ROBINSON MUHASEBESİ VE HOMO ECONOMICUS

Yıl 2020, , 214 - 227, 25.02.2020

R. Şebnem Yaşar , İlker Kıymetli Şen

https://doi.org/10.31460/mbdd.642101

Cited By: 2

Öz

Homo economicus, insanın rasyonel düşünen
ve davranan bir varlık olduğunu, ekonomik çıkarlarını en üst düzeyde sağlamak
amacıyla hareket ettiğini ifade eden bir iktisat kavramıdır. Daniel
Defoe’nun, 1719’da, Adam Smith’ten uzun yıllar önce yarattığı Robinson Crusoe
karakteri, kapitalizm öncesi bir homo economicus örneğidir
ve homo economicus’un davranış özellikleri genellikle Robinson Crusoe’ya atıfta
bulunularak öğretilmektedir. Robinson, sahip olduğu şeyleri hesaplayan, kaydeden ve
gelecekte oluşturacaklarını tahmin ettiği faydalara göre düzenleyen bir
figürdür. Bu bağlamda hem ekonomik hem de ahlaki hesaplamayı ve hesaplaşmayı
içeren muhasebesel düşünce ve muhasebe kayıtları, metaforik olarak kitabın
hemen hemen her sayfasında yer almaktadır. Bu çalışmanın amacı, Robinson Crusoe
özelinde 18. yy İngiliz edebiyatında muhasebe kavramlarının ve kayıt sisteminin
inandırıcılığı arttırmak ve gerçekliğe yakınlaşmak amaçlı kullanımını ve
muhasebe gibi bir üstyapı kurumunun ekonomik ilişkilerin biçimiyle olan bağlantısını
ortaya koymaktır.

Anahtar Kelimeler

Muhasebe, Robinson Crusoe, Daniel Defoe, Homo Economicus

Kaynakça

• Bos, R. ten. 2003. “Business Ethics, Accounting and the Fear of Melancholy”, Organization, 10 (2), 267–285.
• Çetin, H. 2003. “Çatışma ve Diyalog Tartışmaları Arasında İki İnsan, İki Medeniyet (Hay bin Yakzan/Doğu-Robinson Cruose/Batı)”, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 58 (2), 29-53.
• Defoe, D. 2010. Robinson Crusoe, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul.
• Filizler, F. "Antropolojik Kapitalizm: Bir Jared Diamond Eleştirisi” https://www.academia.edu/35833946/_Antropolojik_Kapitalizm_Bir_Jared_Diamond_ele%C5%9Ftirisi (Erişim Tarihi: 13.06.2019).
• Ghosh, P. 2006. “Robinson Crusoe, The Isolated Economic Man: Marginal Utility Theory, and the Spirit of Capitalism”, Max Weber Studies I, 71-99.
• Hymer, S. 1971. “Robinson Crusoe and the Secret of Primitive Accumulation”, Robinson Crusoe’s Economic Man: A Construction and Deconstruction (42-54), Routledge, London.
• Klamer, A. 2002. “Accounting For Social and Cultural Values”, De Economist, 150 (4), 453-473.
• Klamer, A. ve D. McCloskey. 1992. “Accounting as the Master Metaphor of Economics”, European Accounting Review, 1 (1), 145-160.
• Marshall, D. 2004. “Autobiographical Acts in Robinson Crusoe”, ELH, 71 (4), 899-920.
• Marx, K. 2011. Kapital I. Cilt, Yordam Kitap, İstanbul.
• Marx, K. ve F. Engels. 2008. The Communist Manifesto, The Floating Press.
• Novak, M.E. 1963. “Robinson Crusoe and Economic Utopia”, The Kenyon Review, 25 (3), 474-490.
• Saltoğlu, N. 2010. Robinson Crusoe: Defoe’s Deceptive Legend of Capitalism, Çankaya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitisü, Yüksek Lisans Tezi.
• Schonhorn, M. 1991. Defoe’s Politics: Parliament, Power, Kingship, and Robinson Crusoe, Cambridge University Press, Cambridge.
• Sherman, S. 1996. Finance and Fictionality in the Early Eighteenth Century, Cambridge University Press, New York.
• Watson, M. 2017. “Rousseau’s Crusoe Myth: The Unlikely Provenance of the Neoclassical Homo Economicus”, Journal of Cultural Economy, 10 (1), 81-96.
• Weber, M. 2005. The Protestant Ethic and the Spirit of Capitalism, Routledge, London.