Uluslararası PISA Yeterlikleri ve Türkiye Öğretim Programları Kazanımları

Yıl 2019, Cilt: 15 Sayı: 2, 392 - 418, 26.08.2019

Alaettin İşeri

https://doi.org/10.17860/mersinefd.537194

Cited By: 11

Öz

Araştırma
Türkiye’deki ortaöğretim öğretim programları kazanımlarının, PISA araştırmaları
yeterlik düzeylerine dağılımı durumu ile Türkiye’nin farklı dönemlerdeki PISA
performansıyla karşılaştırmasını kapsamaktadır. Araştırma literatür taramasına
dayalı nitel bir çalışma olup, durum çalışmasına dayalı yürütülmüştür.
Araştırma verileri, Türkiye’de iki farklı dönemde geliştirilen ve PISA
araştırmaları kapsamıyla doğrudan ilişkili ortaöğretim, dokuzuncu sınıf fen
bilimleri, matematik ve edebiyat dersleri öğretim programlarından seçilen
ikişer ünitedeki kazanımları, buna bağlı olarak PISA yeterlik düzeyleri ve
farklı dönemlerdeki Türkiye’nin PISA araştırmaları performansı verilerini
içermektedir. Araştırma bulguları, ortaöğretim, dokuzuncu sınıf fen bilimleri,
matematik ve edebiyat dersleri öğretim programları kazanımlarının, ilk aşamada
bilgi türü ve bilişsel nitelikler açısından içerik analizleri ve söylem
okumaları bulguları sunulmuştur. Sonraki aşamada ise kazanımların, bilgi
içeriği ve bilişsel nitelikler boyutunda yoğunlaştıkları PISA yeterlik
düzeyleri ve Türkiye’nin farklı dönemlerdeki PISA araştırmaları performansıyla
ilişkisel karşılaştırma verileri sunularak farklı boyutlarda tartışılmıştır. 

