DENETÇİNİN MESLEKİ ŞÜPHECİLİĞİNİN DENETİM KALİTESİNE ETKİSİ

Yıl 2019, Cilt: 21 Sayı: 1, 27 - 54, 28.03.2019

Nurten Erdoğan , Nurcan Bulut

https://doi.org/10.31460/mbdd.453610

Cited By: 6

Öz

Bu çalışmanın amacı denetçinin mesleki şüpheciliğinin denetim kalitesine etkisini ortaya koymaktır. Bu amaçla, denetim süreci bir bütün olarak ele alınırken, bu süreçte mesleki şüpheciliğin denetimdeki önemi vurgulanmış, denetim kalitesinin sağlanması için gerekli ölçütler ve denetim kalite çerçevesi incelenmiştir.

Çalışmada, Kamu Gözetim Kurumu’ndan bağımsız denetim yetkilendirmesi almış olan ve fiilen bağımsız denetim yapan denetçilerden elde edilen veriler denetçinin mesleki şüpheciliğinin denetim kalitesine etkisinin ortaya çıkarılması için, Yapısal Eşitlik Modeli (YEM) tekniği ile incelenmiştir.  Çalışmada veri toplama araçları olarak, denetçilerin mesleki şüpheciliklerini tespit etmek için şüphecilik ölçeği ve denetçilerin denetim kalitesine ilişkin görüşlerini tespit etmek için denetim kalitesi sormaca formu kullanılmış ve veriler analiz edilerek yorumlanmıştır. Çalışmanın sonucunda, araştırma hipotezleri kabul edilmiş ve denetçinin mesleki şüpheciliği ile denetim kalitesi arasında pozitif yönde ve istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki olduğu görülmüştür. Buradan denetçinin uygun ölçüde mesleki şüphecilikle davranmasının denetim kalitesini arttırdığı sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Mesleki Şüphecilik, Denetim Kalitesi

Kaynakça

• Beasley, M.S, Carcello J.V ve Hermanson D.R. 2001. “Top 10 Audit Deficiencies, Journal of Accountancy”, April 2001.
• Brown, T.H. 2006. Confirmatory Factor Analysis for Applied Research, New York, Guildford.
• Castro, G.S. 2013. “Internal Auditors Skepticism in Detecting Fraud: A Quantitative Study”, Minneapolis, Capella Universty.
• CAQ. 2010. Deterring and Detecting Financial Reportıng Fraud: A Platform for Action”, http://www.thecaq.org/docs/reports-and-publications/deterring-and-detecting-financial-reporting-fraud-a-platform-for-action.pdf?sfvrsn=0 (Erişim tarihi: 10.06.2016).
• Cevizci, A. 1999. Felsefe Terimleri Sözlüğü. İstanbul, Paradigma Yayınları.
• Cevizci, A. 2010. Felsefeye Giriş. Ankara, Nobel Yayın Dağıtım.
• Dalkılıç, F. ve Oktay, S. 2011. Uluslararası Denetim Ve Güvence Standartlarında Mesleki Şüphecilik. Mali Çözüm Dergisi, 103. DeAngelo, L.E. 1981. "Auditor Size and Audit Quality", Journal of Accounting and Economics, 3 (3), pp.183-199.
• Durukan, B. ve Kapucugil İkiz A. 2007. “Denetim Kalitesi, Kalite ve Hizmet Kalitesine İlişkin Modeller”, Mali Çözüm Dergisi, 82.
• Franzel, J.M. 2013. “Auditor Objectivity and Skepticism – What’s Next?” Public Companies Oversigh Board: Speeches and Statements. American Accounting Association Annual Meeting: Anaheim CA.
• Glover, S.M. ve Prawitt D.F. 2013. “Enhancing Auditor Professional Skepticism” http://www.thecaq.org/docs/research/skepticismreport.pdf .
• Hair, J.B., William, C., Babin, B.J., Anderson, R.H., Tatham, R.L. 2006. Multivariate Data Analysis, New Jersey, Pearson University Press.
• Hoogland, J.J. ve Boomsma A. 1998. “Robustness Studies in Covariance Structure Modeling: an Overview and A Meta-Analysis”, Sociological Methods and Research, 26.
• Hurtt, K., Eining, M. Ve Plumplee, D. 2003. “Professional Skepticism: A Model with Implications for Practice and Education”, Working paper.
• Hurtt, K. 2010. “Development of A Scale to Measure Professional Skepticism”, Auditing: A journal of Practice& Theory, 29(1).
• Hussin, S.A. ve Iskandar, T.M. 2013. “Exploratory Factor Analysis on Hurtt’s Professional Skepticism Scale: A Malaysian Perspective”, Asian Journal of Accounting and Governance, 4.
• Hussin, S.A ve Iskandar, T.M. 2015. “Re-Validation of Proffessional Skepticisim Traits”, Procedia Economics and Finance, 28.
• Hüsmüllü, Ö.F. 2010. Felsefe kırıntıları-şüphe.http://blog.milliyet.com.tr.
• IAASB. 2012. “Professional Skepticism in an Audit of Fınancial Statements Staff Questions and Answers”.
• IAASB. 2014. “A Framework for Audit Quality: Key Elements That Create an Environment for Audit Quality”.
• KPMG. 2014. Transforming İnternal Audit Through Critical Thinking.
• Lowensohn, S., Johnson L.E., Elder R.J ve Davies S.P. .2007. Auditor Specialization, Perceived Audit Quality, and Audit Feesin The Local Goverment Audit Market. Journal of Accounting and Public Policy, 26.
• Muthen, L.K. Muthen, B.O. 2017. Mplus Statistical Analysis With Latent Variables User’s Guide. Los Angeles, CA.
• Oktay, S. 2013. Bağımsız Denetim Etkinliğinin Arttırılmasında, Denetim Hizmetinde Kalite ve Kalite Kontrol: ABD Düzenlemeleri. Maliye Finans Yazıları, 27 (100).
• PCAOB. 2012. Staff Audit Practice Alert No 10 Maintaining And Applying Professional Skepticism in Audits. http://pcaobus.org.
• Sulaiman, N.A. 2011. “Audit Quality İn Practice: A Study Of Perceptions Of Auditors, Audit Committee Members And Quality Inspectors”, Manchester Business School, Faculty of Humanities.
• www.criticalthinking.org (Erişim Tarihi: 12.10.2015).
• www.felsefe.gen.tr (Erişim Tarihi: 16.12.2015).