Determining The Input Levels Used in Measuring Fair Value: Research Into BIST Companies

Yıl 2023, Sayı: 68, 43 - 55, 07.03.2023

Rümeysa Atıcı

https://doi.org/10.26650/MED.1227466

Öz

The primary purpose of this study is to present the general view of the reported assets and liabilities of the companies operating in the financial institutions sector by using the fair value hierarchy levels. The second purpose is to reveal the input levels companies operating in the financial institutions sector use when measuring their assets and liabilities. The research includes within its scope 139 companies operating in the financial institutions sector in 2021 and uses the qualitative research method of descriptive analysis. According to the analysis results, companies are seen to generally report their combined liabilities and assets using Level 2 inputs. Companies have also mainly been determined to individually report their liabilities using Level 2 inputs and their assets using Level 1 inputs. The companies that report their assets and liabilities using Level 3 inputs have been determined to be few in number.

Anahtar Kelimeler

Fair Value, Input Level, Qualitative Research, BIST, Financial Institutions

Gerçeğe Uygun Değer Ölçümünde Kullanılan Seviye Girdilerinin Tespiti: BIST Şirketlerinde Bir Araştırma

Öz

Bu çalışmanın birinci amacı, mali kuruluşlar sektöründe faaliyette bulunan şirketlerin gerçeğe uygun değer hiyerarşisi seviyelerini kullanarak raporlanan varlıklarının ve yükümlülüklerinin genel görünümünü ortaya koymaktır. İkinci amacı ise, mali kuruluşlar sektöründe faaliyette bulunan şirketlerin varlıklarının ve yükümlülüklerinin ölçümünde kullandıkları seviye girdilerini ortaya koymaktır. 2021 yılında mali kuruluşlar sektöründe faaliyette bulunan 139 şirket araştırma kapsamına dâhil edilmiştir. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden biri olan betimsel analiz yöntemi kullanılmıştır. Analiz sonuçlarına göre, şirketlerin genel olarak Seviye 2 girdisini kullanarak varlıklarını ve yükümlülüklerini raporladıkları tespit edilmiştir. Şirketler, varlıklarını ağırlıklı olarak Seviye 1 girdisini kullanarak raporlarken, yükümlülüklerini Seviye 2 girdisini kullanarak raporladıkları tespit edilmiştir. Seviye 3 girdilerini kullanarak raporlanan varlıkların ve yükümlülüklerin sayıca az olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Mali Kuruluşlar, Gerçeğe Uygun Değer, Seviye Girdisi, Nitel Araştırma, BIST

