MUHASEBEDEKİ ELEKTRONİK GELİŞMELERİN MUHASEBE MESLEK ETİĞİNE ETKİSİ: KIRIKKALE İLİNDEKİ MUHASEBE MESLEK MENSUPLARININ BAKIŞ AÇISI ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Yıl 2020, , 249 - 270, 25.02.2020

Fatma Çıtak , Tuba Derya Baskan

https://doi.org/10.31460/mbdd.644344

Cited By: 9

Öz

Çalışma, anket uygulaması yöntemiyle
muhasebede elektronik gelişmelerin muhasebe meslek etiği davranışına etkisi ile
ilgili Kırıkkale Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odasına kayıtlı muhasebe
meslek mensuplarının görüşlerinin tespit edilmesini amaçlamaktadır. Sonuç
olarak, katılımlarının %56'ı e-dönüşüm uygulamalarının meslek etiği davranışını
etkileyeceğini, %72'sinin e-dönüşüm uygulamasının mesleki özeni
destekleyeceğini, %56'sı e-dönüşüm uygulamalarında çalışanların altyapı
eksikliğinin muhasebe meslek etik davranışını etkilediğini, %55'i ise
çalışanlara e-dönüşümle ilgili eğitim verilmemesinin muhasebe meslek etiği
anlayışını etkilediğini ifade etmişlerdir. Ayrıca yapılan faktör analizi
sonucunda 15 değişken 3 faktör tarafından açıklanabileceği belirlenmiş ancak
demografik özelliklere göre herhangi bir farklılık  tespit edilememiştir. 

