MODERN BİR ANLATI OLARAK İSLAM SANATI VE MÜSLÜMAN SANATÇI

Yıl 2021, Sayı: 11, 152 - 167, 30.03.2021

Murat Aksoy

https://doi.org/10.32579/mecmua.841327

Öz

İslam sanatı ve Müslüman sanatçı kavramları modern kavramlar olmanın yanı sıra batı menşeli kavramlardır. İslam sanatı kavramına yüklenen mistik anlamlar hem İslam’ın hem de İslam sanatının anlaşılmasını zorlaştırırken Müslüman sanatçı kavramına yüklenen anlamlarla da bir çeşit Rönesans sanatçısı profili çizilmektedir. Başta Tradisyonalistler olmak üzere İslam sanatı ve Müslüman sanatçı deyiminin geri planını tasavvufi/mistik bir dünya ile inşa edenler İslam sanatını ve Müslüman sanatçıyı anlaşılmaz, tarihi gerçeklerle ilgisiz bir mecraya mahkûm ederler. Gizem ve sembollerle dolu bu dünya sıradan bir insana uzak bir dünyadır. Bu dünyanın sanatını anlamak için oldukça zor olan gizemli dilini bilmek gerekir. İslam’ın kendisi oldukça sade bir din anlayışı sunarken bazı gruplarca sanatının bu kadar gizemli hale getirilmesi İslam Sanatını Hıristiyan sanatı mantığıyla incelemenin bir sonucudur. Bu gizemli dünyanın sanatçısı da gizemli bir sanatçı olmuştur. İslam sanatının mistik yorumcuları geleneksel dünyanın usta-çırak ilişkisiyle yetişen sanatkârından/zanaatkârından bir 20. yüzyıl modern sanatçısı çıkarmayı başarmıştır. Bu sanatçı derin felsefi, estetik ve ontolojik kaygıları olan bir sanatçıdır. Müslüman sanatçı teolojik ve sanatsal donanımları ile adeta estetiğin kutsal elçisidir.

Anahtar Kelimeler

İslam Sanatı, Müslüman Sanatçı, Mistisizm, Gelenekselci Ekol

Kaynakça

• Nasr, Seyyid Hüseyin. İslam Sanatı ve Maneviyatı. Çev. Ahmet Demirhan. İstanbul: İnsan Yayınları, 2. Basım, 2017.
• Said, Edward W. Şarkiyatçılık Batı’nın Şark Anlayışları. çev. Berna Ünler. İstanbul: Metis Yayınları, 10. Basım, 2013.