Gastronomi Turizmi Kapsamında Geleneksel Ürünlerin İncelenmesi: Tarsus Mamülü

Yıl 2022, Cilt: 5 Sayı: 2, 6 - 13, 26.06.2022

Aykut Şimşek , Bıçkın Temel

https://doi.org/10.55044/meusbd.1000865

Öz

Bölgesel olarak yöresel mutfak çeşitliliği ve kendine özgü yemekleriyle gastronomi turizm açısından önemli merkezlerden birisi olan Mersin, geleneksel ürünler açısından önem taşımaktadır. Bu çalışmada da Mersin mutfağına ait geleneksel ürünlerden biri olan ve unutulmaya yüz tutmuş mamulün geleneksel niteliklerinin ortaya çıkarılarak üretim sürecinin incelenmesi amaçlanmaktadır. Bu kapsamda veri toplamak amacıyla nitel araştırma yöntemlerinden yarı yapılandırılmış görüşme tekniği kullanılmıştır. Mart- Nisan 2021 tarihleri arasında Tarsus ilçesinde yaşayan, görüşme yapmayı kabul eden mamul ustaları, işletme yöneticileri ve ev hanımları ile görüşmeler yapılmıştır. Yapılan görüşmeler sonucunda mamülün Arap kültüründen geldiği tespit edilmiştir. Yapılan tariflerde genel olarak orijinal tarifte yer alan cevizin kullanıldığı, çeşitlilik anlamında da fıstık ve hurmanın da tercih edildiği belirlenmiştir. Mamülün tüketildiği bölgelere bakıldığında ise Tarsus’la birlikte Mersin’de ve Adana’da yaygın olduğu görülmüştür. Ayrıca mamülün coğrafi işaret alması durumunda katılımcıların ekonomik ve kültürel yönden olumlu etkileri olacağı konusunda görüş bildirdikleri belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Mamül, geleneksel ürün, Mersin Mutfağı.

Examination of Traditional Products in the Scope of Gastronomy Tourism: Tarsus Mamül

Öz

Mersin, which is one of the important centers in terms of gastronomy tourism with its regional cuisine diversity and unique dishes, is important in terms of traditional products. In this study, it is aimed to examine the production process by revealing the traditional qualities of the mamül, which is one of the traditional products of Mersin cuisine and which has sunk into oblivion. In this context, semi-structured interview technique, one of the qualitative research methods, was used to collect data. Between March-April 2021, interviews were held with mamül masters, business managers and housewives living in Tarsus who agreed to be interviewed. As a result of the interviews, it was determined that the mamül came from the Arab culture. It was determined that walnuts in the original recipe were generally used in the recipes, and peanuts and dates were also preferred in terms of variety. When we look at the regions where the mamül is consumed, it is seen that it is common in Mersin and Adana, along with Tarsus. In addition, it was determined that the participants expressed their opinion that if the mamül received geographical indication, it would have positive economic and cultural effects.

