Bir Tıp Fakültesi Hastanesinde Çalışan Hasta Bakıcıların Kas İskelet Sistemi Sağlığının Değerlendirilmesi

Yıl 2020, Cilt: 2 Sayı: 2, 20 - 27, 28.07.2020

Mehmet Uyar , Elif Nur Yıldırım Öztürk , Hülya Duman , Tahir Kemal Şahin

https://doi.org/10.37990/medr.736768

Cited By: 1

Öz

Amaç: Bu çalışmada bir tıp fakültesi hastanesinde çalışmakta olan hasta bakıcıların kas-iskelet sistemi sağlığının değerlendirilmesi
ve kas-iskelet sağlığı ile ilişkili olabilecek faktörlerin belirlenmesi amaçlanmıştır.
Materyal ve Metod: Araştırma kesitsel türdedir. Araştırmanın yapılabilmesi için etik kurul izni alınmıştır. Araştırma kapsamına toplam
302 hasta bakıcıdan çalışmaya katılmayı kabul eden 260’ı alınmıştır. Veri toplama formu olarak 17 soruluk anket, Nordic kas iskelet
sistemi anketi ve Vizüel analog skala kullanılmıştır. Sayısal verilerin özetlenmesinde aritmetik ortalama±standart sapma, ortanca
(minimum-maksimum) değerleri kullanılmıştır. Sayısal veriler arasındaki ilişkiler bağımsız gruplarda t testi ve tek yönlü varyans
analizi ile değerlendirilmiştir. İstatistiksel olarak p<0,05 olan durumlar anlamlı kabul edilmiştir.
Bulgular: Hasta bakıcıların yaş ortalaması 36,76±7,37 idi. Hasta bakıcıların %42,3’ü (n=107) kas-iskelet siteminde işe başladıkları
tarihten itibaren ortaya çıkan ağrı şikayeti bulunduğunu belirtti. Kas-iskelet sisteminde ağrı şikâyeti bulunan katılımcıların Ağrı skoru
ortalaması 4,69±2,20 idi. Nordic kas iskelet sistemi anketine göre son 12 ay içerisinde hasta bakıcıların %24,7’si (n=64) alt sırt ağrısı
ve %24,2’si (n=62) omuz ağrısı yaşamıştı. Ağrı şiddetinde cinsiyet, çalışma durumu ve eğitim durumu açısından istatistiksel olarak
anlamlı farklılık bulundu (p<0,05).
Sonuç: Hasta bakıcıların yaklaşık yarısının kas-iskelet sisteminde ağrı bulunmaktadır. Son bir yıl içerisinde en sık alt sırt, omuz ve üst
sırt ağrısı yaşanmıştır. Yaklaşık %80 hasta bakıcının hafif ve orta şiddette ağrısı vardır.

Anahtar Kelimeler

Hasta bakıcı, işe bağlı kas iskelet sistemi hastalığı, Nordic kas iskelet sistemi anketi

Destekleyen Kurum

yok

Proje Numarası

yok

Teşekkür

yok

Bir Tıp Fakültesi Hastanesinde Çalışan Hasta Bakıcıların Kas İskelet Sistemi Sağlığının Değerlendirilmesi

