SÜRDÜRÜLEBİLİR KALKINMA HEDEFLERİNDEN 5 NO’LU TOPLUMSAL CİNSİYET EŞİTLİĞİ HEDEFİNE ULAŞMADA TÜRKİYE’DE SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORU DÜZENLEYEN İŞLETMELERİN 2020 VE 2021 YILI BEYANLARININ İNCELENMESİ VE SONUÇLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ

Yıl 2023, Cilt: 25 Sayı: MODAVICA Özel Sayısı, 219 - 240, 27.03.2023

Nalan Akdogan , Deniz Umut Doğan

Öz

Kurumsal Sürdürülebilirlik, işletmelerin uzun vadeli değer yaratmak amacıyla, çevresel, sosyal faktörlerin kurumsal yönetim ilkeleri ile birlikte faaliyetlere ve karar alma süreçlerine uyarlanması ve bu konularda ortaya çıkabilecek risklerin yönetilmesini ifade etmektedir. Sürdürülebilir Kalkınma en yaygın kullanımıyla gelecek kuşakların kendi ihtiyaçlarını karşılayabilme imkânlarını tehlikeye sokmadan bugünkü kuşakların ihtiyaçlarını karşılamak olarak tanımlanmaktadır (1987 BM Komisyonu’nda yapılan tanım). Sürdürülebilir kalkınma, kurumsal sürdürülebilirliğin gelişimine, sürdürülebilir kalkınmayı sağlamak için işletmelerin hangi alanlara yoğunlaşması gerektiğini göstererek ve işletmelerin, hükümetin ve sivil toplumun çevresel, sosyal ve ekonomik sürdürülebilirliğin gerçekleştirilmesi konusunda ortak bir hedef oluşturmasını sağlayarak katkıda bulunur. Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri için ülke düzeyinde gönüllü olarak raporlama yapılması, bölgesel ölçekte işbirliği ve ortaklıkların artırılması ve küresel düzeyde ilerlemenin takibi gerekmektedir. Toplumsal cinsiyet eşitliği, kadın ve kız çocuklarının güçlendirilmesi SKH’leri içerisinde başlı başına bir hedef (Hedef 5) olmakla birlikte diğer 16 hedeften 10’unun alt hedeflerinde doğrudan ele alınmaktadır. Bu çalışmada, sürdürülebilirlik endeksinde yer alan işletmelerin toplumsal cinsiyet eşitliğine yönelik uygulamalarını değerlendirmek amacıyla, BİST Sürdürülebilirlik Endeksinde yer alan 65 işletmenin 2020 ve 2021 yılına yönelik “Toplumsal Cinsiyet Eşitliği” beyanları dikkate alınmıştır.

Anahtar Kelimeler

Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri, Toplumsal Cinsiyet Eşitliği, Sürdürülebilirlik Raporlaması

Kaynakça

• 2020 BM Yüksek Düzeyli Siyasi Forum Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları 2018-2020 Türkiye Gelişmeleri http://www.surdurulebilirkalkinma.gov.tr/wp-content/uploads/2020/08/HLPF-2020-Turkiye-Gelismeleri.pdf 08.08.2022
• 2030 Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri: Küresel Verimlilik Hareketine Doğru 1wqtxts1xzle7.cloudfront.net/55549192/Surdurulebilir_Kalkinma_Hedefleri_Kuresel_Verimlilik_Hareketine_Dogru-with-cover-page- 09.08.2022
• Adler, R. D. (2001). Women in the executive suite correlate to high profits. Harvard Business Review, 79(3), 30-32.
• BinaAgarwal. (2018, October). Gender equality, food security and the sustainable development goals. Current Opinion in Environmental Sustainability, 34, 26-32.
• BM Küresel İlkeler Sözleşmesi. (2017). Kadının Güçlenmesi Prensipleri (WEPs) Uygulama Rehberi. BM Küresel İlkeler Sözleşmesi | Ağ Türkiye. https://www.globalcompactturkiye.org/kadinin-guclenmesi-prensipleri-weps uygulama-rehberi "Kadınlar herkes için sürdürülebilir kalkınmanın anahtarıdır" | UNFCCC . (2017, 11 Aralık).
• David, Clarissa C. Albert, José Ramon G. Vizmanos, Jana Flor V. (2018, December). Sustainable Development Goal 5: How Does the Philippines Fare on Gender Equality? https://think-asia.org/handle/11540/9544. https://file:///C:/Users/brana/Downloads/pidsrp1804.pdf
• Dökmen Z.Y., Toplumsal Cinsiyet (2. Basım), Remzi Kitapevi, İstanbul, 2010.
• http://www.surdurulebilirkalkinma.gov.tr/amaclari/cinsiyet-esitligini-saglamak/ 10.08.2022
• http://www.surdurulebilirkalkinma.gov.tr/wp-content/uploads/2020/08/HLPF-2020-Turkiye-Gelismeleri.pdf
• https://acikerisim.uludag.edu.tr/bitstream/11452/23404/1/Dan%C4%B1%C5%9F_BARAN.pdf
• https://ceidizler.ceid.org.tr/dosya/toplumsal-cinsiyet-esitliginin-temel-kavramlaripdf.pdf
• https://www.globalcompactturkiye.org/wp-content/uploads/2019/01/WEPs_Rehber.pdf
• McKinsey & Company (2017). Women Matter: Time to accelerate, Ten years of insights into gender diversity, https://www.mckinsey.com/~/media/mckinsey/featured%20insights/women%20matter/women%20matter%20ten%20years%20of%20insights%20on%20the%20importance%20of%20gender%20diversity/women-matter-time-to-accelerate-ten-years-of-insights-into-gender-diversity.pdf?shouldIndex=false 12.08.2022
• Sudershan Kumar Pathania. (2017). Sustainable Development Goal: Gender Equality For Women’s Empowerment And Human Rights. International Journal of Research -GRANTHAALAYAH, 5(4).
• surdurulebilirkalkinma.gov.tr/wp-content/uploads/2020/01/Surdurulebilir_Kalkinma-Amaclari-Turkiye-2.-Ulusal-Gozden-Gecirme-Raporu-Ortak-Hedefler-icin-Saglam-Temeller_-interaktif.pdf
• Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları Değerlendirme Raporu 2019 https://www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2020/03/Surdurulebilir-Kalkinma-Amaclari-Degerlendirme-Raporu_13_12_2019-WEB.pdf 15.08.2022
• Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları Türkiye 2. Ulusal Gözden Geçirme Raporu
• Sürdürülebilir Kalkınma Raporu 2021 http://unsdsn.boun.edu.tr/sdr2021/
• Sürdürülebilirlik Raporları 2020-2021 kap.gov.tr 10.08.2022-15.09 2022
• The Sustainable Development Goals Report 2022. (n.d.). United Nations. https://file:///C:/Users/brana/OneDrive/Masa%C3%BCst%C3%BC/The-Sustainable-Development-Goals-Report-2022.pdf 11.08.2022
• TÜİK Kurumsal. (2018, Aralık). TÜİK- Veri Portalı. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Isgucu-Istatistikleri-Aralik-2018-3068114.08.2022
• UNFCCC. “Women are key to sustainable development for all" | (2017, December 11). https://unfccc.int/news/women-are-key-to-sustainable-development-for-all 16.08.2022