ÖĞRETMEN ADAYLARININ SAHİP OLDUKLARI DEĞERLER İLE KİŞİLİK ÖZELLİKLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ

Yıl 2012, Cilt: 8 Sayı: 3, 122 - 134, 08.01.2013

Münevver Yıldız Bülent Dilmaç

Öz

Bu araştırmada, öğretmen adaylarının sahip oldukları değerler ile kişilik özellikleri arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmıştır. Bu araştırma genel tarama modelinin bir alt türü olan ilişkisel tarama modelidir. Araştırmanın çalışma grubunu, Selçuk.Üniversitesi . Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesinde öğrenim gören 1245 öğretmen adayından oluşmaktadır. Araştırmada veri toplama araçları olarak; Schwartz Değerler Listesi ve Sıfatlara Dayalı Kişilik Testidir. Araştırma sonuçlarına göre;  sırasıyla güç alt boyutu arasında,  öz denetim, evrensellik, yardımseverlik, uyum ve güvenlik puanları arasında bir ilişki olduğu, bu ilişkilerden duygusal dengesizlik ile güç arasındaki ilişki pozitif yönde diğer ilişkilerde negatif yönde bir ilişki olduğu görülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Değerler, Öğretmen Adayları, Kişilik Özellikleri

Kaynakça

• Agle, B.R. & Caldwell, C.B.(1999). Understanding Research on Values in Business.
• Aluja, A. & Garcia, L.F. (2004). Relationships between big five personality factors and values. Social Behaviour and Personality, 32 (7), 619-626.
• Bacanlı, H. (1999). Duyuşsal Davranış Eğitimi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Bacanlı, H. (2002). Psikolojik Kavram Analizleri. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Bacanlı, H. İlhan, T. ve Aslan, S. (2009). Beş Faktör Kuramına Dayalı Bir Kişilik Ölçeğinin Geliştirilmesi: Sıfatlara Dayalı Kişilik Testi(SDKT). Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(2), 261-279
• Başaran, İ. E. (1982). Eğitim Psikolojisi (7. Baskı). Ankara: Sevinç Matbası.
• Bilsky, W. & Schwartz, S. H. (1994). Values and personality. European Journal of Personality, 8, 163- 181.
• Bloom, B. S.(1998). İnsan Nitelikleri ve Okulda Öğrenme. (Çev. D.A. Özçelik). İstanbul: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
• Bozgeyikli, H. (2001). Üniversite Öğrencilerinin Kişilik Özellikleri İle Kişiler Arası İlişkilerde Farkında Olma Düzeyleri(Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Selçuk Üniversitesi, Konya.
• Burger, J. M. (2006). Kişilik. Çev.: Erguvansarıoğlu, İ. D., İstanbul: Kaknüs Yayınları.
• Business&Society, Vol. 38. No. 3. 326-387.
• Çalışkur, E. A. (2008). Üniversite Öğrencilerinin Yaşam Değerleri İle Kişilik Özellikleri Arasındaki İlişki(Yayınlanmamış Doktora Tezi). Marmara Üniversitesi/Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Carr, D. & Landon, J. (1999). 'Teachers and Schools as Agencies of Values Education: reflections on teachers' perceptions Part Two: the hidden curriculum'. Journal of Beliefs & Values, 20(1), 21-29.
• Chamorro-Premuzic, T. (2008). Personality and İndividual Differences. Blackwell Publishing.
• Çiğdemoğlu, S. (2006). Lise 1. Sınıf Öğrencilerinin Akran Baskısı, Özsaygı ve Dışadönüklük Kişilik Özelliklerinin Okul Türlerine Göre İncelenmesi(Yayınlanmamış yükseklisans tezi). Ankara Üniversitesi/ Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Corey, G. (2005). Psikolojik Danışma, Psikoterapi Kuram Ve Uygulamaları. Ankara: Mentis Yayınları.
• Doğanay, A.(2006). Degerler Egitimi. Hayat Bilgisi ve Sosyal Bilgiler Ögretimi “Yapılandırmacı Bir Yaklasım. (Ed. C. Öztürk). Ankara: Pegem-A Yayıncılık.
• Durmuş, A.(2003). Çocuğumu Gençliğe Ve Hayata Hazırlıyorum (2.Baskı). İstanbul: Timaş Yayınları.
