Türkiye’de Matematik Eğitiminde Eba (Eğitim Bilişim Ağı) Kullanımı ile İlgili Çalışmalar: Tematik Bir İnceleme

Yıl 2023, , 1751 - 1786, 13.09.2023

Aleyna Altan , Elif Bahadır

https://doi.org/10.37669/milliegitim.1150211

Öz

Bu araştırma Türkiye’de EBA platformu ile Matematik eğitimine ilişkin araştırmaların tematik içerik analizi yöntemi ile incelenmesini hedeflemektedir. Bu amaç doğrultusunda nitel araştırma yöntemlerinden doküman incelemesi modeli kullanılmıştır. EBA platformunun kuruluş tarihi olan 2012’den 2021 yılına kadar Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi, ULAKBİM TR Dizin, Dergipark ve Google Akademik veri tabanlarında yer alan erişime açık 12 lisansüstü tez ve tam metinlerine ulaşılan 32 makale araştırma kapsamına dahil edilmiştir. Bu çalışmalar türüne, yayın yıllarına, çalışma gruplarına, veri toplama araçlarına, veri analiz yöntemlerine ve araştırmaların odaklandıkları konulara göre ayrıntılı olarak incelenmiş ve analiz edilmiştir. Sonuçlar genel olarak değerlendirildiğinde Türkiye’de matematik eğitimi ve EBA’ya ilişkin çalışmalar içerisinde 2019 ve 2021 yıllarına yoğunlaşıldığı ve çalışma gruplarından en çok matematik öğretmenlerinin tercih edildiği saptanmıştır. Matematik eğitiminde EBA destekli çalışmaların fazlaca yürütüldüğü sonucuna ulaşılmıştır. Pandemi sürecinde uzaktan eğitim çalışmalarının önem kazanması, EBA platformunun öne çıkmasına ve yapılan çalışmaların artmasına neden olmuştur. Araştırma kapsamında ele alınan değişkenlerin ayrıntılı olarak incelenmesiyle matematik eğitimi ve EBA kullanımı üzerine yapılan lisansüstü tez ve makalelerin karşılaştırmalı olarak ortaya koyacağı sonuçların yeni yapılacak çalışmalara yol göstereceği düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

