Research on Physico-Chemical Properties of Ilgaz River Basin (Kastamonu)

Yıl 2017, Cilt: 3 Sayı: (1-2) Çift sayı, 8 - 16, 26.12.2017

Adnan Tot Ali Eslem Kadak , Sıdki Aras

Öz

The research based on the physico-chemical properties
of Ilgaz River Basin was lasted in between than October 2014 to December 2015
that one year’s time on the main runnels of the basin Saripinar, Obruk,
Kizileller Runnels and Ilgaz Watercourse.

The effects of seasons on the physico-chemical
characteristics of water was determined at seven stations on the runnels and
with the help of this scientific data. Guiding to the enterpreneurs of future
farming facilities is aimed here.

According to the measurements, water analysis and
examinations that are conducted separately for each season, the findings are
listed below:

1. Water temperature, one of the most important
factors of production, was measured as minimum in February between 4.5 °C, 8
°C, maximum in August 19.1 °C.

In spring and fall, the temperature is between these
figures. Based on these finding, the degrees generally are favourable for
production of trout. It means temperature is not a problem for production.

2. One of other important factor is pH for trout
production. The pH was measured between 7.64 and 8.73 at six stations. Only one
station, Saripinar, was 8.89 and the reason for not finding any trouts was
predicted for this.

3. Total hardness of
water cis between 14.4 and 18.8 FrS at seven stations at different times. It
means the water is mild-hard water here.

Anahtar Kelimeler

Ilgaz River basin, physico-chemical properties, water quality analysis

Ilgaz Çayı Havzası Derelerinin (Kastamonu) Bazı Fiziko-Kimyasal Özelliklerinin Belirlenmesi Üzerine Araştırmalar

Öz

Ilgaz
Çayı havzasında bulunan derelerin fiziko-kimyasal özelliklerini konu edinen bu
çalışma, havzayı oluşturan ana dereler olan Sarıpınar, Obruk ve Kızıleller Dereleri
ile Ilgaz Çayı’nda Kasım 2014- Aralık 2015 tarihleri arasında bir yıl müddetle
sürdürülmüştür.

Dereler
üzerinde belirlenen 7 istasyonda yürütülen çalışmalarda, mevsimlerin suyun
çeşitli fiziko-kimyasal özellikleri üzerine etkisi belirlenerek, bilimsel
verilerin tespitiyle birlikte, ileride kurulacak suni üretim tesisleri için
müteşebbislere yol göstermek, hedeflerden birini teşkil etmiştir.

Yürütülen
çalışmalarda, her mevsim ayrı ayrı yapılan ölçümler, su tahlilleri ve
incelemeler sonucunda aşağıdaki sonuçlar elde edilmiştir:

1.
Suni üretimlerde çok önemli bir kriter olan su sıcaklığı yönünden en düşük
değer Şubat ayında, günün çeşitli saatlerine göre, 4,5 ile 8 ^oC
arasında, en yüksek değer ise Ağustos ayında 19,1 ^oC olarak tespit
edilmiştir.

İlkbahar
ve sonbahar mevsimlerinde ise bunların arasında ölçümler kaydedilmiştir. Bu
değerlerden hareketle ölçümler genelde alabalık üretimi için uygun değerler
olarak kabul edilmektedir. Yani sıcaklık üzerinden suni üretimler için herhangi
bir problem mevzubahis gözükmemektedir.

2.
Suni üretimde önemli bir kriter olan pH yönünden ise 7 istasyonumuzdan 6’sının
değerleri 7,64 ile 8,73 arasında seyretmiş, yani suni üretim için uygun
değerler vermişlerdir. Sadece 2 istasyonun (Sarıpınar Deresi) 8,89 bulunmuştur
ki bu derede alabalık bulunmamasının sebebi de buna bağlanmıştır.

3.
Sertlik yönünden 7 istasyonda çeşitli tarihlerde yapılmış olan ölçümler
sonucunda değerlerin 14,4 ile 18,8 FrS arasında değiştiği görülmüştür. Bu
değerlere göre sularımız hafif sert sular grubuna girmektedir.

Anahtar Kelimeler

Ilgaz Çayı havzası, fiziko-kimyasal özellikler, su kalite analizleri

Kaynakça

• Altuner, Z. (1982). Tortum Gölü Fitoplankton ve Bentik Algleri Üzerinde Bir Çalışma. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Biyoloji Bölümü, Erzurum.
• Anonim, (1983). Bafra Balık Göllerinin (Balık Gölü- Uzun Göl) Limnolojik Özelliklerinin Tespiti. Tarım Orman ve Köyişleri Bakanlığı Su Ürünleri Daire Başkanlığı Samsun Su Ürünleri Bölge Müdürlüğü, Proje Rapor No:1, Samsun.
• Anonim, (2013a). İhsangazi İlçe Analizi. Kuzey Anadolu Kalkınma Ajansı. Hazırlayan: Vedide Zeynep Ünal.
• Anonim, (2013b). 2013 Taşkın Riski Ön Değerlendirmesi Taslak Raporu. AB Eşleştirme Projesi “Taşkın Direktifinin Uygulanması İçin Kapasitenin Geliştirilmesi” TR 10 IB EN 01. Su Yönetimi Genel Müdürlüğü.
• Anonim, (2014). Kastamonu İli 2014 Yılı Çevre Durum Raporu. Kastamonu Valiliği İl Çevre ve Şehircilik Müdürlüğü. Kastamonu.
• Aras, N.M., Kocaman, E.M., Aras, M.S., (2000). Genel Su Ürünleri ve Kültür Balıkçılığının Temel Esasları, Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları, No: 216, Erzurum.
• Aras, M.S. (1988). Aras Nehri ve Karasu Irmağında Yaşayan Tatlı Su Kefallerinin (Leuciscus cephalus) Büyüme Durumları ve Et Verimi Özelliklerinin Karşılaştırılması Üzerine Bir Araştırma. Yayınlanmamış Profesörlük Tezi, Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Zootekni Bölümü, Erzurum.
• Aras, M.S., Karaca, O. ve Yanar, M. (1986). Aras Nehrinin Kaynak Kollarından Madrek Deresinde Yaşayan Alabalıkların (Salmo trutta L.) Biyoekolojileri Üzerine Araştırmalar. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 17 (1-4): 69-77.
• Atay, D. ve Pulatsü, S. (2000). Su Kirlenmesi ve Kontrolü. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayını. Yayın No: 1513, Ankara.
• Çelikkale, M.S. (1994). İçsu Balıkları ve Yetiştiriciliği. Cilt 1, Karadeniz Teknik Üniv. Basımevi. Trabzon.
• Daoulas, C. and Economidis, P. (1989). Age, growth and feeding of Barbus albanicus STEINDACHNER in the Kremasta reservoir, Greece. Archiv für Hydrobiologie, 114 (4), 591-601.
• Egemen, O. ve Sunlu, U. (1999). Su Kalitesi Ders Kitabı. III. Baskı, Ege Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Yayınları, No:14, İzmir, 153.
• Kosswig, C. (1970). Su Ürünleri Ders Notları (Yayınlanmamış). Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Erzurum.
• Meske, C. (1978). Die Vorlesung Von Aquakultur. Institüt Für Tierzucht und Haustier Genetik. Göttingen Universitat, Duchland.
• Mutlu, E., Demir, T. ve Yanık, T. (2013). Çermik Deresi (Hafik-Sivas) Su Kalitesi Özellikleri ve Aylık Değişimleri. İç Anadolu Bölgesi 1. Tarım ve Gıda Kongresi, Bildiriler Kitabı, III. Cilt, Niğde. 57-67.
• Philippart, P.C. and Melard, Ch. (1983). Premiere operation de rempoissonnement au moyen barbeux et de chevaines produits en pisciculture experimentale note technique. Cahiers d’Ethologie appliquee, 3, 230-233.
• Riley, S.C., Fausch, K.D. and Gowan, G. (1992). Movement of brook trout (Salvelinus fontinalis) in four small subalpine streams in northern Colorado. Ecology of Freshwater Fish, 1, 112-122.
• Sönmez, A. Y., Hisar, O., Karataş, M., Arslan, G., Aras, M.S., (2008). Sular Bilgisi. Nobel Yayın Dağıtım A.Ş. Ankara.
• Şevik, R. (1993). Atatürk Barajı ile Suriye Sınırı Arasındaki Fırat Sularında Yaşayan Chondrostoma regium ve Capoeta trutta Türlerinin Biyo-Ekolojileri ve Et Verimleri Üzerine Araştırmalar. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Zootekni Anabilim Dalı, Erzurum.
• Türkmen, M. (1997). Karasu Irmağından Yakalanan Chalcalburnus mossulensis (Heckel, 1843) Balığının Populasyon Yapısı, Büyüme Özellikleri ve Avlanma Bölgesi Suyunun Bazı Fiziko-Kimyasal Parametrelerinin İncelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Su Ürünleri Anabilim Dalı, Erzurum.
• URL. Toprak Su Kaynakları. 15.03.2016 tarihinde http://www.dsi.gov.tr/toprak-ve-su-kaynaklari adresinden alınmıştır.
• Yanar, M. (1984). Karasu Irmağının Menba Kısmını Oluşturan Derelerde Yaşayan Leuciscus cephalus orientalis (Nordman, 1840) ile Capoeta capoeta umbla (Heckel, 1843)’nın Biyo-ekolojisi Üzerine Araştırmalar. Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Zootekni Anabilim Dalı, Erzurum, 56.
• Yaramaz, Ö. (1992). Su Kalitesi. Ege Üniv. Basımevi, Bornova- İzmir.