AR-GE Harcamalarının Finansal Performansa Etkisi: Savunma Sanayi Şirketleri Üzerine Bir Araştırma

Yıl 2024, Sayı: 122, 59 - 78, 01.10.2024

Yusuf Tepeli , Çağatay Mirgen

https://doi.org/10.33203/mfy.1434657

Öz

Ar-Ge faaliyetleriyle yeni ürünler geliştirilmesi, mevcut ürünlere yeni nitelikler kazandırılması veya kalite standardının yükseltilmesi, şirketlere rekabet üstünlüğü sağlamaktadır. Ayrıca karlılığın arttırılmasının temel yolu olarak görülen maliyet avantajı bakımından da Ar-Ge çalışmaları etkili olmaktadır. Halka açık şirketlerde finansal performansın giderek artması şirket piyasa değerine de olumlu etki yaratmaktadır. Bu bakımdan çalışmada Ar-Ge yoğun çalışan sektör olan savunma sektöründe Ar-Ge harcamalarının finansal performans üzerindeki etkisi araştırılmaktadır. Ayrı ayrı kurulan 8 farklı modelden elde edilen bulgulara göre Ar-Ge harcamalarıyla hisse başına temettü ve hisse kapanış fiyatı arasında pozitif yönlü anlamlı bir ilişki olduğu tespit edilirken Ar-Ge harcamaların diğer değişkenler üzerinde etkisi olmadığı görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Arge Harcamları, Finansal Performans, Savunma Sanayi

The Effect of R&D Expenditures on Fınancial Performance: A Research on Defense Industry Companies

Öz

Developing new products, adding new qualities to existing products or raising quality standards through R&D activities gives companies a competitive advantage. In addition, R&D studies are also effective in terms of cost advantage, which is seen as the main way to increase profitability. In public companies, increasing financial performance also has a positive impact on the company market value. In this respect, this study investigates the impact of R&D expenditures on financial performance in the defense sector, which is an R&D intensive sector. According to the findings obtained from 8 different models established separately, it was found that there was a significant positive relationship between R&D expenditures and dividends per share and closing share price, while R&D expenditures had no effect on other variables.

Anahtar Kelimeler

R&D Expenditures, Financial Performance, Defense Industry

Kaynakça

• Aytekin, S., & Özçalık, S. G. (2018). Borsa İstanbul Teknoloji ve Bilişim Endeksi Firmalarında Ar-Ge Harcamaları ve Finansal Performans İlişkisi. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(Iceess’18), 67-73.
• Çıtak, L., & İltaş, Y. (2017). Ar-Ge Yatırımlarının Finansal Performans Üzerindeki Etkisi ve BIST Teknoloji Endeksi Firmalarının Etkinliklerinin Değerlendirilmesi. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (76), 239-254.
• Dağlı, H., & Ergün, T. (2017). Türkiye’de Ar-Ge Harcamalarının Firma Karlılığına Etkisi. Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Dergisi, 7(13), 69-83.
• Demir, Z. (2022). Türkiye Savunma Sanayi Şirketleri ile Defense 100 Şirketlerinin Trend Analizi ile Karşılaştırılması: Örnek Uygulama. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 20(1), 168-195.
• Doğan, M., & Yıldız, F. (2016). Araştırma ve Geliştirme Harcamalarının (Ar-Ge) Firma Karlılığı Üzerindeki Etkisi: Bist’te İşlem Gören İmalat Sanayi Firmaları Üzerine Bir Araştırma. Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 14(4), 178-187.
• Gujarati, D. N. & Porter, D. C. (2009). Basic Econometrics (Fifth Edition). New York, USA: McGraw-Hill Irwin.
• Hausman, J. A., (1978). Specification Tests in Econometrics. Econometrica, 46(6), 1251-1271.
• İlarslan, K., & Bıyıklı, F. (2018). Araştırma-geliştirme Harcamalarının İşletmelerin Finansal Performansına Etkisinin Ekonometrik Analizi: İlaç Sektöründen Bir Uygulama. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 5(3), 122-137.
• Kılıç, M. (2020). BIST Bilişim Sektöründeki Firmaların Ar-Ge Harcamalarının Finansal Performans Üzerindeki Etkisi. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (49), 219-234.
• Kiracı, M., & Arsoy, M. F. (2014). Araştırma Geliştirme Giderlerinin İşletmelerin Karlılığı Üzerindeki Etkisinin İncelenmesi: İMKB Metal Eşya Sektöründe Bir Araştırma. Muhasebe ve Denetime Bakış, (41), 33-48.
• Kocamış, T. U., & Güngör, A. (2014). Türkiye’de Ar-Ge Harcamaları ve Teknoloji Sektöründe Ar-Ge Giderlerinin Kârlılık Üzerine Etkisi: Borsa İstanbul Uygulaması. Maliye Dergisi, 166, 127-138.
• Öztürk, H. T. (2022). Türk Savunma Sanayisinde Ar-Ge Ve Yenilik Sistemleri. Selçuk Üniversitesi Sosyal ve Teknik Araştırmalar Dergisi, 20(1), 129-137.
• Polat, M., & Elmas, B. (2016). Firmaların Finansal Performansı Ar-Ge Yatırımlarından Etkilenir Mi? Panel Veri Analizi İle Bir Araştırma. UNIDAP Uluslararası Bölgesel Kalkınma Konferansı, 28, 30.
• Soyal, B., Soysal, M., & Ömürgönülşen, M. (2022). Ar-ge Projelerindeki Kritik Başarı Faktörlerinin Algılanan Proje Performansı Üzerindeki Etkileri: Havacılık Sektöründe Bir Araştırma. Verimlilik Dergisi, 2, 146-164.
• Tatoğlu, F. Y. (2018). Panel Veri Ekonometrisi: Stata Uygulamalı. Beta Basım Yayım Dağıtım, İstanbul.
• Tolga, O., & Polat, E. (2021). Araştırma Ve Geliştirme (Ar-Ge) Harcamalarının Karlılık ve Satışlar Üzerine Etkisi. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 10(3), 1878-1888.
• Wang, M., & Feng, C. (2017). Decomposition of Energy-Related CO2 Emissions in China: An Empirical Analysis Based on Provincial Panel Data of Three Sectors. Applied Energy, 190, 772-787.
• Yıldırım, H. H., & Sakarya, Ş. (2018). Firmaların Ar-Ge Harcamalarının Aktif ve Özsermaye Karlılığına Etkisi: BIST Teknoloji Sektöründe Bir Uygulama. İşletme Bilimi Dergisi, 6(3), 39-60.
• Yılmaz, B., Atik, M., & Melekoğlu, G. (2022). Savunma Harcamalarının Ekonomiye Etkisi ve Harcama Kalemlerinin Ağırlıklarının Belirlenmesi. Savunma ve Savaş Araştırmaları Dergisi, 32(2), 273-304.
• Yücel, R., & Ahmetoğulları, K. (2015). Ar-ge Harcamalarının Firmaların Net Kâr Değişimi ve Hisse Başına Kârlılığına İnovatif Etkisi: BIST Teknoloji Yazılım ve Bilişim Sektöründe Bir Uygulama. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15(4), 87-104.