Üniversite öğrencilerinin sosyotelizme maruz kalma ve sosyotelist olma durumlarının incelenmesi

Yıl 2023, Cilt: 16 Sayı: 2, 209 - 218, 17.08.2023

Ebru Sönmez Sarı , Zila Özlem Kırbaş , Hüseyin Güneş , Zahide Akeren , Vahide Semerci

Öz

Amaç: Bu çalışma üniversite öğrencilerinin sosyotelizme maruz kalma ve sosyotelist olma durumlarının belirlenmesi amacıyla yapıldı. Yöntem: Tanımlayıcı ve ilişki arayıcı tipte yapılan çalışmanın örneklemini Türkiye’nin Doğu Karadeniz bölgesinde yer alan bir üniversitede öğrenim gören öğrenciler oluşturdu (n=1005). Veriler; araştırmacılar tarafından Eylül-Ekim 2022 tarihleri arasında çevrimiçi olarak Kişisel Bilgi Formu, Genel Sosyotelizme Maruz Kalma (GSMK) Ölçeği ve Genel Sosyotelist Olma (GSO) Ölçeği ile toplandı. Bulgular: Öğrencilerin yaş ortalaması 20.41±2.02 (min=18, max=36)’dir. %71.4’ünü kız öğrenciler oluşturmakta olup, %67.5’i fakültede ve %56.6’sı birinci sınıfta öğrenim görmektedir. Öğrencilerin GSMK puan ortalaması 77.86±26.28 ve GSO puan ortalaması 48.48±18.52 olarak bulundu. Öğrencilerin sosyotelizme maruz kalma ve sosyotelist olma arasındaki ilişkiyi belirlemeye yönelik yapılan Pearson korelasyon testi sonucuna göre, GSMK ile GSO arasında orta düzeyde, pozitif yönde doğrusal ilişki saptandı (r=0.418, p=0.000). Sonuç: Sonuç olarak öğrencilerin GSMK ve GSO durumlarının orta düzeyde olduğu söylenebilir. Ayrıca sosyotelizme maruz kalan öğrenciler daha çok sosyotelist davranışlar sergileyebilmektedir. Toplum sağlığını geliştirmede görevi olan tüm sağlık profesyonellerinin, sosyotelizm açısından önemli bir risk grubunu oluşturan üniversite öğrencilerine yönelik etkin taramalar ve farkındalık çalışmaları yapmaları önerilebilir.

Anahtar Kelimeler

Öğrenci, sağlık profesyoneli, sosyotelist, sosyotelizm

Destekleyen Kurum

yok

Proje Numarası

yok

Teşekkür

yok

Investigation of university students' exposure to phubbing and being phubbed

Öz

Aim: This study was carried out as an investigation of university students' exposure to phubbing and being phubbed. Method: The sample of the descriptive and relationship-seeking study consisted of students studying at a university located in the Eastern Black Sea region of Turkey (n=1005). The data were collected online by the researchers between September and October 2022 using the Personal Information Form, the General Exposure to Phubbing (GEP) Scale, and the General Being Phubbed (GBP) Scale. Results: The average age of the students was 20.41±2.02 (min=18, max=36). 71.4% of them were female students, 67.5% of them were studying at the faculty and 56.6% were in the first year. The mean GEP score of the students was 77.86±26.28 and the mean GBP score was 48.48±18.52. According to the results of the Pearson correlation test, which was conducted to determine the relationship between students' exposure to phubbing and being phubbed, a moderate, positive linear relationship was found between GEP and GBP (r=0.418, p=0.000). Conclusion: As a result, it can be said that the GEP and GBP status of the students are moderate. In addition, students who are exposed to phubbing may exhibit more phubbed behaviors. It can be suggested that healthcare professionals, who have an important role in improving public health, should conduct effective identification and awareness studies for university students, who constitute an important risk group in terms of phubbing.

