MATERIALITY IN PLANNING AND PERFORMING THE INDEPENDENT AUDIT

Yıl 2022, Cilt: 21 Sayı: 65, 89 - 112, 21.01.2022

Zehra Haberal , Nalan Akdoğan

Öz

ISA 320 “Materiality in Planning and Performing the Independent Audit” Standard and ISA 450 “Evaluation
of Mısstatements Identified During the Performance of the Independent Audit” standards are
the main regulators of materiality. While ISA 320 refers to the benchmarks that may vary according
to the sectors in which the entity is involved in relation to materiality, Since it does not recommend
a standard calculation method, in practice, the level of materiality is calculated with different evaluations
according to the professional judgment of the auditors. In this study, after putting forward the
theoretical framework of the subject of materiality in independent auditing and the basic criteria taken
as a basis in practice, the methods that can be followed in determining the level of materiality will be
explained. In addition, as a result of the research carried out by interviewing 30 audit firms that are
traded on the BIST and auditing the companies within the scope of FRS for LMEs and by sending survey
questions, information about the level of materiality and its practices abroad and in Turkey during
the audit has been tried to be given.

BAĞIMSIZ DENETİMİN PLANLANMASI VE YÜRÜTÜLMESİNDE ÖNEMLİLİK

Öz

BDS 320 “Bağımsız Denetimin Planlanması ve Yürütülmesinde Önemlilik’’ Standardı ile BDS 450
“Bağımsız Denetimin Yürütülmesi Sırasında Belirlenen Yanlışlıkların Değerlendirilmesi’’ standartları
önemlilik konusunun temel düzenleyicileridir. BDS 320 önemliliğe ilişkin olarak işletmenin içinde
bulunduğu sektörlere göre değişebilecek kıyaslama noktalarına değinmekle birlikte, standart bir hesaplama
yöntemi önermediğinden, uygulamada denetçilerin mesleki muhakemesine göre farklı değerlendirmelerle
önemlilik düzeyi hesaplanmaktadır. Bu çalışmada bağımsız denetimde önemlilik konusunun
teorik çerçevesi ve uygulamada esas alınan temel ölçütler ortaya konulduktan sonra, önemlilik
düzeyinin belirlenmesinde izlenebilecek yöntemler açıklanacaktır. Ayrıca BİST’te işlem gören ve
BOBİ FRS kapsamında olan şirketleri denetleyen 30 denetim firmasıyla yüz yüze görüşmek suretiyle
ve anket soruları göndererek gerçekleştirilen araştırmalar sonucunda önemlilik düzeyi ve bunun denetim
sırasında yurt dışında ve Türkiye’deki uygulamalar hakkında bilgi verilmeye çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Denetim Planlanmasında Önemlilik, Önemlilik Düzeyi, Performans Önemliliği