Öz

Amaç: Bu çalışmada bir tıp fakültesi hastanesinde çalışmakta olan hasta bakıcıların kas-iskelet sistemi sağlığının değerlendirilmesi ve kas-iskelet sağlığı ile ilişkili olabilecek faktörlerin belirlenmesi amaçlanmıştır.
Materyal ve Metod: Araştırma kesitsel türdedir. Araştırmanın yapılabilmesi için etik kurul izni alınmıştır. Araştırma kapsamına toplam 302 hasta bakıcıdan çalışmaya katılmayı kabul eden 260’ı alınmıştır. Veri toplama formu olarak 17 soruluk anket, Nordic kas iskelet sistemi anketi ve Vizüel analog skala kullanılmıştır. Sayısal verilerin özetlenmesinde aritmetik ortalama±standart sapma, ortanca (minimum-maksimum) değerleri kullanılmıştır. Sayısal veriler arasındaki ilişkiler bağımsız gruplarda t testi ve tek yönlü varyans analizi ile değerlendirilmiştir. İstatistiksel olarak p’nin 0,05’ten küçük olduğu durumlar anlamlı kabul edilmiştir.
Bulgular: Hasta bakıcıların yaş ortalaması 36,76±7,37 idi. %19,6’sı kadındı. Hasta bakıcıların %42,3’ü (n=107) kas-iskelet siteminde ağrı şikayeti bulunduğunu belirtti. Kas-iskelet sisteminde ağrı şikâyeti bulunan katılımcıların Ağrı skoru ortalaması 4,69±2,20 idi. Nordic kas iskelet sistemi anketine göre son 12 ay içerisinde hasta bakıcıların %24,7’si (n=64) alt sırt ağrısı ve %24,2’si (n=62) omuz ağrısı yaşamıştı. Ağrı şiddetinde cinsiyet, çalışma durumu ve eğitim durumu açısından farklılık bulundu (p<0,05).
Sonuç: Çalışmamızın bazı sonuçları şöyledir: Hasta bakıcıların yaklaşık yarısının kas-iskelet sisteminde ağrı bulunmaktadır. Son bir yıl içerisinde en sık alt sırt, omuz ve üst sırt ağrısı yaşanmıştır. Yaklaşık %80 hasta bakıcının hafif ve orta şiddette ağrısı vardır.

Anahtar Kelimeler

Hasta bakıcı, işe bağlı kas iskelet sistemi hastalığı, Nordic kas iskelet sistemi anketi, vizüel analog skala, vizüel analog skala