Anahtar Kelimeler

PISA yeterlikleri, Türkiye öğretim prgramları kazanımları

Kaynakça

• Acar, T. (2012). Türkiye’nin PISA 2009 sonuçlarına göre OECD’ye üye ve aday ülkeler arasındaki yeri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(4).
• Akar, H. (2016). Durum çalışması. A. Saban. A. Ersoy (Ed.) içinde, Eğitimde Nitel Araştırma Desenleri (111-148) . Ankara: Anı Yayıncılık.
• Akturan, U. (2008). Doküman incelemesi. T. Baş, U. Akturan (ed.) içinde, Nitel Araştırma Yöntemleri Nvivo 7.0 ile Nitel Veri Analizi (117-123). Ankara: Seçkin Yayınları.
• Akturan, U., vd. (2008). Söylem analizi. T. Baş, U. Akturan (ed.) içinde, Nitel Araştırma Yöntemleri Nvivo 7.0 ile Nitel Veri Analizi, (25-36). Ankara: Seçkin Yayınları.
• Anagün, Ş. S. (2011). PISA 2006 sonuçlarına göre öğretme-öğrenme süreci değişkenlerinin öğrencilerin fen okuryazarlıklarına etkisi. Eğitim ve Bilim, Cilt 36, Sayı 162
• Anderson, L.W. ve Krathwohl, D.R. (Ed.). (2014). Öğrenme öğretim ve değerlendirme ile ilgili bir sınıflama (çev. D. Ali Özçelik). Ankara: Pegem Akademi.
• Anıl, D. (2009). Uluslararası öğrenci başarılarını değerlendirme programı (PISA)’nda Türkiye’deki öğrencilerin fen bilimleri başarılarını etkileyen faktörler. Eğitim ve Bilim. Cilt 34, Sayı 152.
• Aydın, A. Sarıer, Y., Uysal, Ş. (2012). Sosyoekonomik ve sosyokültürel değişkenler açısından PISA matematik sonuçlarının karşılaştırılması. Eğitim ve Bilim. Cilt 37, Sayı,37.
• Barnes, B. (2008). T. S. Kuhn ve sosyal bilimler (çev. H. Arslan). İstanbul: Paradigma Yayınları.
• Baş, T. (2008). Araştırma süreci. T. Baş, U. Akturan (Ed.) içinde, Nitel Araştırma Yöntemleri Nvivo 7.0 ile Nitel Veri Analizi (9-19). Ankara: Seçkin Yayınları.
• Batur, Z., Alevli, O. (2014). Okuma becerileri dersinin PISA okuduğunu anlama yeterlilikleri açısından incelenmesi. Okuma Yazma Eğitimi Araştırmaları, 2 (1), 22-30
• Batur, Z., Ulutaş, M. (2013). PISA ile Türkçe öğretim programındaki, okuduğunu anlama kazanımlarının örtüşme düzeylerinin incelenmesi. The Journal of Academic Social Science Studies. Volume 6, Issue 2, p. 1549-1563.
• Benton, J. (2007). Küreselleşme ve kendini yönetme hakkı: eğitimsel bakış açıları (çev. H. Hüseyin Aksoy). E. Oğuz, A. Yakar (Ed.) içinde, Küreselleşme ve Eğitim (119-140). Ankara: Dipnot Yayınları.
• Bilgin, N. (2006). Sosyal bilimlerde içerik analizi teknikler ve örnek çalışmalar. Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Demiral, H., Menşan, Ö. H. (2017). Sekizinci sınıf Türkçe dersinin PISA okuma becerilerine göre değerlendirilmesiDevlet Planlama Teşkilatı-DPT. (2006). Dokuzuncu kalkınma planı (2007-2013).
• Devlet Planlama Teşkilatı-DPT. (2013). Onuncu kalkınma planı (2014-2018).
• Diker, Coşkun, Y. (2013). Türkçe ders kitaplarının PISA sınavı okuma ölçütleri açısından incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Yıl 13, Sayı 26, 22 -43.
• Dünya Bankası. (2011). Türkiye’de temel eğitimde kalite ve eşitliğin geliştirilmesi zorluklar ve seçenekler. Dünya Bankası, İnsani Kalkınma Departmanı Avrupa ve Orta Asya Bölgesi.
• Dünya Bankası. (2014). Türkiye’nin deneyimleri: entegrasyon, kapsama, kurumlar.
• Eisner, E. W. (2016). Bir okulun işini iyi yapıyor olması ne anlama gelir? Ornstein, vd. (Ed.) içinde, Eğitim Programlarında Güncel Sorunlar, (çev. edt. Nilay T. Bümen). Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
• ERG. (2016). Eğitim izleme raporu 2015-16. Eğitim Reformu Girişimi.
• Eurydice. (2002). Key Competencies a developing concept in general compulsory education. http://eacea.ec.europa.eu/education/eurydice/documents/all_publications.pdf (erişim. 20.01.2017)
