Öz
Modern Kazak edebiyatının kurucu ismi olarak kabul edilen Abay Kunanbay (1845-1904), şiirleri ve kara sözleri ile Kazak Türkçesinin edebî dil kimliği kazanmasına katkı sağladığı gibi aynı zamanda Kazak halkının bilgi, kültür ve medeniyet seviyesini artırmak için de mücadele etmiştir. Bunun için de akla ve bilime önem veren, çalışkan, gayretli, iyi eğitimli bireylerin yetişmesi gerektiğini her fırsatta dile getirmiştir. Toplumsal konuları ele alırken herkesin birbirine ve yurduna karşı sorumluluğu olduğunu dile getiren Abay, toplumun her kesimine adaletli, dürüst, doğru sözlü ve hoşgörülü olmayı tavsiye etmiştir.
Abay’ın edebî yaratıcılığında eğitim ve bilim konusu en önde yer alan kavramlardır. Abay’ın yaşadığı devirdeki orta ve yaşlı nüfusun büyük çoğunluğu eğitimsizdir. Dolayısıyla Abay’ın en çok şikâyet ettiği konu toplumdaki cehalettir. Bu nedenle Kazak halkının geleceği olan çocuk ve gençlerin iyi bir eğitim alması gerektiğini her fırsatta dile getirmiştir. Çalışmanın odak noktası Abay’ın çocuk eğitimi ile ilgili görüşleridir. İncelemede hem şiirler hem de kara sözler bu bakımdan değerlendirilecek ve günümüzde Kazakistan’ın uyguladığı eğitim politikalarında bu görüşlerin yeri üzerinde durulacaktır.
Anahtar Kelimeler
Kazak edebiyatı Abay Kunanbay çocuk eğitimi eğitim politikası
Destekleyen Kurum
Kazakistan Cumhuriyeti Eğitim ve Bilim Bakanlığı Bilim Komitesi
Proje Numarası
Hibe No. AP15473235
Kaynakça
- Ayan, E. (2015). Bir devrin aynası Abay Kunanbay ve kara sözler. Akademi Titiz Yay.
- Bowen, G. A. (2009). Document analysis as a qualitative research method. Qualitative Research Journal, 9(2), 27-40.
- Kara, A. (2002). Türkistan ateşi Mustafa Çokay’ın hayatı ve mücadelesi. İstanbul.
- Kıdırali, D. (2020). Abay ve mercani dünya görüşü. Biray, N., Ercilasun G., Sağlam, S. (Edt.), Türk dünyasının bilgesi Abay Kunabayoğlu. Bengü Yay.
- Kunanbay, A. (2014). Şiirler (Çev. Zafer Kibar). SFN Baskı.
- Kunanbay, A. (2014). Nasihatler-kara sözler (Çev. Zafer Kibar). SFN Baskı.
- Mırzahmetulı, M. (2020). Abay mirasının ilk araştırıcıları. Biray, N., Ercilasun G., Sağlam, S. (Edt.),Türk dünyasının bilgesi Abay Kunabayoğlu. Bengü Yay.
- Muhammedhanov, K. (2020). Abay Kunabay’ın oğlu Turağul. Biray, N., Ercilasun G., Sağlam, S. (Edt.), Türk dünyasının bilgesi Abay Kunabayoğlu. Bengü Yay.
- Sağlam, S. (2019). Abay ölenderindegi jastardın ülgisi: ebdirahman [Habarşı Bestnik Bulletin]. No:4, 70, s. 325-332.
- Sağlam, S. (2020). Abay yazınında gençlik ideali: Abdirahman, Biray, N., Ercilasun G., Sağlam, S. (Edt.), Türk dünyasının bilgesi Abay Kunabayoğlu. Bengü Yay.
Öz
Abay Kunanbay (1845-1904), who is considered to be the founding name of modern Kazakh literature, not only contributed to the literary language identity of Kazakh Turkish with his poems and kara sözler, but also struggled to increase the knowledge, culture and civilization level of the Kazakh people. For this, he expressed at every opportunity that hardworking, diligent, well-educated individuals who attach importance to reason and science should be raised. Stating that everyone has a responsibility to each other and to their homeland when dealing with social issues, Abay advised every segment of the society to be fair, honest, truthful and tolerant.
Education and science are the foremost concepts in Abay's literary creativity. The majority of the middle and elderly population in Abay's time was uneducated. Therefore, the issue that Abay complains most about is ignorance in the society. For this reason, he expressed at every opportunity that children and youth, who are the future of Kazakh people, should receive a good education. The focus of the study is Abay's views on child education. In the review, both poems and black words will be evaluated in this respect and the place of these views in the education policies implemented by Kazakhstan today will be emphasized.
Anahtar Kelimeler
Kazak edebiyatı Abay Kunanbay çocuk eğitimi eğitim politikası
Proje Numarası
Hibe No. AP15473235
Kaynakça
- Ayan, E. (2015). Bir devrin aynası Abay Kunanbay ve kara sözler. Akademi Titiz Yay.
- Bowen, G. A. (2009). Document analysis as a qualitative research method. Qualitative Research Journal, 9(2), 27-40.
- Kara, A. (2002). Türkistan ateşi Mustafa Çokay’ın hayatı ve mücadelesi. İstanbul.
- Kıdırali, D. (2020). Abay ve mercani dünya görüşü. Biray, N., Ercilasun G., Sağlam, S. (Edt.), Türk dünyasının bilgesi Abay Kunabayoğlu. Bengü Yay.
- Kunanbay, A. (2014). Şiirler (Çev. Zafer Kibar). SFN Baskı.
- Kunanbay, A. (2014). Nasihatler-kara sözler (Çev. Zafer Kibar). SFN Baskı.
- Mırzahmetulı, M. (2020). Abay mirasının ilk araştırıcıları. Biray, N., Ercilasun G., Sağlam, S. (Edt.),Türk dünyasının bilgesi Abay Kunabayoğlu. Bengü Yay.
- Muhammedhanov, K. (2020). Abay Kunabay’ın oğlu Turağul. Biray, N., Ercilasun G., Sağlam, S. (Edt.), Türk dünyasının bilgesi Abay Kunabayoğlu. Bengü Yay.
- Sağlam, S. (2019). Abay ölenderindegi jastardın ülgisi: ebdirahman [Habarşı Bestnik Bulletin]. No:4, 70, s. 325-332.
- Sağlam, S. (2020). Abay yazınında gençlik ideali: Abdirahman, Biray, N., Ercilasun G., Sağlam, S. (Edt.), Türk dünyasının bilgesi Abay Kunabayoğlu. Bengü Yay.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Araştırma Makalesi |
| Yazarlar | |
| Proje Numarası | Hibe No. AP15473235 |
| Yayımlanma Tarihi | 1 Şubat 2024 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2024 |