Effective heat summation requirements and matching to different sites of table grape cultivars in Antalya

Yıl 2019, Cilt: 32 Sayı: 3, 267 - 273, 01.12.2019

Burak Aktürk , Halil İbrahim Uzun

https://doi.org/10.29136/mediterranean.520365

Cited By: 7

Öz

This
research was carried out in 2017 with 34 table grape cultivars which are being
cultivated in the vineyards of the Faculty of Agriculture at Akdeniz University
in Antalya. The
phenological stages were observed for each cultivar. Effective heat summation
(EHS) requirements and number of days between phenological stages of grape
cultivars were determined. EHS potentials of 35 locations at different
elevations in Antalya
were calculated by using daily air temperature data received from the
meteorological stations of Turkish State Meteorological Service in each
location. EHS requirements of grape cultivars and EHS potentials of locations were
matched to detect the suitability of each cultivar to the location. Most of
locations except extremely high elevated ones have convenient air temperature
conditions for table grape cultivation if the right cultivars are selected. İn
terms of EHS values between budburst and harvest date, the earliest cultivar
was Early Sweet with 925 degree days (dd) and the last matured cultivar was Reçel
Üzümü with 2127 dd. EHS potentials of locations changed between 409 and 3360
dd. EST potential of experimental vineyard location was 3360 dd. Number of days
from bud burst to harvest date ranged from 101 days in Prima and Trakya Ilkeren
to 158 days in Kara Erik. The most noticeable cultivar was Early Sweet with
very low EHS value which has extremely earliest ripening time at mid-June in Antalya. It can
particularly be recommended for low elevated locations for earliness and for
high elevated locations with short growing season.

Anahtar Kelimeler

EHS, Vitis vinifera, Phenology, Location

Bazı sofralık üzüm çeşitlerinin Antalya’daki değişik yörelere uygunlukları ve etkili sıcaklık toplamı istekleri

Öz

Bu çalışma, Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesindeki
bağlarda yetiştirilmekte olan 34 sofralık üzüm çeşidi ile 2017 yılında
yürütülmüştür. Her bir çeşit için fenolojik evreler gözlemlenmiş; üzüm
çeşitlerinin etkili sıcaklık toplamı (EST) istekleri ve fenolojik evreleri
arasındaki gün sayıları belirlenmiştir. Ayrıca, Meteoroloji Genel Müdürlüğünün
Antalya ilinde farklı rakımlarda bulunan 35 yöredeki istasyonlarından alınan
günlük hava sıcaklığı verileri kullanılarak, yörelerin EST potansiyelleri
hesaplanmıştır. Her bir çeşidin o yöreye uygunluğunu belirlemek amacıyla, üzüm
çeşitlerinin EST istekleri ile yörelerin EST potansiyelleri
karşılaştırılmıştır. Çok yüksek rakımlı yerler hariç; çoğu yörenin hava
sıcaklığı açısından, doğru çeşit seçildiği takdirde, sofralık üzüm
yetiştiriciliğine uygun olduğu belirlenmiştir. En erkenci üzüm çeşidinin 925
derece gün (dg) ile Early Sweet ve en geççi çeşidin 2127 dg ile Reçel Üzümü
olduğu belirlenmiştir. Yörelerin EST potansiyellerinin ise 409–3360 dg
arasında değiştiği saptanmıştır. Araştırma bağının bulunduğu yörenin EST
potansiyeli 3360 dg olarak belirlenmiştir. Uyanmadan olgunlaşmaya kadar
geçen gün sayısı, 101 gün ile Prima ve Trakya İlkeren’de en kısa; 158 gün ile
Kara Erik çeşidinde en uzun olmuştur. Early Sweet çeşidi, çok düşük EST isteği
ile Antalya’da haziran ayı ortasında olgunlaşan oldukça erkenci bir çeşit
olarak dikkati çekmiştir. Bu çeşit özellikle, kısa yetişme mevsimi olan yüksek
rakımlı yerler ile erkencilik amaçlı yetiştiricilik yapılan düşük rakımlı
yerler için öncelikle önerilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Vitis vinifera, EST, Fenoloji, Yöre

