OKUL ÖNCESİ EĞİTİMİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ ÖĞRETMENLİK UYGULAMASINA İLİŞKİN GÖRÜŞLERİ VE UYGULAMADA KARŞILAŞTIKLARI SORUNLAR

Yıl 2021, Cilt: 5 Sayı: 2, 40 - 57, 30.12.2021

Özgül Polat , Şennur Niran

Öz

Hizmet öncesi eğitim uygulamaları öğretmen adaylarına mesleki alanda bilgi ve tecrübe kazandırmayı amaçlamaktadır. Uygulama dersleri, mesleğin tanıtılması, mesleki gelişime katkıda bulunması ve öğretmenlik mesleğinin nitelikli olarak icra edilmesinde önemli bir unsur olmaktadır. Uygulama derslerinin öğretmen adayının nitelikli bir öğretmen olarak yetiştirilmesine getirdiği katkı göz önüne alındığında mevcut sorunların önceden belirlenip, gerekli önlemlerin alınması ve uygulama sürecinin daha verimli hâle getirilmesi büyük önem taşımaktadır. Bu araştırmada, eğitim fakülteleri okul öncesi eğitimi ana bilim dalında öğrenim gören dördüncü sınıf öğrencilerinin; öğretmenlik uygulamalarına ilişkin görüşleri ve uygulama sürecinde karşılaştıkları sorunlar karma yöntemle incelenmiştir. Araştırma sürecinde nicel veriler nitel verilerle desteklenmiş ve yakınsak(paralel yada eşzamanlı) karma yöntem kullanılmıştır. Veri toplama aracı olarak; nicel verileri toplamak için araştırmacıların oluşturduğu anket formu ve nitel verileri toplamak için yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Araştırmanın verilerinin çözümünde bilgisayarda istatistiksel veri analizi paket programı (SPSS) kullanılarak nicel verilerin analizinde yüzde-frekans analizi yapılmıştır. Nitel veriler ise içerik analizi ile çözümlenmiştir. Araştırmadan elde edilen bulgular ve sonuçlar doğrultusunda, gelecekte yapılabilecek araştırmalara ışık tutacağı düşünülerek çeşitli önerilere yer verilmiştir.

