THE TURKISH VERSION OF THE COPING RESPONSES INVENTORY ADULT FORM (CRI-A) AND TESTING ITS PSYCHOMETRIC PROPERTIES

Yıl 2023, Cilt: 18 Sayı: 60, 582 - 596, 27.07.2023

Deniz Atalay Ata , H. Özlem Sertel Berk

https://doi.org/10.14783/maruoneri.1081826

Cited By: 1

Öz

Lazarus and Folkman’s Transactional Model of Stress and Coping highlights the significance of community- individual interaction in coping. Accordingly, CRI-A, as developed by Moos involves four sub-dimensions for each of approach and avoidance coping responses. The aim of this research to evaluate the psychometric properties of CRI-A. Data were collected from a total of 400 university students whose ages vary between 17- 48. Of the 250 participants, the validity of the Inventory has been tested through exploratory factor analysis (EFA), and correlations with Stress Coping Styles (SCSI), Locus of Control (LCI), and Eysenck Personality (EPI) Inventories. With the remaining 150 students, a confirmatory factor analysis (CFA) has been conducted. The results indicate that alpha coefficients of approach and avoidance subtests of CRI-A range between .60-.70, and .53-.68, respectively. CRI-A and most SCSI subtests, CRI-A’s avoidance and LCI scores, and CRI-A and EPI scores yielded significant correlations. The CFA showed good fit indices for the factor structure extracted from EFA. The findings provide acceptable evidence for the validity and reliability of CRI-A.

Anahtar Kelimeler

Coping, Approach, Avoidance, Validity and Reliability

BAŞA ÇIKMA TEPKİLERİ ÖLÇEĞİ TÜRKÇE YETİŞKİN FORMUNUN (BTÖ-Y) PSİKOMETRİK ÖZELLİKLERİNİN SINANMASI

Öz

Lazarus ve Folkman’ın Transaksiyonel Stres ve Başa Çıkma modeli, başa çıkmada çevre-birey etkileşiminin önemini vurgulamıştır. Bu eksende Moos tarafından geliştirilen Başa Çıkma Tepkileri Ölçeği Yetişkin formu (BTÖ-Y), yaklaşma ve kaçıngan başa çıkma yaklaşımlarına ait dörder alt boyuta sahiptir. Bu araştırmada BTÖ- Y’nin psikometrik özelliklerinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Yaşları 17-48 arasında değişen 400 üniversite öğrencisinden veri toplanmıştır. Örneklemdeki 250 katılımcıda, ölçeğin geçerliği için açımlayıcı faktör analizi (AFA) yürütülmüş ve Stresle Başa Çıkma Tarzları Ölçeği (SBTÖ), Kontrol Odağı Ölçeği (KOÖ) ve Eysenck Kişilik Envanteri (EKE) ile korelasyonları hesaplanmıştır. Örneklemdeki 150 katılımcıda ise AFA sonucu elde edilen faktör yapısı doğrulayıcı faktör analizi (DFA) ile sınanmıştır. Analiz sonuçları, BTÖ-Y’nin yaklaşma alt boyutlarının alfa katsayılarının .60-.70 arasında; kaçıngan alt boyutlarına ait alfa katsayılarının ise .53-.68 arasında olduğunu göstermiştir. Geçerlik bakımından ise, BTÖ-Y ve çoğu SBTÖ alt testi, BTÖ-Y’nin kaçınma ve KOÖ puanları ve BTÖ-Y ile EKE puanları arasında belirgin korelasyonlar olduğu görülmüştür. DFA, EFA ile elde edilen yapı için iyi uyum iyiliği değerleri ortaya koymuştur. Bulgular, BTÖ-Y’nin geçerliği ve güvenirliği için kabul edilebilir kanıtlar sağladığını göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Başa çıkma, Yaklaşma ve Kaçıngan başa çıkma yaklaşımları, Geçerlik ve Güvenirlik