Anahtar Kelimeler

Mamül, traditional product, Mersin Cuisine

Kaynakça

• Aslan, Z., Güneren, E., & Çoban, G. (2014). Destinasyon markalaşma sürecinde yöresel mutfağın rolü: Nevşehir Örneği. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 2(4), 3-13.
• Avcı, M., & Boz, K. (2017). Mersin-Gülnar ormanlarında yangın sorunu, yangınların dağılımı ve büyük yangınların değerlendirilmesi. Turkish Journal Of Forestry, 18(2), 160-170.
• Baltacı, A. (2019). Nitel araştırma süreci: Nitel bir araştırma nasıl yapılır? Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(2), 368-388.
• Başar, F., Başar, B., & Boztoprak, F. (2019). Erzurum’un yöresel ürünlerinin turistik potansiyelinin belirlenmesi. Ekev Akademi Dergisi, (77), 147-159.
• Bengtsson, M. (2016). How to plan and perform a qualitative study using content analysis. NursingPlus Open, 2, 8-14.
• Bilge, B., Demirbaş, N., & Artukoğlu, M. (2019). Türkiye’de coğrafi işaretli gıda ürünlerinin gurme turizmi açısından önemi. Tarım Ekonomisi Dergisi, 25(1), 127-132.
• Birdir, K., & Akgöl, Y. (2015). Gastronomi turizmi ve Türkiye’yi ziyaret eden yabancı turistlerin gastronomi deneyimlerinin değerlendirilmesi. İşletme ve İktisat Çalışmaları Dergisi, 3(2), 57-68.
• Cömert, M. (2014). Turizm pazarlamasında yöresel mutfakların önemi ve Hatay mutfağı örneği. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 2(1), 64-70.
• Cömert, M., & Özkaya, F. D. (2014). Gastronomi turizminde Türk mutfağının önemi. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 2(2), 62-66.
• Çıblak, N. (2007). Tarsus kültürünün tanıtımında şahmeran efsanelerinin önemi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16 (1), 185-196.
• Dalar, A., Uzun, Y., Turker, M., Mukemre, M., & Konczak, I. (2016). Health attributes of ethnic vegetables consumed in the Eastern Anatolia region of Turkey: Antioxidant and enzyme-inhibitory properties. Journal of Ethnic Foods, 3(2), 142-149.
• Denk E. ve Mil B. (2016). Erzurum oltu ilçesinin kırsal turizm potansiyeli ve yerel halkın turizm algılamaları. International Journal of Social and Economic Sciences, 6 (2): 07-15.
• Denzin, N. K., & Lincoln, Y. S. (Eds.). (2011). The Sage handbook of qualitative research. sage.
• Duman, S. (2018). Kastamonu’ya Gelen Kayak Turistlerinin Coğrafi İşaretli Ürün Algısı, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kastamonu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Kastamonu.
• Eren, F. Y., & Sezgin, A. C. (2017). Gastronomi Turizmi Açısından Mersin Yöresi Mutfak Kültürünün Sürdürülebilirliği. Proceedıngs Book, 161.
• Esen, M. F., & Seçim, Y. (2020). Konya mutfağında yer alan yöresel yemeklerin işletme menülerinde yer alma düzeylerinin tespit edilmesi. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 22(1), 279-294.
• Hatipoğlu, A., Zengin, B., Batman, O., ve Şengül, S. (2013). Yöresel yemeklerin, kırsal turizm işletmeleri mönülerinde kullanım düzeyleri: Gelveri örneği, Uluslararası Sosyal ve Ekonomik Bilimler Dergisi, 3(1), 6-11.
• Hoşcan, N. (2018). Küreselleşme sürecinde yöresel gastronomik ürünlerin üretiminde ve pazarlanmasında kooperatifçilik üzerine bir model önerisi. Güncel Turizm Araştırmaları Dergisi, 2(Ek1), 390-413.
• İslamoğlu, A. H., & Alnıaçık, Ü. (2016). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri: Beta Yayıncılık.
• Kıral'ova, A. & Hamarneh, I. (2017). Local gastronomy as a prequisite of food tourism development in the Czech Republic. Marketing and Management of Innovations, 2, 15-25.
• Kurnaz, A. ve İşlek, E. (2018). Yöresel yemeklerin restoranlar tarafından kullanımının değerlendirilmesi: Marmaris örneği. Uluslararası Sosyal ve Ekonomik Bilimler Dergisi, 8(1), 50- 59.
