Dijitalleşme ile Değişen Belgesel Filmlerdeki Anlatı Estetiğinin Dijital Yayın Platformları Üzerinden İncelenmesi

Yıl 2024, Cilt: 6 Sayı: 2, 69 - 86, 30.10.2024

Fatih Kaynarca

https://doi.org/10.55055/mekcad.1553766

Öz

Belgesel sinema, sinema tarihinde köklü bir geçmişe sahip olan ve teknolojik ilerlemelerle paralel olarak sürekli olarak evrim geçiren önemli bir türdür. Özellikle dijital iletişim çağında, sinema teknolojisi kendini sürekli olarak yenilemektedir. Filmlerin yapım, dağıtım ve gösterim süreçlerinde, çeşitli yenilikler ve dönüşümler gözlemlenmektedir. İzleyici kitlesine erişmek için geleneksel iletişim kanallarına duyulan ihtiyaç her geçen gün daha da azalarak yerini dijital çağın getirmiş olduğu (YouTube, Netflix, MUBI, BluTV gibi) platformlara bırakmaktadır. Belgesel sinema da bu yenilik ve dönüşümlerden payını almıştır.
Bu çalışmada, belgesel sinemaya odaklanılarak farklı mecralarda yapılan belgesel çalışmaları incelenmiştir. MUBI ve BluTV gibi yayın platformlarında yer alan belgeseller ile 140 Journos Youtube kanalı için üretilen belgesellerin değişen anlatı yapısı ve estetik biçimleri ele alınmıştır. Bu çalışmayı yaparken sosyal bilimlerde niteliksel içerik analiz yöntemi kullanılmış; BluTV, MUBI ve 140 Journos kanalında üretilen ve birbirleri ile benzer türde olan belgeseller incelenerek biçim, estetik ve yapım olarak farklılıkları karşılaştırılmıştır. Bu şekilde, dijital iletişim çağında sinemada yaşanan dönüşümlerin belgesel sinemaya etkileri karşılaştırmalı olarak açığa çıkarılmaya çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Belgesel Sinema, Mubi, BluTv, 140 Journos, Dijitalleşme

An Examination of the Narrative Aesthetics in Documentary Films Changing with Digitalization Through Digital Streaming Platforms

Öz

Documentary cinema is a genre with a deep-rooted history in history of film, and it continuously evolves in parallel with technological advancements. Especially in the digital communication era, film technology constantly renews itself. Various innovations and transformations are observed in the production, distribution, and screening processes of films. The need for traditional communication channels to reach audiences is diminishing each day, giving way to platforms such as YouTube, Netflix, MUBI, and BluTV brought by the digital age. Documentary cinema has also been influenced by these innovations and transformations.
This study focuses on documentary cinema and examines documentary works produced across different platforms. It addresses the changing narrative structure and aesthetic forms of documentaries featured on platforms like MUBI and BluTV, as well as those produced for the 140 Journos YouTube channel. Using the qualitative content analysis method in social sciences, documentaries produced by BluTV, MUBI, and 140 Journos, which are of a similar genre, were analyzed to compare their differences in form, aesthetic, and production. In this way, the effects of the transformations occurring in cinema during the digital communication era on documentary cinema have been explored comparatively.

Anahtar Kelimeler

Documentary Cinema, Mubi, BluTV, 140 Journos, Digitalization

Kaynakça

• Ak, M. (2021). Dijitalleşme ve yeni medya döneminde belgesel film estetiği. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Doktora Tezi.
• Baker, M. (2006). Documentary in the digital age. Oxford: Focal Press.
• Brown, B. (2014). Sinematografi: Kuram ve uygulama. (Çev.: T. Selçuk). İstanbul: Hil Yayınları.
• Çakıcı Öztürk, G. (2013). Sinemadan televizyona, belgesel filmde değişen anlatı yapısı: Can Dündar ve Tolga Örnek’in belgesel filmleri. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Doktora Tezi.
• Ekinci, T. (2020). Youtuber movies from new media to the cinema. CINEJ Cinema Journal, 2 (8): 95-118.
• Ertekin, F. (2023). Dijitalleşme ile belgesel filmin türsel ve anlatısal dönüşümlerinin incelenmesi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
• Furby, J. & Hines, C. (2014). Sinemaya giriş: Fantastik. (Çev.: S. Yavuz). İstanbul: Kolektif Kitap.
• Kalafatoğlu, T. (2015). International trends and ıssues in communication & media conference, St. Petersburg, Rusia.
• Kandemir, C. (2013). IPTV yayıncılığının sorunları ve geleceği sektörün aktörleriyle derinlemesine mülakatlar. İstanbul: Derin Yayınları.
• Jenkins, H. (2016). Cesur yeni medya teknolojiler ve hayran kültürü. (Çev.: N. Yeğengil). İstanbul: İletişim Yayınları.
• Öter, E. (2023). Çevrimiçi sinema: MUBI. Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
• Zengin, F. (2016). Dijital sinemanın doğuşu ve gelişimi, dijital sinema kuramdan tekniğe. İstanbul: İnsan Yayınları.