THE ROLE OF AUDITOR QUALIFICATIONS ON INDEPENDENT AUDIT QUALITY: AN IMPLEMENTATION IN HATAY PROVINCE

Yıl 2022, , 331 - 352, 30.06.2022

Ali Kestane

https://doi.org/10.31460/mbdd.1052941

Cited By: 1

Öz

Recent audit scandals have highlighted the qualifications of the audit profession and auditors on the economy of countries. The vulnerabilities arising from the audit activities behind the economic crisis showed the importance of the auditors and the quality of the audit activities aroused curiosity. In particular, the assurance provided by independent auditors regarding the audit activities performed has become indispensable. There has also been a change in the way audit techniques are applied, and new risks have emerged depending on technology. In the face of the change in the nature of audit activities, the qualifications of auditors have begun to be questioned. In this study, it is aimed to determine the effect of the qualifications of independent auditors operating in Hatay province in Turkey in 2020 on the quality of audit activities. In the study, the data obtained with the help of the questionnaire were analyzed through the "Statistical Package for the Social Sciences (SPSS) 22.0" program. In the results of working); It has been determined that especially the ethical understanding, professional competence and experience periods of the auditors have a statistically significant effect on the audit quality.

Anahtar Kelimeler

Audit Quality, Auditor, Auditor Qualifications

DENETÇİ NİTELİKLERİNİN BAĞIMSIZ DENETİM KALİTESİ ÜZERİNDEKİ ROLÜ: HATAY İLİNDE BİR UYGULAMA

Öz

Yakın tarihte meydana gelen denetim skandalları, denetim mesleğinin ve denetçilerin ülkelerin ekonomisi üzerindeki sahip oldukları niteliklerini öne çıkarmıştır. Yaşanan ekonomik krizlerin arkasında denetim faaliyetlerinden kaynaklanan zafiyetlerin olması denetçilerin önemini göstermiş ve denetim faaliyetlerinin kalitesi merak uyandırmıştır. Özellikle bağımsız denetçilerin gerçekleştirilen denetim faaliyetlerine ilişkin sağladıkları güvence vazgeçilmez bir nitelik kazanmıştır. Denetim tekniklerinin uygulanma biçimlerinde de değişim meydana gelmiş ve teknolojiye bağlı olarak yeni riskler ortaya çıkmıştır. Denetim faaliyetlerinin doğasında meydana gelen değişim karşısında denetçilerin sahip oldukları nitelikler sorgulanmaya başlanmıştır. Bu çalışmada, Türkiye’de 2020 yılında Hatay ilinde faaliyette bulunan bağımsız denetçilerin niteliklerinin, denetim faaliyetlerinin kalitesi üzerinde ki etkisinin tespit edilmesi amaçlanmıştır. Çalışmada, anket yardımı ile ulaşılan veriler, “Statistical Package for the Social Sciences (SPSS) 22.0” programı aracılığı ile analiz edilmiştir. Çalışma sonucunda; denetçilerin özellikle etik anlayış, mesleki yeterlilik ve deneyim sürelerinin denetim kalitesi üzerinde, istatistiksel olarak anlamlı bir etki oluşturduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Denetim Kalitesi, Denetçi, Denetçi Nitelikleri