• Fichter, J. (1990). Sosyoloji nedir? (Çev., N. Çelebi). Konya: Selçuk Üniversitesi Yayınları.
• Gençoğlu, C. (2006). Üniversite Öğrencilerinin İyimserlik Düzeyleri ile Kişilik Özellikleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi(Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Ondokuz Mayıs Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Samsun.
• Gümüş, Ö. D. (2009). Kültür, Değerler, Kişilik ve Siyasal İdeoloji Arasındaki İlişkiler: Kültürler Arası Bir Karşılaştırma (Türkiye-ABD), (Yayınlanmamış doktora tezi). Ankara Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Hansson, T.; Carey, G. & Kjartansson, R., (2010) A Multiple Software Approach to Understanding Values. Journal of Beliefs & Values, 31(3), 283-298.
• Johnson, J. A., & Ostendorf, F. ,(1993). ClariWcation of the Five-factor-model with the abridged big Five dimensional circumplex. Journal of Personality and Social Psychology, 65, 563–576.
• Karasar, N.(2008). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayınevi
• Kilit, R. B. (2008). İnsan Değerlerinin ve Kişilik Özelliklerinin Problem Çözme Yaklaşımıyla İlişkileri: Banka Çalışanları Üzerine Bir Araştırma(Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul Maltepe Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Kropp, F., Lavack, M. A. & Silvera, D. H. (2005). Values and Collective Self-Esteem as Predictors of Consumer Susceptibility to İnterpersonal İnfluence Among University Students. International Marketing Review, Vol. 22 No. 1, pp. 7-33
• Kulaksızoğlu, A. (2006). Ergenlik Psikolojisi (8.Baskı). İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Kuşdil, M.E. ve Kagıtçıbası, Ç. (2000). Türk Ögretmenlerin Degerler Yönelimi ve Schwartz Değer Kuramı, Türk Psikoloji Dergisi, 15 (45), 59-76.
• Nesbitt, E. & Henderson, A. (2003). Religious Organisations in the UK and Values Education Programmes for Schools (1), Journal of Beliefs & Values, 24(1), 75-88.
• Özgün, M. S. (2007). Okul Psikolojik Danışmanlarının Kişilik Özellikleri ile Mesleki Yetkinlik Beklen
• tileri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi(Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Çukurova
• Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
• Ruyter, D. J. (2002). The Right to Meaningful Education: The Role of Values And Beliefs. Journal of Beliefs & Values, 23(1), 33-42.
• Sarıcaoğlu, H. (2011). Üniversite Öğrencilerinin Psikolojik İyi Olma Düzeylerinin Kişilik Özellikleri Ve
• Öz-anlayış Açısından İncelenmesi(Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Selçuk Üniversitesi/Eğitim
• Bilimleri Enstitüsü, Konya
• Schwartz, S.H. & Boehnke, K. (2004). Evaluating the structure of human values with confirmatory factor analysis. Journal of Research in Personality, 38, 230–255. Sevinç, M. (2006). Evrensel ve Değerler.(Ed.Mehmetoğlu&Mehmetoğlu). İstanbul: Litera Yayıncılık. Yerel Değerlerin Eğitime Yansımaları, Ahlak ve
• Tomrukçu, B. (2008). Beş Faktör kişilik Özellikleri İle İş Değerleri Arasındaki İlişki Üzerine Bir İnceleme(Yayınlanmamış Yükseklisans Tezi). Eskişehir Osmangazi Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
• Yavuzer, H. (2010). Evlilik Okulu. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Yazgan-İnanç, B. ve Yerlikaya, E. E. (2008). Kişilik Kuramları. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Zuckerman, M., Kulhman, D. M., ve Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi
• Camac, C. (1988). "What Lies Beyond E and N? Factor Analyses of Scales Believed to Measure Basic Dimensions of Personality", Journal of Personality ve Social psychology, Vol. 54, Nr. 1 (January), 96–107.