AN ANALYSIS OF POST GRADUATE DISSERTATIONS IN THE FIELD OF RELIGIOUS EDUCATION IN TURKEY

Yıl 2016, Cilt: 12 Sayı: 46, 41 - 62, 10.08.2016

Bilal Yorulmaz

https://doi.org/10.14783/od.v12i46.1000010003

Cited By: 11

Öz

In this article, MA and PhD dissertations, in which the field of religious education in Turkey, will be assessed according to dissertation type (MA or PhD), year, university, topic and methodology. A religious education family tree that shows the relationships between PhD students and their mentors will be graphed as well. Between 1954-2015, 818 MA and 190 PhD dissertations were completed in the field of religious education in Turkey. The top university is Marmara University where 219 MA and 54 PhD dissertations were completed. The most popular topics were religious education at primary, secondary and high school levels; institutions and personnel who belong to the Religious Affairs Directorate; a philosopher’s ideas on education, and The Qur’an based topics. The least popular topics were religious education at preschool and higher education level; hadith based topics; informal education and media; values education, and elective religious education courses at schools. The most popular methods were literature reviews and quantitative methods. The least popular methods are Qualitative methods and mixed methods. However, they are becoming more popular.

Anahtar Kelimeler

Department of Religious Education; Post Graduate Studies; MA Dissertations; PhD Dissertations; Dissertation Topics; Methodology

TÜRKİYE’DE DİN EĞİTİMİ ALANINDA YAPILAN LİSANSÜSTÜ ÇALIŞMALAR HAKKINDA GENEL BİR DEĞERLENDİRME

Öz

Bu makalede, Türkiye’de din eğitimi alanında yapılan lisansüstü tezler; tezin türü, tezin bitiş yılı, tezin yapıldığı üniversite, tezin konusu ve tezde kullanılan yöntem değişkenleri dikkate alınarak değerlendirilmiş ve danışman-doktora öğrencisi ilişkisini gösteren bir “din eğitimcileri soy ağacı” hazırlanmıştır. Buna göre 1954-2015 yılları arasında din eğitimi alanında hazırlanan 1008 lisansüstü tezin 818’i yüksek lisans, 190’ı doktora tezidir. En fazla lisansüstü çalışma 219 yüksek lisans, 54 doktora çalışması ile Marmara Üniversitesi’nde yapılmıştır. Doktora düzeyinde en çok çalışılan konular; ilk ve ortaöğretim DKAB dersi, Diyanet İşleri Başkanlığı’na bağlı kurumlar ve din görevlileri, bir düşünürün eğitim görüşleri ve Kur’an-ı Kerim temelli çalışmalardır. En az çalışılan konular ise; okul öncesi ve yükseköğretim düzeyinde din eğitimi, hadis temelli çalışmalar, yaygın din eğitimi ve medya, değerler eğitimi ve seçmeli din dersleridir. Yöntem olarak ise en çok literatür taraması ve nicel yönteme başvurulmuştur. Nitel yöntem ve karma yöntemle yapılan tezler ise sayıca az olmasına rağmen son yıllarda artış göstermektedir. 

Anahtar Kelimeler

Din Eğitimi Anabilim Dalı; Lisansüstü Çalışmalar; Yüksek Lisans Tezleri; Doktora Tezleri; Tez Konuları; Yöntembilim

