Social System and Cybernetics: The Emergence of Socio- Cybernetics

Yıl 2022, Cilt: 2 Sayı: 2, 286 - 300, 29.12.2022

Hale Nur Uyanık

Öz

The effect of the social change and transformation created by the situations in the field of technology and science in the twenty-first century is felt more and more in our lives and in the age we live in. It is seen that the sharp distinction between the existing methods and techniques of scientific studies is gradually closing and the studies are progressing by blending with many disciplines. The integration between the sciences, which has begun to show itself in today’s understanding of science, has led to the emergence of hybrid and flexible collaborative work areas in scientific studies. The interaction of the sciences with each other and the innovations they introduced paved the way for the social order to change. When we look at the situation from this perspective, we come across cybernetics, which is a young discipline that provides interaction between sciences and coordinates with many disciplines. Cybernetics is an interdisciplinary science that enables control of the results of scientific research. The aim of this study is to reveal the relationship between the science of cybernetics and sociology. The study discusses artificial intelligence, which is the element that brings sociology and cybernetics together, and in which areas of society robots produced on the basis of artificial intelligence are more integrated. The areas in which artificial intelligence and robots are preferred in society are discussed within the framework of the progress of simulacra in the social system and their impact on the existence and creativity of the individual. In short, in the study, the processes and developments arising from the interaction of people with robots by combining sociology and cybernetics were examined.

Anahtar Kelimeler

Cybernetics, Society, Robots, Existentialism, Creativity, Simulation

Toplumsal Sistem ve Sibernetik İlişkisi: Sosyo-Sibernetiğin Doğuşu

Öz

Yirmi birinci yüzyılın teknoloji ve bilim alanında meydana gelen durumların toplumsal açıdan yarattığı değişim ve dönüşümün etkisi gün geçtikçe hayatımızda, yaşadığımız çağda daha çok hissedilmektedir. Bilimsel çalışmaların kendi arasında var olagelen yöntem ve tekniklerindeki keskin ayrımın giderek kapandığı ve yapılan çalışmaların birçok disiplinle harmanlanarak ilerlediği görülmektedir. Günümüz bilim anlayışında kendini göstermeye başlayan bilimler arasındaki bütünleşme, bilimsel çalışmalarda hibrit ve esnek ortak çalışma alanların doğmasına neden olmuştur. Bilimlerin birbirleri ile etkileşimi, ortaya koymuş oldukları yenilikler, toplumsal düzenin değişmesine de zemin hazırlamıştır. Duruma bu perspektiften bakıldığında bilimler arası etkileşimi sağlayan genç ve birçok bilim dalıyla koordinasyon kuran bir bilim dalı olan sibernetik karşımıza çıkar. Sibernetik, bilimsel araştırmaların sonuçlarının kontrolünü sağlayan disiplinler arası bir bilim dalıdır. Bu çalışmada amaçlanan, sibernetik biliminin sosyoloji ile ilişkisini ortaya koymaktır. Çalışmada sosyoloji ve sibernetik biliminin bir araya gelmesini sağlayan unsur olan yapay zekâ ve yapay zeka temelli üretilen robotların toplumda hangi alanlara daha çok entegre edildiği tartışılmıştır. Yapay zekânın ve üretilen robotların toplumda hangi alanlarda tercih edildiği, simülarkların toplumsal sistemdeki ilerleyişi, bireyin varoluşu ve yaratıcılığına etkisi çerçevesinde ele alınmıştır. Kısacası çalışmada sosyoloji ve sibernetiğin bir araya gelerek insanların robotlar ile kurduğu etkileşimden doğan süreç ve gelişmeler incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Sibernetik, Toplum, Robotlar, Varoluşçuluk, Yaratıcılık, Simülasyon

