Sınıf Öğretmenliği Lisans Programındaki Alan Eğitimi Derslerinin Öğretmen Yeterliği Üzerindeki Etkisinin İncelenmesi

Yıl 2011, Cilt: 7 Sayı: 2, 1 - 12, 08.05.2012

Barış Çaycı

Öz

Bu çalışmada, sınıf öğretmenliği eğitimi lisans programındaki alan eğitimi derslerinin, sınıf öğretmeni adaylarının öğretmen yeterlikleri üzerindeki etkisi incelenmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu 2009-2010 öğretim yılında programın ikinci yılında, 2010-2011 öğretim yılında ise programın üçüncü yılında öğrenim gören toplam 73 öğretmen adayı oluşturmaktadır. Araştırma sürecinde veri toplama amacıyla, Gibson ve Dembo (1984) tarafından geliştirilen ve Diken (2004) tarafından Türkçeye uyarlanarak geçerlik güvenirlik çalışmaları yapılan ‘Öğretmen Yeterlik Ölçeği’ kullanılmıştır. Daha sonra araştırmacı, ilgili ölçeğin geçerlik güvenirlik çalışmalarını tekrar yapmış ve sınıf öğretmeni adaylarının öğretmen yeterliklerini belirlemede kullanılabileceği sonucuna ulaşmıştır. Araştırma sonucunda, sınıf öğretmenliği eğitimi lisans programındaki alan eğitimi derslerinin alınmasının ve başarıyla tamamlanmasının, adayların öğretmen yeterlik algılarını yükselttiği sonucuna varılmıştır. Ayrıca yine bu derslerle ilgili yeterliliklerin sağlanması, aynı zamanda adayların öğretim süreci içerisinde yer alan kendi kişisel yeterliliklerine ve yine öğrenci başarısını etkileyen sınıf dışı diğer dış etkenlere dair algılarında da anlamlı bir değişime neden olduğu bulgusuna ulaşılmıştır.

 

Anahtar Kelimeler

Sınıf öğretmenliği eğitimi, sınıf öğretmeni adayı, öğretmen yeterliği, alan eğitimi

Kaynakça

• Allinder, R. M. (1994). The relationship between efficacy and the instructional practices of special education teachers and consultants. Teacher Education and Special Education: The Journal of the Teacher Education Division of the Council for Exceptional Children, 17 (2), 86-95.
• Altun, T. & Şahin, M. (2009). Değişen ilköğretim programının sınıf öğretmenleri üzerindeki psikolojik etkilerinin incelenmesi üzerine nitel bir araştırma. Kastamonu Eğitim Dergisi, 17 (1), 15-32.
• Ashton, P. T. & Webb, R. B. (1986). Making a difference: teachers’ sense of efficacy and student achievement. New York: Longman.
• Bandura, A. (1977). Self-efficacy: toward a unifying theory of behavioral change. Psychological Review, 84 (2), 191-215.
• Bandura, A. (1989). Human agency in social cognitive theory. American Psychologist, 44 (9), 1175-1184.
• Bandura, A. (1997). Self-efficacy: The exercise of control. New York: Freeman.
• Bıkmaz, F. H. (2006). Yeni ilköğretim programları ve öğretmenler. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 39 (1), 99-116.
• Brouwers, A. & Tomic, W. (2001). The factorial validity of scores on the teacher ınterpersonal self- efficacy scale. Educational and Psychological Measurement, 61 (3), 433-445.
• Çoban, A. (2011). Sınıf öğretmenliği lisans programının değerlendirilmesi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 16, 28-45.
• Diken, İ. H. (2004). Öğretmen yeterlik ölçeği türkçe uyarlaması, geçerlik ve güvenirlik çalışması. Eğitim Araştırmaları, 16, 102-112.
• Ekici, G. (2002). Biyoloji öğretmenlerinin laboratuvar dersine yönelik tutum ölçeği. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22, 62-66.
• Emmer, E. T. & Hickman, J. (1991). Teacher Efficacy in Classroom Management and Discipline. Educational and Psychological Measurement, 51 (3), 755-765.
• Gibson, S. & Dembo, M. H. (1984). Teacher Efficacy: A Construct Validation. Journal of Educational Psychology, 76 (4), 569-582.
• Guskey, T.R. & Passaro, P.D. (1994). Teacher efficacy: a study of construct dimensions. American Educational Research Journal, 31(3), 627-643.
• Jeong, J. (2004). Analysis of the factors and the roles of hrd in organizational learning stylesas ıdentified by key ınformants at selected corporations in the republic of korea. Unpublished Master Dissertation, Texas A & M University.
• Karasar, N. (2000). Bilimsel araştırma yöntemi. (10. Baskı) Ankara: Nobel Yayın ve Dağıtım.
• Kavcar, C. (1982). Tarihe karışan bir öğretmen modeli: yüksek öğretmen okulu. Ankara Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15 (1), 197-214.
• Pajares, F. (1997). Current directions in self-efficacy research. In M. L. Maehr & P. R. Pintrich (Eds.), Advances in Motivation and Achievement, 10, 1-49. Greenwich, CT: JAI Press. İnternetten 01 Ekim 2011’de elde edilmiştir. <http://www.des.emory.edu/mfp/effchapter.html>.
• Sezgin, İ. (2002). Öğretmen eğitiminde gelişmeler ve sorunlar. Çağdaş Eğitim, 293, 6-8.
• Sönmez, V. (2001). Öğretmen el kitabı. (9. Baskı) Ankara: Anı Yayıncılık.
• Stein, M. K. & Wang, M. C. (1988). Teacher development and school ımprovement: the process of teacher change. Teaching and Teacher Education, 4 (2), 171-187.
• Tezbaşaran, A. (1997). Likert tipi ölçek geliştirme kılavuzu. Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayını.
• Woolfolk, A.E. & Hoy, W.K. (1990). Prospective teachers’ sense of efficacy and beliefs about control. Journal of Educational Psychology, 82 (1), 81-91.
• Yılmaz, M., Köseoğlu, P., Gerçek, C. & Soran, H. (2004). Öğretmen öz yeterlik inancı. Bilim ve Aklın Aydınlığında <http://yayim.meb.gov.tr/dergiler/sayi58/yilmaz-koseoglu.htm>. Dergisi,
• İnternetten 15 Ekim 2011’de elde edilmiştir.
• YÖK. (2007). Öğretmen Yetiştirme ve Eğitim Fakülteleri (1982-2007). Ankara: Yükseköğretim Kurulu Yayını, <http://www.yok.gov.tr/content/view/16/52/>. İnternetten 15 Ekim 2011’de elde edilmiştir.