Anahtar Kelimeler

okul öncesi eğitim, öğretmen adayları, öğretmenlik uygulaması

Kaynakça

• Aslanargun, E., Kılıç, A., & Acar, F.E. (2012). Uygulama öğretmenlerinin öğretmen adaylarına rehberlik düzeyleri. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi. 11(39),1-24.https://dergipark.org.tr/tr/pub/esosder/issue/6153/82655
• Aubusson, P., & Schuck,S. (2013). Teacher education futures: today’s trends, tomorrow’s expectations. Teacher Development: An International Journal of Teachers' Professional Development,17(3), 322–333. http://dx.doi.org/10.1080/13664530.2013.813768
• Autukevičienė, B. (2012). Mentor‘s professional competences and their expression in supervising students‘ practice [Doktora tezi, Lithuanian University]. https://doi.org/10.15823/p.2013.1803
• Busher, H., Gündüz, M., Cakmak, M., & Lawson, T. (2015). Student teachers’ views of practicums (teacher training placements) in Turkish and English contexts: acomparative study, Compare: A Journal of Comparative and International Education, 45(3), 445-466. https://doi:10.1080/03057925.2014.930659
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2018). Bilimsel araştırma yöntemleri. Pegem Akademi.
• Büyükşahin, Y. & Şahin, A. (2017). Öğretmenlerin Gözünden Eğitimde Kalite Sorunsalı. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 1134-1152. 10.14686/buefad.290859.
• Creswell, J.W. (2020). Eğitim araştırmaları: Nicel ve nitel araştırmanın planlanması, yürütülmesi ve değerlendirilmesi (H. Ekşi, Çev.; 3. baskı). Edam. (ss.704-705).
• Demir, Ö., & Çamlı, Ö. (2011). Öğretmenlik uygulaması dersinde uygulama okullarında karşılaşılan sorunların sınıf ve okul öncesi öğretmenliği öğrenci görüşleri çerçevesinde incelenmesi: nitel bir çalışma. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24 (1), 117-139.
• Deniz, S. (2012). Okul uygulama öğretmenlerinin uygulama sürecindeki rol ve sorumlulukları üzerine düşünceler. e-Journal of New World Sciences Academy, 7(3), 898-909. https://dergipark.org.tr/tr/pub/nwsaedu/issue/19815/211935
• Dinçer, S., & Kapısız, T. (2013). Öğretmen adaylarının uygulama dersleri ile ilgili yapılan akademik çalışmalarının içerik analizi. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 12(2), 281-294. (http://jss.gantep.edu.tr).
• Dağlıoğlu, E. (2009). Okul öncesi öğretmeninin özellikleri ve okul öncesi eğitime öğretmen yetiştirme. İçinde G. Haktanır (Ed.), Okul öncesi eğitime giriş (2. Baskı, ss.56-62). Anı Yayınları.
• Gök, T. & Sılay, İ. (2004). Öğretmen adaylarının uygulama okullarında karşılaştıkları sorunlar ve bu sorunları gidermek amacıyla hazırlanan öneriler üzerine bir çalışma. XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, Malatya. https://www.pegem.net/dosyalar/dokuman/217.pdf
• Johnson, B., & Turner, L. (2003). Data collection strategies in mixed methods research. İçinde A. Tashakkori, & C. Teddlie(Eds.), Hand books of mixed methods in social and behavioral research (ss. 297-319). Sage Publications.
• Koçak, N., & Alakoç Pirpir, D. (2012). Okul Öncesi Öğretmeni. İçinde N.Avcı, & M. Toran (Eds.), Okul öncesi eğitime giriş(ss. 77-103). Eğiten Kitap.
• Küçükoğlu, A. & Kızıltaş, E. (2012). Almanya, Fransa, İngiltere, İtalya, Rusya ve Türkiye okul öncesi öğretmen yetiştirme programlarının karşılaştırılması. İlköğretim Online, 11 (3), 660-670.
• Loughran, J.,& Menter I. (2019). The essence of being a teacher educator and why it matters. Asia-Pacific Journal Of Teacher Education, 47(3), 216-229. https://doi:10.1080/1359866X.2019.1575946
• McIntyre, D., Pedder, D. & Rudduck, J. (2005). “Pupil Voice: Comfortable and Uncomfortable Learnings for Teachers.” Research Papers In Education, 20 (2), 149–168. https://doi:10.1080/02671520500077970
• Millî Eğitim Bakanlığı. Tebliğler Dergisi. (2018). Millî Eğitim Bakanlığı Öğretmen Yetiştirme ve Geliştirme Genel Müdürlüğü. Öğretmenlik Uygulaması Yönergesi. https://oygm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2020_07/13141309_OYretmenlik_UygulamasY_Yonergesi_Haziran.pdf
• Özen, A., Ergenekon, Y., & Batu, S. (2009). Zihin engelliler öğretmenliği adaylarının uygulama okulları ve uygulama sınıf öğretmenleri hakkındaki görüşleri. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(1), 185-200.
• Polat, K., Eyceyurt Türk, G. & Altaylı Özgül, D. (2020). Investigation of teaching practice course in school, faculty and pre-service teacher dimensions. Eurasian Journal of Teacher Education, 1(2), 129-147
• Polat, Ö., & Azaklı Kontaş, T. (2020). Eserlerin bütüncül değerlendirilmesi. İçinde A.Oktay, Ö.Polat(Eds.)Temel eğitim eserlerinin eğitime yansımaları (ss. 601-612). Pegem Akademi.
• Rodgers, C., & Kubler LaBoskey,V. (2016). Reflective practice. İçinde J. Loughran, & M.L. Hamilton (Eds.), International handbook of teacher education (ss.71-104). https://doi:10.1007/978-981-10-0369-1_3
• Russell,T., & Martin, A.K. (2016). Exploring the Complex Concept of Quality in Teacher Education. İçinde J. Loughran, & M.L. Hamilton (Eds.), International handbook of teacher education.(ss. 143-180). https://doi:10.1007/978-981-10-0369-1_5
• Smith, K. & Lev‐Ari, L. (2005). The place of the practicum in pre‐service teacher education: the voice of the students. Asia-Pacific Journal Of Teacher Education, 33(3), 289-302. https://doi:10.1080/13598660500286333
• Strateji Belgesi. (2017). MEB 2017-2023 Ulusal öğretmen strateji belgesi. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2017/06/20170609-13-1.pdf
• Şahin,Ç., Kartal, O.Y., & İmamoğlu, A.(2013) Okul Öncesi Öğretmen Yetiştirme Programı Hakkında Okul Öncesi Öğretmen Adaylarının Görüşleri. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 14(1), 101-118.
• Tashakkori, A.,& Teddlie, C. (2003). Handbook of mixed methods in social and behavioral research. Sage Publications.
• Unal, M.,& Kurt, G. (2018). Socioeconomic profile of the early childhood education preservice teachers. Eurasian Journal Of Educational Research, 7(4), 61-80. https://doi:10.14689/ejer.2018.74.4
• Van Schagen Johnson, A., La Paro, K. M., & Crosby, D. A. (2016). Early Practicum Experiences: Preservice Early Childhood Students’ Perceptions and Sense of Efficacy. Early Childhood Education Journal, 45(2), 229–236. doi:10.1007/s10643-016-0771-4
• Yavuz Tabak, B.,Yenel, K., Tabak, H., & Şahin, F. (2021). Prospective teachers’ expectations and concerns about the future: using possible selves theory. Journal Of Education, 201(2), 71-85. https://doi.org/10.1177/0022057420903260
• Yıldırım, A. ,& Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.
• Yüksek Öğretim Kurulu. (2018). Eğitim fakültesi öğretmen yetiştirme lisans programları.https://www.yok.gov.tr/Documents/Kurumsal/egitim_ogretim_dairesi/Yeni-Ogretmen-Yetistirme-Lisans-Programlari/Okul_Oncesi_Ogretmenligi_Lisans_Programi.pdf