TÜRKİYE’DE FAALİYET GÖSTEREN GELENEKSEL BANKALAR VE KATILIM BANKALARININ SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK AÇISINDAN KARŞILAŞTIRILMASI

Yıl 2018, Cilt: 20 Sayı: 2, 330 - 346, 22.06.2018

Utku Şendurur , Fatma Temelli

https://doi.org/10.31460/mbdd.344785

Cited By: 11

Öz

Günümüzde,
hızla değişen dünya ekonomik sisteminde, raporlama sistemi de bir değişim ve
gelişim sürecine girmiş bulunmaktadır diyebiliriz. Artık işletmeler, kara
odaklanan geleneksel raporlama yerine, sosyal ve çevresel bilgiler veren
sürdürülebilirlik raporlaması yapmaya başlamışlardır. Bu çalışmada Türkiye’de
faaliyet gösteren geleneksel ve katılım bankalarının sosyal ve çevresel
alanlarda faaliyet raporlarında yaptıkları açıklamalara bakılarak,  sürdürülebilirlik puanları belirlenmiş, daha
sonra çoklu regresyon analizi yardımıyla sürdürülebilirlik puanları ile
belirlenen değişkenler arasındaki ilişkiye bakılmıştır. Ayrıca t-testi ile de,
belirlenen değişkenlerin grupları ve ek olarak da bankaların türlerine göre bölümlenmiş
grupları arası anlamlı bir fark olup olmadığına bakılmıştır. Çalışmada
sürdürülebilirlik puanları ile ilişkisi olması beklenen 7 tane bağımsız
değişken kullanılmıştır. Bunlar, büyüklük, ülke menşei, sahiplik yapısı,
kaldıraç oranı, likidite, karlılık ve yaştır. Sürdürülebilirlik puanları,
Birleşmiş Milletler Çevre Programı Sürdürülebilirlik Kriterleri raporunda yer
alan puanlama sistemi esas alınarak belirlenmiştir. Çalışmada sürdürülebilirlik
puanları sosyal ve çevresel olarak iki farklı boyutta hesaplanmıştır. Veriler
analiz edilirken bu iki boyut hem ayrı olarak, hem de bu puanların toplamı
alınarak analiz edilmiştir. Çalışmada, kukla değişkenler olan sahiplik yapısı
ve ülke menşei ile sürdürülebilirlik puanları arasında istatistiki olarak anlamlı
bir ilişki bulunamazken, regresyon sonuçlarına göre ise de, modele sadece
sahiplik yapısı, kaldıraç oranı, likidite ve karlılık değişkenleri dahil
edilebilmiştir. Çalışmanın t-testi sonuçlarına göre büyüklük, likidite,
karlılık, yaş, çevre puanı ve sürdürülebilirlik puanları ile banka türleri
arasında anlamlı bir ilişki olduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Sürdürülebilirlik Raporlaması, Katılım Bankaları, Geleneksel Bankalar, Faaliyet Raporları, Regresyon