Kaynakça

• Acar, D., & Senal, S. (2011). Bağımsız denetim kalitesinin arttırılmasında kamu gözetim kurulu’nun rolü: bağımsız denetim firmaları üzerine bir araştırma. Muhasebe ve Denetime Bakış, (35), 33-50.
• Akçay, A. & Bilen, A. (2018). Denetim kalitesi ve göstergeleri. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 40, 227-256.
• Arı, M. (2008). Kurumsal yönetim ve finansal raporlamanın güvenirliği. Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 3(2), 43-68.
• Awadallah, E. (2020). Measuring the effectiveness of selected corporate governance practices and their implications for audit quality: evidence from Qatar. Afro-Asian J. Finance and Accounting, 10(1), 24-47. 03 Mart 2021 tarihinde https://www.researchgate.net/publication/326158273_Measuring_the_effectiveness_of_selected_corporate_governance_practices_and_their_implications_for_audit_quality_evidence_from_Qatar adresinden erişildi.
• Bağımsız Denetim Standardı 220. (2017). Finansal tabloların bağımsız denetiminde kalite kontrol. 07 Ocak 2021 tarihinde https://www.denetimnet.net/UserFiles/Documents/BDS_220.pdf adresinden erişildi.
• Bağımsız Denetçiler İçin Etik Kurallar Standardı. (2017). 08 Ocak 2021 tarihinde https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2017/11/20171130M1-10.html adresinden erişildi.
• Baş, M. (2019). Bağlantılı k örneklem ile parametrik olmayan cochran Q testi: BIST 100 uygulaması. Uluslararası Afro-Avrasya Araştırmaları Dergisi, 4(8), 94-107.
• Baş, M., Kurnaz, N. & Kestane, A. (2019). Studies on ınterdisciplinary economics and business Volume II. In Özçelik, Ö. (Eds.) Statistical analysis of corporate sustainability in the trnc banking sector after the crisis (pp. 249-276), Perter Lang, Berlin.
• Bauwhede, H.V. & Willekens, M. (2004). Evidence on (the lack of) audit-quality differentiation in the private client segment of the belgian audit market. European Accounting Review, 13(3), 501-522. https://doi.org/10.1080/0963818042000237106
• Bayram, N. (2017). Sosyal bilimlerde spss ile ileri veri analizi, Ezgi Kitabevi, Isparta.
• Bağımsız Denetçinin Genel Amaçları ve Bağımsız Denetimin Bağımsız Denetim Standartlarına Uygun Olarak Yürütülmesi (BDS 200). (2019). 14 Ocak 23021 tarihinde https://www.kgk.gov.tr/Portalv2Uploads/files/Duyurular/v2/BDS/BDS%20200(1).pdf adresinden erişildi.
• Bedard, J.C., Deis, D.R., Curtis, M.B. & Jenkins, J.G. (2008). Risk monitoring and control in audit firms: a research synthesis. Auditing: A Journal Of Practice & Theory, 27(1), 187-218. https://www.academia.edu/29417095/Risk_Monitoring_and_Control_in_Audit_Firms_A_Research_Synthesis 17 Ocak 2021 tarihinde adresinden erişildi.
• Daugherty, B.E., Dickins, D., Hatfield, R.C. & Higgs, J.L. (2012). An examination of partner perceptions of partner rotation: direct and ındirect consequences to audit quality. Auditing: A Journal of Practice & Theory, 31(1), 97-114. https://doi.org/10.2308/ajpt-10193
• DeAngelo, L. E. (1981). Auditor size and audit quality. Journal of Accounting and Economics, 3(3), 83-199 19 Ocak 2021 tarihinde http://www.ikiu.ac.ir/public-files/profiles/items/090ad_1424502938.pdf adresinden erişildi.
• DeBoskey, D.G. & Jiang, W. (2011). Earnings management and auditor specialization in the post-sox era: an examination of the banking industry. Journal of Banking & Finance, 36, 613-623. https://doi.org/10.1016/j.jbankfin.2011.09.007
