BEDENSEL BÜTÜNLÜĞÜN İHLALİ HALİNDE MADDİ ZARAR VE TAZMİNİ

Yıl 2024, Cilt: 1 Sayı: 2, 290 - 317, 26.07.2024

Uğur Doğru

Öz

Haksız fiil neticesinde ortaya çıkan zarar maddi ve manevi zarar olarak meydana gelir. Bedensel bütünlüğün ihlalinden doğan maddi zarar, zarar gören kişinin malvarlığından meydana gelen eksilmeyi tazmin amacı taşır. Bu kapsamda tazmini gereken zararların hangileri olduğu TBK.m. 54’te tedavi giderleri, kazanç kaybı, çalışma gücünün azalmasından veya yitirilmesinden ve ekonomik geleceğin sarsılmasından doğan kayıplar olmak üzere sınırlı olmayan şekilde sayılmıştır. TBK.m.54’te sayılan zararların yanı sıra bedensel bütünlüğün ihlali neticesinde zarar görenin malvarlığında meydana gelen azalmayla nedensellik bağı içinde olan zarar kalemleri de istenebilir. Kimi hallerde meydana gelen zarar neticesinde, zarar gören bir takım faydalar elde etmişse denkleştirme gereği bu faydanın zarardan düşülmesi gerekir. Bedensel zarar halinde, kısmen veya tamamen rücu edilebilen sosyal güvenlik ödemeleri ile ifa amacı taşıyan ödemeler de zarardan indirilir. Tazminat miktarı belirlenirken zarar verenin kusurunun ağırlığı ve olayın özellikleri dikkate alınmakla birlikte, TBK.m.52’ de sayılan indirim sebepleri de uygulanır. Bedensel zararlara ilişkin olarak saptanan tazminat miktarının hakkaniyet düşüncesiyle azaltılması, zarar veren kişinin hafif kusuruyla verdiği ve zararı ödemesi halinde yoksulluğa düşecek olması durumu hariç, mümkün olmamalıdır.

Anahtar Kelimeler

Bedensel Zarar,, Maddi Zarar, Tazminat, Denkleştirme, Tazminatın Belirlenmesi

Kaynakça

• Akipek, Şebnem. “Bedensel Zararların Tazmini Kapsamında Tüketici Hukuku Yönünden Ürün Sorumluluğu”, Yeni Gelişmeler Işığında Bedensel Zararların Tazmini, Uluslararası Kongre, C. 2 (Edt. Uçakhan Güleç, Sema/Basa, Necdet), TBB. Yayınları, No: 309, Ankara 2016: (s. 23-38).
• Altınok Ormancı, Pınar. Zararı Azaltma Külfeti, İstanbul: On İki Levha Yayıncılık, 2016.
• Antalya, Gökhan. Borçlar Hukuku Genel Hükümler, C. V/1, 2, Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2019.
• Avcı Braun, Cihan. “Haksız Fiilde Bedensel Zararın İspatına ve Bedensel Zarardan Sorumluluğa İlişkin Bir Yargıtay Kararının Değerlendirilmesi”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 64, S. 1, Y. 2015 (s. 37–64).
• Çelebi, Funda. “Haksız Fiil Sorumluluğu (Unsurlar, Tazminat, Hukuka Aykırılığı Kaldıran Haller, Zamanaşımı, Yargılama)”, Borçlar Kanunu Genel Hükümler Konferansları II, Prof. Dr. İsmet Sungurbey’e Armağan, İstanbul Barosu Yayınları, İstanbul: 2014: (s. 13-27).
• Çelik, Çelik Ahmet. “Ölümlerde ve Bedensel Zararlarda Tazminat Hesabı”, TBB Akit Dışı Sorumlulukta Bedensel Zararlar, Uluslararası Kongresi, 2018: (s. 984-1053)
• Ercevahir, Mine. “Bedensel Zarar Halinde Ödenecek Tazminatın Belirlenmesinde Özel Bir İndirim Sebebi: Zarar Verenin Mali Durumunun Kötüleşmesi ve Hakkaniyet İndirimi”, İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 13, S. 1, Y. 2022: (s. 206-220).
• Erdoğan, İhsan. Borçlar Hukuku Genel Hükümler, Ankara: Gazi Kitabevi, 2019
• Eren, Fikret. Borçlar Hukuku Genel Hükümler, Ankara: Yetkin Yayınları, 2019.
• Erlüle, Fulya. Türk Borçlar Kanunu’na Göre Bedensel Bütünlüğün İhlalinde Maddi Tazminat, Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2015.
• Günergök Özcan ve Kayıhan Şaban. Borçlar Hukuku Dersler Genel Hükümler, İstanbul: Umuttepe Yayınları, 2020.
• İnan Ali Naim ve Yücel Özge. Borçlar Hukuku Genel Hükümler, Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2014.
• İnceoğlu, M. Murat ve Paksoy, Meliha Sermin. “Bedensel Zararlarda ve Ölüm Halinde Zararın Belirlenmesi (TBK. m.55)”, Yaşar Üniversitesi E-Dergisi, C. 8, S. Özel, Y. 2013: (s. 1383-1412).
• Karakaş, Fatma Tülay. “Bedensel Bütünlüğü İhlal Edilen Ev Kadınının Çalışma Gücü Kaybı Nedeniyle Tazmin Talebi”, AÜHFD, C. 55, S. 2, Y. 2006: (s. 143-156).
• Kazmaz Tepe, Büşra. “Beden Bütünlüğünün İhlalinden Doğan Tazminat Davalarının Dava Türleri Bakımından İncelenmesi”, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 22, S. 2, Y. 2020: (s. 1123-1153).
• Kılıçoğlu Ahmet M. Borçlar Hukuku Genel Hükümler, Ankara: Turhan Kitabevi, 2019.
• Kıraç Adır, Esma. 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanununa Göre Ağır Bedensel Zarar Görenin Yakınlarının Manevi Tazminat Talebi, Ankara: Yetkin, 2018.
• Narter, Sami. “Haksız Fiillerde Zamanaşımı ve Bedensel Zararlarda Zamanaşımının Başlangıcı Sorunu”, Terazi Hukuk Dergisi, C. 10, S. 109, Y. 2015: (s. 21-35).
• Nomer, Haluk. Borçlar Hukuku Genel Hükümler, İstanbul: Beta, 2013.
• Oğuzman, Kemal ve Öz, Turgut. Borçlar Hukuku Genel Hükümler, C. 2, İstanbul: Vedat Kitapçılık, 2020.
• Özbudak, Coşkun. “Destekten Yoksun Kalma Zararları ile Bedensel Zararlarda Tazminattan Mahsup Sorunu”, Terazi Hukuk Dergisi, C. 8, S. 78, Y. 2013: (s. 52-56).
• Sarıkaya, Murat. “İsviçre Borçlar Hukuku’nda Zamanaşımına İlişkin 1 Ocak 2020 Tarihli Değişiklikler ve Türk Hukuku Bakımından Düşündürdükleri: Özellikle Geç Ortaya Çıkan Bedensel İhtiyaçlarda Düzenleme İhtiyacı”. Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, C. 26, S. 2, Y. 2020: (s. 1203-1219).
• Şahin, Ayşenur. “Vücut Bütünlüğünün İhlalinden Doğan Zararlar”, Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 15, S. 2, Y. 2011: (s. 123-166).
• Şahin, Mehmet Yaşar. Vücut Bütünlüğünün İhlali Halinde Zarar ve Maddi Tazminat Hesabı, Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2017.
• Tekinay, Selahattin Sulhi, Akman, Sermet, Burcuoğlu, Haluk ve Altop, Atilla. Borçlar Hukuku Genel Hükümler, İstanbul: Filiz Kitabevi, 1993.
• Topcuoğlu, Süleyman. Bedensel Zarar Bağlamında Ekonomik Geleceğin Sarsılmasından Doğan Zararların Tazmini, Ankara: Seçkin, 2022.
• Topuz, Murat. İsviçre ve Türk Borçlar Hukuku ile Karşılaştırmalı Olarak Roma Borçlar Hukukunda Maddi Zarar ve Bu Zararın Belirlenmesi, Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2023.
• Ulaş, Işıl. “Yeni Zorunlu Trafik Sigortası Genel Şartlarına Göre Bu Sigortanın Kapsamı”, Teminat Türleri ve Özellikle Destek Teminatı, Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi, C. 31, S. 2, Y. 2015: (s. 5-35).
• Ünlütepe, Mustafa. Borçlar Hukuku Genel Hükümler, Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2021.
• Ünlütepe, Mustafa. “TBK. 55/I. Maddesi Çerçevesinde Ölüm Halinde Uğranılan Zararın Belirlenmesi”, Terazi Hukuk Dergisi, C. 13, S. 141, Y. 2018: (s. 68-93).
• Yarar İbrahim, Yarar Hilal, Yerlikaya Kübra. Tüm Yönleriyle Tazminat Hukuku, Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2021.
• www.dergipark.org.tr
• www.ilhanhelvacidersleri.com
• www.legalbank.net
• www.lexpera.com.tr