DEVLET MUHASEBESİNDE MUHASEBE SİSTEMLERİ VE TAM TAHAKKUK SİSTEMİNİN DMS 1 – MALİ TABLOLARIN SUNULMASI STANDARDI AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ

Yıl 2018, Cilt: 20 - MODAV 15. Uluslararası Muhasebe Konferansı Özel Sayısı, 1007 - 1029, 27.12.2018

S. Serap Yanık Can Öztürk

Öz

Bu çalışmada, devlet muhasebesi kapsamında Uluslararası Muhasebeciler Federasyonu tarafından kabul edilen muhasebe sistemleri (nakit esası, uyarlanmış nakit esası, tam tahakkuk esası ve uyarlanmış tahakkuk esası) ele alınarak tam tahakkuk esasına dayanan ve Uluslararası Kamu Sektörü Muhasebe Standartları’ndan (IPSAS) esinlenerek hazırlanan Türkiye Devlet Muhasebesi Standartlarından DMS 1 Mali Tabloların Sunulması standardı IPSAS 1 standardı ile karşılaştırmalı olarak incelenmiştir. Çalışmada, DMS 1’deki tam bir mali tablolar setinin kapsamının IPSAS 1’deki tam bir finansal tablolar seti ile tam uyumlu olmaması nedeniyle Türkiye’de DMS’leri uygulayan kamu kurum ve kuruşlarının mali tablolarının IPSAS’larla da uyumlu olmayacağı sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Devlet Muhasebesi, Tam Tahakkuk Sistemi, DMS 1, IPSAS 1

ACCOUNTING SYSTEMS IN GOVERNMENTAL ACCOUNTING & ASSSESSMENT OF FULL ACCRUAL BASIS IN TERMS OF GAS 1 PRESENTATION OF FINANCIAL STATEMENTS

Öz

This paper examines GAS 1 Presentation of Financial Statements in comparison with IPSAS 1 as one of the Turkish Governmental Accounting Standards (GAS) that were prepared in the light of full accrual basis and International Public Sector Accounting Standards (IPSAS) after focusing on governmental accounting systems (cash accounting, modified cash accounting, full accrual accounting and modified accrual accounting) that were adopted by International Federation of Accountants. This research points out that Turkish public sector entities whose financial statements are prepared in accordance with Turkish GASs cannot declare that their financial statements are in compliance with IPSASs as well due to the fact that complete set of financial statements in GAS 1 are not fully in compliance with those of IPSAS 1.