Kaynakça

• Aguilar-Vafaie, M. E., & Abiari, M. (2007). Coping Response Inventory: Assessing coping among Iranian college students and introductory development of an adapted Iranian Coping Response Inventory (CRI). Mental Health, Religion and Culture, 10(5), 489-513. https://doi:10.1080/13674670600996639
• Anderson, C. R. (1977). Locus of control, coping behaviors, and performance in a stress setting: a longitudinal study. Journal of Applied Psychology, 62(4), 446-451. https://doi:10.1037/0021-9010.62.4.446
• Bamber, M. (2006). Assessment and treatment strategies for occupational stress. In M. Bamber (Ed.), CBT for Occupational Stress in Health Professionals (pp. 45-58). Routledge.
• Billings, A. G., & Moos, R. H. (1981). The role of coping responses and social resources in attenuating the stress of life events. Journal of Behavioral Medicine, 4(2), 139-157. https://doi:10.1007/BF00844267
• Chinaveh, M. (2013). The examination of reliability and validity of coping responses inventory among Iranian students. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 84, 607-614. https://doi:10.1016/j.sbspro.2013.06.612 Dağ, İ. (2002). Kontrol Odağı Ölçeği (CFI): Ölçek Geliştirme, Güvenirlik ve Geçerlik Çalışması. Türk Psikoloji Dergisi, 17(49), 77 – 90. https://toad.halileksi.net/olcek/kontrol-odagi-olcegi-koo
• Folkman, S., & Lazarus, R. S. (1980). An analysis of coping in a middle-aged community sample. Journal of Health and Social Behavior, 21(3), 219-239. https://doi:10.2307/2136617
• Goldstein, M. J. (1973). Individual differences in response to stress. American Journal of Community Psychology, 1(2), 113-137. https://doi:10.1007/BF00880131
• Groth, N., Schnyder, N., Kaess, M., Markovic, A., Rietschel, L., Moser, S., ... & Schmidt, S. J. (2019). Coping as a mediator between locus of control, competence beliefs, and mental health: A systematic review and structural equation modelling meta-analysis. Behaviour Research and Therapy, 121, 103442. https://doi:10.1016/j.brat.2019.103442
• Haan, N. (1977). Coping And Defending: Processes of Self-Environment Organization. In D.T. Lykken (Ed.), Personality and Psychopathology: A Series of Monographs, Texts, and Treaties. New York: Academic Press.
• İmamoğlu, E. O., Günaydın, G., & Selçuk, E. (2011). Özgün Benliğin Yordayıcıları Olarak Kendileşme ve İlişkililik: Cinsiyetin ve Kültürel Yönelimlerin Ötesinde. Türk Psikoloji Dergisi, 26(67), 27-43. https://www.psikolog.org.tr/tr/yayinlar/dergiler/1031828/tpd1300443320110000m000095.pdf
• Kirchner, T., Forns, M., Muñoz, D., & Pereda, N. (2008). Psychometric properties and dimensional structure of the Spanish version of the Coping Responses Inventory-Adult Form. Psicothema, 20(4), 902-909. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/18940101/
• Kline, P. (1994). An easy guide to factor analysis. Routledge-New York. https://doi.org/10.4324/9781315788135 Kumru, A., Carlo, G., & Edwards, C. P. (2004). Olumlu sosyal davranışların ilişkisel, kültürel, bilişsel ve duyuşsal bazı değişkenlerle ilişkisi. Türk Psikoloji Dergisi, 19(54), 109-125. https://www.psikolog.org.tr/tr/yayinlar/dergiler/1031828/tpd1300443320040000m000183.pdf
• Kurtović, A., Vuković, I., & Gajić, M. (2018). The effect of locus of control on university students' mental health: Possible mediation through self-esteem and coping. The Journal of Psychology, 152(6), 341-357. https://doi:10.1080/00223980.2018.1463962
• Lawrence, J. W., & Fauerbach, J. A. (2003). Personality, coping, chronic stress, social support and PTSD symptoms among adult burn survivors: a path analysis. The Journal of Burn Care & Rehabilitation, 24(1), 63-72. https://doi:10.1097/00004630-200301000-00016
