Doğa ile Uyumlu Fiziksel Engelli Çocuk Oyun Alanları

Yıl 2016, Cilt: 1 Sayı: 1, 51 - 60, 03.10.2016

Sima Pouya , Elif Bayramoğlu Öner Demirel

https://doi.org/10.30785/mbud.282555

Cited By: 8

Öz

Yoğun
kentleşme ile birlikte çocukların oyun alanları kentler arasında
sıkıştırılmıştır. Çocuklar için tasarlanmış çocuk oyun alanları engelli
çocukların ihtiyaç ve gereksinimlerine yönelik tasarlanmalıdır. Çünkü engelli
çocukların sosyal hayata katılımları ve diğer çocuklarla sosyalleşme imkânları
ancak oyun alanlarında gerçekleşir. Bu sebeple çocuk oyun alanları tüm
çocuklara hizmet verecek biçimde doğa ile uyumlu tasarlanmalıdır. Bu çalışmanın
amacı; açık yeşil alan tasarımlarından çocuk oyun alanları ve uygulamalarında
fiziksel engelli çocuklara yönelik tasarım ilkelerini tespit etmektir. Çalışma
“bedensel engelli bireyler için ulaşılabilir ve kullanılabilir olmak” düşüncesi
ile öncelikle çocuklara yönelik olarak hazırlanmıştır. Çocuk oyun olanaklarının
engelli çocuklar açısından tasarım ilkeleri belirlenerek araştırma sonuçları
ortaya konulmuştur. Engelli çocuk oyun alanlarında doğal elemanlarla
(topoğrafya, hayvanlar, bitkiler, su, toprak ve kum) düzenlenen oyun aktivitelerinin
çocuklar üzerinde ruhsal açıdan olumlu etkileri olduğu sonucuna varılmıştır.

_________________________________________________________________________

Disabled Children's Play Areas Compatible
with Nature

Abstract

With intensive
urbanization children's play areas have become compressed playgrounds across
the city. Children’s playground which design for children should be designed
according to disabled children's needs and requirements. Because it just takes
place in the playgrounds, disabled children's participation in social life and
it is opportunity to socialize with other children too. For this reason,
children's playgrounds should be designed in harmony with nature and they will
serve all children. The purpose of this study, to identify design principles of
children's play areas and open green space under consideration orthopedic
disabled children. This study also considers that "be available and
accessible for the physically disabled individual" with the thought that
is intended primarily for children. . With determining the design principles of
children's playground for disabled children has revealed in the results of this
research. Playing activities that regulated with natural elements (topography,
animals, plants, water, soil and sand) in the children’s playground have
positive psychological effects on disabled children.