Anahtar Kelimeler

Governmental Accounting, Full Accrual Basis, GAS 1, IPSAS 1

Kaynakça

• Akçakanat, Ö. 2010. “Devlet Muhasebe Sistemi Alanında Yaşanan Gelişmelerin Ülke Deneyimleri Açısından Değerlendirilmesi”, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11.
• Altay, B. 2015. Türkiye’de Devlet Muhasebesi ve Üniversite Uygulama Örneği, Gazi Üniversitesi Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
• Arslan A. 2011. “Kamu Sektörü Uluslararası Muhasebe Standartları ve Türkiye Uygulaması”, https://www.dunya.com/gundem/kamu-sektoru-uluslararasi-muhasebe-standartlari-ipsasve- turkiye-haberi-156501 (Erişim Tarihi: 11.05.2018)
• Arslan, M. C. 2017. “Historical Development of Government Accounting”, Accounting and Corporate Reporting-Today and Tomorrow. InTech.
• Aydın, O. 2018. Devlet Muhasebe Standartlarının Çeşitli Ülkelerde Uygulanması ve Türkiye Uygulamasının Değerlendirilmesi, Başkent Üniversitesi Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara.
• Ball, I., & G. Pflugrath. 2012. “Government accounting”, World Economics, 1.
• Bandy, G. 2015. Financial Management and Accounting in the Public Sector. London: Routledge.
• Bellanca, S., & J. Vandernoot. 2013. “Belgian Public Accounting: Evolution and Compliance with IPSAS”, International Advances in Economic Research, 19 (1).
• Bellanca, S., & J. Vandernoot. 2014. “International Public Sector Accounting Standards (IPSAS) Implementation in the European Union (EU) Member States”, Journal of Modern Accounting and Auditing, 10 (3).
• Bellanca, S., L. Cultrera & G. Vermeylen. 2015. “Analysis of Public Accounting Systems in the European Union”, Research in World Economy, 6 (3).
• Bozdoğan, T. 2007. Uluslararası Kamu Sektörü Muhasebe Standartları Perspektifinden Kamu Sektöründe Finansal Raporlama Ve Belediyelere Yönelik bir Model Önerisi, Dumlupınar Üniversitesi Yayınlanmamış Doktora Tezi, Kütahya.
• Brusca, I., V. Montesinos & D. S. Chow. 2013. “Legitimating International Public Sector Accounting Standards (IPSAS): The Case of Spain”, Public Money & Management, 33 (6).
• Brusca, I., M. Gómez-Villegas & V. Montesinos. 2016. “Public Financial Management Reforms: The Role of IPSAS in Latin-America”, Public Administration and Development, 36 (1).
• Chan, J. L. 2006. IPSAS and Government Accounting Reform in Developing Countries, Accounting Reform in the Public Sector: Mimicry, Fad or Necessity.
• Christiaens, J., C. Vanhee., F. Manes-Rossi, N. Aversano & P. Van Cauwenberge. 2015. “The Effect of IPSAS on Reforming Governmental Financial Reporting: An International Comparison”, International Review of Administrative Sciences, 81 (1).
• Gökçen, G. 2003. Devlet Muhasebesi: Teori Uygulamalar ve Öneri, Türkmen Kitabevi, İstanbul.
• Grossi, G., & M. Soverchia. 2011. “European Commission Adoption of IPSAS to Reform Financial Reporting”, Abacus, 47(4).
• DMSK. 2008. Devlet Muhasebe Standartları, http://www.dmsk.gov.tr/upload/ Devlet%20 Muhasebesi%20Standartlar%C4%B1%2025.01.2018.doc, (Erişim Tarihi: 15. 07. 2018).
• IFAC. Public Sector Committee. 2003. Transition to the Accrual Basis of Accounting: Guidance for Governments and Government Entities, http://www.ifac.org/system/files/publications/ files/study-14-transition-to-th.pdf, (Erişim Tarihi: 15. 07. 2018).
• IPSASB. 2006. IPSAS 1 Presentation of Financial Statements, https://www.ifac.org/system/ files/publications/files/ipsas-1-presentation.pdf, (Erişim Tarihi: 15. 07. 2018).
• IPSASB. 2017. Handbook of International Public Sector Accounting Pronouncements Volume II, International Federation of Accountants, New York.
• İspir, U. 2011. Türkiye’de Devlet Muhasebesi Standartları İle Türkiye Finansal Raporlama Standartları’nın Karşılaştırmalı Olarak İncelenmesi, Başkent Üniversitesi Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
• 5018 No’lu Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu. 2003. http://www.mevzuat.gov.tr/ MevzuatMetin/1.5.5018.pdf, (Erişim Tarihi: 15. 07. 2018).
• Karaarslan, E. 2002. “Kamu Mali Yönetimi ve Tahakkuk Esaslı Devlet Muhasebesi”, Maliye Dergisi, 140.
• Karaarslan, E. 2004. “Ülkemizde Devlet Muhasebesinin Serüveni”, Sayıştay Dergisi, 54.
• Karaarslan, E. 2005. Devlet Muhasebesi Olgusu ve Ülkemizde Devlet Muhasebe Standartları, TÜRMOB Yayınları, Ankara.
• Karaarslan, E. 2014. Devlet Muhasebesi, Bekad Yayınları, Antalya.
• Kıymık, H. 2009. 5018 Sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun Devlet Muhasebe Sistemine Getirdiği Değişiklikler: Süleyman Demirel Üniversitesi Örnek Uygulaması, Süleyman Demirel Üniversitesi Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Isparta.
• Sevim, Ş, T. Bozdoğan & A. Toprakkaya. 2009. “Uluslararası Kamu Sektörü Muhasebe Standartları Perspektifinden Düzenlenen Devlet Muhasebesi Standartları ve Standartların Uygulanmasına İlişkin Bazı Öneriler”, Muhasebe ve Finansman Dergisi, (42).
• Sipahi, B., S. Yanık & C. Topal. 2007. Devlet Muhasebesi, Nobel Basımevi, İstanbul.
• Sour, L. 2012. “IPSAS and Government Accounting Reform in Mexico”, International Journal of Public Sector Performance Management, 2 (1).
• Taşğın, Y. 2010. Devlet Muhasebesinde Tahakkuk Esaslı Muhasebe Sistemine Geçişin Değerlendirilmesi ve Bir Uygulama, Atatürk Üniversitesi Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Erzurum.
• Tiron Tudor, A. & A. Mutiu. 1990. “Cash Versus Accrual Accounting in Public Sector”, Studia Universitatis Babes Bolyai Oeconomica, Available at SSRN: https://ssrn.com/ abstract=906813, (Erişim Tarihi: 15. 07. 2018).
• Ural, O. S. 2008. Tahakkuk Esaslı Devlet Muhasebesi Ve Bir Örnek Uygulama, Dokuz Eylül Üniversitesi Yayınlanmamış Doktora Tezi, İzmir.
• Yanık, S. S. 2000. Türkiye’deki Devlet Muhasebe Sisteminin Uluslararası Standartlarla Karşılaştırılması ve Yeni Devlet Muhasebe Sisteminin Oluşturulması, Gazi Üniversitesi Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara.
• Yanık, S. S. 2002a. “Türkiye’deki Devlet Muhasebe Sisteminin Uluslararası Standartlarla Karşılaştırılması ve Kamuyu Aydınlatma İlkesi Açısından Devlet Muhasebe Sistemi Önerisi”, Mali Çözüm Dergisi, 59.
• Yanık, S. S. 2002b. “Devlet Muhasebesinde Tam Tahakkuk Esasının Önemi ve Avustralya Uygulaması”, Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 2(4).