Anahtar Kelimeler

Student, healthcare professional, phubbed, phubbing

Proje Numarası

yok

Kaynakça

• Kowalski RM, Giumetti GW, Schroeder AN, Lattanner MR. Bullying in the digital age: a critical review and meta-analysis of cyberbullying research among youth. Psychological Bulletin. 2014;140(4): 1073. doi:10.1037/a0035618.
• Fang J, Wang X, Wen Z, Zhou J. Fear of missing out and problematic social media use as mediators between emotional support from social media and phubbing behavior. Addictive Behaviors. 2020; 107(106430):1-7. doi:10.1016/j.addbeh.2020.106430.
• Han L, Geng J, Jou M, et al. Relationship between shyness and mobile phone addiction in Chinese young adults: Mediating roles of self-control and attachment anxiety. Computers in Human Behavior. 2017;76:363-371. doi:10.1016/j.chb.2017.07.036.
• Lemola S, Perkinson-Gloor N, Brand S, et al. Adolescents’ electronic media use at night, sleep disturbance, and depressive symptoms in the smartphone age. Journal of Youth and Adolescence. 2015;44(2):405-418. doi:10.1007/s10964-014-0176-x.
• Karadağ E, Tosuntaş ŞB, Erzen E, et al. Sanal dünyanın kronolojik bağımlılığı: Sosyotelizm (phubbing). Addicta: The Turkish Journal on Addiction. 2016:3(2);223-269. doi:10.15805/addicta.2016.3.0013.
• Meral B, Çağlar S. Siber zorbalık: Çocuklarda zorbalığın yeni dönemi ve hemşirelik yaklaşımları. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi. 2021;14(3):261-267. doi:10.46483/deuhfed.768813.
• Al‐Saggaf Y, O'Donnell SB. Phubbing: Perceptions, reasons behind, predictors, and impacts. Human Behavior and Emerging Technologies. 2019;1(2):132-140. doi:10.1002/hbe2.137.
• Göksün DO. Sosyotelist olma ve sosyotelizme maruz kalma ölçeklerinin Türkçe’ye uyarlanması. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2019;21(3):657-671. doi:10.32709/akusosbil.505642.
• Kuyucu M. Gençlerde akıllı telefon kullanımı ve akıllı telefon bağımlılığı sorunsalı:“Akıllı telefon (kolik)” üniversite gençliği. Global Media Journal TR Edition. 2017;7(14):328-359. doi:10.21763/tjfmpc.730254.
• Kumcağız H, Terzi Ö, Koç B, Terzi M. Üniversite Öğrencilerinde Akıllı Telefon Bağımlılığı. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi. 2020;9(1):13-39. doi:10.15869/itobiad.629737.
• Ayar D, Gürkan KP. The effect of nursing students' smartphone addiction and phubbing behaviors on communication skill. CIN: Computers, Informatics, Nursing. 2022;40(4):230-235. doi:10.1097/CIN.0000000000000834.
• Yurtseven CN, Duman FK. Evaluation of boss phubbing in sports businesses. Pakistan Journal of Medical & Health Sciences. 2021;15(2):839-844. https://applications.emro.who.int/imemrf/369/Pak-J-Med-Health-Sci-2021-15-2-839-844-eng.pdf. 28.11.2022’de erişildi.
• Karadağ E, Tosuntaş ŞB, Erzen E, et al. Determinants of phubbing, which is the sum of many virtual addictions: a structural equation model. Journal of Behavioral Addictions. 2015;4(2):60-74. doi:10.1556/2006.4.2015.005.
• T'ng ST, Ho KH, Low SK. Are you “phubbing” me? The determinants of phubbing behavior and assessment of measurement invariance across sex differences. International and Multidisciplinary Journal of Social Sciences. 2018;7(2):159-190. doi:10.17583/rimcis.2018.3318.
• Davey S, Davey A, Raghav SK, et al. Predictors and consequences of "Phubbing" among adolescents and youth in India: an impact evaluation study. Journal of Family & Community Medicine. 2018;25(1):35-42. doi:10.4103/jfcm.JFCM_71_17.
• Han JH, Park SJ, Kim Y. Phubbing as a Millennials’ new addiction and relating factors among nursing students. Psychiatry Investigation. 2022;19(2):135-145. doi:10.30773/pi.2021.0163.
• Aykaç S, Yıldırım Ş. Gelişen Dünyada nomofobi ve sosyotelist olma- sosyotelizme maruz kalmanın etkileri. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2021;21(1):243-256. doi:10.17240/aibuefd.2021.21.60703-780598.
• İlic U, Tanyeri T. Is phubbing a matter for educators: A case for pre-service and in-service teachers. Malaysian Online Journal of Educational Technology. 2021;(9)1:70-80. doi:10.17220/mojet.2021.9.1.246.
• Chotpitayasunondh V, Douglas KM. The effects of “phubbing” on social interaction. Journal of Applied Social Psychology. 2018;48(6):304-316. doi:10.1111/jasp.12506.
• Schober P, Boer C,Schwarte LA. Correlation coefficients: appropriate use and interpretation. Anesthesia & Analgesia. 2018;126(5):1763-1768. doi:10.1213/ANE.0000000000002864.
• Fernández-Andújar M, Alonso MO, Sorribes E, et al. Internet addiction, phubbing, psychological variables and self-perception of mathematical competence in college students. Mathematics. 2022;10(15):2631. doi:10.3390/math10152631.
• Ballı, Ş. N. Üniversite öğrencilerinde sosyotelizmin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı, Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Programı. Ankara. 2020.
• Aydoğdu F, Yaşar S. Ergen sosyotelist davranışlarının (phubbing) yordayıcıları olarak ebeveyn sosyotelizmine maruz kalma ve empati. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2022;56:401-425. doi:10.9779.pauefd.1042303.
• Lo M, Malcom DR, Cain J. Prevalence of phubbing by student pharmacists at two colleges of pharmacy. Currents in Pharmacy Teaching & Learning. 2022;14(4):425-431. doi:10.1016/j.cptl.2022.03.008.
• Erzen E, Odaci H, Yeniçeri İ. Phubbing: which personality traits are prone to phubbing? Social Science Computer Review. 2021;39(1):56-69. doi:10.1177/0894439319847415.
• Khare S, Qasim SH. Phubbing–a growing trend among youth. International Journal of Applied Social Science. 2019;6(4):812-816. http://scientificresearchjournal.com/wp-content/uploads/2019/05/Social-Science-6_A-812-816-Full-Paper.pdf. 14.11.2022’de erişildi.
• Chi LC, Tang TC, Tang E. The phubbing phenomenon: a cross-sectional study on the relationships among social media addiction, fear of missing out, personality traits, and phubbing behavior. Current Psychology. 2022;41(2):1112-1123. doi:10.1007/s12144-021-02468-y.
• Chotpitayasunondh V, Douglas KM. How “phubbing” becomes the norm: The antecedents and consequences of snubbing via smartphone. Computers in Human Behavior. 2016;63: 9-18. doi:10.1016/j.chb.2016.05.018.
• Yam FC, Kumcağız H. Adaptation of general phubbing scale to Turkish culture and investigation of phubbing levels of university students in terms of various variables. Addicta: The Turkish Journal on Addictions 2020;7(1):48-60. doi:10.5152/addicta.2020.19061.
• Toker B, Tuncay N. Statistical analysis of Turkish speaking students’ phubbing behaviors. Journal of Computer and Education Research 2020;8(16):526-544. doi:10.18009/jcer.739492.