• Demirkan, A. (2016). Bağımsız denetim kuruluşlarında şeffaflık raporları. Muhasebe ve Denetim Dünyası Dergisi, 1(1), 43-54.
• Deumes, R., Schelleman, C., Bauwhede, H.V., & Vanstraelen, A. (2012). Audit firm governance: do transparency reports reveal audit quality?. Auditing: A Journal of Practice & Theory, 31(4), 193-214. https://doi.org/10.2308/ajpt-10301
• Erdoğan, N. & Azgın, N. (2019). Denetçinin mesleki şüpheciliğinin denetim kalitesine etkisi. Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 21(1), 27-54.
• Ewelt-Knauer, C., Gold, A. & Pott, C. (2012). What do we know about mandatory audıt firm rotation?. Research Committee of The Institute of Chartered Accountants of Scotland (ICAS), p.6-7. 22 Ocak 2021 tarihinde https://assets.publishing.service.gov.uk/media/5329dbc1ed915d0e5d0000c1/icas_mafr_report.pdf. Adresinden erişildi.
• Fearnley, S. & Beattie Vıvıen, B. (2004). The reform of the UK’s auditor independence framework after the enron collapse: an example of evidence-based policy making. International Journal of Auditing, 8, 117-138. https://doi.org/10.1111/j.1099-1123.2004.00085.x
• Finansal Tabloların Bağımsız Denetiminde Kalite Kontrol (BDS 220). (2018). 23 Ocak 2021 tarihinde https://www.kgk.gov.tr/portalv2uploads/files/duyurular/v2/bds/bdsyeni25.12.2017/bds%20220-site.pdf adresinden erişildi.
• Garcia‐Blandon, J., Argiles‐Bosch, J.M. & Ravenda, D. (2020). Audit firm tenure and audit quality: a cross‐european study. Journal of International Financial Management & Accounting, 31, 35–64. https://doi.org/10.1111/jifm.12098
• Gramling, A. & Stone, D. (2001). Audit firm industry expertise: a review and synthesis of the archival literature. Journal of Accounting Literature, 20, 1–29. 25 Ocak 2021 tarihinde https://search.proquest.com/openview/69d724601e1b2cc9d2795c81b9eece08/1?cbl=31366&pq-origsite=gscholar adresinden erişildi.
• Hegazy, M., Al-Sabagh, A. ve Hamdy, R. (2015). The effect of audit firm specialization on earnings management and quality of audit work. Journal Of Accounting and Finance, 15(4), 143-164. 27 Ocak 2021 tarihinde https://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=2723531 adresinden erişildi.
• İlgün, G. (2019). Denetimde kalite ve denetim kalitesini etkileyen faktörler. İdea Studies Journal, 5(11), 144-149.
• Kalite Kontrol Standardı 1. (2018). 28 Ocak 2021 tarihinde https://www.kgk.gov.tr/Portalv2Uploads/files/Duyurular/v2/KKS/KKSyeni11092019/KKS_1.pdf adresinden erişildi.
• Kallunki, J., Niemi, L. ve Nilsson, H. (2020). IQ and audit quality: do smarter auditors deliver better audits?. Contemporary Accounting Research, 36(3), 1373–1416. doi:10.1111/1911-3846.12485
• Karagöz, Y. (2010). Nonparametrik tekniklerin güç ve etkinlikleri. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 9(33), 18-40.
• Kavut, L. (2002). Ulusal ve uluslararası bağımsız denetim firmalarında çalışan denetçilerin bağımsız denetim hizmetinin kalitesine ilişkin tutumları. Yönetim Dergisi, 41(13), 7-21.
• Kestane, A. (2020). Studies on ınterdisciplinary economics and business –Volume III In Özçelik, Ö. (Eds.) The role of ınternal control system in strengthening corporate management in banks: provincial case of Kilis, (pp. 263-281), Peter Lang, Berlin.
• Knechel, W. R., Krıshnan, G. V., Pevzner, M., Shefchık, L. B. & Velury, U. K. (2013). Audit quality: insights from the academic literatüre. Auditing: A Journal of Practice & Theory, 32(1), 385-421. https://doi.org/10.2308/ajpt-50350
