Koroziv madde içimi hakkında annelerin bilgi düzeylerinin belirlenmesi

Yıl 2016, Cilt: 9 Sayı: 3, 138 - 143, 14.12.2016

Gülnur Göllü , Neşet Ali Savaş Gökay Karaemir Ayşenur Şimşek Rıdvan Ulus Burcu Dikmen Ömer Fatih Sönmez Süleyman Murat Şahin Yasemin Yavuz

Öz

Amaç: Koroziv madde içimi okul öncesi çağda sık görülen kazalardandır. Akut ya da kronik birçok probleme yol açan mortalitesi ve morbiditesi yüksek olan bir durumdur. Bu çalışma ile koroziv maddelerin saklama koşulları ve koroziv madde içimi hakkında toplumun genel bilgisi ve tutumunun kesitsel olarak araştırılması amaçlandı. Yöntem: Annelere yüz yüze görüşme yöntemi ile sosyodemografik veri ve anket formu uygulandı. Bulgular: Çalışmaya; çocuk cerrahisi kliniğine herhangi bir nedenle başvuran 2-5 yaş arasındaki 150 çocuğun annesi dahil edildi. Çocukların ortanca yaşı 3 ve %56.7’si erkekti (n=85). Annelerin yaşı 19-52 (ortanca 31) arasında değişmekte idi.  Ürünleri orjinal paketlerinin dışında kullanan ya da saklayan anne sayısı 47 (%31.3) idi. Bu kırk yedi annenin 39’u (%83) yeni kap üzerine etiket ya da uyarıcı işaret koymadığını belirtti. Anne yaşı, eğitim düzeyi, sosyoekonomik düzey ile ve koroziv maddelerin saklanma koşulları karşılaştırıldı ve anlamlı ilişki saptandı (p<0.05). Annelerin eğitim düzeyi ve sosyoekonomik düzey ile koroziv madde içimi sonrası ilk girişim arasındaki ilişki paralel ve anlamlı idi (p<0.05). Sonuç: Çocukları koroziv madde alımından korumak eğitimsel, psikolojik ve finansal boyutu da olan çok yönlü bir konudur. Bu koruma sağlık çalışanlarının, basının, eğitmenlerin, aile ve devletin işbirliği ile sağlanmalıdır. 

Anahtar kelimeler: Çocuk, koroziv, koruma, yeme

Kaynakça

• Kaynaklar
• Adedeji TO., Tobih JE., Olaosun AO., Sogebi OA. Corrosive oesophageal injuries: a preventable menace. Pan Afr Med J 2013;(6):15:11.
• Kayaalp L., Odabaşı G., Doğangün B., Çavusşoğlu P., Bolat N., Bakan M., Bozkurt P. Endoskopik izlem gerektiren korozif yanıkları olan çocuk ve ergenlerde kazanın meydana geliş şekli ve aile özelliklerinin değerlendirilmesi. Türk Pediatri Arşivi 2006;41:24-30.
• Kondolot M., Akyıldız B., Görözen F., Kurtoğlu S., Patıroğlu T. Çocuk Acil Servisine Getirilen Zehirlenme Olgularının Değerlendirilmesi. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi 2009;52:68-74.
• Küçük F., Balcı S. Korozif madde içen 1-6 yaş grubu çocukların özellikleri ve ailelerin yaptığı ilk uygulamalar. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi 2011;14:33-39.
• Efe E., Altaş N., Dikmen Ş., Melikoğlu M. Koroziv madde alımı nedeniyle yatırılan 139 olgunun retrospektif değerlendirilmesi: epidemiyolojik çalışma. Güncel Pediatri 2013;11:107-113.
• Kahveci M., Çeltik C., Karasalihoğlu S., Acunaş B. Bir üniversite hastanesi acil servisine başvuran çocukluk çağı zehirlenmelerinin geriye dönük değerlendirilmesi. Sted 2004;13:19-21.
• Cakmak M., Boybeyi O., Gollu G., Kucuk G., Bingol-Kologlu M., Yagmurlu A., Aktug T., Dindar H. Endoscopic balloon dilatation of benign esophageal strictures in childhood: a 15-year experience. Dis Esophagus 2016;29(2):179-184.
• Contini S., Swarray-Deen A., Scarpignato C. Oesophageal Corrosive Injuries in Children: a forgotten social and health challenge in developing countries. Bulletin of the WHO 2009;87(12):950-995.
• Bahadır GB., Oral A., Güven A. Çocukluk çağı travmaları ve önlenmesinde koruyucu hekimliğin rolü. TAF Prev Med Bull 2011;10(2):243-250.
• Güven A. Çocukları evde bekleyen tehlike: koroziv özofagus yanıkları. TAF Prev Med Bull 2008;7(6):535-540.
• Sarioglu-Büke A., Corduk N., Atesci F., Karabul M., Koltuksuz U. A different aspect of corrosive ingestion in children:Socio- demographic charecteristics and effect of family functioning. International Journal of Pediatric Otorhinolaryngology 2006;70:1791-1798.
• Karak ÖO. Koroziv madde içen çocuklarda tanı ve tedavi özellikleri, ailesel etkenler ve yaşam kalitesinin değerlendirilmesi. Danışmanın Prof.Dr. Ali Naycı (Yayınlanmamış Uzmanlık Tezi), Mersin, 2012.
• Conk Z., Bal Yılmaz H., Şen D., Erdoğdu M. Korozif madde içen çocukların değerlendirilmesi ve ailelerinin hastaneye başvurana kadar uyguladıkları yöntemlerin saptanması. Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2004;20:1-9.
• Riffat F., Cheng A. Pediatric Caustic Ingestion: 50 Consecutive Cases and A Review of The Literature. Dis Esophagus 2009;22:89-94.
• Çördük N., Sarıoğlu-Büke A., Bağcı Ş., Acar K., Herek Ö., Koltuksuz U. Çocuklarda koroziv madde içiminin ekonomik etkisi ve adli takibi. Çocuk Cerrahisi Dergisi 2009;23(3):114-119.
• Karaman C., Şen S., Erkmen C., Buğa Ö., Gümüş H. Annelerin Temizlik Maddelerini Saklama Koşullarını ve Riskleri ile İlgili Bilgi Düzeyleri. Sted 2005;14(9): 208-211.
• Tosyalı AN., Mutuş HM., Ulukaya Durakbaşa Ç., Sert M., Şehiraltı Ö., ve ark. Kostik madde alımı öyküsü olan her bir çocukta rutin endoskopik inceleme yapılmalı mıdır? XXVI. Ulusal Çocuk Cerrahisi Kongresi, XII. Ulusal Çocuk Cerrahisi Hemşireliği Kongresi Özel Sayısı 2008;22:164.
• Lionte C., Sorodoc L., Petri OR., Sorodoc V. Unusual Presentation and Complication of Caustic Ingestion, Case Report. J Gastrointestin Liver Dis. 2007; 16(1):109-112.
• Çakmak M., Göllü G., Boybeyi Ö., Küçük G., Sertçelik M., Günal YD., Aslan MK., Soyer T., Koçak OM., Çakmak A., Çetin Ş., Bingöl-Koloğlu M., Yağmurlu A., Dindar H., Kılıç BG. Cognitive and behavioral characteristics of children with caustic ingestion. J Pediatr Surg. 2015;50(4):540-542.