VERGİ KAÇIRMA AMAÇLI MUHASEBE HİLELERİ ÜZERİNE BİR İNCELEME

Yıl 2018, Cilt: 20 - MODAV 15. Uluslararası Muhasebe Konferansı Özel Sayısı, 493 - 517, 27.12.2018

Münevver Katkat Özçelik

Öz

Bu çalışma, vergi kaçırma amacıyla yapılan muhasebe hilelerini ve bu konuda vergi idaresi tarafından alınan önlemleri incelemek amacıyla yapılmıştır. Çalışmada, muhasebe hilelerinin amaçları, yöntemleri ve vergi kaçırma amacıyla yapılan muhasebe hileleri literatür taramasına, vergi idaresi tarafından alınan önlemler, vergi denetim teknikleri ve yöntemleri de Gelir İdaresi ve Vergi Denetim Kurulu Başkanlıklarının Faaliyet Raporlarına dayalı olarak incelenmiştir. Araştırma sonucunda, Vergi İdaresinin, risk analizine dayalı denetim yöntemiyle daha etkin bir denetimin yapılabilmesi amacıyla denetim yapısını değiştirdiği, yeni sistem ve projeler geliştirdiği tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Muhasebe, Vergi, Muhasebe Hileleri, Denetim

AN INVESTIGATION ON TAX EVASION ORIENTED FRAUDULENT CASES IN ACCOUNTING PRACTICE

Öz

This study was conducted to examine the accounting frauds committed for tax evasion and the measures taken by the tax administration. In the study, the aims and methods of accounting frauds as well as accounting frauds performed for tax evasion purposes have been examined based on the literature review. The measures taken by the tax administration, and techniques and methods of tax audit were also examined based on the Activity Reports of the Revenue Administration and Tax Inspection Board Presidencies. As a result of the research, it has been determined that the Tax Administration changed the audit structure, developed new systems and projects in order to be able to perform a more effective audit with an audit method based on risk analysis.

Anahtar Kelimeler

Accounting, Tax, Accounting Fraud, Audit

Kaynakça

• Abdioğlu, H. 2007. “Vergi Denetiminde Kırmızı Bayrakların Kullanımı”, Muhasebe ve Finansman Dergisi, 36.
• Açık, S. 2012. “Muhasebede Hata ve Hilelerin Vergi Hukuku Açısından İncelenmesi”, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16 (3).
• Akalın, S. E. 2017. TMS 8 Kapsamında Muhasebede Hata ve Hilenin Tespiti ve Şirketlerin Bağımsız Denetim Raporlarının İncelenmesi, Başkent Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi.
• Artar, Y. 2016. “Türkiye’de Yasal Boşluk ve Esnekliklerden Yararlanılarak Gerçekleştirilen Yaratıcı Muhasebe Uygulamaları”, Vergi Dünyası Dergisi, Sayı: 418, https://yusufartar.com/2016/06/01/turkiyede-yasal-bosluk-ve-esnekliklerdenyararlanilarak- gerceklestirilen-yaratici-muhasebe-uygulamalari/ (Erişim Tarihi:15.06.2018).
• Aygün, D. 2013. “Yaratıcı Muhasebe Stratejileri”, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, 8 (2).
• Bakar, F.ve A. Gerçek. 2016. “Vergi Denetiminde Risk Analizinin Yeri: Bazı Ülke Uygulamaları ve Türkiye için Bir Değerlendirme”, International Journal of Public Finance, Cilt:1 (2).
• Bayraktar, A. 2007. Türkiye’de Muhasebe Hileleri Tarihi, Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Ana bilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi.
• KGK, Türkiye Denetim Standartları, Bağımsız Denetim Standardı 240. 2013. Finansal Tabloların Bağımsız Denetiminde Bağımsız Denetçinin Hileye İlişkin Sorumlulukları.
• Ocak, M.ve F.C. Güçlü. 2014. “Muhasebe Manipülasyonu: Hile, Yaratıcı Muhasebe, Kâr ve İzlenim Yönetimine İlişkin Kavramsal Çerçeve”, Uluslararası Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, 6 (3).
• Okay, S. 2011. Muhasebe Hata ve Hilelerinin Meslek Etiği Açısından İrdelenmesi, Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Ana Bilim Dalı İşletme Bilim Dalı Yüksek Lisans Tezi.
• Oral, H. 2010. Muhasebe Hileleri ve Vergi Usul Hukuku Açısından Değerlendirilmesi. İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Maliye Anabilim Dalı, Mali Hukuk Bilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi.
• Rakıcı, C. 2011. “Vergi Denetiminin Yeni Yapısı ve Denetimin Kayıtdışılığı Önleme Fonksiyonu”, ZKÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 7 (14).
• SPK, Sermaye Piyasasında Bağımsız Denetim Standartları Hakkında Tebliğ (Seri: X, No: 22).2006.
• Şevkin, S. 2011. Vergi Matrahını Etkileyen Muhasebe Hileleri ve Denetimi, Okan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
• Yardımcıoğlu, M., N. Koca, Y. Günay ve H. Kocamaz. 2014, “Yolsuzluk, Muhasebe Hileleri ve Örnekleri, KSÜ İİBF Dergisi, 4 (2).
• Yücelen, İ. H. 2009. Türkiye’deki Vergi Denetim Teknikleri ve Bilgisayar Destekli Vergi denetimi, Uludağ Üniversitesi, Sosyal Bilimler enstitüsü, Maliye Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi.
• Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) Faaliyet Raporları. 2015, 2016, 2017. www.gib.gov.tr. (Erişim Tarihi: 29.06.2018).
• Vergi Denetim Kurulu Başkanlığı (VDKB) Faaliyet Raporları. 2012, 2013, 2014, 2015, 2016, 2017. www.vdk.gov.tr. (Erişim Tarihi: 30.06.2018)
• 213 Sayılı Vergi Usul Kanunu.