Kaynakça

• Adams, C., Hill, W., ve Roberts, C. 1998. "Corporate Social Reporting Practices in Western Europe: Legitimating Corporate Behaviour?" British Accounting Review , 30(1), 1-21, 1998 Adebayo, E. 2000. "Corporate Social Responsibility Disclosure, Corporate Financial and Social Performance: An Empirical Analysis", Yayınlanmamış Doktora Tezi, Nova Southeastern University Alparslan, A., ve Aygün, M. 2013. "Kurumsal Sosyal Sorumluluk Ve Firma Performansı", Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 18(1), 435-448 Alpay, S. ve Hassan, M.K. 2007. “A Comparative Efficiency Analysis of Interest Free Financial Institutions and Conventional Banks: A Case Study on Turkey” Economic Research Forum Working Paper Series, November.
• Ariss R.T. 2010 “Competitive Conditions in Islamic and Conventional Banking: A Global Perspective”, Review of Financial Economics, 19(3):101-108. Atakan, M., ve İşçioğlu, G. 2006. " Türk Tüketicilerinin Bakış Açısıyla İşletmelerin Kurumsal Sosyal Sorumluluk Faaliyetleri", Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,, 8(32), 125-133 Bader, M.K., Mohamad, S. ve diğerleri 2008. “Cost, Revenue, and Profit Efficiency of Islamic Versus Conventional Banks: International Evidence Using Data Envelopment Analysis” Islamic Economic Studies , 15(2): 23-76. Balal, A. 2000. "Environmental Reporting in Developing Countries: Empirical Evidence from Bangladesh", Eco Management and Auditing, 7(3), 114-121 Chen, H., ve Wang, X. 2011. "Corporate Social Responsibility And Corporate Financial Performance in China: An Empirical Research From Chinese Firms", Corporate Governance, 11(4), 361-370 Choi, J. 1999. " An Investigation of the Initial Voluntary Environmental Disclosures Made in Korean Semi-Annual Financial Reports", Pacific Accounting Review, 11(1), 73-102 Cochran, P., ve Wood, R. 1984. "Corporate Social Responsibility and Financial Corporate Social Responsibility and Financial Performance", Akademy of Management Journal, 27(1), 42-56 Connelly, J., ve Limpaphayom, P. 2004. "Environmental Reporting and Firm Performance: Evidence from Thailand", The Journal of Corporate Citizenship, 13, 137-149 Cormier, D., ve Gordon, I. 2001. "An Examination of Social and Environmental Reporting Strategies", Accounting Auditing ve Accountability Journal, 14(5), 587-616 Cowen, S., Ferreri, L., ve Parker, L. 1987. "The Impact of Corporate Characteristics on Social Responsibility Disclosure: A Typology and Frequency Based Anaysis", Accounting Organizations and Society, 12(2), 111-112 Çalışkan, A. 2012."Sürdürülebilirlik Raporlaması", Muhasebe ve Vergi Uygulamaları Dergisi, 41-68 Çelik, S., Zeytinoğlu, E., ve Akarım, Y. 2014. " Kurumsal Sosyal Sorumluluk ve Finansal Performans Arasındaki İlişki: Borsa İstanbul Üzerine Bir Uygulama", Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 18(1), 439-453 Davey, H. 1982. "Corporate Social Responsibility Disclosure in New Zealand: An Empirical Investigation", Working Paper, Massey University Doğan, M. 2013."Katılım ve Geleneksel Bankaların Finansal Performanslarının Karşılaştırılması: Türkiye Örneği", Muhasebe ve Finansman Dergisi, 175-188 Er, B. ve Uysal, M. 2012."Türkiye'deki Ticari Bankalar ve Katılım Bankalarının Karşılaştırmalı Etkinlik Analizi:2005-2010 Dönemi Değerlendirmesi, 26 (3), 365-387 Fettahoğlu, S. 2013. "İşletmelerde Sosyal Sorumluluk İle Finansal Performans Arasındaki İlişki: İmkb'ye Yönelik Bir Uygulama", Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, 5(2), 515-524 Ho, L., ve Taylor, M. 2007. "An Empirical Analysis of Triple Bottom Line Reporting and Its Determinates: Evidence from United States and Japan", Journal of International Financial Management and Acoounting, 18(2), 123-150 İşseveroğlu, G. 2001. "İşletmelerde Sosyal Sorumluluk Ve Etik", Celal Bayar Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 8(2), 55-67 