Anahtar Kelimeler

e-dönüşüm, muhasebe meslek etiği

Kaynakça

• Ahinful, G.S., S. Addo, F.O. Boateng ve J.D. Boakye. 2017. "Accounting Ethics and the Professional Accountant: The Case of Ghana", International Journal of Applied Economics, Finance and Accounting, 1(1), 30-36.
• Allahverdi, M. ve M. Kararer. 2019. "E-Dönüşümün Muhasebe Mesleği Yeterlilikleri Üzerindeki Etkileri ve Türkiye’de Lisans Düzeyi Muhasebe Eğitiminin Mesleki Yeterlilikler Açısından Analizi", Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 21(1), 246-273.
• Akdoğan, N. ve M. U. Akdoğan. 2018. "Büyük Veri-Bilişim Teknolojisindeki Gelişmelerin Muhasebe Uygulamalarına ve Muhasebe Mesleğine Etkisi", Muhasebe ve Denetime Bakış Dergisi, Yıl:18, Sayı 55, 1-14.
• Ayboğa, H. 2001. "Ülkemizde Muhasebe Mesleği ve Meslek-Etiği-Ahlakı", Ege Academic Review, 1 (2), 28-44.Bilen, A. ve Y. Yılmaz. 2014. "Muhasebe Mesleğinde Etik ve Etikle İlgili Çalışmalar", Dicle Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Özel Sayı,328-353.
• Barlett, M. S. (1950). "Test Of Significance in Factor Analysis", British Journal of Psychology, Statistical section, 3, 77-85.
• Büyüköztürk, Ş. 2002. "Faktör Analizi: Temel Kavramlar ve Ölçek Geliştirmede Kullanımı", Kuram ve Uygulamada Eğitim Yöntemi, Sayı:32, 470-483.
• Büyüköztürk, Ş. 2018. Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı, Pegem Akademi, 24.Baskı, Ankara.
• Çetin, A.C. ve S. Şahin Dağlı. 2014. "Muhasebe Meslek Etiği ve Meslek Mensuplarının Etik Hakkındaki Görüşleri Üzerine Isparta İlinde Bir Araştırma", Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Yıl: 2014/2, Sayı:20, 55-84.
• Çil Koçyiğit, S., M. Uzuner, E. Salğın ve M. Yüksek. 2017."Öğrencilerin Muhasebe Meslek Etiği Algısı: Gazi Üniversitesinde Bir Uygulama", Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 10 (2), 158-177.
• Daştan, A. 2009. "Etik Eğitiminin Muhasebe Eğitimindeki Yeri ve Önemi: Türkiye Değerlendirmesi", Marmara Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 26 (1), 281-311.
• Derya Baskan, T. 2019. "The Relationship Between Auditors Positions and Electronic Transformation in Auditors' Effectiveness", Journal of Business Research-Turk, 11 (1), 114-119.
• Durmuş, B., E.S. Yurtkoru ve Çinko. M. 2011. Sosyal Bilimlerde SPSS'le Veri Analizi, Beta Yayınevi, 4. Baskı, İstanbul.
• Elçin, R., B. Gerekan ve M. Usta. 2018. "E-Fatura, E-Defter ve E-Arşiv Uygulamalarına Geçiş Sürecinde Yaşanan Sorunlar: Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Üzerine Bir Araştırma", Mali Çözüm Dergisi, 146.Sayı, 13-42.
• Fisher, R.A. 1918. "The correlation between relatives on the supposition of Mendelian law on inheritance", Trans.R.Soc., Edin 52, 399-433.
• Ghasemi, M., V. Shafeiepour, M. Aslani ve E. Barvayeh. 2011. "The Impact Of Information Technology (IT) On Modern Accounting Systems", Procedia-Social and Behavioral Sciences, Sayı 28, 112-116.
• Gökçen, G. ve M. Özdemir. 2016. "Türkiye’de Muhasebe Uygulamalarında E-Defter ve E-Fatura Uygulaması", Marmara Üniversitesi Öneri Dergisi, 12 (46), 137-154.
• Güney, S. ve H. Özyiğit. 2015. "Muhasebedeki Verilerin Yönetimde Kullanılması ve Elektronik Muhasebe Verilerinin Yönetim Kararlarına Etkisi", Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 14 (53), 279-297.
• Gürbüz, S. ve F. Şahin. 2017. Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri, Seçkin Yayınevi, 4. Baskı, Ankara.
• Güzel, T. ve Z. Mersin. 2007. "Bilgi Teknolojilerinin İşletmelerin Muhasebe Uygulamalarında Yarattığı Değişim", Muhasebe ve Finansman Dergisi, Sayı 35, 172-177.
• İşgüden Kılıç, B. ve Z. Anadolu. 2018. "Dijital Çağın Yarattığı Muhasebe Uygulamalarının Muhasebe Hilelerinin Önlenmesine Etkisi", Muhasebe ve Vergi Uygulamaları Dergisi, Nisan 2018; Özel Sayı: 55-97.
• İşgüden, B. ve A. Çabuk. 2006. "Meslek Etiği ve Meslek Etiğinin Meslek Yaşamı Üzerindeki Etkileri", Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9 (16), 59-86.
• Jaijairam, P. 2018. "Ethics in Accounting", Journal of Finance and Accountancy, Cilt 23, 1-13.
• Karabayır, M.E., S. Öztürk ve S. Cengiz. 2018. "Muhasebe Meslek Mensubu Adayları ve Etik İkilem", Muhasebe ve Vergi Uygulamaları Dergisi, Özel Sayı.
• Kaya, C. T., N. Türegün ve E. Aluç. 2018. "İş Hayatındaki Teknoloji Eksenli Değişimlerin Muhasebe Mesleği ve Eğitimi Üzerine Etkisi", XXXVII. Türkiye Muhasebe Eğitimi Sempozyumu.
• Kaiser, H.F. 1974. "An İndex Of Factorial Simplicity", Psychometrika, 39, 31-36.
• Kıllı, M., H. Türkoğlu ve C. Gülmez. 2018. "Muhasebe Meslek Mensuplarının Etik Algısı: Malatya İlinde Bir Araştırma", Muhasebe ve Vergi Uygulamaları Dergisi, 11 (1), 45-62.
• Kutlu, H.A. 2008. Muhasebe Meslek Ahlakı, I. Basım, Nobel Yayınları, Ankara.
• Liyan, L. 2013. "The İmpact of İnformation Technology on Accounting Theory, Accounting Profession, And Chinese Accounting Education", Wuhan International Conference on e-Business, Association For Information Systems AIS Electronic Library, 747-753.
• Low, M., H. Davey ve K. Hooper. 2008. "Accounting Scandals, Ethical Dilemmas and Educational Challenges", Critical Perspectives on Accounting, Vol 19, 222-254.
• Mithchem, Cheryl E. 2009. "Analysis Of International Ethical Standards In Accounting", International Business & Economics Research Journal, Volume 8,41-50.
• Özçelik, H. ve S. Keskin. 2017. "Muhasebe Meslek Etiği ve Uygulamaları: Batı Akdeniz Bölgesinde Bir Araştırma", Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 4 (2), 138-150.
• Özkan, A. ve T. Hacıhasanoğlu. 2012. "Muhasebe Meslek Mensuplarının Kişilik Özellikleri ve Etik Karar Verme Davranışları Arasındaki İlişkiler", Niğde Üniversitesi İİBF Dergisi, 5 (2), 37-52.
• Pan, İ.E. ve P.S. Seow. 2016."Preparing Accounting Graduates for Digital Revolution: A Critical Review of Information Technology Competencies and Skills Development", Journal of Educatıon For Busıness, 91(3), 166–175.
• Ramaj, B.Z., T. Begolli ve M. Ujkani. 2014. "Impact of İnformation Technology İn The Accounting Profession", 5-th International Conference “Information System and Technology Innovations: “Projecting trends to o New Economy”, https://www.researchgate.net (Erişim Tarihi: 29.07.2019).
• Sakarya, Ş. ve S. Kara. 2010. "Türkiye’de Muhasebe Meslek Etiğine Yönelik Düzenlemeler ve Meslek Mensupları Tarafından Algılanması Üzerine Bir Alan Araştırması", Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, Cilt 2010, sayı 112, 57-72.
• Sayım, F. ve Ö. Usman. 2016. "Muhasebe Mesleği İçin Mesleki Durum Analizi Kritelerinin Belirlenmesi", Yalova Sosyal Bilimler Dergisi, Yıl 7, Sayı 12,105-122.
• Serbest Muhasebeciler, Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirlerin Mesleki Faaliyetlerinde Uyacakları Etik İlkeler Hakkında Yönetmelik, http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2007/10/20071019-8.htm, (Erişim Tarihi: 01.07.2019).
• Spearman, C. 1904. ""General Intelligence," Objectively Determined and Measured", The American Journal of Psychology, 15 (2), 201-292.
• Tan, C.W. ve S.L. Pan. 2003."Managing E-Transformation İn The Public Sector: An E-Government Study Of The Inland Revenue Authority Of Singapore (IRAS)", European Journal of Information Systems,12(4), 269-281.
• Tektüfekçi, F. 2013a. "Bilgi Teknolojileri Destekli Elektronik Muhasebe Uygulamalarına Bütüncül Bir Yaklaşım”, Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 5 (2), 79-99.
• Tektüfekçi, F. 2013b. "Bilişim Teknolojilerindeki Gelişmelerin Muhasebe Uygulamalarına Etkisi: E-Muhasebe", Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, 5 (2), 89-102.
• Tektüfekçi, F. 2017."E-Dönüşüm Sürecinde E-Muhasebe Uygulamaları: Türkiye Örneği", Bilgi Ekonomisi ve Yönetimi Dergisi, 12 (1), 79-88.
• Tektüfekçi, F. 2018. "Türkiye’de E-Dönüşüm Sürecinde Elektronik Belge ve Defter Kontrolü İle Denetimi Üzerine Bir İnceleme", İzmir Katip Çelebi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 1 (1), 101-119.
• Türker, M. 2018. "Dijitalleşme Sürecinde Küresel Muhasebe Mesleğinin Yeniden Şekillenmesine Bakış", Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 20 (1); 202-235.
• TÜRMOB. 2007. "Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Ve Yeminli Mali Müşavirlerin Mesleki Faaliyetlerinde Uyacakları Etik İlkeler Hakkında Yönetmelik", https://www.turmob.org.tr/Arsiv /FCKEditor/userfiles/file/Yonetmelik_MMKarari_Yasa_10_4_2018/13Etik%20ilkeler%20Hak_Yonetmelik.pdf, (Erişim Tarihi: 01.07.2019).
• Uluslararası Muhasebeciler Federasyonu (IFAC). 2005. "Code of Ethics for Professional Accountants", www.ethicsboard.org, (Erişim Tarihi: 01.07.2019).
• Yıldırım, A. 2016. Muhasebe Meslek Mevzuatı ve Etiği, Dora Basım Yayım Dağıtım, 2. Baskı, Bursa.
• Yücel, R. ve C. Kartal. 2014. "Muhasebecilerin Mesleki Uygulamalarındaki Etik Algılarına İlişkin Bir Araştırma", Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 4 (2), 123-148.