• Lokmanoğlu, Y. (2013). Dünden Bugüne Mersin Mutfağı. Akılçelen Kitaplar Yayınevi. Ankara.
• Mercan, Ş. O. ve Üzülmez, M. (2014). Coğrafi işaretlerin bölgesel turizm gelişimindeki önemi: Çanakkale ili örneği. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 29(2), 67-94.
• Metin H. (2018). Mersin’in Kent Kimliğinin Oluşumunda Celal Abaç ve Ailesi: 1930-1945 Yılları, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Mersin.
• Öktem, Ş. (2008). Turizm Sektöründe Standart Reçetelerin Önemi Kapsamında Bir Çalışma: Mersin Yöresel Yemekleri. Mersin Sempozyumu, 19-22 Kasım 2008, Mersin, Türkiye.
• Pekyaman, A. (2008). Turistik Satın Alma Davranışında Destinasyon İmajının Rolü Afyonkarahisar Bölgesinde Bir Araştırma. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyonkarahisar.
• Perçin, N. Ş., & Keskin, S. N. (2019). Tarsus mutfağına özgü bir lezzet: Cezerye. Nevşehir HBV Üniversitesi Turizm Fakültesi, 190.
• Rinaldi, C. (2017). Food and gastronomy for sustainable place development: a multidisciplinary analysis of different theoretical approaches. Sustainability, 9(10), 1748.
• Sandıkçıoğlu, T. (2016). Türk Mutfak Kültürü. Anadolu Üniversitesi Yayını No:3286, Açıköğretim Fakültesi Yayını No:2149, Eskişehir
• Seçim, Y. (2018). Yöresel bir ürün olan konya etli ekmeği ve genel özellikleri hakkında nitel bir çalışma. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 6(4), 197-209.
• Seidman, I. (2006). Interviewing as qualitative research: A guide for researchers in education and the social sciences. Teachers college press.
• Shenton, A. K. (2004). Strategies for ensuring trustworthiness in qualitative research projects. Education for İnformation, 22(2), 63-75.
• Soner, F. (2013). Gastronomy tourism: a solution for small cities marketing and regional development. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Yeditepe Üniversitesi, İstanbul.
• Sünnetçioğlu, A., Yalçınkaya, P., Olcay, M., & Okan, Ş. (2017). Turizm alanında yazılmış olan gastronomiye ilişkin tezlerin bibliyometrik profili. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 5(2), 345-354.
• Süslü, C., Eryılmaz, G., & Demir, E. (2020). Coğrafi işaretli ürünlerin gastronomi kapsamında değerlendirilmesi: Mersin ili örneği. Journal of Recreation and Tourism Research, 7(2), 135-149.
• Şengül, S., & Türkay, O. (2015). Doğu Karadeniz Mutfak Kültürünün Sürdürülebilirliği: Sorunlar ve Çözüm Önerileri, Doğu Karadeniz Bölgesi Sürdürülebilir Turizm Kongresi Bildiri Kitabı, Gümüşhane, 599-606.
• Şengül, S., & Türkay, O. (2016). Akdeniz Mutfak Kültürünün Gastronomi Turizmi Bağlamında Değerlendirilmesi. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 4(1), 86-99.
• T.C Mersin Valiliği (2021). Erişim adresi: http://www.mersin.gov.tr/tarih. Erişim tarihi: 01 Haziran, 2021.
• Tanrıöğen, A. (2009). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin.
• Taşdan, Albayrak & Albayrak (2014). Coğrafi İşaret Tescilli Geleneksel Ürünlerde İzlenebilirlik: Ankara İli Örneği. XI. Ulusal Tarım Ekonomisi Kongresi, Samsun, 03- 05 Eylül :1292-1300.
• Toksöz, D., & Aras, S. (2016). Turistlerin seyahat motivasyonlarında yöresel mutfağın rolü. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 4(Special issue 1), 174-189.
• Türk Patent Enstitüsü. Erişim adresi: https://www.ci.gov.tr/cografi-isaretler/liste=33. Erişim tarihi: 02 Haziran, 2021.
• Türkiye Kültür Portalı (2021). Erişim adresi: https://www.kulturportali.gov.tr/turkiye/mersin/kulturatlasi/mersinde-mutfak-kulturu. Erişim tarihi: 02 Haziran, 2021.
• Yıldırım A. ve Şimşek H. (2012). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yıldız, A., Tuna, Ö., Değirmenci, Y. (2009). Mersin İli Geleneksel Ürünleri. II. Geleneksel Gıdalar Sempozyumu, 415-418, 27-29 Mayıs 2009. Van.