Türkiye’de Tarih Ders Kitapları İle İlgili Yapılmış Lisansüstü Tezlerin Değerlendirilmesi

Yıl 2022, , 159 - 169, 30.03.2022

Ömer Faruk Kırmıt

https://doi.org/10.32579/mecmua.1029789

Öz

Bu araştırmanın amacı, Türkiye’de 1998-2020 yılları arasında tarih ders kitapları alanında yapılmış lisansüstü tezleri inceleyerek genel profillerini belirlemek ve bu yüksek lisans-doktora tez çalışmalardan elde edilen sonuçlardan hareketle tarih ders kitapları ilgili çeşitli öneriler geliştirmektir. Tarih ders kitapları ile ilgili hazırlanmış olan lisansüstü tezlerin; yazarların cinsiyetlerine, yapılış yıllarına, hazırlandığı üniversitelerine, enstitülerine, danışman unvanlarına, yazım dillerine ve sayfa sayısı aralığına göre incelenmiştir. Araştırmada tarama modeli kullanılmış ve nitel araştırma yöntemlerinden birisi olan durum çalışması uygulanmıştır. Araştırma için YÖK’ün Ulusal Tez Merkezi’ndeki ayrıntılı tarama seçeneğiyle “tarih ders kitapları”, “ilkokul tarih ders kitapları”, “ortaokul tarih ders kitapları” ve “lise tarih ders kitapları” gibi anahtar kelimeler girilmiştir. Anahtar kelimeler sonucunda ortaya çıkan tezler tek tek kontrol edilmiş ve tarih ders kitaplarıyla alakalı 74 teze ulaşılmıştır. Toplamda 74 tezin 64’ü yüksek lisans, 10’u ise doktora tezidir. Araştırmanın asıl veri kaynağı olan bu 74 tez çalışma kapsamına alınmıştır. Bulgulara göre; ilk yüksek lisans tezinin 1998 yılında, doktora tezinin ise 2008 yılında yapıldığı belirlenmiştir. Tarih ders kitapları konusunda yapılan hem tezlerin çoğunlukla Eğitim Bilimleri Enstitüsü’nde, Tarih Öğretmenliği Anabilim Dalı’nda ve Gazi Üniversitesi’nde çalışıldığı ortaya çıkmıştır. Tarih ders kitapları konusunda yüksek lisans tezleri çok sayıda olmasına rağmen doktora tezleri ise çok az sayıdadır. Bu sebeple tarih ders kitapları alanlarında daha fazla doktora tezinin çalışılması gerektiği düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Tarih, Tarih Öğretimi, Tarih Ders Kitapları

Kaynakça

• Bay, Elif, 2002-2015 Yılları Arasındaki Tarih Eğitimi-Öğretimi Alanında Yapılan Lisansüstü Tezlerin Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi. Sivas: Cumhuriyet Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), 2019.
• Büyükalan, Filiz Sevil, Ders Kitabı Ve Öğretim Programı Ilişkisi, Konu Alanı Ders Kitabı Inceleme Kılavuzu Sosyal Bilgiler, Gündüz Eğitim, 2003.
• Hayta, Necdet- Karabağ, Gülin- Gövercin, Aslı, “Türkiye’de Tarih Eğitimi İle İlgili Yapılmış Lisansüstü Tezlerin Değerlendirilmesi”, Turkish History Education Journal, 9(1), 2020, ss.248-262.