Kaynakça

• Aşıkoğlu, N. Y. (1994). Din Eğitimi Biliminin Türkiye’de Bağımsız Bir Bilimsel Disiplin Olarak Doğuşu ve Gelişimi. Diyanet İlmi Dergi, 85-92.
• Aşıkoğlu, N. Y. (2012). Yüksek Öğretimde Din Eğitim ve Öğretimi. R.
• Doğan, & R. Ege içinde, Din Eğitimi El Kitabı (s. 215-231). Ankara: Grafiker Yayınları.
• Aydın, M. Ş. (2003). Yüksek Din Ögretimi Kurumları: Gelgitler Alanı. Tezkire, 106-123.
• Aydın, M. Z. (2016, Nisan 13). İlahiyat Fakültelerindeki Lisansüstü Çalışmalar Hakkında Yapılan Özel Görüşme. (B. Yorulmaz, Röportaj Yapan)
• Ayhan, H. (1999). Türkiye'de Din Eğitimi. İstanbul: İFAV Yayınları.
• Ayhan, H. (2016, Nisan 14). İlahiyat Fakültesi md. Diyanet İslam Ansiklopedisi: http://www.diyanetislamansiklopedisi.com/ilahiyat-fakultesi/ adresinden alındı
• Batson, D., & Ventis, L. (1982). The Religious Experience: A Social-Psychological Perspective. New York: Oxford University Press.
• Batson, D., Schoenrade, P., & Virginia, P. (1985). Brotherly Love or Self-Concern? Behavioural consequences of religion. L. D. Brown içinde, Advances in the Psychology of Religion. New York: Pergamon Press.
• Cebeci, S. (1996). Din Eğitimi Bilimi ve Türkiye'de Din Eğitimi. Ankara: Akçağ.
• Cebeci, S. (1999). Cumhuriyet Döneminde Yüksek Din Öğretimi. AÜ İlahiyat Fakültesi Dergisi, 227-235.
• Çoştu, Y. (2006). O.M.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Felsefe ve Din Bilimleri Anabilim Dalında Tamamlanmış Lisansüstü Tezler Üzerine Bir Araştırma. OMÜİFD, 231-245.
• Darley, J., & Batson, D. (1973). From Jerusalem to Jericho: A Study of Situational and Dispositional Variables in Helping Behavior. Journal of Personality and Social Psychology, 100-108.
• Demircan, A. (2013). Türkiye’de Yüksek Din Öğretiminin Serüveni. Medrese ve İlahiyat Kavşağında İslami İlimler Uluslararası Sempozyumu (s. 31-81). Bingöl: Bingöl Üniversitesi Yayınları.
• Din Eğitimi. (2016, 4 14). AÜ İlahiyat Fakültesi: http://www.divinity.ankara.edu.tr/?page_id=794 adresinden alındı
• Dodurgalı, A. (2016, Nisan 12). Din Eğitimi Alanında Yapılan Lisansüstü Çalışmalarla İlgili Görüşme.
• Ev, H. (2012). Yükseköğretimde Din Eğitimi. M. Köylü, & N. Altaş içinde, Din Eğitimi (s. 213-240). Ankara: Gündüz Yayıncılık.
• İbrahimoğlu, Z. (2011). Değişen Paradigmalar Dünyasından Nitel ve Nicel Araştırmalara Bakmak: Felsefi Yaklaşımlardaki Dönüşümü Anlamak. Ç.Ü. Eğitim Fakültesi Dergisi, 44-52.
• İlhan, A. (2011). Matematik Eğitimi Araştırmalarında Tematik ve Metodolojik Eğilimler: Uluslararası Bir Çözümleme. Eskişehir: Osmangazi Üniversitesi EBE (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
• İSAM. (2016, Mart 15). İSAM İlahiyat Fakülteleri Tezler Kataloğu Veri Tabanı. http://ktp.isam.org.tr/?url=tezilh/findrecords.php adresinden alındı
• İşçi, S. (2013). Türkiye’de Eğitim Yönetimi Alanında Yapılmış Lisansüstü Tezlerin Tematik, Metodolojik ve İstatistiksel Açıdan İncelenmesi. Eskişehir: Osmangazi Üniversitesi EBE (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
• Kayadibi, F., Başkurt, İ., & Furat, A. Z. (2008). Cumhuriyet Dönemi Din Eğitimi Literatürü. İstanbul: İstnanbul Üniversitesi Rektörlüğü Yayınları.
• Keat, R., & Urry, J. (1994). Bilim Olarak Sosyal Teori. (N. Çelebi, Çev.) Ankara: İmge Yayınevi.
• Kızılabdullah, Y. (2009). İlahiyat Fakültelerinin Kuruluşundan Bugüne Din Eğitimi Bilimi Alanında Yapılan Çalışmalar Üzerine Bir Değerlendirme. Derleme, 305-314.
