KİŞİSEL VERİLERİN KORUNMASI KAPSAMINDA HUKUK MAHKEMELERİNDE DURUŞMANIN KAYIT VE YAYIN YASAĞI

Yıl 2024, Cilt: 1 Sayı: 1, 123 - 136, 05.01.2024

Aziz Serkan Arslan

Öz

Tarihin hiçbir döneminde görülmediği kadar hızlı bir değişim içerisinde olan teknolojik gelişmeler yargılama alanda da pek çok olumlu yönde yeniliklere fırsat sunmuştur. Özellikle internetin ortaya çıkışıyla birlikte bilgiye ulaşım kolaylaştığı gibi şehirler arası mesafeler sorun olmaktan çıkmış, kişiler arasında daha sağlıklı iletişim imkanları doğmuştur. Bu durum yargılamanın taraflarına ve vekillere önemli zaman ve masraf tasarrufu sağlamış, yargılamanın daha ucuz ve hızlı olmasına katkı sunmuştur. Neticeten adil bir yargılamanın temel gereksinimlerinden olan usul ekonomisi gibi yargılama ilkelerinin uygulanması kolaylaşmıştır. Dijitalleşme ve teknolojik gelişimin medeni yargılama hukukuna sunduğu katkılar kabul edilmekle bazı sorunlara da neden olduğu bir gerçekliktir. Bu sorunlardan biri de HMK m.153’te düzenlenen ‘’Kayıt ve yayın yasağı’’ başlıklı hüküm gereğince ‘duruşma sırasında fotoğraf çekilemez ve hiçbir şekilde ses ve görüntü kaydı yapılamaz.’ kuralının ihlal edilmesinin kolay hale gelmesidir. Teknolojik gelişmeler özellikle cep telefonlarının ve benzer cihazların kayıt kapasitesini ve kalitesini artırdığı gibi, bu cihazlara yüklenmiş olan sosyal medya uygulamaları hukuka aykırı olarak elde edilen bu kayıtların üçüncü kişilerle paylaşılmasını ve yayınlanmasını çok basit hale getirmiştir. Hukuka aykırı şekilde duruşmanın kayıt ve yayın yasağının ihlal edilmesi hem HMK hem de TCK kapsamında müeyyideye bağlanmış olmakla birlikte Kişisel Verilerin Korunması Kanununa da aykırılık teşkil edecektir.

Anahtar Kelimeler

Duruşma, Kayıt ve Yayın Yasağı, Dijitalleşme, Kişisel Veri, Teknoloji

Kaynakça

• Arslan, Aziz Serkan. E-Duruşma, Hukuk Yargılamasında Videokonferans Yöntemi (HMK m. 149). İstanbul: Oniki Levha Yayıncılık, 2023.
• Atalı, Murat, İbrahim Ermenek ve Ersin Erdoğan. Medeni Usûl Hukuku. 4. Baskı, Ankara: Yetkin Yayınları, 2021.
• Fritsche, Jörn. Münchener Kommentar zur Zivilprozessordnung mit Gerichtsverfassungsgesetz und Nebengesetzen, ZPO §128a. 6. Auflage, Münih: Beck, 2020.
• Günay, Buket. Kişiliğin Korunması Kapsamında Kişisel Verilerin Hukuka Aykırı Kullanılması Nedeniyle Hukuki Sorumluluk. 1.Baskı, Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2023.
• Korkmaz, İbrahim. “Kişisel Verilerin Korunması Kanunu Hakkında Bir Değerlendirme”. TBB Dergisi, 124 (2016): (s.81-152).
• Meriç, Nedim ve Tuğçe Arslanpınar Tat. “Elektronik Ortamda Duruşma ve Diğer Yargı Faaliyetlerinin İcrası”. Dijital Çağda Medeni Yargı, Ankara: Seçkin Yayıncılık, (s.189-243).
• Nissen, Ulf Andreas. Die Online-Videokonferenz im Zivilprozeß. Frankfurt am Main: Peter Lang, 2004.
• Pekcanıtez, Hakan, Muhammet Özekes, Mine Akkan ve Hülya Taş Korkmaz. Medenî Usûl Hukuku. C.2, 15. Bası, İstanbul: Oniki Levha Yayıncılık, 2017.
• Sarısözen, Serhat. Medenî Usûl hukukunda Duruşma Düzeni (HMK m.151). Ankara: Yetkin Yayınları, 2023.
• Ulusan, Banu. “Medeni Yargılama Hukukunda Tanığın e-Duruşma ile Dinlenilmesi ve Kişisel Verilerin Korunması: Alman Hukukuyla Karşılaştırmalı Bir Değerlendirme”. TBB Dergisi, 163 (2022): (s.155-191).
• Zöller, Richard und Reinhard Greger. Zivilprozessordnung. 33 Auflage, Köln: Otto Schmidt, 2020.