aralık, 4-9.
• Altunışık, R., Özdemir, Ş. & Torlak, Ö. (2007). Pazarlamaya Giriş. Sakarya: Sakarya Yayıncılık.
• Uydacı, M. (2002). Yeşil Pazarlama: İş Ahlakı ve Çevresellik Açısından Yaklaşımlar. İstanbul: Türkmen Kitabevi.
• Polonsky, M.J. (2000). An Introduction Green Marketing. Department of Management, University of Newcastle, Australia. display=al). [20.03.2010].
• Ottman, J.A. (1997). Green Marketing: Opportunity for Innovation. Lincolnwood, IL: NTC Business Books.
• Varinli, İ. (2008). Pazarlamada Yeni Yaklaşımlar. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Kaya, F. & Kozak, M. (2008). Çevresel Pazarlama: Tüketicilerin Eğilim ve Tutumları Üzerine Bir Araştırma. Nevşehir Üniversitesi İ.İ.B.F. 13. Ulusal Pazarlama Kongresi Bildiler Kitabı, 25-29 Ekim, 358-365.
• Kocabaş, F. (2005). Pazarlamada Yeni Yaklaşımlar ve Reklam. İstanbul:Dönence Basım ve Yayın Hizmetleri.
• Öztürk, Ş.Y. (2009). Duyarlılığın Yeniden Şekillenmesi: Yeşil Reklamcılık. (Ed.: Telan, D.). Reklamcılık:Bakmak ve Görmek. Ankara:Ütopya Yayınevi, 259-289.
• Elden, M. (2009). Reklam ve Reklamcılık. İstanbul: Say Yayınları. Betül ÖZKAYA [e-mail]
• She has Ph.D. of Statistics at Marmara University Social
• Sciences Institute. She is an Assistant Professor of
• Advertising and Publicity at Marmara University. Her
• research areas are Integrated Marketing Communication,
• Advertising and Advertising Research.