Kaynaştırma Öğrencisi Velilerinin Okul, Okul Müdürü, Öğretmen ve Öğrenci Algısı

Yıl 2023, , 745 - 780, 10.05.2023

Elif Seylim

https://doi.org/10.37669/milliegitim.1082746

Öz

Ortaokul düzeyinde tam zamanlı kaynaştırma öğrencisi olan öğrenci velilerinin okul, okul müdürü, öğretmen ve öğrenci kavramına ilişkin metaforlarını ortaya çıkarmayı amaçlayan bu araştırmada fenomonolojik desen kullanılmıştır. Araştırma, Ankara ilinde ikamet eden ortaokul düzeyinde tam zamanlı kaynaştırma öğrencisi olan 92 öğrenci velisi ile yapılmıştır. Veriler, “Okul……..gibidir. Çünkü……”. “Okul müdürü…….gibidir. Çünkü…….”, “Öğretmen……gibidir. Çünkü…..” ve “Öğrenci…….gibidir. Çünkü…….”ifadelerinden oluşan formlar kullanılarak elde edilmiştir. Verilerin analizinde içerik analizi tekniği kullanılmış ve kodlama, tema oluşturma, geçerlik - güvenirlik ve verilerin yorumlanması aşamaları takip edilmiştir. Veliler okula yönelik 33, okul müdürüne yönelik 22, öğretmene yönelik 22 ve öğrenciye yönelik 21 metafor üretmiştir. Metaforların kullanım amaçları ile ortak özellikleri göz önüne alınarak temalar oluşturulmuştur. Veliler okul için en fazla aile, okul müdürü için en fazla baba, öğretmen için en fazla anne ve öğrenci için en fazla çiçek metaforlarını kullanmıştır. Velilerin okul, okul müdürü, öğretmen ve öğrenci için çoğunlukla olumlu metafor ürettikleri ve olumlu algıya sahip oldukları sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Metafor, veli, okul, müdür, öğretmen, öğrenci