Anahtar Kelimeler

Engelli çocuk, çocuk oyun alanı, doğal elemanlar, fiziksel engel

Kaynakça

• ADA-Act Handbook. (1991). Equal Environment Opportunity Comission and the U.S. Department of Justice, Octobe.
• Anonim. (1999). Özürlülüğün Tanımlanmasındaki Sosyal Faktörlerin önemi, http://www.sosyalsiyaset.com/documents/ozurlulugun_taniminda.htm,
• Aral, N. (2000). Çocuk gelişiminde oyunun önemi. Çağdaş Eğitim Dergisi, 25(265), 15-17.
• Bal, A. (2005). Zonguldak kenti yeşil alan sistemindeki çocuk oyun alanlarının durumunun peyzaj mimarlığı ilkeleri açısından irdelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Mimarlık Tezi, Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı-Zonguldak.
• Brawley, E.C. (1992). Alzheimer’s disease: Designing the physical environment. Am J Alzheimer’s Care Related Dis Res, 8, 2-3.
• Çağlar, D. (1982). Ortopedik Özürlü Çocuklar ve Eğitimleri (2. Baskı), Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Yayınları No:115, Ankara.
• Çelik, A., Ender, E. ve Akdeniz Seyidoğlu, N. (2015). Engelsiz Parklarda Peyzaj Tasarımı. Tarım Bilimleri Araştırma Dergisi 8 (2), 05-11.
• Hartig, T., Mang, M. and Evans, G.W. (1991). Restorative effects of natural environment experiences. Environment and Behavior, 23(1), 3-26.
• Haris, W. and Denis, N. (1988), Time Saver Standarts For Landscape Architecture, Mc Graw Hill: New York.
• Ghose, S. (1999). The Healing Dimensions of Hospital Gardens: Three Case Studies assessing the use, Therepeutic Benefits and Design Recommendations. The University of Texas, Master Thesis, Arlington.
• Kaplan, R. (1973). Some psychological benefits of gardening. Environment and Behavior, 5(2), 145-152.
• Kaplan, R. ve Kaplan, S. (1989). Experience of Nature: A Psychological Perspective. Cambridge University Press: New York.
• Karaelmas, O. (1998). Başbakanlık sosyal hizmetler ve çocuk esirgeme kurumu saray rehabilitasyon merkezi dış mekan planlaması. Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara.
• Marcus, C. and Barnes, M. (1995). Gardens in Health Care Facilities: Uses, Therapeutic Benefits, and Design Considerations. Martinez, CA: The Center of Health Design.
• Malkoç True, E. ve Sönmez Türel, H. (2013). Yapılı Çevrelerin Fiziksel Engelliler Yönüyle Kullanılabilirliği: İzmir Kenti Örneği. Artium, 1(1), 11–16.
• Moore, R. ve Wong, S. (1997). Natural Learning: The Life History of an Environmental Schoolyard. Berkeley, CA: MIG Communications.
• Montessori, M. (1966). The Montessori Method. (Introduction by J.Mc. V. Hunt), seventh printing, New York.
• Müftüoğlu, U. (2006). Tekerlekli sandalye kullanan bedensel engellilerin kentsel mekânları kullanım olanaklarının trabzon kent merkezi örneği üzerinde incelenmesi. Yüksek lisans tezi. Trabzon.
• Olmsted, F. L. (1865). The value and care of parks. Reprinted in Nash, R. (Ed.) (1968), The American Environment: Readings in the history of conservation. Reading, MA: Addison-Wesley, pp. 18-24.
• Onur, B. (2007). Çocuk tarih ve toplum. Ankara: İmge Kitabevi.
• Orians, G.H. and Heerwagen, J.H. (1992). Evolved responses to landscapes. In: Barkow J, Cosmides L, Tooby J, eds. The Adapted Mind: Evolutionary Psychology and the Generation of Culture, Oxford & New York: Oxford University Press, 98–121.
• Özdingiş, N. (2007), İstanbul Kent Parklarının Bedensel Özürlüler Açısından Değerlendirilmesine Yönelik Bir Araştırma, Çevre Tasarımı, Yüksek Lisans tezi, Bahçeşehir Üniversitesi, İstanbul.
• Özgüner, H. (2004). Doğal Peyzajın İnsanların Psikolojik Ve Fiziksel Sağlığı Üzerine Etkileri SDÜ Orman Fakültesi Süleyman Demirel Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi Seri: A, Sayı: 2, Yıl: 2004, ISSN: 1302-7085, Sayfa: 97-107
• Özcan, Y. (2008). Engelli Standartlarının Adana Kenti Açık ve Yeşil Alanlarında Analizi Ve Uygulama Önerileri, Peyzaj Mimarlığı, Yüksek Lisans Tezi,Çukurova Üniversitesi, Adana.
• Öztürk, M. (2011), Türkiye’de Engelli Gerçeği, Müsiat Cep kitabları, Ajansvısta Matbaacılık, İstanbul.
• Pehlivan, H. (2005). Oyun ve Öğrenme, Ankara: Anı Yayıncılık.
• Polat, E. (1998) “Özürlüler İçin Tasarımda Erişilebilir ve Yaşanabilir Yaya Mekanları : Ankara –Kızılay Merkez Yaya Bölgesi’nde Sakarya Caddesi Yaya Mekanı Örneklemesi” Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Şehir Ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
• Pouya, S., Bayramoğlu, E. and Demirel, Ö. (2015). Investigation of Healing Garden Design Methods, Kastamonu Unıversity, Journal of Forestry Faculty, 2015, 15 (1): 15-2.
• Rohde, C.L.E. and Kendle, A.D. (1994) Report to English Nature-Human Well-being, Natural Landscapes and Wildlife in Urban Areas: A Review. Department of Horticulture and Landscape and the Research Institute for the Care of the Elderly, University of Reading, Bath
• Sakıcı, Ç., Çelik S. and Kapucu, Ö. (2013). Kastamonu’daki hastane bahçelerinin peyzaj tasarımlarının değerlendirilmesi, SDÜ Orman Fakültesi Dergisi SDU Faculty of Forestry Journal 2013, 14: 64-73.
• Söderback, I., Söderström, M. and Schälande, E. (2004). Horticultural Therapy: THA Healing garden and Gardening in Rehabilitation Measures at Danderyd Hospital rehabilitation Clinic, Sweden. Pediatric Rehabilitation, Vol:7, No:4 245-260, Yatlor and Francis Hearth Sciences, http://www.tandf.co.uk/journals son erişim tarihi: 12 .02.2009.
• Tekkaya, E. (2001). Tasarlanmış çocuk hakları: Ankara çocuk oyun alanları Milli Eğitim Dergisi, 151.
• Ulrich, R.S., Simons, R.F., Losito, B.D., Fiorito, E., Miles, M.A. and Zelson, M. (1991), Stress recovery during exposure to natural and urban environments. J. Environ. Psychol. 11, 201-230. Ulrich, R. S., Addoms, D. L., (1981). Psychological and recreational benefits of a residential park. Journal of Leisure Research, 13: 43-65.
• UNICEF. (2011). Türkiye’de Çocukların Durumu Raporu
• Uslu A. and Shakouri, N. (2012), Zihinsel ve Fiziksel Engelliler İçin Hortikültürel Terapi, Kastamonu Üniversitesi, Orman Fakültesi Dergisi, 2012, 12 (1): 134-143.
• Verhe, I. (1995), The Adaptation Of Outdoor Activity Areas For The Use Of The Disabled, The Finish Association Of Sports For The Disabled, Filland.
• Winnicott, D. W. (1971). Playing and Reality. “ The Place Where We Live” New York.: Basic Books.