matematik eğitimi, EBA kullanımı, tematik analiz

Kaynakça

• Açıkgöz, G. (2018). Eğitim bilişim ağı (eba) destekli matematik öğretiminin 7. Sınıf öğrencilerinin akademik başarısına etkisi [Yayımlanmamış Doktora Tezi]. Kastamonu Üniversitesi.
• Akal, N., (2019). Eğitim bilişim ağı'ndaki matematik uygulamalarının göz izleme tekniği ile incelenmesi [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Cerrapaşa Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, İstanbul Üniversitesi.
• Akbaş, E. E. (2019). EBA destekli matematik öğretiminin 5. sınıf kesir konusunda öğrenci başarılarına etkisi. Joural of Computer Education Research,7(13), 120-145.
• Aksoy, N. (2017). EBA (eğitim bilişim ağı)nın kullanım amacı, karşılaşılan sorunlar ve çözüm önerileri [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Aktaş, Z. (2020). Ortaokul matematik öğretmenlerinin eğitim bilişim ağını kullanma durumları ve bireysel yenilikçilik özellikleri [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Yıldız Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Aktay, S., Keskin, T. (2016). Eğitim Bilişim Ağı (Eba) incelemesi. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 2(3), 27-44
• Alabay, A., Vefa Taşdelen, V. (2017). Ortaöğretim öğretmenlerinin ve öğrencilerinin Eba (Eğitimde Bilişim Ağı) kullanımına ilişkin görüşleri üzerine bir araştırma. İstanbul Aydın Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Eğitim Fakültesi Dergisi, Özel Sayı, (27-29)
• Alan, S., Akkoç, H., İmre, S. Y., Ülger, T. K. (2021). Matematik öğretmenlerinin teknoloji entegrasyon yaklaşımlarının öğretmen görüşlerine dayalı olarak enstrümantal orkestrasyon çerçevesinde incelenmesi. Batı Anadolu Eğitim Bilimleri Dergisi (BAEBD), 12(2), 406-431.
• Altın, H.M., Kalelioğlu, F. (2015). Fatih projesi ile ilgili öğrenci ve öğretmen görüşleri. Başkent University Journal of Education, 2(1), 89-105
• Ankay, E. (2019). 5e öğretim modeline dayalı eğitim bilişim ağı (EBA) kullanımının 5. sınıf öğrencilerinin kesirlerle toplama ve çıkarma işlemleri konusundaki başarısına, tutumuna ve bilgilerinin kalıcılığına etkisi [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimler Enstitüsü.
• Aral, N., Kadan, G. (2021). Pandemi sürecinde okul öncesi öğretmenlerinin yaşadıkları problemlerin incelenmesi. Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 1(2), 99-114
• Arslan, K., Görgülü Arı, A. & Hayır Kanat M. (2021). Covid-19 pandemi sürecinde verilen uzaktan eğitim hakkında veli görüşleri. Ulakbilge, (57), 192-206
• Ayvacı, H.Ş., Altınok, O. (2019). Türkiye’de yürütülen tezlerin tematik incelenmesi: Işık kavramı örneği. Trakya Eğitim Dergisi, 9(3), 549-563
• Baki, A. (2008). Kuramdan uygulamaya matematik eğitimi (Genişletilmiş 4. Basım). Ankara: Harf Eğitim Yayıncılığı.
• Can, E. (2020). Coronavirüs (Covid-19) pandemisi ve pedagojik yansımaları: Türkiye’de açık ve uzaktan eğitim uygulamaları. Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi, 6(2), 11-53
• Canpolat, U., Yıldırım, Y. (2021). Ortaokul öğretmenlerinin COVID-19 salgın sürecinde uzaktan eğitim deneyimlerinin incelenmesi. Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi, 7(1), 74-109
• Cuya, B., Kayış E. (2018). Öğrencilere göre eba portalı’nın kullanım düzeyi. Eğitim Teknolojileri Geliştirme ve Projeler Daire Başkanlığı.
• Çalık, M., Sözbilir, M. (2014). İçerik analizinin parametreleri. Eğitim ve Bilim, 39 (174), 33-38
• Çiftçi, B., Aydın, A. (2020). Eğitim bilişim ağı (EBA) platformu hakkında fen bilimleri öğretmenlerinin görüşleri. Türkiye Kimya Derneği Dergisi Kısım C: Kimya Eğitimi, 5(2), 111-130.
• Dede, Y., Akçakın, V., Kaya, G. (2021). Values conveyed through distance education in geometry courses during COVID-19. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi [Journal of Theoretical Educational Science], 14(3), 432-448.