Kaynakça

• Akan, D., Yalçın, S., & Yıldırım, İ. (2014). “Okul Müdürü” Kavramına ilişkin öğretmenlerin metaforik algıları. İlköğretim Online,13(1), 169‐179.
• Aslan, O. (2019). Velilerin ‘Öğretmen’ kavramına ilişkin metaforik algılarının incelenmesi. International Journal of Education Technology and Scientific Researches, 4(8), 78-95.
• Aslan, O., Bilgili, A., & Kaya, A. (2018). Liselerde okuyan öğrencilerin okul müdürüne ilişkin metaforik algıları. Bilim Armonisi,1(1), 11-17.
• Aydeş, S., & Akın, U. (2016). Okul yöneticilerinin öğretmenlere yönelik metaforik algıları. Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6/3, 20-39.
• Balcı, F. (2011). Metaphorical images of school: School perceptions of primary education supervisors . Eurasian Journal of Educational Research,11(44), 51-70.
• Burke, W. W. (1992). Metaphors to consult by. Group & Organization Management, vol. 17, no. 3.
• Bülbül, T., & Toker Gökçe, A. (2019). Meslek lisesi öğrencilerinin metaforik okul algıları: işlevselci bir yaklaşım. Ahi Evran Üniversitesi,16(2), 273-291.
• Cemaloğlu, N., Sezgin, F., Şahin, F., & Sönmez, E. (2017). Okul müdürlerinin okul, öğretmen, öğrenci ve veli kavramlarına ilişkin metaforik algıları. Millî Eğitim, 79-101.
• Cerit, Y. (2008). Öğrenci, öğretmen ve yöneticilerin müdür kavramı ile ilgili metaforlara ilişkin görüşleri. Eğitim ve Bilim,33(147), 3-13.
• Creswell, J. (2018). Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Siyasal.
• Çelikten, M. (2006). Eğitim sisteminde kullanılan kültür ve öğretmen metaforları. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21, 269–283.
• Çırak, S. (2014). Ortaokul öğretmenlerinin “Öğrenci” kavramına ilişkin metaforik algıları. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,11(27), 221-236.
• Çobanoğlu, N., & Gökalp, S. (2015). Öğretmen adaylarının okul müdürüne ilişkin metaforik algıları. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,12(31), 279-295.
• Çoklar, N. A., & Bağcı, H. (2009). Öğretmen adaylarının eğitim teknolojisi kavramına yönelik geliştirmiş olduğu metaforlar. Journal of Qafqaz University,28, 170-182.
• Doğan, D. (2014). Analysis of the school concept through the perspectives of candidate teachers via metaphors. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 7(3), 361-382.
• Duru, S. (2015). A metaphor analysis of elementary student teachers’ conceptions of teachers in student- and teacher-centered contexts. Eurasian Journal of Educational Research,60, 281-300.
• Elmas Aydın, S., & Demir, E. (2018). 5. Sınıf öğrencilerinin okul olgusuna yönelik metaforik algıları. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi,51(3), 45-70.
• Ertürk, R. (2017). İlkokul öğrencilerinin “Öğretmen” kavramına ilişkin metaforik algıları. E-Uluslararası Eğitim Araştırmaları Dergisi,8(3), 1-15.
• Erdem, F. (2010) Örgüt kültürünün kök metaforlarla keşfi: üniversite gerçekliği üzerine nitel bir araştırma. Yönetim Araştırmaları Dergisi, 10, 1-2 (10), 71-96
• Funkhouser, J. E., Gonzales, M. R., & Moles, O. C. (1997). Family Involvement in Children's Education: Successful Local Approaches. An Idea Book. Policy Studies Associates, Inc., Washington, DC.;.
• Gültekin, M. (2013). İlköğretim öğretmen adaylarının eğitim programı kavramına yükledikleri metaforlar. Eğitim ve Bilim, 38 (169), 126-141.
• Grady, N. B., Fisher, D. L., & Fraser, B. J. (1996). Images of school through metaphor development and validation of a questionnaire. Journal of Educational Administration, 34(2), 41-53.
• Korkmaz, M., & Çevik, M. (2018). Ortaokul öğretmenlerinin müdür kavramına ilişkin metaforik algıları. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi,11(4), 973-1002.
• Leblebici, D., N, (2008) Örgüt kuramının temelleri C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 9, (1), 111-129
• Linn, G., Sherman, R., & Gill, P. (2007). Making meaning of educational leadership: The principalship in metaphor. NASSP Bulletin, 91 (2), 161-171.
• Mazlum, A. A., & Balcı, A. (2018). Meslek lisesi öğretmen ve öğrencilerine göre okul: bir metafor çalışması. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi,47, 1-26.
• Midgley, W., Trimmer, K., & Davies, A. (2013). Metaphors for, in and of Education Research. Cambridge Scholars Publishing.
• Miles, M. B. & Huberman, A. M. (1994). Qualitative Data Analysis: An Expanded Sourcebook, Sage.