• Gökçe, O. (2006). İçerik analizi kuramsal ve pratik bilgiler. Ankara: Siyasal Kitabevi
• Hammond, L. D., McCloskey (2016). Dünya genelinde öğrenme için değerlendirme: Uluslararası (düzeyde) rakip olmak ne anlama geliyor? Ornstein, vd., içinde, Eğitim Programlarında Güncel Sorunlar. (çev. edt. Nilay T. Bümen). Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
• Hesapçıoğlu, M. (2010). Postmodern/ küresel toplumda eğitim, okul ve insan hakları. O. Oguz, vd. (Ed.) içinde, 21. Yüzyılda Eğitim ve Türk Eğitim Sistemi (21-56). Ankara: Pegem Akademi.
• İncikabı, L. Pektaş, M. Süle, C. (2016). Ortaöğretime geçiş sınavlarındaki matematik ve fen sorularının PISA problem çözme çerçevesine göre incelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD). Cilt 17, Sayı 2, Sayfa 649-662.
• İskenderoğlu, T. A., Erkan, İ. Serbest, A. (2013). 2008-2013 yılları arasındaki SBS matematik sorularının PISA matematik yeterlik düzeylerine göre sınıflandırılması. Turkish Journal of Computer and Mathematics Education. Vol.4 No.2, 147-168
• İşeri, A. (2014). Türkiye’de uygulanan program geliştirme modellerinin pragmatist felsefe açısından epistemoloji sorunu. İOJES: İnternational Online Journal of Education Sciences, 6 (1), 214-230. doi:http://dx.doi.org/10.15345/iojes.2014.01.018.
• İşeri, A. (2017). PISA yeterlik düzeyleri ve Türkiye öğretim programları kazanımları karşılaştırması. IV. International Eurasian Educational Research Congress, 2017 Conference Proceedıngs. Pamukkale University / Denizli
• Kalkınma Bakanlığı. (2014). 2014-2018, X. Kalkınma Planı Eğitim Sisteminin Kalitesinin Artırılması Özel İhtisas Komisyonu Raporu. Ankara.
• Karasar, N. (2005). Bilimsel araştırma yöntemi (15.baskı). Ankara: Nobel Yayınları.
• Milli Eğitim Bakanlığı. (2005). PISA 2003 projesi ulusal nihai rapor. Ankara: Eğitim Araştırma ve Geliştirme Dairesi Başkanlığı.
• Milli Eğitim Bakanlığı. (2010a). PISA 2006 projesi ulusal nihai rapor. Ankara: Eğitim Araştırma ve Geliştirme Dairesi Başkanlığı.
• Milli Eğitim Bakanlığı. (2010b). Uluslararası öğrenci değerlendirme programı, PISA 2009 ulusal ön raporu. Ankara: Eğitim Araştırma ve Geliştirme Dairesi Başkanlığı.
• Millî Eğitim Bakanlığı. (2011). Dil ve anlatım dersi (9-12. Sınıflar) öğretim programı. Ankara: Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı (http://ttkb.meb.gov.tr/erişim: 09.01.2017)
• Millî Eğitim Bakanlığı. (2013a). Ortaöğretim fizik dersi (9-12. sınıflar) öğretim programı. Ankara:, Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı (http://ttkb.meb.gov.tr/erişim: 09.01.2017).
• Millî Eğitim Bakanlığı. (2013b). Ortaöğretim kimya dersi öğretim programı (9-12. sınıflar). Ankara: Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı (http://ttkb.meb.gov.tr/erişim: 09.01.2017).
• Millî Eğitim Bakanlığı. (2013c). Ortaöğretim matematik dersi öğretim programı (9-12. sınıflar). Ankara: Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı (http://ttkb.meb.gov.tr/erişim: 09.01.2017).
• Millî Eğitim Bakanlığı. (2013d). PISA uluslararası öğrenci değerlendirme programı, PISA 2012 ulusal ön raporu. Ankara: Yenilik ve Eğitim Teknolojileri Genel Müdürlüğü.
• Milli Eğitim Bakanlığı. (2013e). Ortaöğretim biyoloji dersi (9-12. Sınıflar) öğretim programı. Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı, 19.01.2018 tarih ve 34 sayılı kararı, (http://ttkb.meb.gov.tr/erişim: 09.01.2017).
• Millî Eğitim Bakanlığı. (2015). PISA 2012 araştırması ulusal nihai rapor. Ankara: Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü.
• Millî Eğitim Bakanlığı. (2016). Uluslararası öğrenci değerlendirme programı PISA 2015 ulusal raporu. Ankara: Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü.
