MAIRCA Yöntemi ile Finansal Performans Ölçümü: Türk Bankacılık Sektörü Üzerine Uygulama

Yıl 2024, Sayı: 122, 44 - 58, 01.10.2024

Yusuf Bahadır Kavas , Batuhan Medetoğlu

https://doi.org/10.33203/mfy.1423653

Öz

Bu çalışmada, 2021 yılında toplam aktifleri %1 ve üzerinde olan 11 bankanın 8 finansal rasyosu kullanılarak finansal performans ölçümünü tespit etmek amacıyla gerçekleştirilmiştir. Bankaların 2014-2021 yılları arası finansal rasyoları elde edilmiş ve MAIRCA yöntemi kullanılarak analiz gerçekleştirilmiştir. Elde edilen bulgulara göre 2021 yılında en iyi performansa sahip bankanın İş Bankası olduğu görülmektedir. Aynı yıl en kötü performansa sahip banka ise VakıfBank'tır. 2016-2018 yılları arasında en iyi finansal performansı Denizbank göstermiştir. Yapı Kredi ise 2016-2017 yılları arasında en kötü finansal performansa sahip banka olmuştur. Halkbank'ın ise 2018-2019 yılları arasında en kötü finansal performansı sergilemiş olması en dikkat çekici sonuçlar arasındadır.

Anahtar Kelimeler

Türk Bankacılık Sistemi, Finansal Performans, Çok Kriterli Karar Verme, MAIRCA Yöntemi

Financial Performance Measurement with MAIRCA Method: Application on Turkish Banking Sector

Öz

This study was conducted to determine the financial performance measurement using eight financial ratios of 11 banks with total assets of 1% or more in 2021. The financial ratios of banks between 2014-2021 were obtained and analyzed using the MAIRCA method. According to the findings, the bank with the best performance in 2021 is İşbank. The bank with the worst performance in the same year was VakıfBank. DenizBank showed the best financial performance between 2016-2018. Yapı Kredi had the worst financial performance between 2016-2017. The most striking result is that Halkbank displayed the worst financial performance between 2018-2019.

Anahtar Kelimeler

Turkish Banking System, Financial Performance, Multi-Criteria Decision Making, MAIRCA Method

