Yetiştiriciliği yapılan ve doğadan avlanan gökkuşağı alabalığının (Oncorhynchus mykiss, Walbaum 1792) karaciğer dokusu besin düzeylerinin karşılaştırılması

Yıl 2022, Cilt: 8 Sayı: 2, 94 - 104, 30.12.2022

Esin Özçiçek , Erkan Can , Prof. Dr. Ökkeş Yılmaz

Öz

Bu araştırmada, Keban Baraj Gölü Pertek Bölgesi’nde yetiştiriciliği yapılan ve bu bölgede avlanan gökkuşağı alabalıklarının (Oncorhynchus mykiss) karaciğer dokusu yağ asitleri, yağda çözünen vitaminler (A, D, E ve K vitaminleri) ve kolesterol düzeyleri karşılaştırılmıştır.
Analizlerde tek çift bağlı doymamış yağ asidi (MUFA) olarak oleik asit bulunmuştur. Oleik asidin doğa ile kafes değerlerindeki farklılıkların Mayıs ve Haziran aylarında önemli (P<0.05) olduğu tespit edilmiştir. Çok çift bağlı doymamış yağ asidi (PUFA) olarak dokosaheksaenoik (DHA) asit tespit edilmiştir. Dokosaheksaenoik asidin doğa ile kafes değerlerindeki farklılıkların Mayıs ayında önemli (P<0.05) olduğu belirlenmiştir.
Yağda çözünen vitaminler açısından en yüksek değer, E vitamininde tespit edilmiştir. E vitamininin doğa ile kafes değerlerindeki farklılıkların Nisan ayında önemli (P<0.05) olduğu belirlenmiştir. Kolesterolün ise, doğa ile kafes değerlerindeki farklılıkların Nisan ve Mayıs aylarında önemli (P<0.05) olduğu tespit edilmiştir.
Sonuç olarak, doğadaki alabalıkların karaciğerinde ΣMUFA, eikosapentaenoik asit (EPA), D vitamini ve kolesterol içeriğinin daha yüksek; ΣPUFA, DHA ve E vitamini içeriğinin ise daha düşük düzeyde olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Gökkuşağı alabalığı, Yağ asitleri, Vitaminler, Karaciğer

Destekleyen Kurum

Munzur Üniversitesi

Proje Numarası

DRTUB015-04

Teşekkür

Bu çalışma, Esin ÖZÇİÇEK’in Doktora Tez çalışmasından üretilmiştir. Bu çalışma, Munzur Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinatörlüğü tarafından DRTUB015-04 nolu proje numarası ile finansal olarak desteklenmiştir.

Kaynakça

• Bingöl, G. (1976). Lipidler. Ankara Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Yayını No: 41.
• Bromage, R. N., & Roberts, J. R. (1995). Broodstock management and egg larval quality. Blackwell Science Ltd., Cambridge, 424 p.
• Caballero, M. J., Lopez-Calero, G., Socorro, J., Roo, F. J., Izquierdo, M. S., & Fernandez, A. J. (1999). Combined effect of lipid level and fish meal quality on liver histology of gilthead seabream (Sparus aurata). Aquaculture, 179:277-290. https://doi.org/10.1016/S0044-8486(99)00165-9
• Cahu, C., Salen, P., & Lorgeril, M. D. (2004). Farmed and wild fish in prevention of cardiovascular disease: assessing possible differences in lipit nutritional values. Nutrition, Metabolism and Cardiovascular Diseases, 14: 34-41. http://dx.doi.org/10.1016/S0939-4753(04)80045-0
• Christie, W. W. (1992). Gas chromatography and lipids. The Hammah Research Institue, Atr, Scotland.
• Çetinkaya, O. (1989). Balık besleme ve yem teknolojisi, Akdeniz Üniversitesi, Eğirdir Su Ürünleri Yüksekokulu Ders Notu, Eğirdir.
• Haliloğlu, H. İ., Bayır, A., Sirkecioğlu, A. N., Aras, N. M., & Atamanalp, M. (2004). Comparison of fatty acid composition in some tissues of rainbow trout (Oncorhynchus mykiss) living in seawater and freshwater. Food Chemistry, 86: 55-59. https://doi.org/10.1016/j.foodchem.2003.08.028
• Halver, J. E. (1972). Fish nutrition. Academic Press Inc., New York.
• Halver, J. E. (1989). The vitamins. In: Halver, J.E. (Ed.), Fish Nutrition. Academic Press, San Diego, USA, pp. 32-111.
• Harlıoğlu, A. (2012). Fatty acid composition, fat soluble vitamins and cholesterol content of farmed rainbow trout (Oncorhynchus mykiss). Pakistan Journal of Zoology, 44(4): 1013-1019.
• Harlıoğlu, A. (2014). Fatty acid composition, cholesterol, and fat-soluble vitamins in the muscle, liver, and gonad of shabbout (Barbus grypus, Heckel 1843). Acta Alimentaria, 43(2); 202-209. https://doi.org/10.1556/aalim.43.2014.2.2
• Hara, A. R., & Radin, N. S. (1978). Lipid extraction of tissues with a low-toxicty solvent. Analitical Biochemistry, 90(1): 420-426.
• Kalaycıoğlu, L., Serpek, B., Nizamlıoğlu, M., Başpınar, N., & Tiftik, A. M. (1998). Biyokimya. Veteriner Fakültesi Basım Ünitesi, Konya, 654s.
• Kandemir, Ş. (2010). The fatty acid composition and cholesterol and vitamin contents of different muscles of Esox lucius (Linnaeus, 1758) living in Lake Ladik. Journal of Animal and Veterinary Advances, 9(7): 1179-1190. http://dx.doi.org/10.3923/javaa.2010.1179.1190
• Kebir, M. V., Barnathan, G., Gaydou, E. M., Siau, Y., & Miralles, J. (2007). Fatty acids in liver, muscle and gonad of three tropical rays including non-methylene ınterrupted dienoic fatty acids. Lipids, 42: 525-535. http://dx.doi.org/10.1007/s11745-007-3040-x
• Keha, E. E., & Küfrevioğlu, Ö. İ. (2015). Biyokimya. Aktif yayınevi. 11. Baskı, Erzurum, 635s.
• Köprücü, K. (2012). Balık besleme ders notları. Fırat Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi. Elazığ.
• L’opez-Cervantes, J., S’anchez-Machado D. I, & R’ıos-V’azquez N. J. (2006). High performance liquid chromatography method for the simultaneous quantification of retinol, tocopherol and chosterol in shrimp waste hydrolysate. Journal of Chromatography A, 1105: 135-139. https://doi.org/10.1016/j.chroma.2005.08.010
• Rincon-Sanchez, A. R, Hernandez, A., Lopez, M. L., & Mendoza-Figueroa, T. (1992). Synthesis and secretion of lipids by long-term cultures of female rat hepatocytes. Biology of the Cell, 76: 131-138. https://doi.org/10.1016/0248-4900(92)90205-F
• Yılmaz, E., Naz, M., Akyurt, İ., & Türkmen, M. (2005). Karabalıklarda (Clarias gariepinus, Burchell 1822) üreme periyodu ve larvaların gelişim dönemlerine ait kimyasal kompozisyonlarının tespiti üzerine bir araştırma. Journal of Animal and Veterinary Advances, 72, 213-218.