Kaynakça

• Altun AM (2015) Bazı önemli sofralık üzüm çeşitlerinin Sakarya/Taraklı ekolojisine adaptasyonu. Yüksek Lisans tezi, Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Tokat, s. 48.
• Amerine MA, Roessler EB (1958) Field testing of grape maturity. Hilgardia 28(4): 93-114.
• Cemeroğlu BS (2007) Gıda Analizleri. 4. Baskı, s. 480.
• Çelik H, Ağaoğlu YS, Fidan Y, Marasalı B, Söylemezoğlu G (1998) Genel Bağcılık. Sun fidan A.Ş. Mesleki Kitaplar Serisi: 1, s. 253.
• Çelik H, Söylemezoğlu G, Çetiner H, Kunter B, Çakır A (2005) Bazı üzüm çeşitlerinin Kalecik (Ankara) koşullarındaki fenolojik özellikleri ile etkili sıcaklık toplamı (EST) isteklerinin belirlenmesi. Türkiye 6. Bağcılık Sempozyumu 2: 390-397.
• Çelik S ( 2007) Bağcılık(Ampeloloji). Cilt 1. Tekirdağ, s. 428.
• FAO (2007) Codex alimentarius. Fresh fruits and vegetables. Rome, pp. 185.
• Gazioğlu Şensoy Rİ, Balta F, Cangi R (2009) Bazı sofralık üzüm çeşitlerinin Van ekolojik koşullarındaki etkili sıcaklık toplamı değerlerinin belirlenmesi. Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 13(3): 49-59.
• Gu S (2016) Growing degree hours – a simple, accurate, and precise protocol to approximate growing heat summation for grapevines. International Journal of Biometeorology 60: 1123-1134.
• Jacob HE, Winkler AJ (1950) Grape growing in California. Circular 116. California Agricultural Extension Service, College of Agriculture, University of California, Berkeley, California, pp. 80.
• Kamiloğlu Ö, Atak A, Kiraz ME (2014) Bazı üzüm çeşitleri ve melez çeşit adaylarının Hatay/Amik ovası koşullarındaki performanslarının belirlenmesi. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi 1(3): 413-420.
• Kaya M, Özdemir G (2015) Bazı sofralık üzüm çeşitlerinin Diyarbakır koşullarındaki kalite özellikleri ile etkili sıcaklık toplamı isteklerinin belirlenmesi. Selçuk Tarım ve Gıda Dergisi (Özel sayı) 27: 199-209.
• Kılıç D, Topal H, Kaya Y, Başaran B, Yağcı A, Cangi R (2016) Bazı erkenci üzüm çeşitlerinin Tokat merkez koşullarına adaptasyonu. VII. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi 2: 678-682.
• Kök D, Çelik S (2003) Bazı şaraplık üzüm çeşitlerinin etkili sıcaklık toplamı gereksinimlerinin belirlenmesi ve bunun kalite özellikleri üzerindeki etkisi. Trakya Üniversitesi Bilimsel Araştırmalar Dergisi 4(1): 23-27.
• Köse B (2014) Phenology and ripening of Vitis vinifera L. and Vitis labrusca L. varieties in the maritime climate of Samsun in Turkey’s Black Sea region. South African Journal of Enology and Viticulture 35(1): 90-102.
• OIV (2001) Descriptor list for grape varieties and Vitis species. http://www.oiv.int/public/medias/2274/code-2e-edition-finale.pdf. Erişim 30 Ekim 2017.
• Özdemir G, Tangolar S (2005) Diyarbakır ve Adana koşullarında yetiştirilen bazı sofralık üzüm çeşitlerinde fenolojik devreler ile etkili sıcaklık toplamı değerleri ve bazı kalite özelliklerinin belirlenmesi. Türkiye 6. Bağcılık Sempozyumu 2: 446-453.
• Sabancı A (2009) Kahramanmaraş Koşullarında Sofralık Üzüm Çeşit Adaptasyonu. Türkiye 7. Bağcılık ve Teknolojileri Sempozyumu 2: 306-311.
• Sağlam M, Boz Y, Kiracı MA, Aydın S (2009) Sofralık üzüm çeşitlerinin Trakya bölgesindeki değişik ekolojik koşullara uyumu. Türkiye 7. Bağcılık ve Teknolojileri Sempozyumu 2: 129-138.
• Söğüt AB, Özdemir G (2015) Bazı şaraplık üzüm çeşitlerinin Diyarbakır ekolojisindeki fenolojik özellikleri ile etkili sıcaklık toplamı isteklerinin belirlenmesi. Selçuk Tarım ve Gıda Dergisi (Özel sayı) 27: 403-412.
• Tangolar S, Eymirli S, Özdemir G, Bilir H, Tangolar SG (2002) Pozantı/Adana’da yetiştirilen bazı üzüm çeşitlerinin fenolojileri ile salkım ve tane özelliklerinin saptanması. Türkiye V. Bağcılık ve Şarapçılık Sempozyumu, Nevşehir, s. 372-380.
• Toprak Özcan E, Kesgin M (2016) Bazı üzüm çeşitlerinin Manisa koşullarında fenolojik özellikleri ve etkili sıcaklık toplamı (EST) isteklerinin belirlenmesi. VII. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi 2: 783-788.
• Uzun Hİ, Barış C, Gürnil K, Özışık S (1995) Bazı yeni üzüm çeşitlerinin Antalya koşullarına adaptasyonu üzerine araştırmalar. Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 8: 65-80.
• Uzun Hİ (1997) Heat summation requirements of grape cultivars. Acta Horticulturae 441: 383-386.
• Uzun Hİ (2006) Bağcılık. Akdeniz Üniversitesi. Ziraat Fakültesi Ders Notları. Yayın no: 5. Antalya, s. 170.
• Winkler AJ, Cook JA, Kliewer WM, Lider LA (1974) General Viticulture: Second Revised Edition. University of California Press, Berkeley, California, pp. 710.