• Lazarus, R. S., & Folkman, S. (1984). Stress, appraisal, and coping. New York: Springer Publishing Company. https://doi.org/10.1007/978-1-4419-1005-9_215
• Miller, N. E. (1980a). A perspective on the effects of stress and coping on disease and health. In H. Ursin (Eds.), Coping and health (pp.323-353). New York: Plenum.
• Miller, S.M. (1980b) When is a little information a dangerous thing? Coping with stressful events by monitoring vs. blunting. In H. Ursin (Eds.), Coping and health (pp. 145-170). New York: Plenum. https://link.springer.com/chapter/10.1007/978-1-4684-1042-6_8
• Moos, R.H. (1984). Coping with physical illness—2: New perspectives. New York: Plenum. https://www.springer.com/gp/book/9781468447743
• Moos, R. H. (1993). Coping responses inventory: CRI-adult form. Psychological Assessment Resources. https://www.parinc.com/Products/Pkey/69
• Moos, R. H. (2004). Coping Responses Inventory: An update on research applications and validity. Odessa, FL: Psychological Assessment Resources.
• Moos, R. H., & Holahan, C. J. (2003). Dispositional and contextual perspectives on coping: Toward an integrative framework. Journal of Clinical Psychology, 59(12), 1387-1403. https://doi:10.1002/jclp.10229
• Moos, R. H., & Holahan, C. J. (2007). Adaptive tasks and methods of coping with illness and disability. In Coping with chronic illness and disability (pp. 107-126). Springer, Boston, MA.
• Obrist, P. A. (1981). Cardiovascular psychophysiology: A perspective. New York: Plenum. https://www.springer.com/gp/book/9781468484939
• Odabaş, H., Odabaş, Y., & Polat, C. (2008). Üniversite öğrencilerinin okuma alışkanlığı: Ankara Üniversitesi örneği. Bilgi Dünyası, 9(2), 431-465. https://app.trdizin.gov.tr/publication/paper/detail/T0RBNU9UWTI
• Overmier, J. B., & Seligman, M. E. (1967). Effects of inescapable shock upon subsequent escape and avoidance responding. Journal of Comparative and Physiological Psychology, 63(1), 23-28. https://doi.org/10.1037/h0024166
• Özalp-Türetgen, İ., & Cesur, S. (2006). Gözden Geçirilmiş Kendini Ayarlama Ölçeği’nin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Türk Psikoloji Yazıları, 9(17), 1-17. https://app.trdizin.gov.tr/publication/paper/detail/TmpVeU5ETXo
• Parkes, K. R. (1984). Locus of control, cognitive appraisal, and coping in stressful episodes. Journal of Personality and Social Psychology, 46(3), 655-668. https://doi.org/10.1037/0022-3514.46.3.655
• Şahin, N. H., & Durak A. (1995). Stresle Başaçıkma Tarzları Ölceği: Üniversite öğrencileri için uyarlanması. Turk Psikoloji Dergisi, 10(34), 56-73. https://toad.halileksi.net/olcek/stresle-basacikma-tarzlari-olcegi
• Senol‐Durak, E., Durak, M., & Elagöz, F. Ö. (2011). Testing the psychometric properties of the Ways of Coping Questionnaire (WCQ) in Turkish university students and community samples. Clinical Psychology & Psychotherapy, 18(2), 172-185. https://doi:10.1002/cpp.677
• Siva, N. A. (1991). İnfertilitede stresle başetme, öğrenilmiş güçlülük ve depresyonun incelenmesi 4 6 Stresle Başetme Stratejileri Ölçeği (SBSÖ): Eleştirel Bir Değerlendirme (Yayımlanmamış doktora tezi). Ankara: Hacettepe Üniversitesi.
• Topçu, S. (1982). Çocuk ve yetişkinlerde kişilik boyutları ile bu boyutlarda kültürler-arası ayrılıklar. Basılmamış doktora tezi, Hacettepe Üniversitesi: Ankara.
• Ursin, H. (1980). Personality, activation and somatic health a new psychosomatic theory. In H. Ursin (Eds.), Coping and health (pp. 259-279). Springer, Boston, MA. https://link.springer.com/chapter/10.1007/978-1-4684-1042-6_13 Vaillant, G. E. (1995). Adaptation to life. Harvard University Press, Boston, MA.