• Koç, A. (2000). Türkiye'de Din Eğitimi ve Öğretimi Üzerine Genel Bir Değerlendirme. Din Eğitimi Araştırmaları Dergisi, 277-334.
• Koştaş, M. (1999). Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi (Dünü Bugünü). AÜ İlahiyat Fakültesi Dergisi, 141-184.
• Kuş, E. (2007). Sosyal Bilim Metodolojisinde Paradigma Dönüşümü ve Psikolojide Nitel Araştırma. Türk Psikoloji Yazıları, 19-41.
• Küçükoğlu, A., & Ozan, C. (2013). Sınıf Öğretmenliği Alanındaki Lisansüstü Tezlere Yönelik Bir İçerik Analizi. Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi, 27-47.
• Naziroğlu, B. (2016, Nisan 15). Biten Doktora Tezleri. http://bayramalinazir.blogcu.com/biten-doktora-tezleri/3654065 adresinden alındı
• Norenzayan, A., & Shariff, A. F. (2008). The Origin and Evolution of Religious Prosociality. Science, 58-62.
• Öcal, M. (2008). Türkiye'de Din Eğitimi Tarihi Literatürü. Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi, 399-430.
• Öcal, M. (2011). Osmanlı’dan Günümüze Türkiye’de Din Eğitimi. İstanbul: Düşünce Kitabevi.
• Öcal, M. (2016, Nisan 14). Yüksek İslam Enstitüsü md. Diyanet İslam Ansiklopedisi: http://www.diyanetislamansiklopedisi.com/yuksek-islam-enstitusu/ adresinden alındı
• ÖSYM. (2015, Haziran 23). 2015-ÖSYS Yükseköğretim Programları ve Kontenjanları Kılavuzu. ÖSYM: http://www.osym.gov.tr/belge/1-23560/2015-osys-yuksekogretim-programlari-ve-kontenjanlari-ki-.html adresinden alındı
• Prensky, M. (2001). Digital Game-Based Learning. St. Paul: McGraw-Hill.
• ŞİMŞEK, A., ÖZDAMAR, N., BECİT, G., KILIÇER, K., AKBULUT, Y., & YILDIRIM, Y. (2008). Türkiye’deki Eğitim Teknolojisi Araştırmalarında Güncel Eğilimler. Selcuk Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu Dergisi, 439-458.
• Şimşek, E. (2013). Çok Partili Dönemde Yeniden Din Eğitimi Ve Öğretimine Dönüş Süreci (1946-1960). A. Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, 391-414.
• Şimşek, H. (1994). Pozitivizm Ötesi Paradigmatik Dönüşüm Ve Eğitim Yönetiminde Kuram ve Uygulamada Yeni Yaklaşımlar. 2.Eğitim Bilimleri Kongresi. Ankara.
• Tosun, C. (2009). Bir Anabilim Dalı Olarak Türkiye’de Din Eğitiminin Doğuşu, Gelişmesi ve Alanına Katkıları. Türk Bilimsel Derlemeler Dergisi, 293-303.
• Türkan, M. (2015). Türkiye'de Din Eğitimi Alanında Yapılan Lisansüstü Çalışmaların İçerik ve Yöntem Açısından İncelenmesi. Rize: Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi SBE (Yayınlanmamış YL Tezi).
• Usta, M. (1984). Cumhuriyet Döneminde Türkiye Üniversitelerinde Din Eğitimi ve İlahiyat Sahasında Yapılan Lisans Üstü Tezler ve Bunların Eğitim Açısından Değerlendirilmesi. İstanbul: Marmara Üniverstiesi SBE (Yayınlanmamış YL Tezi).
• Weinberg, D. (2002). Qualitative Research Methods. Oxford: Blackwell Publisher.
• Yıldırım, A. (1999). Nitel Araştırma Yöntemlerinin Temel Özellikleri ve Eğitim Araştırmalarındaki Yeri ve Önemi. Eğitim ve Bilim, 7-17.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2011). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınları.
• YÖK. (2016, Mart 14). Ulusal Tez Merkezi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden alındı
• Yüce, K., Eryaman, M., Şahin, A., & Koçer, Ö. (2014). Sosyal Bilimlerde Paradigma Dönüşümü ve Türkiye’de Uygulamalı Dilbilimi Alanında Nitel Araştırma. Eğitim ve Bilim, 1-12.
• Zengin, Z. S. (2002). Tevhid-i Tedrisat Kanunu' nun Hazırlanmasından Sonraki İlk Dönemde Uygulanışı ve Din Eğitimi. Dini Araştırmalar, 81-106.