Kaynakça

• 11 Network Australia. (2020. 31 Aralık). “The Evolution of Boston Dynamics”, (Video Dosyası) https://youtu.be/D_Vc_yDvU24 adresinden erişildi.
• Anadol, R. (2019, 24 Aralık). Yapay zekâyı görsel şölene dönüştüren sanatçı | Refik Anadol: "İlham kaynağım bilim ve teknoloji". +90 (Video Dosyası) https://www.youtube.com/watch?v=4aMytkAuZoU&t=177s adresinden erişildi.
• Adaş, E. B. & Erbay, B. (2022), Yapay zekâ sosyolojisi üzerine bir değerlendirme. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 21(1), 326-337.
• Akça, H. (2019). Yavuz Bülent Bakiler’in şiirlerinde modernizm eleştirisi ve sibernetik insan tipi. The Journal of International Lingual, Social and Educational Science, 5(1), 30-37. DOI:10.34.137/jilses.478314.
• Akman, T. (1975). Sosyo sibernetik. Bilim ve Teknik Dergisi. 88, 8-11.
• Akman, T. (1977). Bilimler bilimi sibernetik. (1. Baskı). İstanbul: Milliyet Yayınları.
• Akman, T. (1984). Sibernetik yaratıcılık. (1. Basım). İstanbul: Bilgi Yayınevi.
• Akman, T. (1988). 2000 Yılına doğru sibernetik. (1. Baskı). Ankara: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Alver, K. (2000), Türk sosyolojisinde Amerikan sosyolojisi etkileri: Başlangıç dönemi. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). İstanbul Üniversitesi. İstanbul, Türkiye.
• Avcıoğlu, Gürcan Ş. (2017). Emek, sibernetik ve toplum. Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, (37), 515-518.
• Balkan, G. (2015). Posthuman; Bedenin Toplumsal İnşasının Sonu: Bio-konstrüktif Sanat. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Işık Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul, Türkiye.
• Baudrillard, J. (2014). Simülarklar ve Simülasyon. Çev. Oğuz Adanır. (9. Baskı). İstanbul: Doğu Batı Yayınları. Cevizci, A, (2013). Felsefe sözlüğü. (8. Baskı). İstanbul: Paradigma Yayınları.
• Çolak, Pelin D. (2021, 9 Mayıs). Posthümanizm ve Transhümanizm: Gelecekte İnsan, "İnsan Olmayı" Aşabilir mi? [Video Dosyası] https://www.youtube.com/watch?v=lSkNCR5T5qM adresinden erişildi.
• Dilmen, N. E. & Öğüt, S. (2006). “Yeni İletişim Ortamları ve Etkilesim”e İletişimsel Bilişim Yaklaşımı. İstanbul Yeni İletişim Ortamları ve Etkileşim Uluslararası Konferansı Bildiri Kitapçığı, s.19.
• Ergunalp, A. H. (2021). Sibernetik düşünme: Karmaşık sistemlerde yöntemi anlamak. (1. Baskı). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Fromm, E. (2011). Özgürlükten kaçış. (6. Baskı). Çev. Şemsa Yeğin. İstanbul: Payel Yayınları.
• Giddens, A. (1964). Talcort Parsons, Evolutonary Universals in Society. American Sociological Review, 29,75-83.
• Işıklı, Ş. (2004). Fuzzy Mantık ve Sibernetiğin Siber Toplum ve Yapay Zeka Üzerindeki Etkileri. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Atatürk Üniversitesi. Erzurum, Türkiye.
• Kaban, Z. Y. (1994). Genel sistem teorisi ve sibernetik, Marmara İletişim Dergisi. 8, 219-226.
• Kösemihal, N. Ş. (1956). J. L. Moreno fondements de la sociométri (who will survive?). Kitap Analizi. İstanbul Üniversitesi Sosyoloji Dergisi, 2(10-11), 200-208.
• Kösemihal, N. Ş. (1958a, 25 Şubat). Sosyolojinin yeni meselesi: Robotlara karşı açılan savaş. Cumhuriyet Gazetesi, s.4.
• Kösemihal, N. Ş. (1958b), Cybernetics, sociometry, microsociologie. İstanbul Üniversitesi, Sosyoloji Dergisi, 2(13-14), 58-89.
• Sezgin, M. & Talaz, L. (2016). Bilişim devrimi, sibernetik iletişim ve stratejik halkla ilişkiler. Karabük Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(2), 559-571.
• Şatıroğlu, A. (1999), J. L. Moreno ve sosyometri üzerine. İstanbul Üniversitesi Sosyoloji Dergisi, 3(5), 111-125.
• Taşlıoğlu, M. (2018). Sibernetik Mekân Deneyimleri. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Teknik Üniversitesi. İstanbul, Türkiye.