Jones, K. ve Albaster, T. 1999. "Critical analysis of Corporate Environmental Reporting Scoring Systems". Journal of Environmental Assessment Policy and Management, 27-66 Joshi, P., ve Gao, S. 2009. "Multinational Corporate Social and Environmental Disclosures on Web Sites", International Journal of Commerce ve Management, 19(1), 27-44 Kolk, A., Walhain, S., ve Wateringen, S. 2001. "Environmental Reporting by the Fortune Global 250: Exploring the Influence of Nationalty and Sector", Business Strategy and the Environment, 10(1), 15-28 Margolis, J., ve Walsh, J. 2003. "Misery Loves Companies: Rethinking Social Initiatives by Business", Administrative Science Quarterly, 48, 268-305 McGuire, J., Sundgreen, A., ve Schneeweis, T. 1998. "Corporate Social Responsibility and Firm Financial Performance", Academy of Management Journal, 31(4), 854-872 McWilliams, A., ve Siegel, D. 2000. "Corporate Social Responsibility And Financial Performance: Correlation or Misspecification?", Strategic Management Journal, 21(5), 603-609 Nadeem, I. Impact of Corporate Social Responsibility on Financial Performance of Corporations: Evidence From Pakistan. International Journal of Learning ve Development, 2(6), 107-118,2012 Nelling, E., ve Webb, E. 2009. "Corporate Social Responsibility and Financial Performance:The Virtuous Circle Revisited", Rewiew of Quantitative Finance and Accounting, 32(2), 197-209 Newson, M., ve Deegan, C. 2002. "Global Expectations and Their Association with Corporate Social Disclosure Practices in Australia, Singapore and South Korea", The International Journal of Accounting, 37, 183-213 Pava, M., ve Krausz, J. 1996. "The Association Between Corporate Social Responsibility and Financial Performance: The paradox of Social Cost", Journal of Business Ethics, 15(3), 321-357 Raar, J. 2002. "Environmental Initiatives: Towards Triple Bottom Line Reporting", Corporate Communications, 7(3), 169-183 Rahman, S., Yusoff, R., ve Mohamed, W. 2010. "Environmental Disclosures and Financial Performance: An Empirical Study of Malaysia, Thailand and Singapore" , 29(2), 46-58 Samad, A. ve Hassan, M.K 1999. “The Performance of Malaysian Islamic Bank During 1984-1997: An Exploratory Study” International Journal of Islamic Financial Services, 1(3). Secci, D. 2005. "The Italian Experience in Social Reporting: An Empirical Analysis", Corporate Social and Environmental Management, 13, 135-149 Senal, S. ve Ateş, Ateş, B. 2012."Kurumsal Sürdürülebilirlik İçin Muhasebe ve Raporlama", Muhasebe ve Denetime Bakış, 84 Slaper, T., ve Hall, T. 2011." The Triple Bottom Line: What is it and How Does it Work?" Indiana Business Review, 4-8 Stray, S., ve Ballantine, J. 2000. "A Sectoral Comparison of Corporate Environmental Reporting and Disclosure", Eco- Managemment and Auditing, 7(4), 165-177 Suttipun, M. 2012. "Triple Bottom Line Reporting in Anuual Reports: A Case Study of Companies Listed on the Stock Exchange of Thailand(SET)", Asian Journal of Financeve Accounting, 4(1), 69-92 Şendurur, U. ve Karacaer, S. 2017."Üçlü Sorumluluk Raporlaması: BIST 100 Endeksi Üzerinde Bir Araştırma", Ulakbilge, 5(12) Şendurur, U. ve Temelli, F.2017."Camel Derecelendirme Modeli Yardımı ile Türkiy'de Faaliyet Gösteren Geleneksel Bankalar ve Katılım Bankalarının Karşılaştırmalı Analizi", ICMEB, BÜ Tagesson, T., Blank, V., Broberg, P., ve Collin, S. 2009. "What Explains the Extentand Content of Social and Environmental Reporting in Swedish Listed Corporations", Corporate Social Responsibility and Environmental Management, 16, 352-364 Tsouttsoura, M. 2004. "Corporate Social Responsibility And Financial Performance", Nisan 04, 2016 tarihinde http://escholarship.org/uc/item/111799p2#page-1, adresinden alındı UNEP/SustainAbility. 1996. "Engaging Stakeholders. The Benchmark Survey", The Second International Progress Report in Company Environmental Reporting. Londra