Kaynakça

• Adiloğlu, B., Güngör, N., & Yücel, G. (2018). The link between financial transparency and key financial ratios: A case from Turkey. Journal of Economics Finance and Accounting, 5(3), 321-327. google scholar
• Aktaş, R., & Deran, A. (2006). “Fair value” karşılığı olarak gerçeğe uygun değer kavramı ve tespit hiyerarşisi. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8(2), 153-166. google scholar
• Alharasis, E. E., Prokofieva, M., Alqatamin, R. M., & Clark, C. (2020). Fair value accounting and ımplications for the auditing profession: Historical Overview. Accounting and Finance Research, 9(3), 31. https://doi.org/10.5430/afr.v9n3p31 google scholar
• Arı, M., & Yılmaz, R. (2015). Avantaj ve dezavantajları açısından gerçeğe uygun değer ile maliyet değeri muhasebesinin karşılaştırmalı olarak incelenmesi. Muhasebe ve Finansman Dergisi, 65, 147-160. https://doi.org/10.25095/mufad.396522 google scholar
• Arzova, S. B., & Şahin, B. Ş. (2021). TFRS/ TMS, BOBİ FRS, KÜMİ FRS ve faizsiz finans muhasebe standartları kapsamında gerçeğe uygun değer kavramı. M.Ü. Iktisadi ve Idari Bilimler Dergisi. https://doi.org/10.14780/muiibd.960261 google scholar
• Barlev, B., & Haddad, J. R. (2003). Fair value accounting and the management of the firm. Critical Perspectives on Accounting, 14(4), 383-415. https://doi.org/10.1016/S1045-2354(02)00139-9 google scholar
• Bignon, V., Biondi, Y., & Ragot, X. (2009). An Economic Analysis of Fair Value. google scholar
• Cebeci, Y. & Gökçen, G. (2019). Gerçeğe uygun değer hiyerarşisine ilişkin borsa istanbul’da içerik analizi. Journal of Research in Business, 4(2), 196-215. google scholar
• Chen, W., Tan, H.-T., & Wang, E. Y. (2013). Fair value accounting and managers’ hedging decisions: Real effect of fair value accounting. Journal of Accounting Research, 51(1), 67-103. https://doi.org/10.1111/j.1475- 679X.2012.00468.x google scholar
• Costa, M., & Guzzo, G. (2013). Fair value accounting versus historical cost accounting: A theoretical framework for judgment İn financial crisis. Corporate Ownership and Control, 11(1), 147-153. https://doi.org/10.22495/cocv11i1conf2p6 google scholar
• Cristea, V. G. (2018). Historical cost accounting or fair value accounting: A historical perspective. Challenges of the Knowledge Society. google scholar
• Jaijairam, P. (2013). Fair value accounting Vs. historical cost accounting. Review of Business Information Systems (RBIS), 17(1), 1-6. google scholar
• Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu (2022). https://www.kgk.gov.tr/Portalv2Uploads/files/Duyurular/v2/TMS_ TFRS_Setleri/2022/Mavi_Kitap/TFRS%2013.pdf google scholar
• Landsman, W. R. (2007). Is fair value accounting information relevant and reliable? Evidence from capital market research. Accounting and Business Research, 37(sup1), 19-30. https://doi.org/10.1080/00014788.2007.9730081 google scholar
• Laux, C., & Leuz, C. (2010). Did fair-value accounting contribute to the financial crisis? Journal of Economic Perspectives, 24(1), 93-118. https://doi.org/10.1257/jep.24.1.93 google scholar
• Loeb, S., Dynarski, S., McFarland, D., Morris, P., Reardon, S., & Reber, S. (2017). Descriptive analysis in education: a guide for researchers. NCEE 2017-4023. National Center for Education Evaluation and Regional Assistance. google scholar
• Magnan, M., Menini, A., & Parbonetti, A. (2015). Fair value accounting: Information or confusion for financial markets? Review of Accounting Studies, 20(1), 559-591. https://doi.org/10.1007/s11142-014-9306-7 google scholar
• Mauro, P., Guido, P., & Elisa, M. (2017). Fair value accounting and earnings quality (eq) in banking sector: Evidence from Europe. African Journal of Business Management, 11(20), 597-607. https://doi.org/10.5897/AJBM2017.8407 google scholar
• McInnis, J. M., Yu, Y., & Yust, C. G. (2018). Does fair value accounting provide more useful financial statements than current gaap for banks? The Accounting Review, 93(6), 257-279. https://doi.org/10.2308/accr-52007 google scholar
• Menicucci, E., & Paolucci, G. (2016). Fair value accounting and the financial crisis: A literature-based analysis. Journal of Financial Reporting and Accounting, 14(1), 49-71. https://doi.org/10.1108/JFRA-05-2014- 0049 google scholar
• Neuman, W.L. (2007). Basics of social research qualitative and quantitative approaches. (2. bs.) Pearson Education. India. google scholar
• Nissim, D., & Penman, S. (2008). Principles for the application of fair value accounting. google scholar
• Fikret, O. T. L. U., & Çenberlitaş, İ. (2017). TFRS 13 çerçevesinde gerçeğe uygun değer yaklaşımları ve standart uyarınca kaydileştirilmesi. Dicle Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 7(14), 345-362. google scholar
• Özcan, D. İ. & Kepçe, N. (2021). Gerçeğe uygun değer muhasebesinin kazanç kalıcılığına etkisi. Mali Çözüm, 31(167), 13-38. google scholar
• Özen, F., & Arslan Hendekçi, E. (2016). Türkiye’de eğitim denetimi alanında 2005-2015 yılları arasında yayımlanan makale ve tezlerin betimsel analizi. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 6(11), 619- 650. google scholar
• Öztürk, E. (2015). Maddi duran varlıkların raporlanmasında gerçeğe uygun değer hiyerarşisinin kullanılması. Journal of Management and Economics Research, 13(3), 199-199. https://doi.org/10.11611/JMER657 google scholar
• Palea, V. (2014). Fair value accounting and its usefulness to financial statement users. Journal of Financial Reporting and Accounting, 12(2), 102-116. https://doi.org/10.1108/JFRA-04-2013-0021 google scholar
• Pamukçu, F. (2011). Gerçeğe uygun değer muhasebesi ve finansal tablolara etkisi. Mali Çözüm, 21(103), 79- 95. google scholar
• Pantelic, M. (2019). Implementation of fair value accounting in Serbia: Empirical Research. Ekonomika Preduzeca, 67(5-6), 345-355. https://doi.org/10.5937/EKOPRE1906345P google scholar
• Parlakkaya, R., & Çetin, H. (2010). Gerçeğe uygun değer muhasebesi finansal krizlerin sebebi mi yoksa habercisi mi? Muhasebe ve Vergi Uygulamaları Dergisi, 2. google scholar
• Power, M. (2010). Fair value accounting, financial economics and the transformation of reliability. Accounting and Business Research, 40(3), 197-210. https://doi.org/10.1080/00014788.2010.9663394 google scholar
• Selvi, (Y.) TFRS 13 gerçeğe uygun değer ölçümü standardına genel bakış: Uygulamadaki zorlukların potansiyel nedenleri. 17. Muhasebe Standartları Sempozyumu, İzmir, Türkiye, 18 - 22 Eylül 2019 google scholar
• Strauss, A.L. (1987). Qualitative analysis for social scientists. Cambridge University Press. United Kingdom. google scholar
• Tutino, M., & Pompili, M. (2018). Fair value accounting and management opportunism on earnings management in banking sector: First evidence. Corporate Ownership and Control, 15(2), 59-69. https://doi.org/10.22495/cocv15i2art5 google scholar
• Türel, A. (2009). Gerçeğe uygun değer ile finansal raporlama; ülkemizde algılanması ve uygulanması. Yayınlanmamış Doktora Tezi. İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitü. İstanbul. google scholar
• Türk, Z., & Sakin, İ. (2020). Bankacılık sektöründe gerçeğe uygun değer kullanım düzeyinin tespiti. Business & Management Studies: An International Journal, 8(4), 424-444. https://doi.org/10.15295/bmij.v8i4.1723 google scholar