• Demir, F., Özdaş, F. (2020). Covıd-19 sürecindeki uzaktan eğitime ilişkin öğretmen görüşlerinin incelenmesi. Milli Eğitim Dergisi, 49(1), 273-292
• Dinler Esim, F, (2021). Eğitim bilişim ağı’ndaki (eba) ortaokul matematik içeriklerine yönelik hazırlanan videoların çoklu ortam tasarım ilkelerine göre incelenmesi [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Durmuşçelebi, M., Temircan, S. (2017). MEB (Eğitim Bilişim Ağı) EBA’daki eğitim materyallerinin öğrenci görüşlerine göre değerlendirilmesi. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 7(13), 632-652.
• Erensayın, E., Güler, Ç. (2017). EBA platformundaki ders materyallerinin eğitsel yazılım değerlendirme ölçütlerine göre değerlendirilmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 18(1), 657-678. Gezer, M., Durdu, L. (2020). Eğitim Bilişim Ağı (EBA) ile ilgili tezlerin sistematik analizi. Başkent University Journal Of Education, 7(2), 393-408
• Gömleksiz, M.N., Koç Deniz, H.K. (2019). Eğitim bilişim ağı (EBA) ders Web sitesine ilişkin matematik öğretmenlerinin görüşleri. Turkish Studies,14(3),431-446.
• Güllüpınar, F., Kuzu, A., Dursun, Ö.Ö., Kurt, A.A., Gültekin, M. (2013). Milli eğitimde teknoloji kullanımı ve sonuçları: velilerin bakış açısından fatih projesi’nin pilot uygulamasının değerlendirilmesi. SDÜ Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, (30), 195-216
• Güvendi, G.M. (2014). Millî Eğitim Bakanlığı’nın öğretmenlere sunmuş olduğu çevrimiçi eğitim ve paylaşım sitelerinin öğretmenlerce kullanım sıklığının belirlenmesi: Eğitim bilişim ağı (Eba) örneği [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Sakarya Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• İnci Kuzu, Ç. (2020). Covıd-19 pandemisi sürecinde uygulanan ilkokul uzaktan eğitim programı (eba tv) ile ilgili veli görüşleri. Milli Eğitim Dergisi, 49(1), 505-527
• Kapıdere, M., Çetinkaya, H.N. (2017). Eğitim bilişim ağı (eba) mobil uygulamasının değerlendirilmesi. International Journal of Active Learning, 2(2), 1-14
• Karadeniz, G., Zabcı, N. (2020). Pandemi döneminde uzaktan eğitim veren öğretmenlerin çalışma koşulları ve algıladıkları stres ile psikolojik iyi oluşları arasındaki ilişki. MSGSÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 2(22), 301-314
• Kavuk, E., Demirtaş, H. (2021). Covıd-19 pandemisi sürecinde öğretmenlerin uzaktan eğitimde yaşadığı zorluklar. E-International Journal of Pedandragogy (e-ijpa), 1(1), 55-73
• Kayhan, M., Koca, S. A. Ö. (2004). Matematik eğitimde araştırma konuları: 2000–2002. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (26), 72–81
• Kelismail, E. (2019). Eğitim bilişim ağı (eba) destekli öğretimin 6. Sınıf öğrencilerinin cebirsel ifadeler alt öğrenme alanında matematik başarılarına ve tutumlarına etkisi Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Kepceoğlu, İ., Ercan, P. Ortaokul matematik dersi eba içeriğinde yer alan uzamsal becerilerle ilgili etkinlikler hakkındaki öğretmen görüşleri. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20(1), 191-207.
• Kesim, E. (2009). Okul yöneticilerinin uzaktan eğitim yoluyla yetiştirilmeleri için eğitim ihtiyaçlarına dayalı bir program modeli önerisi [Yayımlanmamış Doktora Tezi]. Eskişehir Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü
• Keskin Yorgancı, F. (2019). Ortaokul matematik öğretmenlerinin Eğitim Bilişim Ağı (EBA) projesinden yararlanma düzeyleri ve proje hakkındaki görüşleri [Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Van
• Kurtdede- Fidan, N., Erbasan, Ö., & Kolsuz, S. (2016). Sınıf öğretmenlerinin eğitim bilişim ağı'ndan (EBA) yararlanmaya ilişkin görüşleri. Journal of International Social Research, 9(45).
• Küslü, F. (2015). Bilgisayar destekli matematik öğretiminin 8. sınıf öğrencilerinin “prizmalar” konusundaki başarılarına etkisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Sakarya Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sakarya.
