Bioterrorism and Pharmacy Services

Yıl 2017, Cilt: 21 Sayı: 2, 190 - 194, 01.04.2017

Sevgi Şar Miray Arslan Bilge Sözen Şahne

https://doi.org/10.12991/marupj.300264

Öz

Nowadays, biological terror cause illness and death by effecting

people health in a negative way because of various reasons. The

epidemics that occur as terrorist purposes can influence over

the masses with unexplained reasons. Throughout history,

epidemic diseases as plague effected the results of lots of wars

is known.

Today, communities in competing try biological terror agents

to damage each other is observed. Precautions should be taken

to biological terror attacks like as all other diseases for getting

over them with minimum negative effects. So, services giving by

health care professionals at these situations are very important

to reduce or stop the danger.

It is known that pharmacies are the one of the health authorities

that people who exposure various biological agents at these

situations firstly go. The pharmacists should have enough

information to correctly route people who came pharmacies

and to provide right information flow to related places at

mentioned situations.

In this study, the scope of given pharmacy services, pharmacists’

roles will be tried to explain by examining reasons of biological

terror and danger and coping strategies with them.

Anahtar Kelimeler

Bioterrorism, Pharmacy services

Biyoterörizm ve Eczacılık Hizmetleri

Öz

Günümüzde biyolojik terör, çeşitli biyolojik etkenler nedeniyle

insan sağlığını olumsuz yönde etkileyerek hastalık ve ölümlere

neden olmaktadır. Terörist amaçlarla ortaya çıkabilen salgınlar,

açıklanamayan nedenlerle de geniş kitleler üzerinde etkili

olabilmektedirler. Tarih boyunca veba gibi çeşitli salgın

hastalıkların pek çok savaşın sonucunu etkilediği bilinmektedir.

Günümüzde ise rekabet halindeki toplulukların birbirlerine

zarar vermek amacıyla biyolojik terör ajanlarını denediği

gözlenmektedir.

Diğer bütün afetlerin en az olumsuz etki ile atlatılabilmesi

için yapılan hazırlıklarda olduğu gibi, biyolojik terör

saldırılarına karşı da önlemlerin alınması gerekmektedir. Sağlık

profesyonellerinin de bu durumlara karşı vereceği hizmetler,

tehlikenin azaltılmasında veya durdurulmasında büyük önem

taşımaktadır.

Bu gibi durumlarda çeşitli biyolojik etkenlere maruz

kalanların, şikâyetlerinin giderilmesi için başvuracağı ilk sağlık

kuruluşlarından birinin de eczaneler olduğu bilinmektedir. Söz

konusu durumlarda eczacıların, hem kendilerine başvuranları

doğru yönlendirmek hem de ilgili yerlere doğru bilgi akışını

sağlamak için yeterli bilgiye sahip olmaları gerekmektedir.

Bu çalışmada, biyolojik terör ve tehlikelerin nedenleri ve

baş etme yöntemleri incelenerek verilen eczacılık hizmetleri

kapsamında eczacıların üstlenebilecekleri roller açıklanmaya

çalışılacaktır.

Anahtar Kelimeler

Biyoterörizm

Kaynakça

• 1. Banoğlu E. Biyolojik Terör (Eczacıya Yeni Görev). Eczacı Dergisi 2003;3: 9-11.
• 2. Gökçe G. Biyolojik Terör ve Biyolojik Savaş. Sağlık’ta Nabız Dergisi 2001;8: 16-39.
• 3. T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumu, Trabzon İli Kamu Hastaneleri Genel Sekreterliği Kanuni Eğitim ve Araştırma Hastanesi. Hastane Afet ve Acil Durum Müdahale Planı 2013. Available from: http://www. trabzonnumune.gov.tr/detay.php?id=453&cid=271 [Accesed 02.09.2014].
• 4. Lillibridge S. A public health response to bioterrorism. Med Glob Surviv 2000;6: 82-5.
• 5. Doğanay M. Biyoterör ve şarbon. ANKEM Dergisi 2002;16: 254-8.
• 6. Bursa Sağlık Müdürlüğü, Biyolojik Savaş ve Korunma. Available from: http://bhsm.gov.tr/sivil_savunma/ [Accesed 02.09.2014].
• 7. Alp E, Doğanay M. Biyoterörizm. Yoğun Bakım Dergisi 2006;6: 135-46.
• 8. Yemen OŞ, Doğanay M. Biyoterörizm. ANKEM Dergisi 2008;22: 95-116.
• 9. Aksoy Ü. Biyoterörizm, potansiyel biyoterörizm ajanı olan parazitler ve biyogüvenlik çalışmaları. Mikrobiyoloji Bülteni 2006; 40: 129-39.
• 10. CDC, Emergency Preparedness and Response. Available from: https://emergency.cdc.gov/bioterrorism/index.asp [Accessed: 02.09.2014].
• 11. Pınar A. Biyolojik silah olarak mikroorganizmalar. Hacettepe Tıp Dergisi 2010;41: 97-104.
• 12. Serinken M, Kutlu SS. Biyoterörizm ve şarbon. Türkiye Acil Tıp Dergisi 2009;9: 185-90.
• 13. Hilton T, Montgomery S, Herring P, Gamboa-Maldonado T, Sinclair R, McLaughlin B. Perceived attitudes and staff roles of disaster management at CBOCs. Fed Prac 2015;32: 12-20.
• 14. Lee JJ, Johnson SJ, Sohmer MJ. Guide for mass prophylaxis of hospital employees in preparation for a bioterrorist attack. Am J Health-Syst Pharm 2009;66: 570-5.
• 15. Anderson PD, Bioterrorism: Toxins as weapons. J Pharm Pract 2012;25: 121-9.
• 16. Agomo CO. The role of community pharmacists in public health: A scoping review of the literature. J Pharm Health Serv Res 2012; 3: 25-33.
• 17. Ford H, Trent S, Wickizer S. An Assessment of state board of pharmacy legal documents for public health emergency preparedness. Am J Pharm Educ 2016;80: Article 20.
• 18. Lomaestro BM. The role of the pharmacist. Medscape 2001. Available from: http://www.medscape.com/ viewarticle/408587 [Accessed: 01.07.2016].
• 19. Setlak P. Bioterrorism preparedness and response: Emerging role for health-system pharmacists. Am J Health-Syst Pharm 2004;61: 1167-75.