• Milli Eğitim Bakanlığı. (2018a). Ortaöğretim biyoloji dersi (9-12. Sınıflar) öğretim programı. Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı, 19.01.2018 tarih ve 34 sayılı kararı, (http://ttkb.meb.gov.tr/erişim: 27.01.2018).
• Milli Eğitim Bakanlığı. (2018b). Ortaöğretim fizik dersi (9-12. Sınıflar) öğretim programı. Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı, 19.01.2018 tarih ve 28 sayılı kararı, (http://ttkb.meb.gov.tr/erişim: 28.01.2018).
• Milli Eğitim Bakanlığı. (2018c). Ortaöğretim kimya dersi (9-12. Sınıflar) öğretim programı. Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı, 19.01.2018 tarih ve 30 sayılı kararı, (http://ttkb.meb.gov.tr/erişim: 27.01.2018).
• Milli Eğitim Bakanlığı. (2018d). Ortaöğretim matematik dersi (9-12. Sınıflar) öğretim programı. Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı, 19.01.2018 tarih ve 32 sayılı kararı, (http://ttkb.meb.gov.tr/erişim: 27.01.2018).
• Milli Eğitim Bakanlığı. (2018e ). Ortaöğretim Türk dili ve edebiyatı dersi (9-12. Sınıflar) öğretim programı. Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı, 19.01.2018 tarih ve 39 sayılı kararı, (http://ttkb.meb.gov.tr/erişim: 27.01.2018).
• Morin, E. (2003). Geleceğin eğitimi için gerekli yedi bilgi (çev. H. Dilli): İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• OECD (2016b), PISA 2015 Results (Volume I): Excellence and Equity in Education, PISA. OECD Publishing, Paris. http://dx.doi.org/10.1787/9789264266490-en
• OECD. (2009). PISA 2009 assessment framework – key competencıes ın readıng, mathematıcs and scıence. https://www.oecd.org/pisa/pisaproducts/44455820.pdf (erişim, 20.02.2017).
• OECD. (2010). PISA 2009 at a glance, OECD publishing. http://dx.doi.org/10.1787/9789264095298-en, https://www.oecd.org/pisa/46660259.pdf, (erişim, 20.02.2017).
• OECD. (2012). Education today 2013: the OECD perspective, OECD publishing. http://dx.doi.org/10.1787/edu_today-2013-en.
• OECD. (2013a). Eğitim politikası genel görünümü: Türkiye. Eğitim ve Beceriler Müdürlüğü, Eğitim Politikası Genel Görünümü. www.oecd.org/edu/policyoutlook.htm.
• OECD. (2013b). PISA 2012 results in focus what 15-year-olds know and what they can do with what they know. www.oecd.org/pisa.
• OECD. (2014). PISA 2012 results: what students know and can do – student performance in mathematics, reading and science (volüme-ı, revised edition, february 2014), PISA. OECD Publishing. http://dx.doi.org/10.1787/9789264201118-en
• OECD. (2016a). PISA 2015 Assessment and Analytical Framework: Science, Reading, Mathematic and Financial Literacy. PISA, OECD Publishing, Paris.
• Oktay, A. (2010). 21. Yüzyılda yeni eğilimler ve eğitim. O. Oguz, vd. (Ed.) içinde, 21. Yüzyılda Eğitim ve Türk Eğitim Sistemi (1-19). Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
• Robson, C. (2015). Bilimsel araştırma yöntemleri gerçek dünya araştırması (çev. Ş. Çınkır ve N. Demirkasımoğlu). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Sayıhan, F. (2007). Küreselleşme ve eğitimdeki değişim. E. Oğuz, A. Yakar (Ed.) içinde, Küreselleşme ve Eğitim (59-82). Ankara: Dipnot Yayınları.
• Scott, D., Morrison, M. (2016) . Eğitim araştırmasında temel fikirler ve kavramlar (çev. Ü. Tatlıcan). Ankara: Sentez Yayıncılık.
• TEDMEM. (2015). 2015 eğitim değerlendirme raporu. Ankara: Türk Eğitim Derneği Yayınları.
• Zhao, Y. (2016). Yenilik ve yaratıcılıkta sınıfta kalmak. Ornstein, vd. (Ed.) içinde, Eğitim Programlarında Güncel Sorunlar (189-196), (çev. edt. Nilay T. Bümen) Ankara: Pegem Akademi Yayınları.