• Morgan, G. (1983). More on Metaphor: Why we cannot control tropes in administrative science. Administrative Science Quarterly, 601-607.
• Nalçacı, A., & Bektaş, F. (2012). Öğretmen adaylarının okul kavramına ilişkin algıları . Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(1) , 239-258 .
• Ogurlu, Ü., Öpengin, E., & Hızlı, E. (2015). Üstün yetenekli öğrencilerin okul ve öğretmene ilişkin metaforik algıları. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi,46, 67-83.
• Oyman, N., & Şentürk, İ. (2015). Öğretmen adayları ve öğretim üyelerinin “Üniversite” kavramına ilişkin metaforik algıları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 21(3), 367-394.
• Özan, M. B., & Demir, C. (2011). Farklı lise türlerine göre öğretmen ve öğrencilerin okul kültürü metaforu algıları. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi,21(2), 106-126.
• Özdemir, M. (2012). Lise öğrencilerinin metaforik okul algılarının çeşitli değişkenler bakımından incelenmesi. Eğitim ve Bilim, 37(163), 98-110.
• Özdemir, S., & Akkaya, E. (2013). Genel lise öğrenci ve öğretmenlerinin okul ve ideal okul algılarının metafor yoluyla analizi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 19(2), 295-322
• Patton, M. (2002). Qualitative Research Evaluation Methods. California: Sage Publications.
• Pirchio, S., Tritrini, C., Passiatore, Y., & Taeschner, T. (2013). The role of the relationship between parents and educators for child behaviour and wellbeing. International Journal about Parents in Education, 7 (2), 145-155.
• Saban, A. (2008). Okula ilişkin metaforlar. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi,55, 459-496.
• Saban, A. (2009). Öğretmen adaylarının öğrenci kavramına ilişkin sahip oldukları zihinsel imgeler. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi,7(2), 281-326 .
• Sarıkaya, B. (2018). Türkçe öğretmeni adaylarının öğretmen kavramınaiİlişkin metaforik algıları. Türkiye Eğitim Dergisi,3(2), 1-16.
• Sezgin, F., Koşar, D., Koşar, S., & Er, E. (2017). Öğretmenlerin öğrenciye yönelik metaforlarının belirlenmesine ilişkin nitel bir araştırma. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi,32(3), 600-611.
• Şahan, H. H., & Tarhan, R. (2016). Farklı alanlardaki öğretim elemanlarına yönelik metaforların eğitim felsefeleri çerçevesinde incelenmesi. International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic,11(9), 757-774.
• Şahin, A., & Sabancı, A. (2018). Pedagojik formasyon eğitimi öğrencilerinin okul yöneticileri ile öğretmenlere ilişkin algıları: Metafor çalışması. Turkish Studies (Elektronik), 13(4), 1057-1082.
• Tüzel, E., & Kalyon Şahin, D. (2017). Sınıf öğretmeni adaylarının okul yöneticilerine ilişkin metaforları. Turkish Studies (Elektronik),12(33), 501-522.
• Tok, E. (2018 ). Okul öncesi öğretmen adaylarının oyuna ilişkin algıları: Metafor analizi örneği. Kastamonu Eğitim Dergisi, 26,2, 599-611.
• Tulunay Ateş, Ö. (2016). Öğrencilerin öğretmen ve okul metaforları. Uluslararası Güncel Eğitim Araştırmaları Dergisi, 2(1), 78-93.
• Uçuş, Ş. (2016 ). Sınıf öğretmeni adaylarının ve okul öncesi öğretmeni adaylarının özel eğitime ilişkin metaforik algılarının incelenmesi. Adıyaman Üniversitesi Eğitim Bilimleri Dergisi,6(2).
• Ünal, A., Yıldırım, A., & Çelik, M. (2010). İlköğretim okulu müdür ve öğretmenlerinin velilere ilişkin algılarının analizi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,23, 261-272.
• Yüner, B., & Özdemir, M. (2017). Metaforik okul algısı ile okulu terk eğilimi arasındaki ilişkinin öğrenci görüşlerine göre incelenmesi. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 37(3), 1041 - 1060.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2013). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin.
• Yıldırım, N., & Uğur, M. (2011). Öğrencilerim algısından okul müdürü imgelerinin karikatürize ifadeleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 19(2), 409-426.
• Yazçayır, G., & Gürgür, H. (2018). Özel gereksinimli öğrenci aileleri eğitim süreçlerine ne kadar dahil oluyorlar? 1. Uluslararası Eğitim ve Sosyal Bilimlerde Yeni Ufuklar Kongresi, (s. 608-618). İstanbul.
• Zlatic, T. (2014). Mixing Metaphors in Pharmacy Education is a Bad Solution for Students. American Journal of Pharmaceutical Education,78(10).