• Kurnaz, N. & Kestane, A. (2020a). Interdisciplinary public finance, business and economics studies Volume III, In Akıncı, A. (Eds.), The effect of artificial intelligence on internal audit, (pp. 385-396), Peter Lang, Berlin.
• Kurnaz N. & Kestane, A. (2020b). Denetimde seçme konular 4 iç denetim iç kontrol sektörel uygulamalar. Aslan, Ü. & Kahyaoğlu, S.B (Ed.) Blokzincir teknolojisi ve iç denetim, (ss. 1-34), Gazi Kitabevi, Ankara.
• Küçüksözen, C. (2005). Finansal bilgi maniplasyonu: nedenleri, yöntemleri, amaçları, teknikleri, sonuçları ve İMKB şirketleri üzerine ampirik bir çalışma. SPK Yayınları, No.183, Ankara.
• Oktay, S. (2013). Bağımsız denetim etkinliğinin arttırılmasında, denetim hizmetinde kalite ve kalite kontrol: ABD düzenlemeleri. Maliye Finans Yazıları, 27(100), 1-15.
• Özdamar, K. (2013). Paket programlar ile istatistiksel veri analizi I, Nisan Kitabevi, Eskişehir.
• Özyurt, A. (2010). Bağımsız denetim kalitesini etkileyen etmenlerden bağımsız denetçi özelliklerinin incelenmesine yönelik bir araştırma. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi.
• Palmrose, Z. (1988). An analysis of auditor litigation and audit service quality. Accounting Review, 63(1), 55-73. 30 Ocak 2021 tarihinde https://www.jstor.org/stable/247679?seq=2#metadata_info_tab_contents adresinden erişildi.
• Patrick, M.J. (2004). The PCOAB and the future of oversight. Journal of Accountancy, 198. 30 Ocak 2021 tarihinde https://www.journalofaccountancy.com/issues/2004/dec/thepcaobandthefutureofoversight.html adresinden erişildi.
• Phan, T.T.H, Lai, L. A., Le, T.T., Tran, D. M. & Tran, D.T. (2020). The impact of audit quality on performance of enterprises listed on Hanoi Stock Exchange. Management Science Letters, 10, 217–224. doi: 10.5267/j.msl.2019.8.001
• Selimoğlu, S.K. & Yeşilçelebi, G. (2014). Mesleki aidiyetin bağımsız denetim kalitesi üzerine etkisi: bağımsız denetçiler üzerine bir araştırma. Muhasebe ve Finansman Dergisi, Ekim, 27-51.
• Selimoğlu, S.K. & Yeşilçelebi, G. (2018). Denetim kültürünün yeni yol haritası: iş dünyasındaki yeni sistemlerle bütünleşme. Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 20, 991-1006.
• Suseno, N.S. (2013). An empirical analysis of auditor independence and audit fees on audit quality. International Journal of Management and Business Studies, 3(3), 82-87.
• Şenyiğit, Y.B. ve Zeytinoğlu, E. (2014). Zorunlu denetçi rotasyonunun denetim kalitesi üzerindeki etkileri: literatür araştırması. İ. Ü. İşletme Fakültesi İşletme İktisadı Enstitüsü Yönetim Dergisi, 25(77), 79-98.
• Tanrıöğen, A. (2012). Bilimsel araştırma yöntemleri. (3. Baskı), Anı Yayıncılık, Ankara.
• Terzi, S., Kıymetli Şen, İ. & Solak, B. (2014). Kurumsal yönetim uygulamalarının denetim kalitesine etkisi: borsa İstanbul’da ampirik bir araştırma. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 10(23), 191-206.
• Tuan, K., Besen, R. & Saygı, A. (2019). Bağımsız denetimde kalite göstergeleri: literatür incelemesi. Çukurova Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 23(2), 211-227.
• Yan, H. & Xie, S. (2016). How does auditors’ work stress affect audit quality? Empirical evidence from the Chinese Stock Market. China Journal of Accounting Research, 1-15. https://doi.org/10.1016/j.cjar.2016.09.001
• Yaşar, A. (2011). Bağımsız dış denetim kalitesinin kar yönetimi üzerine etkisi: imkb’de kayıtlı işletmeler üzerine bir uygulama. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Çukurova Üniversitesi.