Proje Numarası

yok

Kaynakça

• 1. Sayılan AA, Öztekin SD. Ameliyathane Hemşirelerinin Vücut Postürleri ve İlişkili Faktörler. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 2018; 7(1): 23-27.
• 2. Arası D, Uskun E. Hemşirelerin Çalışma Ortamı Riskleri ve Yaşam Kalitesi ile İlişkisi. Tıp Araştırmaları Dergisi 2015; 13(2): 62-69.
• 3. Vural F, Sutsunbuloğlu E. Ergonomics: An Important Factor in the Operating Room. Journal of Perioperative Practice 2016; 26 (7-8): 175-179.
• 4. Smith DR, Wei N, Zhang YJ, Wang RS. Musculoskeletal Complaints and Psychosocial Risk Factors Among Physicians in Mainland China. Int J Indus Ergon 2006; 36(6): 599-603.
• 5. Yakut H, Yakut Y. Türkiye’deki Fizyoterapistlerde Kas İskelet Sistemi Yaralanmaları, Yorgunluk ve Mesleki Memnuniyetin Değerlendirilmesi. Fizyoterapi Rehabilitasyon 2011; 22(2): 74-80.
• 6. Tunçay SU, Yeldan İ. Kas İskelet Sistemi Rahatsızlıklarıyla Fiziksel İnaktivite İlişkili midir? AĞRI 2013; 25(4): 147-155.
• 7. Buckle PW, Devereux JJ. The Nature of Work-Related Neck and Upper Limb Musculoskeletal Disorders. Appl Ergon 2002; 33(3): 207-217.
• 8. Harcombe H, McBride D, Derrett S, Gray A. Physical and Psychosocial Risk Factors for Musculoskeletal Disorders in New Zealand Nurses, Postal Workers and Office Workers. Inj Prev 2010; 16(2): 96-100.
• 9. Soylu M, Altındiş S. Diş Hekimlerinin Çalışma Şartlarının Mesleki Kas-İskelet Sistemi Hastalıklarına Etkisi. SDÜ Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi 2018; 9(1): 46-52.
• 10. Albersnagel FA. Velten and Music Mood Induction Procedures: A Comparision with Accessibility of Thought Associations. Behavioral Research and Theory 1988; 26(1): 79-96. 11. Aydın A, Araz A, Asan A. Görsel Analog Ölçeği ve Duygu Kafesi: Kültürümüze Uyarlama Çalışması. Türk Psikoloji Yazıları 2011; 14(27): 1-13.
• 12. Jones KR, Vojir CP, Hutt E, Fink R. Determining Mild, Moderate, and Severe Pain Equivalency Across Pain-İntensity Tools in Nursing Home Residents. J Rehabil Res Dev 2007; 44(2): 305-314.
• 13. Paul SM, Zelman DC, Smith M, Miaskowski C. Categorizing the Severity of Cancer Pain: Further Exploration of the Establishment of Cutpoints. Pain 2005; 113(1-2): 37-44.
• 14. Kuorinka I, Jonsson B, Kilbom A et al. Standardised Nordic Questionnaires for the Analysis of Musculoskeletal Symptoms. Appl Ergon 1987; 18(3): 233-237.
• 15. Gül A, Üstündağ H, Kahraman B, Purisa S. Hemşirelerde Kas İskelet Ağrılarının Değerlendirilmesi. HSP 2014; 1(1): 1-10.
• 16. Janki S, Mulder EEAP, Ijzermans JNM, Tran TCK. Ergonomics in the Operating Room. Surg Endosc 2017; 31(6): 2457–2466.
• 17. Türkkan A. İşe Bağlı Kas-İskelet Sistemi Hastalıkları ve Sosyoekonomik Eşitsizlikler. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 2009; 35(2): 101-106.
• 18. Analay Akbaba Y, Birinci T. Hasta Bakıcılarda Bel-Boyun Ağrısının Değerlendirilmesi ve Ağrının Depresyon Üzerine Etkisinin İncelenmesi. ACU Sağlık Bil Derg 2019; 10(2): 236-240.
• 19. Şirzai H, Doğu B, Erdem P, Yılmaz F, Kuran B. Hastane Çalışanlarında İşe Bağlı Kas İskelet Sistemi Hastalıkları: Üst Ekstremite Problemleri. Şişli Etfal Hastanesi Tıp Bülteni 2015; 49(2): 135-141.
• 20. Fırıncı B, Pehlivan E, Durmuş GN, Özer A. Hasta Bakıcılarda Bel Ağrısı ve Yaşam Kalitesinin Değerlendirilmesi: Turgut Özal Tıp Merkezi Örneği. Sakarya Tıp Dergisi 2018; 8(2): 292-302.
• 21. Subaşı N, Topbaşı N, Ülker G, Tahtacı T, Aydemir N, Çilingiroğlu N. Bir Ağız-Diş Sağlığı Merkezindeki Diş Hekimlerinde Kas-İskelet Sistemi Ağrısı Sorununun Boyutu ve Sağlıkla İlgili Yaşam Kalitesine Etkisi. Hacettepe Diş Hekimliği Fakültesi Dergisi 2005; 29(3): 42-50.
• 22. Dilek B, Korkmaz F, Baş G, Deniz B, Yılmaz N, Doğan S ve ark. Bir Üniversite Hastanesinde Çalışan Hekimlerde Kas İskelet Sistemi Problemleri ve Yaşam Kalitesinin Değerlendirilmesi. DEÜ Tıp Fakültesi Dergisi 2016; 30(1): 25-30.
• 23. Punnet L, Wegman DH. Work-related Musculoskeletal Disorders: The Epidemiologic Evidence and the Debate. Journal of Electromyography and Kinesiology 2004; 14(1): 13-23.
• 24. CDC NIOSH. Worker Health Chartbook, 2004. https://www.cdc.gov/niosh/docs/2004-146/pdfs/2004-146.pdf (Erişim tarihi: 01.12.2019)
• 25. Cımbız A, Uzgören N, Aras Ö, Öztürk S, Elem E, Aksoy CC. Kas İskelet Sisteminde Ağrıya Ait Risk Faktörlerinin Lojistik Regresyon Analizi ile Belirlenmesi: Pilot Çalışma. Fizyoterapi Rehabilitasyon 2007; 18(1): 20-27.