Kaynakça

• Akgül, Y. (2021). Borsa İstanbul’da işlem gören ticari bankaların finansal performansının bütünleşik CRITIC CoCoSo modeliyle analizi. Ekonomi ve Finansal Araştırmalar Dergisi, 3(2), 71-90. Retrieved from: https://dergipark.org.tr/en/pub/jefr/issue/68029/1032234
• Ayçin, E. and Güçlü, P. (2020). BIST Ticaret Endeksinde yer alan işletmelerin finansal performanslarının Entropi ve MAIRCA yöntemleri ile değerlendirilmesi. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (85), 287-312. doi:10.25095/mufad.673739
• Bayram, E. (2021). Türkiye’deki katılım bankalarının CRITIC temelli EDAS yöntemiyle performans değerlendirmesi. Finansal Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi, 13(24), 55-72. doi:10.14784/marufacd.879171.
• Bayram, E. (2022). Türkiye’deki özel sermayeli bankaların finansal performans analizi: SWARA ağırlıklı CODAS yöntemi. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 24(43), 992-1004. Retrieved from: https://dergipark.org.tr/en/pub/kmusekad/issue/74029/1149891
• Banking Regulation and Supervison Agency. (2023). Türk bankacılık sektörü temel göstergeler. Retrieved From: https://www.bddk.org.tr/Veri/Detay/162
• Bektaş, S. (2021). ENTROPİ ve MAİRCA yöntemiyle Türk katılım bankalarının finansal performans sıralaması. International Journal of Social Inquiry, 14(1), 113-44. Retrieved from: doi:10.37093/ijsi.950553
• Dalbudak Zorkirişçi, E. and Rençber Ö. F. (2023). BWM tabanlı TOPSIS, PROMETHEE ve COPRAS yöntemlerinin karşılaştırılması: Bankaların finansal performansları üzerine bir uygulama. Visionary E-Journal/Vizyoner Dergisi, 14(39). doi:10.21076/vizyoner.1211096
• Demir, G. (2021). Özel sermayeli mevduat bankalarında performans analizi: SWARA-RAFSI bütünleşik model uygulaması. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 35(4), 1359-82. doi:10.16951/atauniiibd.897065
• Gezen, A. (2021). Türkiye’de faaliyet gösteren mevduat bankalarının Entropi ve WASPAS yöntemleri ile finansal performans analizi (2016-2020). Gaziantep Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 3(2), 91-111. Retrieved from: https://dergipark.org.tr/en/pub/gauniibf/issue/66025/994996
• Gigović, L., Pamučar, D., Bajić, Z., Milićević, M. (2016), The combination of expert judgment and GIS-MAIRCA analysis for the selection of sites for ammunition depots, Sustainability, 8(4), 1-30. doi: 10.3390/su8040372
• Gülsün, B. and Erdoğmuş K. N. (2021). Bankacılık sektöründe Bulanık Analitik Hiyerarşi Prosesi ve Bulanık TOPSIS yöntemleri ile finansal performans değerlendirmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 25(1), 1-15. doi: 10.19113/sdufenbed.639972
• Kaplan, G., Odabaş A. and Bozdoğan T. (2023). Covid-19 pandemisinde bankaların finansal performanslarının ELECTRE ve TOPSIS yöntemleriyle değerlendirilmesi. Alanya Akademik Bakış, 7(2), 865-92. doi: 10.29023/alanyaakademik.1202706
• Karaman, M. and Kızkapan L. (2022). Çok kriterli karar verme teknikleriyle bankaların finansal performanslarının karşılaştırmalı analizi. Verimlilik Dergisi, (3), 441-62. doi:10.51551/verimlilik.953606
• Kaya, G. A. (2023). Kamu ve özel sermayeli ticari bankaların finansal performanslarının TOPSIS yöntemi ile analiz edilmesi. Muhasebe ve Denetime Bakış, 22(68), 75-90. doi:10.55322/mdbakis.1085851
• Kemal, Ö. and Saygın O. (2022). Katılım bankacılığının finansal performans analizi: Türkiye uygulaması. Ekonomi Politika ve Finans Araştırmaları Dergisi, 7(1), 257-73. doi:10.30784/epfad.1030401
• Kevser, M. (2021). Banka türlerinin karşılaştırmalı finansal performans analizi: Türkiye için ampirik bir araştırma. Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 23(1), 61-80. doi:10.31460/mbdd.775080
• Medetoğlu, B. and Saldanlı A. (2022). Bankaların finansal performanslarının Gri İlişkisel Analiz (GİA) yöntemi ile test edilmesi. Biga İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 3(1), 49-67. Retrieved from: https://dergipark.org.tr/en/pub/biibfd/issue/70116/1124242
• Pamučar D., Mihajlović M., Obradović R., Atanasković P. (2017). Novel approach to group Multi-Criteria Decision Making based on interval rough numbers: Hybrid DEMATEL-ANP-MAIRCA model. Expert Systems with Applications, 88, 58-80. doi:10.1016/j.eswa.2017.06.037
• Pamucar, Dragan S., Tarle, Snezana Pejcic, Parezanovic, Tanja (2018). New hybrid Multi-Criteria Decision-Making DEMATEL-MAIRCA model: Sustainable selection of a location for the development of multimodal logistics centre. Economic Research-Ekonomska Istraživanja , 31(1), 1641-1665. doi:10.1080/1331677X.2018.1506706
• Şimşek, O. (2022). Hibrid bir ÇKKV modeli ile Türk bankacılık sektöründe finansal performans değerlendirmesi. Turkish Studies-Economics, Finance, Politics, 17(2). doi:10.7827/TurkishStudies.62308
• The Banks Association of Turkey. (2023). Seçilmiş rasyolar. Retrieved from: https://www.tbb.org.tr/tr/bankacilik/banka-ve-sektor-bilgileri/istatistiki-raporlar/59.
• Yazgan, A. E. and Agamyradova H. (2021). SWARA ve MAIRCA yöntemleri ile bankacılık sektöründe personel seçimi. Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 16(2), 281-90. doi:10.48145/gopsbad.999847
• Yetiz, F. (2021). TOPSIS yöntemi ile Türk katılım bankalarının performans analizi ve bankacılıkta risk yönetim politikalarının önemi. Journal of Empirical Economics and Social Sciences, 3(1), 121-38. doi:10.46959/jeess.899919
• Yetiz, F. and Kılıç Y. (2021). Bankaların finansal performansının VIKOR yöntemi ile değerlendirilmesi: Türkiye örneği. Akademik Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi (AKAD), 13(24), 151-64. doi:10.20990/kilisiibfakademik.890105
• Yılmaz, Ö. and Yakut E. (2021). Entropi temelli TOPSIS ve VIKOR yöntemleri ile bankacılık sektöründe finansal performans değerlendirmesi. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 35(4), 1297-1321. doi:10.16951/atauniiibd.874660
• Yurttadur, M. and Taşcı M. Z. (2022). Katılım bankalarının PIV yöntemiyle finansal performans analizi. Finans Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7(4), 816-27. doi:10.29106/fesa.1193793
• Yurttadur, M. and Taşcı M.Z. (2023). Finansal performans ölçümünde CRITIC ve MAIRCA yöntemlerinin kullanılması: Katılım bankaları örneği. The Journal of Academic Social Science, (135), 110-24. doi:10.29228/ASOS.66076