Kaynakça

• Akdoğan, N. ve Muluk, F.Z. (2019). Bağımsız Denetim Standartları Kapsamında Grup Şirketlerinin Önemlilik Düzeylerinin Belirlenmesi, Kullanılan Yöntemlerin İncelenmesi ve Bayesian Modeli Uygulamasının Değerlendirilmesi. Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 21(3); 704-732
• Brennan, N.M.and Gray.A& Sidney J. (2205). Asian Academy of Management Journal of Accounting and Finance. 1: 1-31 (2005)
• Cömert, N. ve Selimoğlu K. S. ve Uzay, Ş. ve Uyar, S. (2013). Uluslararası Denetim Standartları Kapsamında Bağımsız Denetim. Sakarya Üniversitesi. Sürekli Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi, 1. Baskı
• Eilifsen, AA. ve Mckee, T. E. (2000). What is all the fuss about materiality? Ohio CPA Journal, 59(4), 49-52. Related To The Materıalıty Level: The Case Of Romanıa. Economıc Reserach. Volume 26(4): 43-58
• Gordeeva, M. (2011). Economics & Management. Vol. 16, p41-47. 7p.
• Hayes, R. ve Dassen, R. ve Schılder, A. ve Wallage, P. (2005). Principles of Auditing: An Introduction to International Standarts on Auditing. USA: Prentice Hall, 2nd Edition:215
• Krostad, J. and Ettenson, Richard and Shanteu, J. ( 1984). Context and Experience In Auditor’s Materiality Judgments. Auditing: A Journal of Practice & Theory.4(Fall): p. (54–74)
• Lakis, V. and Masiulevičius A. (2017) . Acceptable Audıt Materıalıty For Users Of Fınancıal Statements. Vadyba Journal of Management № 2 :31
• Levıtt, A. (1998). The Numbers Game, Remarks by Securities and Exchange Commission. New York: New York University Center for Law and Business.
• Memiş, M.Ü ve Okşaş, M. (2019). Denetimde Önemlilik Kavramı Üzerine Bir Literatür Taraması. OPUS -Uluslararsı Toplum Araştırmaları Dergisi 29 Cilt Volume:12 Sayı Issue :18. UİK Özel Sayısı 1030-1051
• Popaa, İ.E, Spanb, G and Dumitruci M ,Dumitrud V.F & Filipe, C.L. (2013).Emprical Study on The Implıcatıons of Qualitative Factors In Making Decisions Related to The Materiality Level: The Case of Romania. Ekonomska Istrazıvanja- Economic Reserach. Volume 26(4), p.43-58
• Şeulean, V.ve Moş, L. (2010), “Determinant Factors of the Investment Performance of Voluntary Pension Funds in Romania”, Annales Universitatis Apulensis Series Oeconomica, 12 (1), 477-482.
• Taş O. ve İnaltong, C. (2015). “Bağımsız Denetim Sürecinde Önemlilik Düzeyinin Belirlenmesi ve Bir Uygulama”, Vergi Dünyası, S:401, s. 73-89
• Uzay, Ş.;Özbirecikli, M.; Selimoğlu, S.K; Kurt, G.; Alagöz, A.ve Yanık, S. 2009. Muhasebe Denetimi. Ankara: Gazi Kitabevi, 4. Baskı.
• http://archives.cpajournal.com. Current Materıalıty Guıdance For Audıtors. By Thomas E. McKee and Aasmund Eilifsen. Sound materiality judgments are an important Audıtıng. July 2000. (Erişim tarihi: 12.8.2021)
• http://brage.bibsys.no/xmlui/bitstream/handle/11250/166032/A51_00.pdf (Erişim tarihi: 03.10.2021)
• Kiracı, Murat: ‘Muhasebe Denetimi’’, (Çevrimiçi), http://www.denetim. akademisi.com.makale/Muhasebe denetimi/Sunumu Ağustos 2017 Eskişehir Osmangazi Üniversitesi. (Erişim tarihi: 7.6.2021)
• Türkiye Denetim Standartları. 2017. Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu, Ankara (Erişim tarihi: 13.07.2021)
• https://www.sayistay.gov.tr/pages/ T.C Sayıştay Başkanlığı. 2017. Uluslararası Yüksek Denetim Kurumları Standartları (ISSAI), Uluslararası Yüksek Denetim Kurumları Teşkilatı (INTOSAI) tarafından yayımlanmıştır. ’Mali Denetim Rehberi Denetimin Planlanması ve Yürütülmesinde Önemlilik ‘’ ISSAI Ankara. (Erişim tarihi: 12.03.2021)
• https://www.kgk.gov.tr Finansal Raporlamaya ilişkin Kavramsal Çerçeve 2108. ( Erişim tarihi: 14.08.2021)
• http://www.kgk.gov.tr/contents/files/BDS/BDS_320.pdf. ve BDS 450 (Erişim tarihi: 20.02.2021)
• https://www.londonstockexchange.com/indices/ftse-100/constituents/table . SE,(2018), London Stock Exchange, The Financial Times Stock Exchange(FTSE 100 Index) Constituents. (Erişim tarihi: 10.09.2020)
• https://www.asx100list.com/. NSE,(2018),The Australian Securities Exchange (ASX 100 Index) Constituents. (Erişim tarihi: 12.06.2021)