• Millî Eğitim Bakanlığı (2022a), Eğitimde Fatih Projesi, 27.03.2022 tarihinde http://fatihprojesi.meb.gov.tr/about.html sitesinden alınmıştır.
• Millî Eğitim Bakanlığı (2022b), Eğitim Bilişim Ağı, 02.04.2022 tarihinde http://fatihprojesi.meb.gov.tr/icerik.html sitesinden alınmıştır.
• Millî Eğitim Bakanlığı (2018). 2018 ilkokul ve ortaokul matematik dersi öğretim programı 1-8. sınıflar. Ankara: Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları.
• National Council of Teachers of Mathematics. (2000). Curriculum and evaluation standards for school mathematics. Reston, VA: NCTM Publications
• Özbay, Ö. (2015). Dünyada ve Türkiye’de uzaktan eğitimin güncel durumu. Uluslararası Eğitim Bilimleri Dergisi, (5), 376-394
• Özbey, A. (2019). Eba destekli öğrenme ortamının ortaokul öğrencilerinin eşitlik ve denklem konusundaki başarı, tutum ve motivasyonlarına etkisi [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Özbey, A., Koparan, T. (2020). Eşitlik ve denklem konusunda eğitim bilişim ağı (EBA) destekli öğretimin ortaokul öğrencilerinin başarı, tutum ve motivasyonlarına etkisi. Journal of Computer and Education Research, 8(16), 453-475.
• Özen, E. (2019). Eğitimde dijital dönüşüm ve eğitim bilişim ağı (EBA). Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi, 5(1), 5-9
• Özgül, E., Ceran, D., Yıldız, D. (2020). Uzaktan eğitimle yapılan Türkçe dersinin öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi. Millî Eğitim Dergisi, 49 (1), 395-412
• Saygı, H. (2021). Covid-19 pandemi uzaktan eğitim sürecinde sınıf öğretmenlerinin karşılaştığı sorunlar.
• Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi, 7(2) 109-129
• Şad, S. N., Arıbaş, S. (2010). Bazı gelişmiş ülkelerde teknoloji eğitimi ve türkiye için öneriler. Milli Eğitim Dergisi, (185), 278-299
• Şen, E. Ö. (2021). Pandemi sürecinde uzaktan eğitim yoluyla tv’de yayınlanan ortaokul matematik derslerini değerlendirme çalışması. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, (40), 71-83.
• Şimşek, Ö., Bars, M., Zengin, Y. (2017). Matematik öğretiminin ölçme ve değerlendirme sürecinde bilgi ve iletişim teknolojilerinin kullanımı. Uluslararası Eğitim Programları ve Öğretim Çalışmaları Dergisi, 7(13), 189-207.
• Taş, U., Yenilmez F. (2007). Türkiye’de eğitimin kalkınma üzerindeki rolü ve eğitim yatırımlarının geri dönüş oranı. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(1), 155-186
• Tican, C., Gökoğlu, S. D. T. (2021). Ortaokul matematik öğretmenlerinin uzaktan eğitim matematik dersine ilişkin görüşleri. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(2), 767-786.
• Tuluk, G., Akyüz, H.İ. (2019), Öğretmen ve Öğretmen Adaylarının EBA İçerik İncelemesi: 5. Sınıf Sayılar Alt Öğrenme Alanı Doğal Sayılar Ünitesi. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 12(2), 32-47.
• Tutar, M. (2015). Eğitim bilişim ağı (EBA) sitesine yönelik olarak öğretmenlerin görüşlerinin değerlendirilmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Karadeniz Teknik Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
• Türker, A., Dündar, E. (2020). Covıd-19 pandemi sürecinde eğitim bilişim ağı (eba) üzerinden yürütülen uzaktan eğitimlerle ilgili lise öğretmenlerinin görüşleri. Milli Eğitim Dergisi, 49(1), 323-342.
• Uluyol, Ç., Eryılmaz, S. (2015). 21. yüzyıl becerileri ışığında fatih projesi değerlendirmesi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 35(2). 209-229
• Yazlık, D. Ö. (2019). Ortaokul matematik öğretmenlerinin matematik öğretiminde bilgi ve iletişim teknolojilerinin kullanımına yönelik görüşleri. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(4), 1682–1699.
• Yıldırım, A., Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (9. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık