Türk Edebiyatında önemli bir yeri olan epik şiir, destanımsı çzelliğe sahiptir. Koçaklamalar, varsağılar ve destanlar halk edebiyatımızdaki ürünlerdir. Epik şiir, yiğtli, kahramanlık, savaşlar gibi konular işlenmektedir. Toplum yaşamında derin izler bırakan olayların çoşkun bir biçimde ve genellikle kafiyeli şekilde anlatımına Türk Dil Kurumu “destansı” kavramı ile karşılamaktadır. Böylece epik şiir yerine destansı şiir tanımı kullanılacaktır. Mitolojik olarak sözü edilen destansı şiirlerin en eskisi Homeros’un “İlyada ve Odysseia” sıdır. Destansı şiirler ikiye ayrılır:
• Doğal destansı şiirler, Halkın ortak ürünü ve yazının bulunmadığı dönemlere ait olup sonradan yazan kişinin kendi yorumuna dayalı olan destansı şiirler.
• Yapay destansı şiirler, şair tarafından kaleme alınan ve dönemi belli olan şiirlerdir.
Epik şiirde, kahramanlık, vatan sevgisi, sürgün, doğal afetler, savaşlar, mitaolojik ve olağanüstü özellikler konu olarak işlenir. Okurda bir coşku oluşmasını sağlar. Efsanevi özellikleri bulunur.
İncelemesi yapılan İstanbul, MAT Yayınlarından 2009 yılında çıkan Mustafa (Alperen) TAŞ’a ait Ünzile Bir Vatan Sevdasıdır isimli kitap da destansı bir eserdir.
Bu çalışma etik kurul izni gerektirmemektedir.
Түрік әдебиетінде маңызды орын алатын эпикалық поэзияның эпикалық ерекшелігі бар. Қожакламалар, соғыстар, дастандар – халық әдебиетіміздің туындылары. Эпикалық поэзия, ерлік, батырлық, соғыстар сияқты тақырыптар қамтылған. Түрік тілі қауымдастығы «эпос» ұғымын қоғам өмірінде терең із қалдыратын оқиғаларды ынталы және жиі ұйқаспен баяндау деп анықтайды. Демек, эпикалық поэзияның орнына эпикалық поэзияның анықтамасы қолданылатын болады. Мифологиялық тұрғыдан айтылған эпикалық поэмалардың ішіндегі ең көнесі Гомердің «Илиада мен Одиссеясы». Эпостық жырлар екіге бөлінеді:
• Табиғи эпикалық жырлар, халыққа ортақ туынды болып табылатын, жазу болмаған кезеңдерге жататын, жазушының өзіндік пайымдауымен жазылған эпикалық жырлар.
• Жасанды эпостық жырлар – ақын жазған, кезеңі белгілі өлеңдер.
Эпостық поэзияда ерлік, отансүйгіштік, жер аудару, табиғи апаттар, соғыстар, мифологиялық және ерекше сипаттар тақырып ретінде талқыланады. Оқырманда ынта туғызады. Оның аңызға айналған ерекшеліктері бар.
Мұстафа (Альперен) ТАШтың 2009 жылы MAT басылымдары шолып, басып шығарған «Ыстамбұл - Отанға деген махаббат» атты кітабы да эпикалық шығарма.
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Konular | Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları (Diğer) |
Bölüm | Kitap Tanıtımı |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 28 Haziran 2024 |
Gönderilme Tarihi | 18 Nisan 2024 |
Kabul Tarihi | 26 Mayıs 2024 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2024 |
DERGİMİZİN TÜRK DÜNYASINA AKADEMİK BAKIŞI
Milli Kültür Araştırmaları Dergisi akademik yayın hayatı, "Turan Kurultayı" sonuçları ile paralel yöndedir ve bu hedefler doğrultusunda yayın yapmaktadır.
Sonuç bildirgesi ana teması: Köklere inemezseniz göklere yükselemezsiniz..
Hedefi: 21. Yüzyıl Türk Asrı Olacaktır…
Macaristan’ın Başkenti Budapeşte yakınlarında Bugac’ta düzenlenen TURAN KURULTAYI’nda Türk soyundan gelen Macar, Azeri, Avar, Başkurt, Bulgar, Balkar, Buryat, Çuvaş, Gagavuz, Kabardino, Karaçay, Karakalpak, Kazak, Kırgız,Kumuk, Moğol, Nogay, Oğuz, Özbek, Tatar, Tuva, Türkmen, Uygur ve Yakut boyları bir araya gelerek aşağıdaki kararları almıştır…
1) Ümitlerimizi yeşerten Türk Devletler Teşkilatı’nın kurulması memnuniyetle karşılanmıştır.
2) Bütün dünyaya adından bahsettiren Türk Devletler Teşkilatı daha aktif hâle getirilmelidir.
3) Bu bağlamda Türk Devletler Teşkilatının ikinci ve üçüncü halkaları mutlaka kurulmalıdır.
4) Teşkilatın kurulacak ikinci ve üçüncü halkalarında, “Türk Devletler Teşkilatında biz neden yokuz” diyen pek çok devlet gibi, Balkanlar’dan Moğolistan’a, Uyguristan’dan-Kore’ye kadar bütün akraba toplulukları yer almalıdır.
5) Bunun dışında; Özellikle Balkan Türkleri olmak üzere, Kamboçya’dan-Sri Lanka Türklerine, Pakistan ve Himalaya’daki Türklerden, Girit Türklerine, Libya’da ki Türklerden-Irak’taki Türkmenelindeki Türklere, Romanya Türklerinden-Kırım’a, Nijer’de yaşayan Tuaregler’den-Doğu Afrika’da ve Ortadoğu’da yaşayan Osmanlı Türkü’nün torunlarına, Sibirya’dan Kafkaslara, Tacikistan’a kadar hiçbir oba ve aşiretleri dışarıda bırakmadan temsilci alınması zarûrî olmuştur.
6) İşte öyle bir yapıya büründürülecek Türk Devletler Teşkilatı’nın önemli çalışması hâline gelen TURAN KURULTAYI için teklifimiz; bundan böyle dönüşümlü olarak her iki yılda bir diğer Türk Cumhuriyetlerinin birinde, olimpiyat oyunlarıyla, ekonomik ve kültürel oturumlarıyla kısaca her yönüyle icrâ edilmelidir.
7) Bugün Türk Devletler Teşkilâtının kurulması gibi; Turan Birliğini kurma mücâdelesi için, tam 100 yıl önce şehit düştüğü 4 Ağustos 1922’ye kadar, işgaldeki Türk Devletlerini kurtararak TURAN bayrağı altında biraraya getirmek isteyen Enver Paşa unutulmamalıdır. Anıtı dikilmeli, hayatı ve mücadelesi film yapılarak gelecek nesillere aktarılmalıdır.
8)Türk Devletler Teşkilatının bünyesinde ortak ordu, ortak pazar ve ortak parlamento kurulmalı ve üçer aylık dönemlerde Macaristan Parlamentosunda toplanarak yapılan çalışmalar gözden geçirmelidir.
10) Yine TDT bünyesinde Türk Dünyası Stratejik Araştırmalar Merkezi ve Türk Dünyası Araştırmalar Enstitüsü,Türk Dünyası Akademisyenler Birliği, Türk Dünyası Tarım Birliği (hayvancılık dahil), Tür Dünyası Sağlık Teşkilatı ve Türk Dünyası Arama Kurtarma (TÜDAK) kurulmalıdır.
11) Türk Dünyası Ekomomik Formu iki yılda bir Türk Dünyasının kalbi konumundaki Aşkabat’ta yapılmalıdır.
12) Türk Dünyası Bilim Olimpiyatları iki yılda bir Özbekistan’da icra edilmelidir.
13) Türk Dünyası Uzay Araştımaları Enstitüsü kurularak Kazakistan’da her yıl toplanmalıdır.
14) Türk Teknofest Festivali her yıl Türkiye’de yapılmalıdır.
15)Türk Dünyası Yüksek Öğrenim Kurumu kurulmalı, Türk Dünyasındaki üniversitelerin denkliği için üniversitelerde ıslah çalışmaları yapılmalıdır.
16) Türk Dünyası Hekimler Birliği Kurularak her yıl Azerbaycan’da biraraya gelmelidir.
17) Türk Dünyası Bilim Ödülleri düzenlenmeli ve iki yılda bir yapılan Turan Kurultayında sahiplerine takdim edilmelidir.
18) Türk Dünyası Film Festivali ve Türk Dünyası Erovizyon Müzik yarışmaları dönüşümlü olarak Kırgızistan’da birer yıl arayla yapılarak dereceye girenlere ödülleri verilmelidir.
19) Merkezi İstanbul’da olan Türk Dünyası Belediyeler Birliği “iş birliği-güç birliği” kapsamında genişletilerek, en küçük belediyelere kadar bütün Türk Dünyasını kapsayacak şekilde dizayn edilmelidir.
20) Türk Dünyası Kültür, sanat, edebiyat çalıştayları yapılarak Türk Dünyasının ortak değerleri, özellikle Dede Korkut, Nasrettin Hoca, Atilla, Timur, Uluğ Bey, Ali Kuşçu gibi önemli şahsiyetler anlatılmalıdır.
21) “Tarihini bilmeyen milletlerin coğrafyasını başkaları çizer” düsturuyla, Türk Dünyası ortak tarihi yeniden yazılmalıdır. Bunun İçin “Millî Tatihçiler Şurâsı” âcilen kurulmalıdır.
22) Başta Doğu Türkistan olmak üzere Musul-Kerkük, Kıbrıs, Kırım, Batı Trakya gibi Türk Bölgelerinin statüleri uluslararası platformlarda sürekli dile getirilerek, layık oldukları konuma gelene kadar dünya gündeminde kalmaları sağlanmalıdır.
Bütün dünya bilmelidir ki, 21. Yüzyıl Türk Asrı Olacaktır.
Turan Kurultayı Bilim Kurulu
TURAN KURULTAYI SONUÇ BİLDİRGESİ..
Budapeşte, 13.08.2022